Wanneer: 02/05/2013 - 13:22
De Europese Commissie dreigt de zeggenschap over de zaden van onze voedselgewassen aan grote zaadbedrijven te geven. Maandag gaat de EC stemmen over een voorstel voor een nieuwe regulering van de zadenmarkt van DG SANCO. Grote zadenbedrijven zullen hiermee hun marktpositie verder versterken. Boeren en kleine veredelaars wordt het praktisch onmogelijk eigen, bijzondere zadenrassen te verruilen en verkopen, met een ernstige verlies van agrobiodiversiteit tot gevolg. Roep de Eurocommissarissen op tegen te stemmen via http://open-seeds.org/bad-seed-law/.
Maandag 6 mei gaat de Europese Commissie stemmen over een voorstel voor een nieuwe regulering van de zadenmarkt van het directoraat-generaal voor gezondheids- en consumentenzaken (DG SANCO). Grote zadenbedrijven hebben hier lang op aangedrongen, om zo hun marktpositie nog verder te versterken. De nieuwe verordening zal in feite het gebruik van oude en zeldzame variëteiten en de door boeren en zelfstandige veredelaars gekweekte zaden verbieden als ze niet op de Europese rassenlijst voorkomen. Dit bedreigt het ruilen en verkopen van zaden van veel nu nog voorhanden zijnde variëteiten en dus ook het verbouwen van deze gewassen. Het wetsvoorstel zal een ernstige inperking van de agrobiodiversiteit tot gevolg hebben. ASEED Europe, Plantaform Aarde Boer Consument, Stichting Zaadgoed en Cityplot roepen samen met vele maatschappelijke organisaties in Europa, Eurocommissaris Neelie Kroes en alle andere commissarissen met een internationale petitie (1) op tegen het voorstel te stemmen.
Het toelaten van gewassen op de Europese rassenlijst kost geld en tijd. Dat is ondoenlijke voor variëteiten waar er relatief weinig van worden verkocht en al helemaal geen optie voor kleine tuinders en 'seed-savers' die hun eigen zaden willen blijven gebruiken en ruilen. Bovendien moeten gewassen o.a. 'uniform' en 'stabiel' zijn, maar voor een duurzame landbouw is variatie binnen een gewas juist wenselijk(2).
Flip Vonk van ASEED Europe: "Het is van de zotte dat je geen gebruik meer zou mogen maken van eeuwenoude of zelf veredelde gewassen. Dat de EU zou bepalen welke groente we wel en niet mogen telen dient geen enkel maatschappelijk doel. Hier zijn alleen de aandeelhouders van de grote agro-multinationals bij gebaat. In het algemeen zou niemand de exclusieve rechten op zichzelf vermeerderende producten3 zoals zaden mogen bezitten."
Het wordt steeds moeilijker om los van de zaadbedrijven zaden te blijven veredelen om zo te zorgen voor een onafhankelijke landbouw die optimaal is aangepast aan de lokale omstandigheden. Nu al controleren drie internationale bedrijven ruim de helft van de wereldwijde zadenmarkt (4). Keimpe van der Heide, platform Aarde Boer Consument: “Het voorstel beperkt de unieke en voor Nederland belangrijke kwekersrechten, en dus op termijn ook de Nederlandse zaadhandel. Maar bovenal is het schadelijk voor de biodiversiteit. Wij bepleiten volledige kwekersvrijstelling in het octrooirecht.”
Deze wetgeving hangt al een tijdje boven de markt, maar tot nu toe leek het dat boeren, hobbytuinders en kleine kwekers vrij gemakkelijk door kunnen gaan met het op kleine schaal veredelen, vermeerderen en gebruiken van vrije zaden. Met het huidige concept-tekst van DG SANCO zal echter iedereen die zich nu nog - vaak belangeloos - inzet voor de agrarische biodiversiteit en 'vergeten' en andere bijzondere groenten in de problemen komen. “Wij vragen de garantie van de EU dat ze in haar wetten het maatschappelijke belang van behoud agro-biodiversiteit in de landbouw garandeert. Een vrije uitwisseling van zaadvaste rassen bij hobbytuinders en kleinschalige boeren is daarin ons inziens van levensbelang," aldus Bert van Ruitenbeek, voorzitter stichting Zaadgoed.
Het voorstel van DG SANCO is in diverse Europese landen met veel kritiek ontvangen. Zo heeft de Oostenrijkse landbouwminister zich achter het standpunt van zaaigoednetwerk Arche Noah geschaard en spreekt ook de Duitse minister voor landbouw, Ilse Aigner (CSU), zich uit tegen de plannen (5). Meer over de recente ontwikkelingen is te lezen op: http://www.aseed.net/new/nl/zaden
Noten:
1 Informatie over de Europese campagne met protestbrieven en de petitie is te vinden op http://www.seed-sovereignty.org/EN/. Ook is er de meertalige website http://open-seeds.org/bad-seed-law/
2 De Commissie meldt in een reactie op eerdere ophef dat er in de voorgestelde regelgeving voldoende uitzonderingen bestaan voor oude soorten, maar het betreffende artikel is ontoereikend: het betreft alleen oude variëteiten die vóór deze registratie op de markt waren.
3 De Engelse term die in de regelgeving wordt gebruikt is Plant Reproductive Material
4 Zie de rapporten van ETC-Group over dit onderwerp: http://www.etcgroup.org/issues/seeds-genetic-diversity
5 http://www.handelsblatt.com/politik/deutschland/landwirtschaft-aigner-le...
Tags: actie EU zaden