Europees Hof voor de Rechten van de Mens veroordeelt Nederland wegens inperking demonstratievrijheid
Wanneer: 22/11/2023 - 18:12
Amsterdam, 21 november 2023 - Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft zojuist Nederland veroordeeld wegens het inperken van de demonstratievrijheid van vijf demonstranten die in 2011 deelnamen aan een demonstratie in Amsterdam. De uitspraak was van 10.00 uur vanochtend. Volgens het EHRM heeft Nederland hun demonstratievrijheid geschonden omdat niet zorgvuldig werd afgewogen of strafrechtelijk ingrijpen noodzakelijk was.
Het is voor het eerst dat Nederland door een internationale rechter wordt veroordeeld wegens te strenge beperking van de demonstratievrijheid.
De zaak werd in 2017 bij het EHRM aangespannen door vijf demonstranten die in 2015 door het gerechtshof Amsterdam schuldig werden bevonden wegens openbare ordeverstoring en samenscholing. Zij demonstreerden in 2011 met ongeveer 150 anderen op de Passeerdersgracht in Amsterdam tegen het kraakverbod, waarbij de weg werd geblokkeerd. Ieder van hen kreeg twee geldboetes opgelegd van € 50 (totaal dus: € 100 per persoon). Zowel het gerechtshof als in 2017 de Hoge Raad, de hoogste Nederlandse strafrechter, verwierp hun beroep op de vrijheid van demonstratie. Volgens de Hoge Raad was geen sprake van een vreedzame demonstratie. Daar oordeelt de hoogste Europese rechter nu dus anders over: Nederland heeft daarmee artikel 11 van het Europees verdrag voor de rechten van de mens geschonden. Ook het belemmeren en ontwrichten van activiteiten van anderen, waaronder overheidsorganen, wordt in beginsel door de demonstratievrijheid beschermd, aldus het EHRM in zijn uitspraak vanochtend.
Willem Jebbink, advocaat van de vijf demonstranten:
"Deze uitspraak bevestigt helaas waar Amnesty International in 2022 al voor waarschuwde: in Nederland staat de demonstratievrijheid onder druk. Het is zorgelijk dat in hoger beroep en bij de Hoge Raad de demonstratievrijheid veel te beperkt werd uitgelegd. Dat noopt tot stevige zelfreflectie bij de rechterlijke macht. Maar ook bij het openbaar bestuur, dat de eerstverantwoordelijke is voor het ingrijpen in demonstraties en strafrechtelijke vervolgingen.
We zijn recent in Nederland geconfronteerd met harde strafrechtelijke aanpak van vreedzame demonstranten. Ook hun beroep op de demonstratievrijheid werd onder het mom van ‘regels zijn regels’ van tafel geveegd. Denk aan de demonstranten van Extinction Rebellion die opriepen om mee te doen aan de A12-blokkades en daarvoor van hun bed gelicht werden en flinke taakstraffen opgelegd kregen.
Het is aan de volhardende houding van mijn cliënten te danken dat de omgang van de Nederlandse rechter met de demonstratievrijheid aan het licht is gebracht. Het is niet niks om 12 jaar te moeten procederen. Ook dat behoort Nederland zich aan te trekken: op het eerste beslisniveau van de burgemeester, de officier van justitie en de rechtbank moet al toereikende bescherming worden geboden. Niet pas 12 jaar later door het Europees Hof."
Behalve de vijf personen in deze zaak is vrijwel niemand van de ongeveer 150 demonstranten vervolgd. Een zesde persoon werd in 2014 vrijgesproken door de rechtbank. Daar legde het openbaar ministerie zich bij neer door geen hoger beroep in te stellen. Enkele overige aanvankelijk ingezette zaken liet het openbaar ministerie verjaren.
Bijlagen:
* uitspraak van het EHRM van 21 november 2023, zie ook https://hudoc.echr.coe.int/eng#
* press release van het EHRM van 15 november 2023; zie ook https://hudoc.echr.coe.int/eng-press#
Meer informatie bij Jebbink Soeteman advocaten
Ziehier:
https://www.indymedia.nl/nl/2011/07/77204.shtml
En voor een latere persbericht van collectief Schijnheilig over het smeris optreeden bij de ontruiming:
https://www.indymedia.nl/node/29498
WOW voor de 5 demonstranten, ongelooflijk wat een doorzettingsvermogen, petje af, helden zijn jullie. Ik weet niet wie die 5 zijn want ik zou ze graag een avondje biertjes geven op mijn kosten.
Maar;
Als we nu denken dat we met deze uitspraak iets opschieten hebben we het helemaal mis. Nederland zal hierdoor hun beleid echt niet gaan aanpassen, deze uitspraak interesseert ze namelijk helemaal niets. De rechtstaat met al hun wetjes en regeltjes is corrupt en failliet. Hoe vaak zijn er zaken tegen illegale ontruimingen gewonnen, is hierdoor hun beleid veranderd? Hoe vaak zijn er demonstranten opgepakt en vastgehouden door de politie om ze na een paar uur (nadat de demonstratie is afgelopen) weer vrij te laten zonder een proces verbaal zodat je geen verhaal kan halen bij een rechter en verder demonstreren geen zin meer heeft omdat de demonstratie is opgelost en je voor de rest van de dag met een woest gevoel achterblijft? Nee vrienden demonstreren is een tool uit een vorig tijdperk. We “mogen” demonstreren (onder zware beperkingen) maar het draagt niets bij aan het behalen van een doel. We kunnen met 100.000 man braaf op het malieveld gaan staan zonder ook maar iets te bereiken. Demonstreren KAN een goed middel zijn om aandacht te “vragen” maar als we iets meer willen zullen we ook iets meer moeten doen, iets toevoegen aan het demonstreren zeg maar. Ik mag niet oproepen tot geweld want dat is opruiing (hier kom ik later op terug) maar geweld kent vele vormen, zo is er geweld tegen personen, instanties, bedrijven, dieren, digitaal, goederen en zelfs verbaal en passief geweld. Toch is geweld onvermijdelijk om de effectiviteit van onvrede duidelijk te maken. Dit heeft de Staat allemaal aan zichzelf te danken door hun gedrag mbt tot het uithollen van de rechtstaat. We zijn met z’n allen idioten als we daar geen gevolg aan geven. Ik demonstreer al jaren niet meer omdat het volgens mij gewoon geen zin heeft. Ik ben gek als ik me bloot stel aan de politie die ongestraft met de lange lat mijn schedel mag splijten (werkelijk gebeurt bij een 16 jarig meisje in Amsterdam een paar jaar geleden).
Oke, nou weten we het wel, maar vertel eens JP hoe moet het dan volgens jou? Dat ligt helemaal aan jezelf, de demonstrant, wat ben je bereid om te doen, hoeveel tijd wil je besteden, wat mag het financieel kosten en wat wil opofferen. Ben je bereid om de rest van je leven te geven en je vast te bijten in het doel? Kijk, het grootste probleem is om een groep te vormen die vastberaden en standvastig is, de rest komt vanzelf. De doorsnee demonstrant wil wel een paar uurtjes demonstreren maar verder hoef je niet op hun te rekenen. Daarom heb ik zo veel bewondering voor de bovengenoemde 5. Ze zijn doorgegaan tot het uiterste en daar kan ik alleen respect voor hebben.
Wetten die volledig uit hun verband zijn gerukt:
Opruiing:
Dit is begon met een dichteres die stukjes en gedichten schreef ongeveer 10 jaar geleden. Zij werd aangeklaagd voor opruiing wat voor die tijd ongehoord was. Opruiing is een wet die stamt uit de oertijd toen boeren met hooivorken verhaal gingen halen bij hun landeigenaar omdat ze teveel pacht moesten afdragen. Of dorpsbewoners die bij de magistraat met fakkels de verbranding van een heks eiste. Weet je wel, die tijd toen je opgehangen werd aan een boom omdat je een konijn van de landeigenaar had gevangen. Die wet hebben ze uit de kast gehaald en als proefballonnetje op haar losgelaten en met succes. Ik voorspelde toen al dat dit verregaande consequenties zou hebben en ik had gelijk. Tegenwoordig is het vrijwel normaal om als activist een veroordeling van opruiing aan je kont te krijgen.
Terrorisme:
We noemen zonder blikken of blozen iemand die een waxinelichthouder gooit een terrorist.
Als je iets roep in de menigte > terrorist.
Als je zegt dat de 3 meisjes van de Koning “volgevreten varkens” zijn > terrorist.
Hechtenis in volledige beperking:
Dit is oorspronkelijk bedoeld voor “gevaarlijke” terroristen en criminelen die een gevaar zijn voor de samenleving. Dus staatsgevaarlijken. Maar heden ten dage word dit bijzonder zwaar middel vrijwel op iedereen toegepast die verdacht word van een zwaar delict.
Identificatieplicht:
Dit verbijsterd me nog steeds, hoe heeft het zover kunnen komen dat we vanaf 12 jaar al een ausweis moeten dragen.
Privacy:
Daar kunnen we heel kort over zijn, dat bestaat niet meer net zoals bankgeheim.
Mensen we hebben onze identiteit, vrijheid en individualiteit verloren en het is vrijwel onmogelijk om dat terug te draaien. Zelf het Europees Hof voor de Rechten van de Mens kan daar geen verandering brengen.
gr
JP