IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Hier kun je discussieren over Over de langetermijn: ‘erbij blijven’. ( fragment: Dabei geblieben, Rehzi Malzahn, 2015).
De geïnterviewden behoren tot verschillende linkse bewegingen. Ze kijken naar hun leven en vertellen hoe alles begon, waar ze aan twijfelden, wat hen aanmoedigde of hoe ze met frustratie omgaan. Zijn werk en gezin werkelijk redenen om de inzet voor een radicaal andere, betere wereld op te geven - of zijn dit slechts gelegenheidsargumenten op een punt waar men door veel vragen niet meer geraakt wordt? In de inleiding geeft de auteur de lezer een destillatie van haar inzichten uit de gesprekken. https://unrast-verlag.de/wp-content/uploads/downloads/897715769-dabei-ge...

Een boek voor alle generaties en alle lagen van de bevolking: wie nog 'erbij' is, leest hoe het anderen vergaat. Zij die zijn afgehaakt leren over het leven dat zij niet hebben gekozen. Zij die 'erbij willen blijven' vinden suggesties. Zij die een pauze nemen, kunnen nadenken over de voorwaarden om actief te zijn, en zij die nooit 'erbij' zijn geweest, kunnen inzicht krijgen in het leven van hen voor wie de strijd voor een betere wereld nauw verbonden is met hun eigen bestaan.

Tot slot.

Het werken aan dit boek heeft me laten zien hoe zelden we met elkaar praten over hoe we omgaan met geld, wat we van het leven verlangen, wat ons dwarszit en wat ons motiveert. Dit is verrassend, gezien de belangrijke rol die de vraag hoe we willen leven speelt in onze politieke agenda. Wat ik heb geleerd is dat de vraag van het ‘erbij blijven’ in een niet-revolutionaire of bewegingsarme tijd, een mengeling is van verschillende interne en externe factoren. Zoals ik in het begin al zei, is er geen handleiding, maar de volgende 15 punten lijken me nuttige ingrediënten voor een links overlevingselixer dat iedereen voor zichzelf moet brouwen.

1. psychologische kracht, weerbaarheid.
Om permanent in strijd met de heersende maatschappij te kunnen leven, heb je een aanleg nodig die goed tegen nederlagen kan en het positieve kan zien. Je moet je kunnen laten raken door het mooie zonder kapot te gaan aan het slechte. Zij die overblijven zijn meestal het meest veerkrachtig, in de waarste zin van het woord.

2. Openheid voor eigen verandering.
Het helpt als je jezelf toestaat te veranderen. Alleen degenen die de mogelijkheid hebben om te veranderen, zullen nieuwe manieren vinden om uit te drukken wat hen drijft. Weinig mensen vinden het aantrekkelijk om hun hele leven hetzelfde te doen. Maar als je je overtuiging ketent aan een bepaalde levensstijl, morele codes en politieke vormen, zul je de overtuiging opgeven als de vorm niet meer past. De meeste mensen doen dit op de eerder genoemde, in zekere zin officieel gegarandeerde 29 jaar.

3. Nieuwsgierigheid en openheid voor nieuwe ervaringen.
Hebben mensen nog vragen aan elkaar, aan mensen - of is alles toch al duidelijk? Dan is er geen verandering en geen perspectief meer. Dan kun je ook stoppen.

4. de gevoelde innerlijke werkelijkheid in tegenstelling tot de door de theorie erkende werkelijkheid. Kinderlijke ervaringen en gevoelens van geluk, het goede leven en rechtvaardigheid vormen een sterke innerlijke kracht. Daarbij is het eigen geluk een uitgangspunt dat, gecombineerd met het geluk van anderen, leidt tot plezier, vreugde, nieuwsgierigheid; toegang tot de energie die voortkomt uit kinderlijk spel en zich bij de volwassene vertaalt in een drang om iets anders te willen doen, niet omdat men het aan anderen wil bewijzen, maar omdat men het zelf anders wil doen. "Omdat ik niet in deze wereld kan leven," zoals Niko het uitdrukte.

5. opstandigheid en woede over de omstandigheden
Het vermogen om boos te worden drijft je altijd weer tot actie, tot het niet pikken van dingen. Opstandigheid is een nogal kinderlijke reactie waarin veel kracht zit.

6. Kalmte in plaats van overbelasting
Linkse mensen overbelasten zichzelf en elkaar graag met hun eisen. Maar omdat niemand voortdurend op topniveau kan vechten en zichzelf kan perfectioneren, zijn fasen van stagnatie, terugtrekking of achteruitgang heel normaal. Als je je waakzaamheid kunt laten varen of weet dat de fout van een kameraad deze niet tot een slechter mens maakt, die in de toekomst gewantrouwd moet worden, als je jezelf en anderen toestaat al te menselijk te zijn en begrijpt dat 'links' geen club van betere mensen is, maar gewoon een deel van de samenleving, zul je minder frustratie verzamelen en met meer levenslust aan het politieke debat deelnemen.

7. Bij links gaat het zelden over liefde of over de vraag wat het überhaupt is of kan zijn. Liefde, de behoefte om bemind te worden en lief te hebben, is een van de belangrijkste menselijke drijfveren. De sociaal conformistische vormen van liefde zijn tot in de kern gecorrumpeerd door macht, bezitsdrang, projecties en psychologische gebreken. Bij velen die verder zijn gegaan, is er een positief eigen idee van liefde te bespeuren.

8 Geloof en hoop
Geloof niet in religieuze zin, maar rationeel geloof in de zin van Erich Fromm als voorwaarde voor liefde en actie, als continuïteit van het zelf. Hoop, natuurlijk, om zin te zien in het blijven werken om de dingen anders en beter te maken.

9. succes en actievermogen
Samen met anderen iets bedenken en beseffen dat het werkt. Stel doelen zodat duidelijk is wat er bereikt kan worden. Blijf niet hangen in meetbare successen, maar wees realistisch over je eigen bijdrage aan verandering: ik ben een van de miljarden, en soms kan ik iets bereiken, maar in mijn eentje kom ik niet ver. Het is simpelweg belangrijk om niet te veel frustratie te krijgen.

10. overeenstemming met het eigen leven
Zichzelf opofferen biedt geen perspectief. Betrokkenheid, strijd, vormgeven moet te maken hebben met het eigen verlangen, de eigen begeerte en het eigen idee van een geslaagd leven. Anders bestaat het gevaar dat men door het eigen offer verbitterd, teleurgesteld en jaloers wordt op het goede leven van anderen. En dat is, om Wolfgangs (een van de geïnterviewde) woorden te gebruiken, niet erg aantrekkelijk.

11. het vermogen om zich te verhouden tot en ingebed zijn in een netwerk van mensen tot wie men zich kan wenden, met wie men politiek actief kan zijn, maar die men ook persoonlijk nabij is. Mensen op wie je kunt rekenen als het erop aankomt. Dat heb je nodig om voldoende stabiliteit en zekerheid te hebben om je mond open te durven doen en risico's te durven nemen. Maar je hebt dat ook nodig om te overleven in persoonlijke crisissituaties.

12. een economische basis die een perspectief biedt dat niet te vermoeiend en niet te geïndividualiseerd is; die ook in overeenstemming is met de eigen behoeften zoals zekerheid, genot, vrijheid, gemeenschap, gemak, enz. Dit is een van de moeilijkst op te lossen opgaven, aangezien het onzekere leven tussen banen en uitkeringen, dat zo gewoon is, ook om genoeg tijd voor andere dingen te hebben of omdat men geen zin heeft zijn energie aan loonarbeid te besteden, vaak gepaard gaat met materiële armoede, waar niet iedereen op den duur mee (wil) omgaan.

13. De ervaring van positieve sociale verandering.
Bijna alle geïnterviewden putten uit ervaringen van grote sociale strijd waarin zij verrast werden door mensen, waarin mensen zichzelf ontgroeiden en het bewustzijn een sprong maakte. Waarin ze zelf veel wisten te winnen, ook al werd het eigenlijke doel niet bereikt. En dan is de verwerking van de nederlaag of de tegenaanvallen belangrijk.

14. geschikte tijden.
Om in ongunstige tijden te strijden is eenvoudigweg meer wilskracht, moed en psychologische kracht nodig dan in gunstige tijden. "We zijn als op een lopende band die ons automatisch in de richting van kapitalisme, concurrentie, macht enz. transporteert. Om niet op deze stapel te belanden, moeten we steeds actief de andere kant op rennen. Als je stopt, word je meegevoerd. Daar moet je je bewust van zijn. En het kost altijd weer kracht," beschreef een kameraad die niet geïnterviewd wilde worden. Het spreekt bijna vanzelf dat het gemakkelijker is als de lopende band langzamer loopt.

15. erbij gebleven - waarbij eigenlijk?
Impliceert de vraag niet al een begrip van scene dat misschien zelf het probleem is? Waarbij politiek iets te maken heeft met subcultuur en ontaardt in een hobby die je je tijdens je studie veroorlooft, als iets dat buiten je eigen leven blijft - ook al doordringt de scene met zijn regels je hele bestaan? Zodat je engagement iets is dat je kunt weggooien als je van scene verandert? Een tegenontwerp zou misschien verzet in het leven of leven met verzet zijn, zoals bij sommige geïnterviewden duidelijk wordt. De houding, zoals Ernst Bloch zegt. Ze leven hun leven en verzetten zich waar ze onrecht tegenkomen. Maar ze zien zichzelf niet als maatschappelijke buitenstaanders, ze maken er deel van uit, maar wel een die iets anders doet.

Ik heb de indruk dat mijn geïnterviewden erin geslaagd zijn niet alleen ondanks de maatschappij maar ook ondanks de linkse scene door te gaan, ook al voelen ze dat zelf niet zo. Van buitenaf ziet het er altijd anders uit dan van binnenuit. Maar dat is niet verwonderlijk, want de overgrote meerderheid van degenen die op hun 18e of 25e geëngageerd activist zijn, blijven dat niet. Sommigen leven hun verzet misschien op andere plaatsen, en dat wil ik hier graag erkennen - het is niet noodzakelijk een verdienste om 'erbij te zijn gebleven'. Ik vermoed echter dat de meeste "afhakers" hun weg vinden in aanpassing of terugtrekking naar binnen: misschien blijft de onvrede bestaan, maar zet ze zich niet meer in daden om. En dat heeft, denk ik, niet alleen te maken met de maatschappelijke onmacht als links(en), maar kan ook te maken hebben met de negatieve omstandigheden van het scèneleven.
Wat blijft er dan over als conclusie voor de toekomst, als wens?
..