IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

ARBEIDSMARKT

Werken in de bijstand: uitbuiting of zinnige hulp?

Staatssecretaris | Klijnsma gaat onderzoek doen naar de werkwijze van Flextensie. Dit bedrijf helpt bijstandsgerechtigden aan een tijdelijke baan voor 1 of 2 euro per uur boven op hun uitkering.

INGRID WEEL, REDACTIE ECONOMIE

De kritiek van enkele politieke partijen op gemeenten die bijstandsgerechtigden voor een extraatje laten werken in de schoonmaak, horeca of fabriek, was niet mals. SP-Kamerlid Sadet Karabulut spreekt van 'een vorm van uitbuiting'. Ook de PvdA heeft grote zorgen over de verdringing op de arbeidsmarkt waarvan in hun ogen sprake is.

"Er is geen arbeidsovereenkomst en geen salaris voor de bijstandsgerechtigde, maar er is vooral geld voor de werkgever, de gemeente en Flextensie", zei PvdA-Kamerlid John Kerstens gisteren tijdens een Kamerdebat. Een werkgever moet zo'n 12 euro betalen voor de tijdelijke kracht uit de bijstand, maar daarvan gaat het grootste deel naar de gemeente en het bedrijf Flextensie dat deze constructie heeft bedacht. Kerstens: "Die 12 euro voldoet toch aan geen enkele cao?"

Flextensie geeft aan dat het meer is dan het minimumloon. De PvdA'er benadrukte echter dat er bij een salaris naar de volledige werkgeverslasten moet worden gekeken, dus ook het deel waarmee pensioen en WW wordt opgebouwd. "Anders vergelijk je appels met peren".

Staatssecretaris Klijnsma van sociale zaken gaf aan dat ze wil dat er "conform cao wordt betaald". Ze gaat onderzoeken of dat gebeurt en in hoeverre bijstandsgerechtigden een baan aan dit traject overhouden. Flextensie beweert dat dat bij een kwart van de geplaatste bijstandsgerechtigden zo is. Dat is een hoge uitstroom, vonden alle Kamerleden. "Maar dat zijn hun eigen cijfers", merkte Klijnsma op. "Ik ga ook zelf onderzoeken hoe het zit."

De vraag waar geen antwoord op kwam, is of het werk via Flextensie echt werk is, en er dus sprake van verdringing kan zijn. Wat vindt Klijnsma, wilden de Kamerleden weten.

Maar de staatssecretaris liet zich er niet over uit, ook niet in antwoorden op schriftelijke vragen. Ze bleef bij algemeenheden: "Gemeenten hebben een grote vrijheid hoe hun reïntegratiebeleid vorm te geven".

D66 wil het initiatief van Flextensie een kans geven. De VVD lijkt volledig achter de werkwijze van het bedrijf te staan. "De duur is immers beperkt, maximaal zes maanden, met een kans op uitstroom naar een echte baan", zei VVD-Kamerlid Chantal Nijkerken. "Wat een onzinnige redenering", reageerde Karabulut. "Nijkerken hoefde toch ook niet de eerste zes maanden in de Kamer zonder loon te werken."

Flextensie benadrukte eerder tegenover Trouw dat de bijstandsgerechtigde juist wat overhoudt aan het werk. Want tijdelijke inkomsten worden normaliter verrekend met de uitkering, waardoor mensen in de bijstand er vaak financieel niets op vooruitgaan. Oprichter Martine van Ommeren: "Juist om dat probleem te adresseren is Flextensie ontwikkeld. Er is dus geen sprake van uitbuiting, integendeel."

Flextensie begon in 2013 met deze werkwijze in de gemeente Den Haag. Deze proef leverde de gemeente in het eerste jaar vijftigduizend euro op, meldt het bedrijf, en dat is nog zonder de besparing die werd behaald doordat uitkeringsgerechtigden een baan vonden via Flextensie. Inmiddels werkt Flextensie met meer dan vijftig gemeenten samen.

Trouw 27 januari 2017

------------------

'Anderen verdienden 2000 euro per maand aan mij'

uitkering | interview |

Ze wilde niet langer gebonden zijn aan de verplichtingen van de bijstand. Dus schreef ze zich in bij Flextensie.

VAN ONZE VERSLAGGEVER

Vanwege mogelijke repercussies wil ze niet met haar naam in de krant, maar de 43-jarige wil wel vertellen over haar ervaringen in de bijstand. Een ambtenaar van de gemeentelijke sociale dienst wees haar een paar jaar geleden op het bedrijf Flextensie, dat bijstandsgerechtigden tijdelijk plaatst bij reguliere werkgevers. "'Dan ben je niet meer gebonden aan de verplichtingen die bij de bijstand horen', zei de ambtenaar."

Van die verplichtingen, zoals telkens dezelfde sollicitatietrainingen volgen, had zij wel genoeg. "Ik moest eens drie maanden lang, vijf dagen per week, zeven uur per dag naar een klasje vol met bijstandsgerechtigden om daar sollicitatiebrieven te schrijven. Als je er een opmerking over maakte, namen ze je apart in een kamertje. Ik weet niet of er dan gedreigd werd met een korting op de uitkering, ik weet wel dat ze zo'n machtspositie hebben. Ik wilde graag van die sociale dienst af."

Dus schreef zij zich -vrijwillig - in bij Flextensie. Ze kreeg een hoogopgeleide baan voor 40 uur per week. "De werkgever betaalde daar 2100 euro voor. Ik heb die berekening zelf gezien. Ik kreeg daarvan 1 euro per uur bovenop mijn uitkering. De rest ging naar Flextensie en de gemeente. Ik hoopte zo meer kans te maken op het vinden van een baan. Ook hoopte ik dat ik bij dat bedrijf mocht blijven. Maar na een jaar hield het op. Ze hadden geen geld om me in dienst te nemen. Ik zou het nooit meer doen. Iedereen verdiende een goed salaris, behalve ik. En mijn arbeidsrechtelijke positie was natuurlijk niet sterk. Ik kon elke dag ontslagen worden, ik bouwde geen pensioen op, ook geen WW-rechten. Ik vind het ook verdringing. Deze constructie trekt bedrijven aan die het zonder goedkope arbeidskrachten misschien niet redden. En het voelt niet goed dat iemand gewoon bijna 2000 euro per maand aan mij verdient, terwijl ik het werk deed."

'Ik kreeg 1 euro per uur. Flextensie en de gemeente kregen de rest.'

Flextensie laat in een reactie weten dat dit een oud geval is. Het bedrijf vindt deze manier van bijstandsgerechtigden inzetten 'zeer ongewenst'. Het is reden geweest om 'duidelijke kaders' te stellen voor deelnemende gemeenten.

De identiteit van deze bijstandsgerechtigde is bekend bij de redactie.

Trouw 25 januari 2017