IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Uitstel renovaties goed voor krakers

door Paul Vugts

AMSTERDAM - Doordat woningcorporaties geen geld hebben voor renovatieprojecten,
trekken krakers in de leegstaande panden. Daardoor zijn er meer kraakpanden dan
enkele jaren geleden.

Amsterdam telt nu, voor zover bekend bij gemeente, politie en justitie, ruim vijftig
kraakpanden en -pandjes. Medio 2012 waren dat er 23 - nadat na de komst van het
kraakverbod (1 oktober 2010) honderden panden waren ontruimd.

Leen Schaap, de commissaris van politie die al jaren ontruimingen in de stad leidt:
"De corporaties hebben door de crisis en het beleid van de regering geen geld voor
geplande grote renovatieprojecten. Die schuiven ze op de lange baan, terwijl de
woonblokken al leegstaan. Omdat wij niet voor leegstand ontruimen, halen we krakers
dan niet uit panden. Dat werkt een toename van het aantal kraakpanden in de hand.
Het grootste gedeelte van de huidige kraakpanden wordt door corporaties beheerd."

Dat vindt de politie frustrerend, zegt Schaap. "Als de rechter toestemming verleent
voor een ontruiming of als een spoedontruiming noodzakelijk is, komen wij snel in
actie. Zo lopen wij als politie met stoffer en blik achter krakers aan en worden we
een soort uitsmijters voor corporaties zodra zij geld voor projecten hebben."

Het grootste door krakers bezette blok in de stad ligt nu in de Jeruzalembuurt, in
de Watergraafsmeer. Daar hebben vooral Spaanse en Poolse krakers tientallen
duplexwoningen ingenomen in de Lorentzlaan en de Pasteurstraat.

Dat blok staat al jaren op de nominatie gesloopt te worden voor nieuwbouw, maar
Woningstichting Rochdale moest uitvoering van dat plan uitstellen vanwege
geldgebrek, bevestigt woordvoerder Femke Risch.

Inmiddels zijn investeerders gevonden die sloop en nieuwbouw wél kunnen betalen. De
duplexpandjes worden vrijesectorwoningen. Voor september staat de ontruiming gepland
en in 2015 moet de nieuwbouw worden opgeleverd.

"Wij willen heel graag dat die buurt wordt opgeknapt," zegt Risch, die geen algemene
uitspraken wil doen over het geldgebrek van corporaties en het kraken. "Neem maar
aan dat Rochdale woningen wil realiseren."

Pagina 8: Kraken gaat door! (een beetje dan)

Het Parool . . . . 16-08-2014

Kraken gaat door! (een beetje dan)

door Paul Vugts en foto Rink Hof

Amsterdam - Het kraken in de stad pruttelt op een laag pitje. Amsterdam telt nog
ongeveer vijftig kraakpanden - met dank aan de crisis. De Amsterdamse politie mort.
'We worden uitsmijters van de woningbouwverenigingen zodra die geld hebben voor
projecten.'

We moeten erg goedwillend door onze wimpers kijken om het gevoel te krijgen dat we
midden in 's lands eerste wijk staan die tot rijksmonument is uitgeroepen, begin
2010. Als toonbeeld van de wederopbouw. De op zich charmante duplexwoninkjes in het
blok in de Pasteurstraat en de Lorentzlaan in Tuindorp Frankendael in de
Watergraafsmeer, Jeruzalem in de volksmond, zijn afgedicht met troosteloze stalen
platen.

Toch, achter de gevels is overduidelijk leven, in de parkeervakken en op straat
staan wat bakfietsen en een bestelbus met Duits kenteken. 'STOP, do not enter',
waarschuwt een bordje aan een voordeur, met daarboven in het Pools, Engels en
Nederlands het verzoek gekrabbeld niet te kloppen na half elf 's avonds.

Stickers op andere deuren bevestigen de antipathie van de bewoners jegens nazi's en
communisten. Een pamflet belooft veganistische pizza's, Britse radicale punkpoëzie
en nog veel meer tijdens een festivalletje in de Vechtstraat in de Rivierenbuurt,
dagen voordat daar eind vorige maand wat kraakpanden werden ontruimd door agenten in
hemdsmouwen. Hier en daar wordt een appartementje bezet door kraakwachten van
Alvast.

Dit is momenteel het grootste overgebleven krakersbuurtje van de stad: het blok van
tien (dubbele) panden in de Lorentzlaan en negen in de Pasteurstraat om de hoek.
Volgens de aangifte van woningbouwvereniging Rochdale is het blok gekraakt op 7 juli
2013 - goed een jaar geleden.

Omdat de woningcorporatie geen snel uitvoerbaar plan voor de gewezen sociale
huurwoningen had, heeft de politie de bezetters tot op heden ongemoeid gelaten, want
het stadsbestuur wil niet 'ontruimen voor leegstand' (zie kader).

Krakers die met hun grote hond een pand in de Lorentzlaan verlaten, verwijzen ons in
Zuid-Europees Engels naar hun 'woordvoerder' Peter - de buurman van net om het
hoekje.

Peter is Peter Verhoog. Hij heeft naar zijn weten weliswaar geen formele rol als
woordvoerder of wat ook, maar wil ons als loyale buurman van zijn 'goede vrienden'
best te woord staan en laat ons binnen. "Waar ze vandaan zijn gekomen, ik heb geen
flauw idee, maar ik hou van ze."

De krakers zijn wat hem betreft alleszins welkom in zijn buurt. "Rochdale heeft een
renovatieprogramma voor deze buurt, maar we worden geloof ik al vijftien of twintig
jaar aan het lijntje gehouden. Sinds de krakers in de buurt zijn, wordt in elk geval
een stuk minder ingebroken."

In de Lorentzlaan wonen vooral 'hartstikke leuke Spaanse mensen', vertelt Verhoog,
in de Pasteurstraat zijn het vooral Polen. De Spanjaarden zijn ietsje meer
georganiseerd dan de Polen, en laten zich zo nodig bijstaan door een advocaat. "Het
gaat om veertig man bij elkaar, denk ik. Wat ik zo gemeen vind van Rochdale, is dat
ze de krakers eruit willen gooien, maar verder niets doen."

Oud-marinier Willem Medze, die om de hoek woont en misprijzend naar de kraakpandjes
kijkt als hij daar met familie langs wandelt, heeft zo zijn bedenkingen. Hij werkte
heel lang in vooral onderzeeboten, maar geniet nu graag rustig van zijn pensioen.
"Die mensen moeten ook een woning hebben, maar van mij mag het hier zo snel mogelijk
tegen de vlakte. Ze mogen wat meer rekening houden met de buurt. Weet je dat ze nog
steeds elektriciteit hebben?"

Femke Risch van Rochdale bevestigt dat de renovatieplannen voor het blok jaren
geleden wegens geldgebrek op de lange baan zijn geschoven. Nu zijn investeerders
gevonden die sloop en nieuwbouw wél kunnen betalen. De duplexpandjes worden
vrijesectorwoningen. In september staat de ontruiming gepland. "We hopen dat de bouw
het eerste kwartaal van 2015 begint, zodat de huizen eind 2015 kunnen worden
opgeleverd. Wij willen heel graag dat de Jeruzalembuurt opknapt."

De ideologische krakers hebben in het barok beschilderde Vrankrijk in de Spuistraat
nog steeds hun bolwerk en het Slangenpand aan de overkant is verreweg het oudste op
het lijstje van officiële kraakpanden in de stad (Vrankrijk is in 1992 aangekocht
door de krakers, het Slangenpand is in 1983 gekraakt). Her en der hebben de
ouderwetse, meer principiële krakers nog wat honken, zoals in Oost, maar van grote
invloed zijn zij niet meer. Met De Valreep in het oude dierenasiel aan de Polderweg
in Oost is half juni een prominente 'culturele vrijplaats' ontruimd. Villa Friekens
is er nog, een voormalig bedrijfspand aan de Kadoelenweg in Noord, dat sinds de
kraak kort na de eeuwwisseling dienstdoet als honk voor enkele tientallen bewoners
en, vooral ook, als vrijplaats voor kunstenaars, muzikanten en andere creatieven die
er festivalletjes houden.

De meer pragmatische krakers uit zuidelijk en oostelijk Europa hebben de overhand
gekregen. Zij ontvluchten de schrikbarende werkloosheid onder jongeren in eigen land
en dan komt gratis woonruimte zeer gelegen. Behalve het huizenblok in Jeruzalem
hebben zij wat panden verspreid over de stad, zeg, in beheer.

Dat zijn wat losse panden in de Indische Buurt en Oost, in Noord, in West -
eigenlijk in elke windrichting wel wat, maar behalve in de Jeruzalembuurt nergens
veel.

Ook zo'n voorbeeld van een uit opportunisme gekraakt pand is de Linnaeushof 4 in de
Watergraafsmeer, begin juli gekraakt. Daar wonen nu voor even de uitgeprocedeerde
asielzoekers die al lange tijd door de stad trekken. Van hun tentenkamp in Osdorp
via onder meer de Vluchtkerk in Bos en Lommer, de Vluchtgarage in Zuidoost en de
Vluchthaven in Zuid (het voormalige Huis van Bewaring in de Havenstraat) is een
groep van ongeveer 120 man neergestreken in een leegstaand pand dat, in stijl, de
Vluchtopvang is gedoopt. De rechter heeft bepaald dat de vluchtelingen daar vandaag
weer uit moeten zijn, op last van een dwangsom.

Ondertussen is aan het Ceramplein in Oost zondag een voormalig buurthuis gekraakt
door een Poolse, een Portugees en hun hond.

Het zijn steeds weer rimpelingen in een rustige vijver.

Zeker sinds het zwaarbevochten kraakverbod op 1 oktober 2010 is ingegaan - met
rellen in de binnenstad op die dag en bij het eenjarig bestaan - pruttelt het kraken
in de stad op een laag pitje.

In de eerste jaren na het intreden van het kraakverbod ontruimde de politie, in
ploegjes agenten 'met de platte pet' of in ontruimingsrondes, zo'n 350 kraakpanden
in de stad. Sindsdien zijn er enkele tientallen over. Daarvan worden er nu en dan
enkele ontruimd, waarna weer wat nieuwe worden gekraakt.

Politiecommissaris Leen Schaap leidt al vele jaren de ontruimingen in de stad en
ging voordien voorop als voorman van de ontruimingsploeg van de mobiele eenheid: de
Bratra in jargon, 'brand en traangas'. Hij ziet een nieuwe ontwikkeling.

"De woningbouwverenigingen hebben door de crisis en door het beleid van de regering
geen geld voor hun geplande grote renovatieprojecten. Die schuiven ze op de lange
baan, terwijl de blokken al wel leegstaan," zegt Schaap. "Aangezien we niet
ontruimen voor leegstand, halen we de krakers dan niet uit hun panden. Dat werkt een
toename van het aantal kraakpanden in de hand. Het grootste deel van de huidige
kraakpanden wordt door de corporaties beheerd."

Die ontwikkeling is voor de politie frustrerend. "Als de rechter toestemming
verleent voor een ontruiming of als door de omstandigheden een spoedontruiming nodig
is, komen wij steeds op korte termijn in actie. Zo lopen wij als politie met stoffer
en blik achter de krakers aan en worden we een soort uitsmijters voor de
woningbouwvereniging zodra die geld heeft voor projecten."

Femke Risch van Rochdale wil geen algemene uitspraken doen over het geldgebrek van
corporaties en het kraken. "Neem maar aan dat wij woningen willen realiseren."

De wet

Burgemeester Eberhard van der Laan, politie en justitie hebben na het intreden van
het kraakverbod in 2010 eigen beleid opgezet. De Hoge Raad heeft een aanvulling
verordonneerd. De kernpunten.

- Al het kraken is strafbaar, dus de politie kan een gekraakt pand meteen ontruimen
en de krakers aanhouden.

- De Amsterdamse politie ontruimt niet voor leegstand. Pandeigenaren moeten een snel
uitvoerbaar plan met de panden hebben of die meteen na de ontruiming onbewoonbaar
maken, wil de politie in actie komen.

- De Hoge Raad eist dat de overheid het plan voor de ontruiming aankondigt, de
krakers kunnen in beroep gaan. Alleen als de veiligheid of de openbare orde bedreigd
worden óf het gekraakte pand nog in gebruik was of beschadigd of gebarricadeerd
wordt, wordt meteen ontruimd.

- Alleen als dat nodig is, wordt de ontruimingskaravaan ingezet van veel mobiele
eenheid, een waterwerper en een huiskraan. Meestal ontruimen gewone agenten de
panden: de 'platte petten'.

'Geen idee waar ze vandaan komen, maar ik hou van ze'

'De politie loopt met stoffer en blik achter de krakers aan'

Het Parool . . . . 19-08-2014