Er is een wereld te winnen. Voor ons allemaal!
Met het No Border Camp in het noorden van het land in aantocht*, is de noodzaak voor een No Border beweging groter dan ooit. Maar is een No Border Camp genoeg om het tij te keren en die beweging nu eindelijk eens echt handen en voeten te geven?
Want de opkomst op demonstraties die vrijheid van beweging eisen, een einde aan deportaties, of zelfs alleen maar zoiets als een ‘humaan asielbeleid’, is al jaren bedroevend laag. En dat roept de vraag op: waar zijn die duizenden die voor het klimaat de straat opgaan? Want iedereen snapt dat de klimaatramp die in volle vaart over de aarde raast mensen noopt om te vluchten. Wij hier in het Westen, het Globale Noorden, zijn bepaald niet de eerste slachtoffers die de klimaatvernietiging maakt! Sterker nog, we zijn hier nog lang geen slachtoffers. Althans, de mensen niet. Over niet-menselijke dieren ga ik een andere keer nog eens door.
De deal met Tunesië is op dit moment veel in de aandacht. Samen met de Italiaanse fasciste Meloni heeft Rutte die deal bekokstoofd en je kon op voorhand weten dat daar niks goeds uit kon komen. Er sterven al veel langer mensen in de woestijn. Het feit dat we nu bewijzen zien voor het actief dumpen van die mensen om Fort Europa te vrijwaren van vluchtelingen betekent niet dat Rutte een fout gemaakt heeft. Het betekent dat we zien wat voor een fascist die man zelf is. We hebben in dit land geen regerend PVV of FvD nodig, de handen ineen geslagen met JA21 of de BBB of eender andere nieuwe extreem rechtse nieuweling om beleid vormgegeven te zien worden dat er op gericht is vluchtelingen te laten creperen. Zulk beleid is al lang georganiseerd, en niet alleen aan de buitengrenzen van Fort Europa. De zogenaamd fatsoenlijke rechtse partijen en het daaraan klevende ‘midden’ hebben allang racistische propaganda tot waarheid verheven. Dit alles om ‘het volk’ te doen juichen wanneer smerige deals worden gesloten, of ze te doen mopperen wanneer een deal niet slaagt en het kabinet valt, zoals nu gebeurd is omdat het niet lukte de neuzen dezelfde kant op te krijgen om vluchtelingen hun gezinsleven, het zien van hun kinderen te kunnen ontzeggen. Ruzie over de ruggen van vluchtelingen. Voor de zoveelste keer zijn zij speelbal.
Laat ‘het volk’ nu maar kiezen voor een nieuwkomer op extreem rechts, inmiddels salonfähig gemaakt door hun aanwezigheid in de Tweede Kamer en door de media hooguit als conservatief bestempeld, maar toch zeker geen fascisme.
Dit is een wetmatigheid: hoe meer fascisme we zien, hoe minder fascistisch ze worden beoordeeld en hoe meer ruimte ze krijgen om zich als fatsoenlijk te profileren. Het is niet de bedoeling dat we het doorhebben. Het is zelfs heel vanzelfsprekend om ‘anti – antifa’ te zijn, fascistisch dus. Zo moeilijk zijn die hondenfluitjes ook weer niet te herkennen.
Dat diepgewortelde verhulde fascisme heeft gevolgen tot in de diepste haarvaten van de samenleving. Zelfbenoemde vigilantes in Ter Apel zie ik op social media worden toegejuicht wanneer ze vermeende inbrekers, mensen uit het AZC in Ter Apel volgens de media, ‘arresteren’ door hen de handen en voeten op de rug te binden. Dit zijn gewoon ordinaire nazi knokploegen. Ze hanteren deze levensgevaarlijke praktijk die hogtie heet, waardoor mensen kunnen stikken. Zo ver is het gekomen, dat mensen tot moord bereid zijn, eigenhandig, zonder tussenkomst van de heilige rechtstaat die zij voor zichzelf zo hoog in het vaandel dragen.
Het is volkomen genormaliseerd dat vluchtelingen belabberd worden behandeld, de kans op asiel geminimaliseerd, de behandeling in de procedure en in de centra onmenselijk gemaakt, dat mensen slapen op straat, kinderen doodgaan tijdens het wachten in een sporthal, alles onder het mom van ‘het worden er anders te veel en we moeten ze afschrikken’. Zo gewoon is het om vluchtelingen als vuil te behandelen, dat het niet hoeft te verbazen wanneer enkelingen overgaan tot iets dat criminaliteit heet. Werken voor geld mag immers niet. Hang maar rond de hele dag op een desolate plek zonder toekomst. Witte Nederlanders hebben minder aanmoediging nodig om zelf tot een inbraak over te gaan.
Vluchtelingen kunnen geen goed doen. Ze moeten zich op alle fronten bewijzen. Dat ze terecht gevlucht zijn. Hoe ze hier gekomen zijn. Waar ze vandaan komen. Dat ze zijn wie ze zijn. Dat ze zo oud of jong zijn als ze zijn. Dat ze netjes, christelijk en wit zijn. Dat ze zich snel zullen laten assimileren en alleen die misdaden plegen waar Nederlanders ook mee weg komen. Doen zij wel iets dat wordt gezien als misdaad, dan worden zij nog maar net niet met instemming van de goegemeente opgejaagd en afgeslacht. En dat mag, want het zijn maar ‘asielzoekers’. Ik hoef toch niet meer uit de doeken te doen hoe anders Nederlanders zouden worden behandeld in gelijke omstandigheden, mag ik hopen? Want dat staat buiten kijf. De politie doet het. Justitie doet het. De politiek doet het. De media doen het. Er heerst simpelweg een diepgewortelde apartheid in dit land, opgetuigd met een fantastisch racistisch klassenjustitiesysteem, dat het ‘goede’ voorbeeld geeft.
Niet iedereen is gelijk volgens de wet. En dus moeten al die wetten weg. Deze volledige normalisering van de haat is het gevolg van jarenlange hetze, door politiek en media gevoerd. Wanneer vluchtelingen op een cruiseschip worden gehuisvest omdat er nergens anders plek is, haast de overheid zich te zeggen dat hen alle luxe zal worden ontzegd, anders is ‘het volk’ niet tevreden. Stel je voor…
Dus wat kunnen we doen? Want het is niet zo simpel als we organiseren maar weer een demonstratie. We laten vluchtelingen nog eens hun verhaal doen om ons allen te verzekeren van hun vreselijke geschiedenis en al hun goede bedoelingen. Wie luistert er behalve degenen die het al weten? Wat we niet gaan doen: roepen dat we hen zo hard nodig hebben voor onze economie. Want dat soort kapitalistenargumenten leidt enkel tot smerige bevolkingspolitiek. We willen ook niet ‘het volk’ gerust stellen dat ‘het er echt niet zoveel’ zijn. Fuck dat. We reduceren mensen niet tot cijfers. En meer nog: wat dan nog, als er veel vluchtelingen komen? Ze hebben groot gelijk! Geluk is voor iedereen. En het is het wereldwijde kapitalisme dat ons allen en vooral hen dit ontzegt.
We moeten woonstrijd voeren tegen jaren van neoliberale politiek die de sociale huur om zeep heeft geholpen en woningnood heeft veroorzaakt en uitdrukkelijk stellen: niet de vluchtelingen hebben schuld. Zij zijn net zo goed en nog meer slachtoffer.
We moeten klimaatstrijd voeren tegen de internationale vervuilers, vernietigers, de luchtvaart, de agro industrie, de fossiele industrie, de kledingindustrie, en zoveel meer industrieën die de aarde uitwonen en onbewoonbaar maken, nog het meest – tot nu toe! – in het Globale Zuiden. En uitdrukkelijk, nog veel meer dan nu, moeten we duidelijk maken dat klimaatrechtvaardigheid, antikoloniale strijd, daarin voorop staan. Want mensen vluchten niet naar dit akelige van fascisme doordrenkte land omdat ze dat willen, maar omdat ze niet anders kunnen. En dan staan daar bewapende grenswachten, hekken, prikkeldraad, staan er grenscontroles, wetten, kampen, zeeën, woestijnen en smerige deals in de weg van de veiligheid die mensen zoeken.
Wat nog meer? Nog een pijler die de totaalstrijd moet onderbouwen: arbeidsstrijd, tegen de uitbuiting van de slechts betaalden, vaak migrantenarbeiders, zodat hun lage lonen niet meer kunnen worden afgezet tegen de iets minder lage lonen van het ‘eigen volk’. Hun strijd, onze strijd… antinationale solidariteit.
Zo kan ik nog doorgaan. Migratiestrijd is niet simpelweg alleen migratiestrijd. Op alle fronten is tegelijk strijd nodig met dat ene gemeenschappelijke doel: het omverwerpen van het kapitalisme dat van iedereen alles afneemt en daarvan vluchtelingen de schuld geeft. Die ook die vluchtelingen onderling tegen elkaar uitspeelt omdat de ene vluchteling minder vluchteling zou zijn dan de ander. Er zijn geen ‘veilige landers’. Er zijn wel onveilige en onmenselijke regels en systemen. Systemen die smokkelaars hun prooi in de schoot werpen en dan zegt dat die smokkelaars de misdaad plegen. Maar de ware misdaad is de georganiseerde misdaad van de staat, de misdaad die alles overkoepelt en volkomen legaal is.
Het omverwerpen van hekken en muren, van wetten en vooroordelen, van kolonialisme en nationalisme, van uitbuiting en vervuiling, van elke vorm van overheersing, van fascisme in alle uitingsvormen, is een strijd van verbondenheid. En die strijd kan maar beter direct worden gevoerd waar het nodig is om ruimte te maken voor directe verandering. Ik hoor het alweer: we moeten gaan stemmen in november om het tij te keren. Doe het maar als je denkt dat het wat uithaalt. Maar ik denk dat het veel meer uitmaakt hoe duidelijk we zijn in het aanwijzen en aanpakken van de verantwoordelijken, de politici die hand in hand met het bedrijfsleven bepalen wie ze waar en wanneer uitbuiten, wat ze waar kapotmaken. Of ze nu ‘links’ of ‘rechts’ zijn. Het verschil is cosmetisch. Waar ze nu weer een oliepijplijn aanleggen, de grond voor een mijn afgraven. Wie ze nu weer op straat gooien, hun huis uit, hen levensonderhoud afnemen. Wat ze nu weer eens zullen afbreken: de zorg, een natuurgebied, het asielrecht…
En dan: belemmer hen het ‘werk’! Maak hun ‘werk’ kapot. De handen ineen slaan voor huisvesting voor iedereen, vrijheid voor iedereen, te eten voor iedereen, veiligheid voor iedereen. Kunnen we een begin maken in dat No Border Camp? Elke tijd is een goeie tijd. Elke plek is een goeie plek. Maar we staken al zo vaak de koppen bijeen. We hebben al zo vaak staan demonstreren. Al zo vaak gezegd dat het een kwestie van lange adem is. Maar deportaties gaan door. Er liggen doden in de Sahara en op de bodem van de Middellandse Zee. En telkens denk ik aan hen, als ik moedeloos wordt van de taaie strijd. De taaiste strijd is nog altijd die om een veilig heenkomen te zoeken en dat te overleven. En om dat veilig heenkomen te behouden, tegen de grenswachten en vigilantes in.
Laten we zeggen: we zien elkaar op straat, overdag of in de nacht, in de struiken of de stegen. Met breekijzer of kniptang. Met spandoek of lock-on. Bij het maken en delen van voedsel, kleding en onderdak. Bij het organiseren van massale blokkades die dagenlang, wekenlang duren. Het overtreden van wetten en grenzen. Misschien moeten we ons wel bewapenen tegen de knokploegen van de staat en van de haat. Ik vrees dat het zover al is gekomen. Zolang we maar weten dat geen mens (en dier) vrij kan zijn, zonder de vrijheid van een ander. Zolang we maar beseffen dat we privileges hebben, als we wit en gedocumenteerd zijn. Voorrechten die we zullen moeten inzetten en op het spel zetten want onze risico’s zijn de facto verwaarloosbaar.
Want er is geen vrede waar mensen verjaagd en opgesloten worden. Er is een permanente oorlog gaande in de mediastilte en de haatzaaierij. We zijn getuigen of we kijken weg. Die keuze te maken is de eerste stap. Er is een wereld te winnen. Voor ons allemaal.
Joke Kaviaar, 1 augustus 2023
* 21 – 27 augustus. Ergens in het Noorden.