Overtreed wetten en grenzen: solidair met vluchtelingen
Afgelopen week zijn een aantal mensen veroordeeld wegens mensensmokkel vanwege het enkele feit dat ze vluchtelingen naar het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben gebracht. [1] Ze vroegen daar geen geld voor, ze hadden er zelf geen belang bij. Toch heet het mensensmokkel en worden er maandenlange gevangenisstraffen voor uitgedeeld.
Ook afgelopen week: uit het coalitie-akkoord blijkt dat het zoveelste terreurkabinet van Rutte van plan is om zogeheten ‘illegaliteit’ strafbaar te stellen. [2] Het gaat dan om mensen die ‘overlast’ veroorzaken zo heet het. Dan moet je weten dat rondzwerven op straat omdat je dakloos bent al als overlast wordt gezien. En rondzwerven op straat, dat is het lot van veel mensen die illegaal verklaard zijn en nergens heen kunnen.
Laat dit duidelijk zijn: Het is de staat die mensen illegaal en vervolgens ongewenst verklaart en mensen belet zich vrij van A naar B te bewegen. Het is de staat die mensen in handen van uitbuiters drijft omdat hen geen andere keus rest. Het is de staat die zelf mensen uitbuit of laat uitbuiten. Het is de staat die andere uitbuiters dan zichzelf strafbaar stelt, maar niet door uitbuiting als zodanig strafbaar te stellen – dan zou immers de staat zelf ook strafbaar zijn – maar door het vervoeren van vluchtelingen, van illegaal verklaarde mensen, strafbaar te stellen, ook als degene die rijdt daar zelf niets mee te winnen heeft.
Laat dit duidelijk zijn: Het is juist die strafbaarstelling waardoor mensen in handen van uitbuiters worden gedreven. Want wie riskeert er nu gestraft te worden voor het helpen van vluchtelingen, geheel en al belangeloos? Dat risico wordt over het algemeen alleen genomen door mensen die er grof geld aan verdienen en vluchtelingen achterin vrachtwagens en op niet zeewaardige bootjes met slecht functionerende motoren proppen en hen daarvoor geld afhandig maken en tot schuldenaren maken. Schulden die door een volgende reeks uitbuiting in land van aankomst moeten worden terugbetaald, door bijvoorbeeld gedwongen prostitutie. Dit type uitbuiters maakt gewoon een rekensommetje, wegen risico tegen voordeel af en laten iemand het vuile werk doen. Dit type uitbuiters bekommert zich niet om de levens van vluchtelingen, net zoals de staat dat doet wanneer deze vluchtelingen deporteert.
Laat dit duidelijk zijn: Als iets mensensmokkel is, zijn het wel de deportaties omdat die tegen de wil van vluchtelingen worden doorgezet: opgesloten, bedreigd, geboeid en gekneveld. Ook daar zijn mensen geld mee aan het verdienen, zoals de luchtvaartmaatschappijen die altijd wel bereid zijn tot het vervoeren van te deporteren mensen. Wat maakt hen zo anders dan die uitbuiters met hun bootjes en vrachtwagens? Het zijn twee zijden van dezelfde vuile medaille en de staten willen graag bepalen welke vorm van ‘mensensmokkel’ ze toestaan.
En wat doen rechters die de zogeheten ‘mensensmokkelaars’ waarmee ik dit verhaal begon voor zich in het beklaagdenbankje krijgen? Die gooien iedereen op de grote hoop. Bijvoorbeeld een vrouw die een bevriende vluchteling van Calais naar Ter Apel bracht, niet vermoedend dat dit wel eens ertoe zou kunnen leiden dat ze opgepakt, vervolgd en veroordeeld zou kunnen worden wegens ‘mensensmokkel’. Of de man die zelf ooit vluchtte en nu een ander besloot een lift te geven, gewoon om een vriend te helpen. Zo zijn er tal van mensen die even helpen en daarvoor in de cel belanden.
Alsof het nog niet erg genoeg is dat mensen meer en meer als ‘illegaal’ en ‘ongewenst’ en dus strafbaar bestempeld worden, wordt het ook nog strafbaar gemaakt om solidair met hen te zijn, een helpende hand uit te steken voor een ritje binnen de Europese grenzen die voor ons allen zo eenvoudig over te steken zijn omdat we een paspoort hebben. Het lijkt zo vanzelfsprekend, zo gewoon, het passeren van die grens, maar dat is het niet. Tegelijk: wat hier nu gebeurt in de rechtbank, dat is al heel lang staande praktijk in heel Europa [3]! Verbaasd hoeven we niet te zijn. Maar wel woedend!
Hoe lang gaat dit nog door? Meer en meer worden vluchtelingen in de hoek gezet alsof zij het zijn die crimineel zijn. Neem nou de berichtgeving over die bussen tussen Emmen en Ter Apel. Het lijkt wel alsof die zogenaamde ‘veilige landers’ de enigen zijn die zich in dit land schuldig maken aan vervelend gedrag in het openbaar vervoer, waarbij je je moet afvragen waar het eigenlijk om gaat. Zet eens op een rijtje wat er allemaal in menig trein aan de lopende band gebeurt met agressieve mondkapjesweigeraars. Nee. Dat doen we niet. Dat heet: selectieve verontwaardiging. Dat heet: racisme. En wie bepaalt er trouwens wanneer het voor jou veilig is in het land waar je vandaan komt? Dat zijn ook maar regeltjes bepaald door het Fort Europa dat ook voorschrijft dat het veilig is in Afghanistan en zo wel meer landen waar je nog niet eens als toerist naar toe zal gaan.
De hetze tegen vluchtelingen, tegen migranten, neemt steeds grotesker vormen aan en dat geldt ook voor de hetze tegen al wie zich solidair betuigt. Solidair tegen de staat en tegen al wie door de staat aan inkomsten wordt geholpen, de uitbuiters die alleen maar van inkomsten zeker kunnen zijn zolang Fort Europa de grenzen dichthoudt. Dat is hun verdienmodel, die dichte grenzen. Ook hen moeten we de voet dwars willen zetten. Ze zijn de ondergrondse variant van het kapitalisme.
De enige manier om hier wat aan te doen is die solidariteit vol te houden, tegen de stroom in, om er met meer mensen bij betrokken te raken. Door te doen wat die nu veroordeelde mensen hebben gedaan: die autorit aanbieden, te helpen waar dat volgens de misdadige wetten van de staat strafbaar is. Dan zijn mensen niet afhankelijk van uitbuiters, lui die levens in gevaar brengen en daar rijk van worden. Dan zijn mensen die grenzen over die ze niet over mogen en heeft de staat het nakijken. En dat is dan wel volgens een criminele wet mensensmokkel maar het is ethisch en moreel geen mensensmokkel en dat weegt zwaarder dan wetten verzonnen door regeringen die mensen de dood in willen jagen.
Mensen kunnen niet illegaal zijn, ook niet als de staat het zegt. Hen een lift geven is geen mensensmokkel want het is solidariteit, het gebeurt in overeenstemming met wie je helpt, je doet het belangeloos. Ik zou niet eens geld aan hen willen vragen voor de kosten van de benzine! Zit je zelf krap, dan zal dat uit een gemeenschapspotje moeten komen. Dat soort dingen moeten we eens op gaan zetten. Solidariteitsfondsen en netwerken om de grenzen te doorbreken. Allemaal meedoen.
Chauffeurs gezocht! Voor belangeloos vervoer van vluchtelingen. Grenzen dienen volledig te worden genegeerd, de muren en hekken vertrapt, gesloopt. Geen grenzen tussen mensen. Weg met die lijnen op de plattegrond, verdedigd door geüniformeerde staatsterroristen die marechaussee heten! Wij hebben niet gekozen voor die grenzen die bestaansrecht toekennen aan de bevoorrechte ene (wij, de ‘staatsburgers’) en afnemen van de ander (zij, de ‘illegalen’). We erkennen die grenzen niet. Basta! Geen mens is illegaal. De wet is onrecht. Op naar een nieuwe Underground Railroad.
Joke Kaviaar, 26 december 2021
NOTEN:
[1A] Verslag van de zittingen: https://www.rtvnoord.nl/nieuws/877281/mensensmokkelaars-schrikken-van-st...
[1B] Enkele uitspraken twee weken later: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBNNE:2021:5241 en https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBNNE:2021:5228
[2] Kritiek op ongewenstverklaring: 'illegaliteit wordt nu strafbaar' https://nos.nl/liveblog/2409701-rutte-waarschijnlijk-nog-naar-eu-top-for...
[3] https://jokekaviaar.nl/Is-hulp-bij-overleven-strafbaar.html