Mensenrechten in Marrakesh? Blokkeer ook eens een vliegtuig!
Aanstaande maandag, 10 december 2018, is het de Dag van de Mensenrechten. Het is ook de dag waarop uitspraak wordt verwacht in de zaak van de Stansted 15: een groep mensen die op 28 maart 2017 erin slaagde om een vliegtuig tegen te houden dat gebruikt zou worden voor een deportatie chartervlucht vanaf vliegveld Stansted in Engeland. [1]
Ook op deze dag: de VN bijeenkomst in Marrakesh tijdens welke het inmiddels veelbesproken VN-migratiepact wordt ondertekend. Dat lijkt heel wat, maar intussen worden de Stansted 15 op grond van draconische aanklachten van terrorisme (in gevaar brengen van vliegverkeer) bedreigd met levenslange gevangenisstraffen omdat zij onderling wel een migratiepact hebben getekend: om deportaties tegen te gaan.
Wat betekent dit allemaal in het kader van de Dag van de Mensenrechten? Niets anders dan dat de schendingen van mensenrechten in Fort Europa beleid zijn en dat mensen die vluchtelingen voor de deportatiedood hebben behoed worden vervolgd. En het Marrakesh akkoord? Doel: migratie tegengaan. Een lege huls met een mooie naam die niks verbetert voor migranten, voor vluchtelingen, gebaseerd op bestaande wetten. [2] Een akkoord dat vooral tot doel heeft landen in Afrika te laten tekenen om hen zo tot meer samenwerking met Fort Europa te kunnen bewegen.
Nee, er verandert niets, ook al proberen extreem-rechtse politici er nog zoveel electoraal gewin uit te halen met hun geraas en getier dat door dit akkoord afgewezen vluchtelingen hun deportatie zelf kunnen verijdelen. Stel je voor! Maar het is niet zo. Detentiecentra, deportaties, grensbeveiliging en -militarisering, het gaat door als vanouds.
Het enige dat daadwerkelijk iets verandert, is een actie als die van de Stansted 15. Zij waren effectiever die vroege morgen in maart 2017, vastgeketend aan elkaar met lock-ons, dan dat het hele Marrakesh akkoord ooit zal zijn. En er zijn meer voorbeelden en verhalen van mensen die vervolgd worden omdat zij daadwerkelijk iets veranderden. Een Franse boer bijvoorbeeld, die mensen het land binnenbracht. [3] Of mensen in Brussel die hun woning open stelden. [4] Tunesische vissers die vluchtelingen redden. [5] Een Zweedse vliegtuigpassagiere die weigerde te gaan zitten en zo de deportatie van een man naar Afghanistan voorkwam. [6]
Op de Dag van de Mensenrechten wordt vooral dit duidelijk: mensenrechten, daar veegt niet alleen Baudet zijn reet mee af, maar de hele Europese Unie, alleen zeggen ze het niet. Ze ondertekenen liever een verdrag zonder gebonden te zijn aan de uitgesproken intenties daarin, en blijven ervoor zorgen dat mensen blijven verdrinken in de Middellandse Zee en uitdrogen in de Sahara.
Het enige echte migratieverdrag is er eentje die de volledige erkenning inhoudt dat migratie noodzaak is in een wereld die vernietigd wordt door kapitalistische uitbuiting, en neokoloniale en imperialistische oorlogsvoering. Zolang mensen op vlucht worden gejaagd door racistisch, nationalistisch en neoliberaal beleid kun je nog zoveel letters op papier zetten en dat een migratiepact noemen, maar de praktijk blijft hetzelfde. Dit is geen verdrag bedoeld om migratie voor iedereen en altijd mogelijk te maken, of dat nu is op de vlucht voor geweld, vervolging of oorlog, of voor klimaatverandering, armoede en honger. Het is een intentieverklaring voor de EU om Afrikaanse ondertekenaars mee om te oren te slaan: jullie zouden meewerken en mensen terugnemen, doe dat dan!
Afgelopen week werd bekend dat een reddingsoperatie op de Middellandse Zee door het schip Aquarius wordt stopgezet. Artsen Zonder Grenzen verklaart:
“De Italiaanse regering, gesteund door andere Europese landen, heeft onze hulp als onwettelijk bestempeld, verdacht gemaakt en geblokkeerd door de registratie van het schip in te trekken. Daardoor kan de Aquarius niet uitvaren, waardoor alle hulpverlening onmogelijk is geworden.” [7]
Intussen versterkt Frontex, het Europees Grensagentschap dat elk jaar meer en meer volgepompt wordt met geld, de surveillancemogelijkheden en deelt de daaruit voortvloeiende informatie vanaf eind december met Libië. [8] Juist. Libië. Dat land waar vluchtelingen in kampen tot slaaf worden gemaakt en verkocht, waar mensen systematisch worden gemarteld, vrouwen worden verkracht. Mensenrechten?!
We vragen ons steeds weer af wat we kunnen doen om dit tij te keren. Politici trekken zich van protesten niets aan, of de druk moet te groot worden zodat twee kinderen alsnog worden gepardonneerd. Een druk, opgevoerd door Lili en Howick zelf, door weg te lopen. Maar het is uitzonderlijk, vooral de moed van die kinderen. Maar er kunnen nog zoveel rapporten worden opgesteld over de gevolgen voor kinderen die gedeporteerd (dreigen te) worden, de regering haalt de schouders collectief op, zelfs in het aangezicht van een kerkdienst in Den Haag die al meer dan 1000 uur aaneen duurt, om de deportatie van een daarbinnen gevlucht Armeens gezin tegen te houden. [9]
Wat we kunnen doen om dit tij te keren? Meer doen dan demonstreren. Ook: directe actie met direct resultaat of gevolg. Zonder risico is dat niet. Daarin zit echter wel de keuze die nodig is om samen met vluchtelingen de Europese wetgeving met al zijn hekken, grenzen, muren en gevangenissen te trotseren, zoals zij dat doen omdat ze niet anders kunnen. Wat nodig is: letterlijk de uitvoering van beleid stoppen, op zijn minst lang genoeg dwarsbomen om levens te redden, zoals de Stansted 15 deden. En er zijn meer voorbeelden van grensoverschrijdende activiteiten. Ik noemde ze zojuist. Vliegtuigen kunnen aan de grond worden gehouden. Schuilplaatsen en vervoer over grenzen aangeboden. En meer! Hekken van grenzen en kampen kunnen doorgeknipt. Sta in de weg bij racistische ID controles en geef mensen de kans ervandoor te gaan. Hou de smeris tegen. Bezet, blokkeer, frustreer, saboteer. Samen en solidair met migranten, met vluchtelingen: ruimte opeisen, panden kraken, zorgen voor veiligheid.
Voor een einde aan de oorlog tegen vluchtelingen moeten we ons bewapenen met de wil om tegen de stroom in te gaan. Zo maken we ons eigen migratieverdrag. Zonder compromis. Zo maken we ons eigen echte migratieverdrag. Zonder Verenigde Naties. Met Verenigde Actie!
Joke Kaviaar, 9 december 2018
[1] http://enddeportations.com/2017/03/facing-deportation/
[2] https://www.mo.be/analyse/10-redenen-voor-het-parlement-om-het-migratiep...
[3] https://www.nrc.nl/nieuws/2017/02/10/franse-boer-die-vluchtelingen-hielp...
[4] https://www.nrc.nl/nieuws/2018/11/23/migranten-helpen-heel-verdacht-a275...
[5] https://nos.nl/artikel/2249142-protest-in-tunesie-tegen-italiaanse-arres...
[6] https://www.hln.be/nieuws/buitenland/zweedse-studente-die-vliegtuig-aan-...
[7] http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2018/12/07/reddingsschip-aquarius-g...
[8] https://digit.site36.net/2018/12/07/eu-to-process-confidential-security-...
[9] https://dagblad070.nl/al-1000-uur-kerkdienst-tegen-uitzetting-armeens-ge...