11 thesen - Over organisatie en revolutionaire praktijk voor een fundamentele heroriëntatie van links-radicale politiek
Hieronder vind je de inleiding op de 11 Thesen van de groep kollektiv, een groep die zich in het voorjaar van 2016 in Bremen (Duitsland) gevormd heeft. Deze groep probeert met deze tekst (en het praktische project dat ze hieraan hebben gekoppeld) een actieve bijdrage te leveren aan de poging om de links-radicale beweging uit de impasse te trekken waar deze zich momenteel op veel plekken in Europa (en daarbuiten) in bevindt.
Op Globalinfo.nl zal de komende tijd twaalf weken lang elke week een these verschijnen. De complete tekst zal daarna gebundeld worden en ook in pamfletvorm verschijnen. In het najaar van 2018 zal hierover vervolgens een discussietour georganiseerd worden om de inhoud van deze tekst verder te bespreken.
De tekst is oorspronkelijk in het Duits verschenen en is inmiddels vertaald naar het Engels, Turks, Farsi en nu dus ook naar het Nederlands. De Nederlandse versie is lichtelijk aangepast om te zorgen dat deze beter aansluit op de Nederlandse context. De context komt zodanig overeen dat dit vooral terug te vinden is in dat de referentie aan de Duitse samenleving is uitgebreid met die aan de Nederlandse en soms de Noordwest-Europese samenleving, en soms gewoon de referentie aan Duitsland weggelaten.
We trappen af met de inleiding, die verdere toelichting geeft over de komende thesen en de aanleiding voor het schijven van de 11 thesen.
11 thesen
Over organiseren en revolutionaire praktijk voor een fundamentele heroriëntatie van links-radicale politiek – kritiek en perspectieven
Door kollektiv, Bremen
Deze thesen zijn oorspronkelijk in het Duits verschenen, mei 2016
Vertaling door Tommy Ryan
Inleiding
Naast een stille onmacht – veroorzaakt door de steeds scherpere aanvallen van het kapitalistische systeem en de ontbrekende kracht van de linkse bewegingen – nemen wij in de afgelopen jaren echter ook een hoopgevende, nieuwe, zoekende beweging onder links en links-radicalen waar. De vraag naar een daadwerkelijk alternatief voor het kapitalisme wordt weer sterker bediscussieerd, of, in ieder geval wordt de discussie hierover steeds belangrijker gevonden. Daarnaast wordt daarbij ook de vraag gesteld met welke concrete middelen en methoden een daadwerkelijke omwenteling van het kapitalistische systeem denkbaar zou kunnen zijn. Deze zoekbewegingen tonen zich, ongeacht waar we komen, in de talrijke discussies die we met kameraden voeren en terugzien in de talrijke strategieverklaringen die de afgelopen jaren werden gepubliceerd. In deze discussies en gepubliceerde stukken zien we een kritiek aan onze huidige politiek, evenals de zoektocht naar nieuwe strategieën.
De hier voorgelegde elf thesen zien we als een bijdrage aan deze discussie en als zoektocht naar een nieuwe inrichting van links-radicale politiek. We zijn (tot op heden) een kleine groep mensen die vanuit verschillende ideologische tradities (marxistisch, marxistisch-leninistisch, autonoom, anarchistisch en libertair-communistisch) en geografische achtergronden (Duitsland, Turkije, Iran, Koerdistan) komen. We zijn elkaar tegengekomen bij de vele acties en op overleggen van verschillende linkse platformen en zijn toenemend met elkaar in discussie geraakt over de vraag hoe maatschappijverandering in de huidige samenleving er uit zou kunnen zien en welke concrete stappen hiervoor benodigd zijn. Wij deelden daarbij onze onvrede over onze huidige politiek en de falende perspectieven van ons als links-radicalen – zowel mensen zonder als met een migratieachtergrond. Uit deze in het begin informele gesprekken is inmiddels een vaster samenwerkingsverband ontstaan. Naast onze eigen ervaringen, hebben we gezamenlijk ook enkele van de gepubliceerde strategiepapieren en analyses van andere groepen gelezen en bediscussieerd.
Uit onze discussies zijn de volgende voorliggende thesen voortgekomen. We hebben hierin geprobeerd uit te drukken wat onze kritiek is op onze huidige politiek, dat wil zeggen. de politiek van grote delen van de in de Duitse Bondsrepubliek levende links-radicalen. Ze bevatten daarnaast ook ideeën over welke concrete veranderingen in onze praktijk we als noodzakelijk zien. De analyse van de huidige maatschappij maakte weliswaar een belangrijk onderdeel uit van onze discussie en de antwoorden die hieruit voortkwamen, maar in het formuleren van de thesen hebben we ons toch meer geconcentreerd op de vraag welke conclusies voor een concrete verandering in onze eigen praktijk we daaruit kunnen trekken. Dit omdat we het gevoel hebben dat juist deze stap in de meeste gepubliceerde strategiepapieren te weinig aandacht heeft gekregen.
We zien de thesen niet als slotconclusie, maar als een samenvatting van de discussie(s) zoals we die tot op heden hebben gevoerd. Hierbij kwamen eerder vragen naar boven dan dat deze beantwoord werden. Met deze publicatie willen we ons aansluiten bij het huidige debat en met iedereen van gedachte wisselen die momenteel vergelijkbare punten bediscussieert. Natuurlijk zijn we blij met reacties, kritiek, aanvullingen en verdere bijdragen aan deze discussie of met uitnodigingen voor discussiebijeenkomsten et cetera. We staan er in ieder geval voor open om mensen voor verdere uitwisseling uit te nodigen om zo de discussie over organisatie en revolutionaire praktijk in Duitsland [en daarbuiten] verder te intensiveren. Ons doel is om zo, via deze weg, een begin te maken met een daadwerkelijk organisatieproces.
Revolutionaire politiek
We zijn ons er bewust van dat er in onrevolutionaire tijden niet zomaar een revolutionaire praktijk bij de massa geïntroduceerd kan worden. Toch zijn we van mening dat de realiteit van de huidige revolutionaire politiek niet in overeenstemming is met het potentieel in de samenleving. Dit heeft iets te maken met de manier waarop de links-radicale politiek daar tot op heden is ingericht. We kunnen dan wel geen directe revolutionaire ontwikkeling verwachten, maar we kunnen er wezenlijk meer voor doen om dit potentieel verder te ontwikkelen en ons beter voorbereiden [voor het moment dat dit wel mogelijk is]. Dit zou een logisch antwoord zijn gezien het feit dat steeds meer mensen zich inlaten met rechts-populistische en racistische ideologieën, waarbij de autoritaire en gemilitariseerde omvorming van de maatschappij een nieuwe dimensie heeft gekregen – iets dat misschien zelfs wel een oorzaak vindt in het gebrek aan een links-radicaal antwoord op de hedendaagse problematiek.
Tegen de achtergrond van de racistische en nationalistische mobilisaties, en het falen van bredere sociale bewegingen in Duitsland [en Nederland], is een breed gedragen reactie van links-radicalen echter precies het tegenovergestelde. Men doet het geloof in de mogelijkheid van echte revolutionaire verandering af als naïef of als een illusie en bestempelt de samenleving als reactionair en onveranderbaar. Dit aspect en een kritiek hierop is terug te vinden in de eerste these Revolutionaire politiek betekend het potentieel van de samenleving te [er]kennen. Centraal staat daarbij dat het falen van de organisatie van links-radicalen oorzaak vindt in hun gebrek aan strategie en effectiviteit. Vanzelfsprekend neemt de tweede these De basis van maatschappelijke kracht, ligt in de organisatie er van een centrale plek in. In de hier op volgende thesen proberen we enkele fundamenten voor een mogelijke organisatie van links-radicalen en een revolutionaire praktijk, verder te onderzoeken.
Vanwege de samenstelling van onze groep en onze gezamenlijke analyse speelt Internationalisme als strategisch leidraad (these 3) voor ons een belangrijke rol. Dit geldt zowel voor het organisatieproces zelf, als ook voor kijk op de strategische inrichting van onze politieke praktijk. De door ons als relevant geachte praktijk, proberen we in de vierde these Een nieuwe inrichting van de links-radicale politiek verder te concretiseren. Daarbij gaan we in de vijfde these Het leven erbij betrekken nog wat dieper in op de vraag in hoeverre de op- en uitbouw van links-radicale projecten, als strategie voor maatschappijverandering, naar ons idee zin heeft. De kritiek op de vaak subculturele, op zichzelf gerichte, en identitaire inrichting van links-radicale politiek heeft zich nog niet veel veranderd, ongeacht het feit dat die kritiek de afgelopen decennia al veelvuldig is geuit.
Hier gaan we in de zesde these De subcultuur uit verder op in. Daarop aansluitend volgen onze gedachten over de vraag rond een revolutionaire levenshouding in de zevende these Revolutionaire cultuur in plaats van neoliberale waarden over de ontwikkeling van een revolutionaire cultuur in links-radicale structuren.
Met de neergang van de linkse bewegingen in de jaren 90 is ook de zoektocht naar echte alternatieven voor het kapitalisme in grote delen van de links-radicale beweging naar de achtergrond geraakt. In onze achtste these Alternatieven toe-eigenen en verspreiden leggen we uit waarom we de discussie voor een zoektocht naar mogelijke alternatieve maatschappijvormen en -modellen als een centraal element van links-radicale politiek zien. Zowel bij de zoektocht naar alternatieve maatschappelijke modellen als bij het doel van onze strategie en praktijk speelt voor ons de discussie over revolutionaire theorieën een grote rol. Daarbij bestaat echter de nijging (welke zich ook heden ten dage weer sterker toont), om zich uitsluitend te richten op losse, gesloten theoriestructuren, waardoor de loopgravenoorlog uit het verleden zich, zonder enige materiële relevantie, weer herhaald.
In de negende these gaan we daarom in op de Omgang met theorie en revolutionaire tradities. Tot slot komen we bij de tiende these op de betekenis scholing als vast onderdeel van een georganiseerde links-radicale beweging. Dit zien we ook als een project voor de lange termijn. Hierbij denken we aan de opbouw van een alternatief onderwijssysteem bijvoorbeeld in de vorm van een ‘academie van onderop’. Hoewel de in onze thesen geformuleerde kritiek en de beschreven noodzaak voor een fundamentele verandering van de links-radicale oriëntatie niet nieuw is, is er tot op heden helaas weinig veranderd aan onze politiek. Daarom staat in de elfde en laatste these Er is een breuk nodig met onze huidige gewoonten, nogmaals de vraag centraal hoe we kunnen zorgen dat de door ons geuite kritieken, strategieverklaringen en discussies niet enkel papierwinkels blijven, maar ook daadwerkelijk weerslag vinden in onze praktijk.
Voordat de thesen beginnen, willen we hier ook nog een korte opmerking maken over de betekenis van verschillende onderdrukkingsvormen. Dit is voor ons noodzakelijk, omdat we in de thesen vaak spreken over “de strijd tegen kapitalisme” of “het heersende kapitalistische systeem” zonder expliciet de andere onderdrukkingsvormen in onze maatschappij te benoemen. Dat we in deze elf thesen (te) weinig ingaan op de specifieke vragen van de strijd tegen het patriarchaat of racistische structuren, betekent niet dat we daar niet de noodzaak van inzien of deze als ondergeschikt achten.
In tegendeel; we zijn van mening dat de maatschappij als geheel niet alleen gebonden is aan kapitaalverhoudingen. We denken niet dat met de omverwerping van de kapitaalverhoudingen plots ook alle andere vormen van onderdrukking vanzelf ophouden te bestaan. Het is wel bijna overbodig aan te tonen dat het patriarchaat en racisme (net als veel andere onderdrukkingsvormen) al bestonden voordat het kapitalisme zich ontwikkelde. Tegelijkertijd bevinden we ons momenteel in een historische fase van het kapitalisme, die als heersend organisatieprincipe van de samenleving, alle andere onderdrukkingsvormen verbindt, overlapt, versterkt, vervormt en soms zelfs vermindert.
Hierom zijn deze (vaak los van elkaar gevoerde) strijden tegen de verschillende onderdrukkende verhoudingen binnen het kapitalistische systeem, alleen als een gemeenschappelijke strijd te zien en te voeren. De geschiedenis toont ons dat er talrijke voorbeelden zijn waarin het scheiden van deze verschillende strijden gedoemd is te falen. Zo wordt de strijd tegen het patriarchaat, zonder antikapitalistische perspectieven, door het systeem opgeslokt en loopt hierdoor op niets uit. Aan de andere kant hebben veel revolutionaire bewegingen in het verleden gezien dat vrouwen, ongeacht hun deelname aan de revolutie, in de nadagen van de revolutie toch weer naar de keuken werden verbannen.
Voor de omverwerping van het patriarchale systeem geldt, net als voor racistische structuren en andere onderdrukkingsvormen, dat deze vanaf het begin af aan onderdeel van onze strijd moeten zijn en ook binnen onze eigen structuren gethematiseerd moeten worden. Vooral in de traditionele linkse groepen is er een nijging de revolutie enkel vanuit economisch perspectief te benaderen. Als wij over kapitalisme spreken, bedoelen we daarmee echter niet alleen de economische kant, maar ook alle andere facetten van uitbuiting en onderdrukking in de huidige maatschappij. Wij zien revolutie dan ook als een continu en voortschrijdend proces voor de omverwerping van alle uitbuitende en onderdrukkende mechanismen.
Houdt voor de publicatie van alle thesen https://www.Globalinfo.nl in de gaten.
16811