IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Wanneer: 27/10/2016 - 18:06

Het artikel dat wij kort geleden publiceerden* over de misstanden bij de Amsterdamse horecaketen Çolak Holding B.V. heeft een beerput open getrokken. De reacties die wij van meer dan 20 ex-werkers van het bedrijf ontvingen bevestigen het beeld dat we in het artikel neerzetten en doen er nog een flinke schep bovenop. De misstanden zijn zelfs erger dan verwacht.

(Voor een opgemaakte versie van dit artikel: http://www.vloerwerk.org/personeel-colak-b-v-opent-beerput-amsterdamse-h...)

Hieronder een eerste inventarisatie van de ervaringen van oud-medewerkers, maar de verhalen over slechte ervaringen bij dit bedrijf blijven binnenstromen. Allemaal bevestigen ze dat loondiefstal, een respectloze behandeling van werkers, intimidatie en een onverschillige houding ten opzichte van de veiligheid van het personeel en welzijn van klanten, tot het beleid van Çolak B.V. behoren.

In alle 8 cafés van de horecaketen creëren de eigenaren een zeer onaangename werksfeer. De werkers worden bespioneerd met camera's. En geregeld laten de eigenaars de werkers via de telefoon of de groepsapp weten hen in de gaten te houden. Daarbij becommentariëren ze hun gedrag of beschuldigen hen van de gekste dingen.

Wegsturen van gasten en het wegpesten van medewerkers.

Ondanks de zeer onaangename werksfeer, steekt het de werkers dat zij zelf niet welkom zijn in het café waar ze werken. Als ze na hun dienst nog iets willen drinken of als vrienden hen komen bezoeken worden ze schreeuwend weggejaagd. De eigenaren gaan zelfs zo ver de klanten aan de bar te ondervragen om te bepalen of ze misschien bevriend zijn met de bedieners.

“Er mochten onder geen enkel beding vrienden komen, het resultaat was dat ze aan ieder willekeurig jong persoon dat aan de bar zat vroegen of ze bevriend met het personeel waren.”

(Ex-medewerker bij 't Tuinfeest 1)

“[D]e avond voordat ik ontslag genomen heb, werd [ik] gevraagd [om...] mijn vriendin, die aan de bar zat (een betalende gast NB), weg te sturen. Zij zou mij immers te veel afleiden van mijn werk, op de rustige maandagavond. De enige gasten die het café telde waren op dat moment: mijn vriendin, en de vier 'bedrijfsleiders', die op hun vrije avond besloten hadden om met zijn vieren gratis te komen dineren. Mijn vriendin was dus de enige betalende gast.”

(Ex-werknemers bij Spargo 1)

Met uitzondering van de koks, werkt er zelden iemand lang voor de horeca keten. Dit is geen toeval. Het beleid van de eigenaars is erop gericht een zo groot mogelijk verloop te creëren door ervoor te zorgen dat de mensen die er werken het er niet veel langer dan enkele maanden uithouden. Werkers bij de verschillende cafés worden uitgescholden, gekleineerd en geïntimideerd.

“[Ze werken] volgens de filosofie dat als een team het 'te gezellig' heeft, daar iets aan gedaan moet worden. Oftewel, mensen ontslagen moeten worden.”

(Ex-manager bij Çolak B.V. 1)

“Toen ik er een half jaar werkte was ik een van de langst werkende personen op de werkvloer.”

(Ex-medewerker bij Spargo 2)

“Er was een groepswhatsapp waarin iedereen aan de schandpaal werd genageld als die iets niet goed had schoongemaakt of opgeruimd de vorige avond.”

(Ex-medewerker bij Spargo 3)

“We werden ondergewaardeerd en zelfs uitgescholden. Meerdere malen zijn mensen voor 'domme hond' uitgemaakt.”

(Ex-medewerker bij Spargo 2)

“[Na tien uur werken zonder pauze] ben ik gestopt en weggegaan. Toen kreeg ik daarna over de groepsapp: Je hebt geen hart voor de zaak.”

(Ex-medewerker bij Çolak B.V. 1)

“Intimidatie, kleineren en uitschelden gebeurt aan de lopende band.”

(Ex-manager bij Çolak B.V.)

“Ik heb collega's huilend de panden zien verlaten, niet alleen de (jonge) meisje van de bediening maar ook de uitgeputte jongens uit bediening en keukens.”

(Ex-chef-kok bij Çolak B.V.)

Structurele onderbetaling

Het creëren van een slechte werksfeer en het kleineren van de medewerkers is niet het enige waar het bedrijf zich schuldig aan maakt. Çolak B.V. betaalt zijn personeel stelselmatig te weinig uit. Overuren worden niet uitbetaald, vakantiegeld wordt achtergehouden en mensen worden te laag ingeschaald.

“Wat voor mij alleen echt niet door de beugel kan zijn [...] de werktijden waar je voor betaald krijgt […]”

(Ex-manager bij Çolak B.V.)

“Hoe druk het ook was, tot een half uur na sluitingstijd kreeg je betaald. [...] Hoe kan je binnen een half uur alle tafels schoonmaken, stoelen op de tafels [zetten], laatste glazen poleren, terras opstapelen en de kassa tellen? Zeker niet op de Nieuwmarkt, waar je vaak nog 20 man weg moet sturen om 1 uur ['s nachts].”

(Ex-medewerker bij Çolak B.V. 1)

De koks vormen een uitzondering op het hoge verloop bij het personeel. Sommigen werken zelfs al jaren in de keukens van de Çolak cafés. Al die tijd worden ze zwaar onderbetaald voor het werk dat ze doen en vermelden hun contracten steevast niet hun werkelijke functie in het bedrijf om hen lager in te kunnen schalen. Ook is er, in elk geval in één situatie, sprake van een zeer ongezonde en mogelijk illegale constructie: Een kok zou behoorlijk gekort worden op zijn salaris omdat de Çolak broeders een verblijfsvergunning voor hem hebben 'geregeld'.

“Een zelfstandig werkende chef-koks krijgen slechts het contact en het salaris van een lunchkok.”

(Ex-medewerker bij Çolak B.V. 2)

“Chef-kok die daar indertijd 8 tot 10 jaar werkte heeft nooit een vast contract gekregen. Werd elke keer op het moment dat het wettelijk verplicht werd om een vast contact aan te bieden voor 3 maanden ontslagen, waarna hij weer werd aangenomen onder tijdelijk contract”

(Ex-medewerker bij Spargo 3)

“Verder weet ik dat de chef-kok, die er indertijd werkte, zwaar onder zijn niveau verdiende. Puur omdat hij bij hen in het krijt stond aangezien zij voor hem een verblijfsvergunning hadden geregeld. ”

(Ex-medewerker bij Spargo 2)

Loondiefstal

Telkens als er iemand bij Çolak opstapt of ontslagen wordt, worden hen de opgebouwde vakantiedagen of het vakantiegeld niet uitbetaald. Het achterhouden van vakantiegeld lijkt een hele business bij Çolak, vrijwel alle oud-medewerkers die ons benaderd hebben, maken er melding van. Door het enorme verloop bij het bedrijf en regelmaat waarmee het vakantiegeld en de vakantiedagen worden achtergehouden, zou het hier bij een voorzichtige schatting al snel om vele duizenden euro's per jaar kunnen gaan. Lucratief genoeg lijkt het, om loonstroken te vervalsen.

“Wat ook vaak daar voorkwam is dat als iemand ontslag nam ze het vakantiegeld inhielden. Na lang zeuren kreeg je het uiteindelijk een paar maanden later wel op je rekening gestort. Het ging toch altijd wel om een paar honderd euro. Veel mensen hadden het niet door dat ze nog vakantiegeld tegoed hadden dus die vroegen er niet om. Die liepen zo veel geld mis.”

(Ex-medewerker bij Spargo 3)

“[H]et vakantiegeld [wordt] STANDAARD ingehouden [...] nadat een werknemer vertrekt.”

(Ex-manager bij Çolak B.V.)

“Ik heb zelfs de vrouw van Bayram [een van de eigenaren] benaderd met een aangetekende brief om toch mijn vakantiegeld te krijgen. Dit werd beantwoord met een kopie van een totaal valse loonstrook [...] waarop stond dat alle betalingen waren voldaan.”

(Ex-chef-kok bij Çolak B.V.)

Onveilige en onhygiënische werkomgeving

Zoals gezegd neemt men het bij Çolak B.V. niet al te nauw met de veiligheid en het welzijn van personeel en klanten. Het eten is van slechte kwaliteit en de keuken en koelingen worden nauwelijks schoongemaakt of onderhouden. Door het beleid van het wegpesten van personeel werkt bijna niemand er lang. En dus voelt vrijwel niemand zich verantwoordelijk of betrokken bij de zaak. De gevaarlijke situaties die daardoor ontstaan neemt Çolak B.V. voor lief.

“Koelingen vol met schimmel en slechte hygiëne.”

(Ex-medewerker bij Çolak B.V. 2)

“Vooral het vaak gevaarlijke onderhoud systeem en de onhygiënische staat van de keukens blijven mij [bij].”

(Ex-chef-kok bij Çolak B.V.)

“Ook het eten is van slechte kwaliteit [...], ik had zelfs op mijn eerste dag een voedselinfectie van mijn personeelshap.”

(Ex-medewerker bij Spargo 4)

“Ik heb zelf bij het schoonmaken van de wanden in mijn eerste week bij De Sarphaat onder stroom gestaan en ben toen flauwgevallen van de klap. Ik moest hierdoor naar het ziekenhuis. Toen ik hierover een serieuze melding maakt bij Sanni en Bayram [de eigenaren] werd ik nog net niet uitgelachen en moest ik dan maar niet meer die muur schoonmaken maar [het] de afwasser laten doen!”

“[Een longontsteking, h]oge koorts en extreem zwakke toestand waren niet genoeg reden om thuis te blijven, aldus Bayram. [Als ik niet zou] komen opdagen dan dreigde hij mijn salaris in te houden en de kosten van een invaller op mij te verhalen.”

(Ex-chef-kok bij Çolak B.V.)

De onveilige werkomgeving en de onverschilligheid ten aanzien van de werkers welzijn wordt nog eens duidelijk onderstreept in het volgende verhaal:

"Een van de allerergste dingen die mij daar is overkomen was toen ik ben aangerand tijdens het werk door een wild vreemde man. Ik heb naderhand aangifte gedaan en het was een vrij heftige ervaring. De politie was zelfs aanwezig. De bazen hebben hier nooit naar gevraagd. [...] Ik moest zelfs doorwerken en de dag daarna gewoon op werk komen. Dit terwijl ik aangaf dat ik het niet kon
opbrengen."

(Ex-medewerker bij Spargo 2)

Onacceptabel

Al deze ervaringen bij elkaar optellend, kunnen we alleen maar concluderen wat verschillende werkers ons al gezegd hebben: Schokkend dat dit al zo lang kan bestaan in Amsterdam. Het is onacceptabel dat mensen, om in hun levensonderhoud te voorzien, gedwongen worden om vernederingen en intimidatie te doorstaan van op winstbeluste eigenaren. Inmiddels zijn er naar aanleiding van ons stuk 'De achterkant van Amsterdams unieke buurtcafés' gemeenteraadsvragen gesteld en artikelen verschenen in onder andere Het Parool en op AT5, en is er contact geweest met verschillende politieke organisaties. Vloerwerk zal waar mogelijk samen met de (ex-)werkers van Çolak in actie komen om te behalen waar ze recht op hebben. Een aantal van hen hebben zich al aangesloten bij Vloerwerk.

Komt dit alles je bekend voor? Zijn ze je nog geld schuldig en wil je tot actie overgaan? Neem contact met ons op!

Vloerwerk! Samen staan we sterk!

*http://www.vloerwerk.org/deachterkant/