OXI, het Griekse nee tegen de EU/ECB/IMF bezuinigingsterreur, is een
feit. Een dappere keus van het Griekse volk tegen 5 jaar economisch terrorisme
en chantage, dat velen tot bittere armoede heeft gebracht, de werkloosheid
dramatisch omhoog deed schieten en zelfs tot vele zelfmoorden leidde.
Breek met de EU en de euro en neem het lot zelf in handen, Griekenland!
GRIEKEN ZEGGEN NEE TEGEN SCHULDEISERS
/NEE TEGEN EU TIRANNIE/
BEZUINIGINGEN MISDAAD JEGENS GRIEKSE VOLK
ZIE OOK
http://www.astridessed.nl/grieken-zeggen-nee-tegen-schuldeisersnee-tegen...
''On behalf of our People and Government our solidarity
with the brave Greek people and their Government''
Argentijnse president Kirchner
https://twitter.com/CFKArgentina/status/617858160284598272/photo/1
Deze woorden van de Argentijnse president Kirchner [1] geven precies
weer, hoe ik denk over de Griekse NEE stem bij het Referendum
van 5 juli 2015.
Dapper en een vrijheidsverklaring van het EU imperialisme tegenover
een land, dat wurgleningen aanging, omdat het niet anders kon, waarna
de moordende bezuinigingen werden verhaald op het Griekse
volk.
Hierover heb ik reeds in 2012 geschreven.[2]
Laf, misdadig en oneervol.
Niets meer of minder dan een ''collectieve straf'' tegen het Griekse
volk.
En dat, ''niet'' Geachte Trojka [IMF,ECB, de Eurogroep] is een
internationale misdaad!
Sinds jaar en dag worden zo ontwikkelingslanden door het IMF
en Westerse geldschieters uitgeknepen [3] en het is van harte te hopen,
dat velen het Griekse voorbeeld zullen volgen, hoewel ze helaas nog
veel minder ''reserves'' dan Griekenland [dat vergeleken bij die landen
veel ''rijker'' is] hebben, om dat vol te houden.
Leuk detail:
Volgens Persbureau Bloomberg bestempelden ''ingewijden binnen het
IMF'' de Grieken als ''de moeilijkste klanten van de afgelopen zeventig jaar'' [4]
Dit is te danken aan de verkiezingsoverwinning van Syriza leider
Tsipras, die beloofde te breken met het harde Trojka bezuinigingsbeleid. [5]
EU ''REDDINGSPLAN''
HUMANITAIRE CRISIS/SOCIAAL BLOEDBAD
Terug naar Griekenland's bittere realiteit:
De gevolgen in Griekenland van de Trojka leningsvoorwaarden:
Een greep uit de ciifers
De helft leeft onder de armoedegrens.
Een derde van de beroepsbevolking
[tweederde van de jongeren] is werkloos.
Drie miljoen mensen hebben geen toegang tot
de gezondheidszorg. [6]
Zeker 7000 zelfmoorden in een periode van
5 jaar.
Een geval bekend van een 63 jarige vrouw, die met haar
zoon van 25 van de vijfde verdieping sprong, omdat er was
gesneden in haar gehandicaptenuitkering.
Beiden moesten zien te overleven van 350 euro per
maand.[7]
Was het financieel wanbeheer in Griekenland hun schuld?
439.000 kinderen zijn ondervoed.
Mensen scharrelen in vuilnisbakken. [8]
En toch wil de criminele EU/IMF/ECB BV nog hardere
bezuinigingsmaatregelen?
Vanaf het moment van die desastreuze Trojka bezuinigingen
hebben de Grieken als bezetenen tegen de bezuinigingsmaatregelen
geprotesteerd.
Maar liefst twintig algemene stakingen kwamen op gang.
Meestal duurden ze een dag tot 48 uur.[9]
Maar ze haalden vrijwel niets uit, omdat de achtereenvolgende
Griekse regeringen [van de sociaal democratische PASOK
tot de conservatieve Nieuwe Democratie], slaafs het bezuinigings
dictaat van de Trojka groep uitvoerden.
De gevolgen zijn al genoemd:
Fors snijden in pensioenen, massaontslagen, loonsverlagingen,
noem maar op. [10]
Totdat de Grieken, die schoon genoeg hadden van de slaafse instemming
van hun regeringen met de Trojka bezuinigingsmaatregelen, de progressieve
partij Syriza aan een verkiezingsoverwinning hielpen, omdat Syriza
had beloofd, een einde te maken aan de bezuinigingsterreur en terug
zouden onderhandelen over een verlichting van de schuldenlast.[11]
En zo brak er een nieuwe periode in het Griekse aan:
Natuurlijk werd de Griekse regering Tsapiras van meet af aan met
wantrouwen door de Trojka EU BV bekeken.
Er werd door Tsapiras onderhandeld voor schuldenverlichting, etc,
de Trojka BV wilde dat niet en zo ging dat door.
Onder noot 12 een overzicht van al die onderhandelingen.
Maar het gaat om meer dan gekibbel over geld en leningen.
In feite gaat het erover ''who controls Greece''
En van meet af aan wilde de EU Tsapiras en het Griekse volk
duidelijk maken, wie de baas was. [13]
Omdat Tsapiras het had bestaan, op te staan tegen de ''oppermachtige''
EU BV en hun keiharde bezuinigingsbeleid uit te dagen.
Niet met de bedoeling van die schulden af te komen, ook niet
om afscheid te nemen van Europa of de euro [wat Tsapiras nadrukkelijk
niet wil], maar slechts om te komen met een eis van normaal
fatsoen:
Een schuldenverlichting, zodat de meest kwetsbaren in de samenleving
niet zouden hoeven op te draaien voor jarenlang Grieks financieel
wanbeheer, MET medeweten van Brussel, waarbij trouwens grote
financiele consortia als Goldman Sachs bij betrokken waren geweest. [14]
Omdat het Griekse volk het had bestaan, een links progressieve regering
te kiezen, die een eind wilde maken aan die harde EU BV bezuinigingen
en dus in opstand kwam tegen financiele dictatoren, die van Griekenland
een soort ''kolonie'' wilden maken, die volledig naar hun pijpen zou
dansen.
En die, toen de EU BV zich muurvast en keihard opstelde, het ''lef''
gehad had om een referendum uit te vaardigen, dat dus nu NEE heeft
gestemd tegen de EU terreur.
DOMINO EFFECT
Maar er is meer dan het doordrukken van bezuinigingen en strafmaatregelen:
Een groot belang voor de Trojka [nu ''instellingen'' genoemd]
om vast te houden aan die harde bezuinigingsmaatregelen is naast
disciplinering van de Grieken, het domino effect:
Als Griekenland wegkomt met een schuldenverlichting, dan willen
andere noodlijdende landen, die ''steun'' krijgen van de Trojka BV,
zoals Spanje, Ierland en Portugal dat ook.
Als die vervolgens gaan rebelleren en er dreigt een verlating uit
de euro, zoals nu een Grexit, dan wordt het gevaarlijk voor de EU
machtige landen en dan dreigt hun bolwerk in te storten. [15]
GRIEKENLAND VERSUS TROJKA/INSTELLINGEN
Een slimme zet van Tsipras was inzetten op een referendum, toen
de onderhandelingen eind juni muurvast liepen en Griekenland
de aan het IMF verschuldigde 1 miljard bedrag niet voor 1 juli
kon betalen.
''Laat het volk beslissen'' [16] luidde zijn boodschap en dat was
democratisch, al het gejammer van de EU landen ten spijt.
De Grieken hebben nu gekozen.
Een levensgroot OXI [Nee]!
Wat er nu gaat gebeuren, is de vraag, die iedereen bezighoudt.
Tsipras beweert [en dat heeft hij de Grieken bij het referendum ook
voorgehouden, dat dat OXI zijn onderhandelingspositie tegenover
de ''instellingen'' sterker maakt.
Dat betwijfel ik zeer.
Griekenland heeft [natuurlijk]] die 1 miljard niet kunnen
ophoesten, de banken waren zelfs enige tijd gesloten, daarna
[om een bankrun te voorkomen] konden mensen maar een beperkt
limiet opnemen en natuurlijk kan Griekenland die 3 miljard aan
het IMF op 20 juli ook niet voldoen.
Dat lijkt mij geen sterke onderhandelingspositie, tenzij nu
ineens een hoop goud en olie op Griekse bodem wordt gevonden...
Maar ja, dan is er geen afhankelijkheid van de ''instellingen''
meer [even een grapje tussendoor]
Psychologisch en ook politiek van belang is ook het volgende:
Het Griekse volk en de door de EU financiele bonzen
niet geluste linkse regering hebben met OXI een lange neus
getrokken tegen de EU machten, potentaat Duitsland [grootste
geldschieter van de EU landen en het land met de hardste opstelling]
voorop.
Onwaarschijnlijk, dat Duitsland, dat allang op een Grexit
[Grieks vertrek uit de eurozone] hoopt, nu
water bij de wijn zal doen. [17]
Dus Tsipras' bewering, ''te willen praten over nieuwe hervormingen'' [18]
lijkt meer op het bouwen van een luchtkasteel.
Want waarover wil hij praten.
Het door de EU aangeboden chantagepakket, waarvan de EU op
uitvoering stond [waartegen de Grieken OXI hebben gezegd], is
toch eind juni door Tspiras en de nu afgetreden minister Varoufakis
afgewezen? [19]
En op een later voorstel van Tsipras met nieuwe voorstellen
werd door de Duitse bondskanselier Merkel zeer koel gereageerd. [20]
Zo gek is dat niet, vanhaar [EU] kant bekeken.
Tsipras wil zich niet schikken in een EU diktaat, is dus
openlijk in opstand gekomen, heeft geen enkele financiele speelruimte
en wil weer onderhandelen?
Neen, zo werkt het niet.
De EU eist volledige onderwerping, geen interactie met een zelfbewuste
en financieel bankroete, onderhandelingspartner.
TOEKOMST GRIEKENLAND/GREXIT OF NIET?
Het sleutelwoord is steeds geweest ''Grexit'' [een Grieks vertrek
uit de Eurozone]
Tspiras heeft dat steeds afgewezen, maar wil kennelijk niet
inzien [of het is slimme politiek naar de Grieken, van wie de meerderheid
in de eurozone wil blijven], dat hij niet EN een lange neus tegen de geldschieters
kan trekken EN in de eurozone kan blijven.
Want als er geen overeenstemming komt [en daar lijkt het wel op], wordt
er [zo vertellen economen] door de ECB geen geld meer overgemaakt
naar de Griekse banken, die dan omvallen.
Bij een failliete Griekse regering [die van geen enkele Europese instelling,
noch van het IMF nog een cent krijgt] kunnen ze niet aankloppen.
Euro's komen niet meer binnen, waarschijnlijk wordt er dan gekozen voor een
nationale munt [drachme], inflatie het gevolg, producten, die naar
Griekenland worden geexporteerd [eurohoudend] niet meer te betalen.
Ellende, ellende.[21]
Is het erger, dan het nu is?
Dat is de vraag, want het Griekse volk is nu ook aan de rand
van een humanitaire crisis.
Dus of ze beter af zijn met of zonder Grexit, is moeilijk te
zeggen.
Ook niet, of het zover komt.
Maar ook voor de EU zijn er nadelen.
Hoe groot de financiele schade is, moet blijken,
maar er is nog een politiek en psychologisch effect:
Een economisch afhankelijk land heeft zich aan de EU wurggreep
weten te ontworstelen.
Dat heeft een enorme impact.
Want zeker als Griekenland al dan niet met steun van Rusland
en China, haar economie kan herstellen, kan haar voorbeeld worden
gevolgd door andere noodlijdende landen als Spanje,
Ierland en Portugal, die ook Trojka steun ontvangen.
Dat zou pas een setback voor de EU zijn. [22]
OXI TEGEN REFERENDUM/DAPPERE KEUZE
Tsipras heeft gelijk:
Met haar OXI stem heeft het Griekse volk geschiedenis
geschreven. [23]
Tegen de enorne druk en chantage van de Trojka potentaten in.
Tegen hun intimidatie in.
Maar de kruik gaat net zolang te water tot zij barst.
Jaren van stakingen en machteloze woede hebben de schuldeisers
geen duimbreed doen wijken, omdat de Griekse regeringen slaafs
hun diktaat bleven opvolgen.
Nu heeft het volk even echte macht gehad:
Om misschien het tij te keren.
En de Trojka machthebbers te laten zien, dat zij niet alles
bepalen.
Hopelijk houdt Tsipras zijn rug recht en laat hij zich
niet op het laatste moment inpakken.
Persoonlijk denk ik, dat Grexit nog wel de beste oplossing
is.
Zodat het Griekse volk zijn lot weer in eigen handen kan nemen.
Het is nu.
Of nooit.
Astrid Essed
NOTEN
VOOR HET GEVAL HET NOTENAPPARAAT TE LANG IS/ZIE
OOK
http://www.astridessed.nl/grieken-zeggen-nee-tegen-schuldeisersnee-tegen...
[1]
''
ARGENTIJNSE PRESIDENT VERWELKOMT GRIEKSE OXI
De Argentijnse president Christina Kirchner heeft als een van de weinige wereldleiders de uitslag van het Griekse referendum verwelkomd:''
NRC LIVEBLOG
DE DAG NA HET ''NEE'' VAN DE GRIEKEN/VAROUFAKIS
OPGESTAPT
http://www.nrc.nl/nieuws/2015/07/06/live-de-dag-na-het-overweldigende-ne...
[2]
UITPERS.BE
EEN MODERNE TRAGEDIE
ASTRID ESSED
APRIL 2012
http://archief.uitpers.be/artikel_view.php?id=3249
[Later op de website overgenomen]
GRIEKENLAND GERED VAN FAILLISSEMENT/
BEZUINIGINGEN MISDAAD JEGENS GRIEKSE VOLK
ASTRID ESSED
http://www.astridessed.nl/griekenland-2012griekenland-gered-van-failliss...
VOLKSKRANT
TSAPIRAS/WE HEBBEN GESCHIEDENIS GESCHREVEN
5 JULI 2015
http://www.volkskrant.nl/buitenland/lees-terug-tsipras-we-hebben-geschie...
[3]
RAINBOWWARRIOR
THE WORLD BANK AND IMF IN AFRICA
https://rainbowwarrior2005.wordpress.com/2008/11/07/the-world-bank-and-i...
JOOP.NL
WELKOM IN DE NIEUWE WERELD VAN HET WESTERSE
KOLONIALISME
OLAF MESMAN
29 MEI 2015
http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/32390_welkom_in_de_wereld_van_...
GLOBALINFO
G8 BESLUIT UITBUITING TE CONTGINUEREN
http://www.globalinfo.nl/Nieuws/g8-besluit-uitbuiting-te-continueren.html
[4]
''Persbureau Bloomberg meldde woensdag dat ingewijden binnen het IMF de Grieken inmiddels bestempelen als de moeilijkste 'klanten' van de afgelopen zeventig jaar.''
NU.NL
GRIEKSE PREMIER TSAPIRAS HAMERT OP SOEVEREINITEIT
18 MAART 2015
http://www.nu.nl/economie/4013708/griekse-premier-tsipras-hamert-soevere...
[5]
DE WERELD MORGEN.BE
TSAPIRAS' REGERINGSVERKLARING: ECONOMIE IS
ER VOOR DE MENSEN, NIET OMGEKEERD
LODE VANOOST
8 FEBRUARI 2015
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/02/08/tsipras-regeringsverklar...
''De huidige regeringspartij Syriza heeft haar verkiezingsoverwinning van begin dit jaar te danken aan de toezegging dat aan dit bezuinigingsbeleid een eind zou komen, via een onderhandeld akkoord tot schuldverlichting, en zonder dat het land de Eurozone zou m verlaten. ''
GREXIT OF NIET. IS DAT DE VRAAG?
PETER STORM
17 JUNI 2015
http://www.ravotr.nl/2015/06/17/grexit-geen-grexit-dat-de-vraag/
[6]
DE MORGEN.BE
IN GRIEKENLAND ZIJN DE BEZUINIGINGEN ZELF DE OORZAAK
VAN DE ELLENDE
DIMITRIS PAVLOPOULOS
http://www.demorgen.be/opinie/-in-griekenland-zijn-de-bezuinigingen-zelf...
[7]
ERASMIX
IN GRIEKENLAND ZIE JE OVERAL MENSEN IN VUILNISBAKKEN
SCHARRELEN
http://www.erasmix.be/content/%E2%80%98-griekenland-zie-je-overal-mensen...
[8]
ERASMIX
IN GRIEKENLAND ZIE JE OVERAL MENSEN IN VUILNISBAKKEN
SCHARRELEN
http://www.erasmix.be/content/%E2%80%98-griekenland-zie-je-overal-mensen...
[9]
SOCIALE STRIJD IN EUROPESE LANDEN (GRIEKENLAND EN
VERDER)
PETER STORM
15 DECEMBER 2015
http://www.ravotr.nl/2014/12/15/sociale-strijd-europese-landen-1-grieken...
''Uit onvrede over de aanhoudende stroom van bezuinigingsmaatregelen leggen veel Grieken vandaag hun werk neer. In Athene zijn naar schatting tienduizenden op de been om te protesteren tegen de begroting voor volgend jaar.'
NRC
TIENDUIZENDEN STAKERS LEGGEN GRIEKENLAND PLAT
27 NOVEMBER 2014
http://www.nrc.nl/nieuws/2014/11/27/tienduizenden-stakers-leggen-grieken...
[10]
SOCIALE STRIJD IN EUROPESE LANDEN (GRIEKENLAND EN
VERDER)
PETER STORM
15 DECEMBER 2015
http://www.ravotr.nl/2014/12/15/sociale-strijd-europese-landen-1-grieken...
[11]
JOURNALISTIEK NPO
RADICAAL LINKSE SYRIZA OVERWINNAAR
GRIEKSE VERKIEZINGEN
25 JANUARI 2015
http://journalistiek.npo.nl/dossiers/europa/290_90147-radicaal-linkse-sy...
DE WERELD MORGEN.BE
TSAPIRAS' REGERINGSVERKLARING: ECONOMIE IS
ER VOOR DE MENSEN, NIET OMGEKEERD
LODE VANOOST
8 FEBRUARI 2015
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/02/08/tsipras-regeringsverklar...
[12]
EUROPA NU
BEGROTINGSTEKORT EN STAATSSCHULD GRIEKENLAND
http://www.europa-nu.nl/id/viccj7o2p7ug/begrotingstekort_en_staatsschuld
ZIE TEKST GEHEEL ONDERIN
[13]
DE WERELD MORGEN.BE
WAAROM DE GRIEKEN MOETEN BLOEDEN
MARC VAN DE PITTE
3 JULI 2015
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/07/03/waarom-de-grieken-moeten...
''
Het gaat hier om meer dan geldzucht en het afdwingen van betalingsverplichtingen. Het gaat hier om het afstraffen van insubordinatie. Griekse regering én bevolking moet hardhandig duidelijk gemaakt worden dat, ongeacht protesten en verkiezingsuitslagen, het opgelegde bezuinigingsbeleid onaantastbaar is.''
GREXIT OF NIET. IS DAT DE VRAAG?
PETER STORM
17 JUNI 2015
http://www.ravotr.nl/2015/06/17/grexit-geen-grexit-dat-de-vraag/
[14]
DE WERELD MORGEN.BE
TSAPIRAS' REGERINGSVERKLARING: ECONOMIE IS
ER VOOR DE MENSEN, NIET OMGEKEERD
LODE VANOOST
8 FEBRUARI 2015
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/02/08/tsipras-regeringsverklar...
DE WERELD MORGEN.BE
JOSEPH STIGLITZ OVER GRIEKS REFERENDUM:
''IK WEET WEL HOE IK ZOU STEMMEN.''
3 JULI 2015
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/07/03/joseph-stiglitz-over-gri...
THE EUROZONE PROFITEERS
A CORPWATCH REPORT
NOVEMBER 2013
https://s3.amazonaws.com/corpwatch.org/downloads/EuroZoneProfiteers.pdf
UITPERS.BE
EEN MODERNE TRAGEDIE
ASTRID ESSED
APRIL 2012
http://archief.uitpers.be/artikel_view.php?id=3249
[Later op de website overgenomen]
GRIEKENLAND GERED VAN FAILLISSEMENT/
BEZUINIGINGEN MISDAAD JEGENS GRIEKSE VOLK
ASTRID ESSED
http://www.astridessed.nl/griekenland-2012griekenland-gered-van-failliss...
[15]
RIJKSOVERHEID
FINANCIELE STEUN AAN NOODLIJDENDE LANDEN
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/europa-financieel-gezond/gezonde...
GREXIT OF NIET. IS DAT DE VRAAG?
PETER STORM
17 JUNI 2015
http://www.ravotr.nl/2015/06/17/grexit-geen-grexit-dat-de-vraag/
[16]
DE WERELD MORGEN.BE
TOESPRAAK ALEXIS TSIPRAS: LAAT HET GRIEKSE
VOLK BESLISSEN
27 JUNI 2015
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2015/06/27/alexis-tsipras-laat-het-...
[17]
EUROPA NU
MERKEL ZIET GEEN BASIS VOOR ONDERHANDELINGEN
6 JULI 2015
http://www.europa-nu.nl/id/vjvdgutbscyd/nieuws/merkel_ziet_geen_basis_vo...
[18]
TSIPRAS
OVERLEG NIEUWE HERVORMINGEN MOGELIJK
6 JULI 2015
http://www.europa-nu.nl/id/vjvcvwbdj9yu/nieuws/tsipras_overleg_nieuwe_he...
[19]
NU.NL
HOE DE GRIEKSE SCHULDENCRISIS ESCALEERDE
6 JULI 2015
http://www.nu.nl/griekenland/4077895/griekse-schuldenkwestie-weekeinde-e...
[20]
FINANCIEEL DAGBLAD
DUITSLAND REAGEERT KOEL OP VOORSTEL
TSIPRAS
1 JULI 2015
https://fd.nl/economie-politiek/1109830/tsipras-accepteert-alle-voorwaarden
BRIEF VAN TSIPRAS AAN DE TROJKA DD 30 JUNI 2015
http://images.businessweek.com/cms/2015-07-01/BN_070115_9315.pdf
[21]
GREXIT OF NIET. IS DAT DE VRAAG?
PETER STORM
17 JUNI 2015
http://www.ravotr.nl/2015/06/17/grexit-geen-grexit-dat-de-vraag/
EUROPA NU
GRIEKENLAND UIT DE EURO?
http://www.europa-nu.nl/id/vjv6b65k1vmi/griekenland_uit_de_euro
NU.NL
WAT GEBEURT ER ALS GRIEKENLAND UIT DE EURO STAPT
3 JUNI 2015
http://www.nu.nl/dvn/4061245/gebeurt-er-als-griekenland-euro-stapt.html
[22]
GREXIT OF NIET. IS DAT DE VRAAG?
PETER STORM
17 JUNI 2015
http://www.ravotr.nl/2015/06/17/grexit-geen-grexit-dat-de-vraag/
[23]
VOLKSKRANT
TSAPIRAS/WE HEBBEN GESCHIEDENIS GESCHREVEN
5 JULI 2015
http://www.volkskrant.nl/buitenland/lees-terug-tsipras-we-hebben-geschie...
TEKST
EUROPA NU
BEGROTINGSTEKORT EN STAATSSCHULD GRIEKENLAND
Begrotingstekort en staatsschuld Griekenland- Hoofdinhoud
parlement in athene
Sinds de radicaal-linkse partij Syriza in januari 2015 de Griekse verkiezingen won, onderhandelde de Griekse regering met Griekenlands geldschieters. Dat zijn de overige eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds. De regering-Tsipras verzet zich tegen de verlangde bezuinigingen in ruil voor voortzetting van de financiële steun. Ook wil de regering schuldverlichting. Het Griekse hulpprogramma, dat in februari werd verlengd, verliep 30 juni. In een referendum dat gehouden werd op 5 juli sprak de meerderheid van Grieken zich uit tegen de bezuinigingen en hervormingen die Griekenland door zou moeten voeren voor nieuwe financiële steun. Een dag later maakte de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis bekend dat hij zijn functie neerlegt. Wie hem gaat opvolgen is nog niet bekend.
Griekenland heeft al jaren te kampen met een extreem begrotingstekort en een enorme staatsschuld. Eind 2009 kwam aan het licht dat het land jarenlang veel te rooskleurige cijfers had gepresenteerd. Toen de slechte situatie van Griekenland duidelijk werd, was de angst dat de euro in gevaar zou komen als Griekenland failliet zou gaan. De overige eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) schoten Griekenland in 2010 te hulp met een pakket noodleningen van 110 miljard euro, te vergeven in meerdere tranches, om de stabiliteit van de eurozone te herstellen. Na dit eerste pakket volgde een tweede pakket.
De politieke partij Syriza beloofde tijdens haar verkiezingscampagne het eerdere harde bezuinigingsbeleid te stoppen en de samenwerking met de trojka stop te zetten.
Start van de crisis
Net na het aantreden van een nieuwe Griekse regering in oktober 2009 onthulde de minister van Financiën dat zijn voorgangers stelselmatig valse, veel te rooskleurige cijfers over het Griekse begrotingstekort hadden gepresenteerd. Het begrotingstekort van Griekenland zou in 2009 12,7 procent hebben bedragen, in plaats van 3,7 procent, zoals tot dan toe werd aangenomen.
Uit cijfers die Eurostat in november 2010 publiceerde bleek dat het begrotingstekort over 2009 nog hoger was, namelijk 15,6 procent. De ministers van Financiën van andere eurolanden en de Europese Commissie reageerden woedend toen bleek dat de Grieken jarenlang hadden gelogen over hun financiële positie.
Door het hoge begrotingstekort werd het erg lastig voor de Griekse overheid om leningen aan te gaan. De steeds hogere rente die Griekenland op staatsleningen moest vergoeden, vergrootte het risico dat Griekenland de schuld niet meer kon terugbetalen. Herfinanciering van de Griekse staatsschuld werd zo steeds moeilijker.
Speculatieve beleggers zetten daarbij in op een faillissement van Griekenland. Zij kochten op grote schaal zogenoemde credit default swaps: een soort verzekeringen die veel geld opleveren als Griekenland zijn staatsleningen niet meer zou kunnen aflossen.
De Griekse crisis schaadde het algemene vertrouwen in de euro, met een koersdaling van de munt als gevolg. Zo bedreigden de Griekse problemen de stabiliteit van de gezamenlijke munt en werd er gevreesd voor een bredere eurocrisis door een domino-effect. Het Griekse bruto nationaal product leverde weliswaar slechts een kleine bijdrage aan de totale economie van de EU, maar wanneer meer zwakke eurolanden zoals Portugal, Ierland en Letland achter elkaar zouden omvallen, of wanneer één grote economie als de Spaanse zou gaan wankelen, zou dit grote problemen veroorzaken.
2.
Reddingsplan
Om te voorkomen dat meerdere zwakke eurolanden om zouden vallen, besloten de eurolanden en het IMF om Griekenland te hulp te schieten. Eind maart 2010 werden de eurolanden het eens over de opzet van een reddingsplan voor Griekenland. De hulp zou bestaan uit een combinatie van leningen van het IMF en van de eurolanden.
Griekenland vroeg op 23 april 2010 daadwerkelijk financiële steun aan. Op 2 mei 2010 maakten de eurolanden en het IMF bekend Griekenland te willen steunen met een lening van 110 miljard euro, verspreid over drie jaar. Hiervan kwam 80 miljard voor rekening van de eurolanden en 30 miljard voor het IMF. Nederland droeg in totaal 4,7 miljard euro bij. Alleen Slowakije weigerde bij te dragen aan het hulppakket voor Griekenland.
Naar aanleiding van de Griekse problemen werd het tijdelijke noodfonds EFSF voor eurolanden en uiteindelijk ook een permanent noodfonds opgericht. De lening van 110 miljard euro aan Griekenland kwam echter nog niet uit die fondsen.
Lees meer over de oprichting van de Europese noodfondsen
Voorwaarden voor steun & controle
In ruil voor de steun eisten de eurolanden, de ECB en het IMF (tezamen de trojkagenoemd) stevige maatregelen van Griekenland om het begrotingstekort terug te dringen. Overheidsuitgaven moesten worden teruggedrongen, belastinginkomsten verhoogd en de economie moest efficiënter worden.
Vier keer per jaar brengen de Europese Commissie, de ECB en het IMF een rapport uit over de voortgang van de afgesproken hervormingen. Op basis van dat rapport beslissen de lidstaten van de eurozone of ze een volgend deel van de noodlening beschikbaar stellen en of aanvullende maatregelen nodig zijn. Alle lidstaten moeten daarover unaniem beslissen. In totaal wordt de noodlening in 13 delen verstrekt.
3.
Tweede pakket noodleningen
Begin mei 2011 werd duidelijk dat de EU en Griekenland in gesprek waren over een aanvullende lening. Er volgden enkele maanden van harde onderhandelingen. Inzet waren de voorwaarden voor het gebruik van het Europese Noodfonds EFSF én de vraag of de private sector wel of niet, en zo ja verplicht of vrijwillig, een bijdrage moest leveren aan de nieuwe lening aan Griekenland.
Op de eurotop van 21 juli 2011 was men eruit. Griekenland werd een langlopende lening van 109 miljard euro toegezegd, tegen een lage rente van 3,5 procent. Dit geld zou afkomstig van het EFSF. Ook werden de leningen uit het eerste pakket verlengd en werd de rente op die leningen verlaagd. Daarnaast zou de private sector (banken) een vrijwillige bijdrage moeten leveren; een deel van de schulden van Griekenland werd door de banken uiteindelijk kwijtgescholden.
Het vertrouwen in de extra leningen was niet genoeg om de financiële markten te kalmeren. De dreiging van een faillissement van Griekenland kwam in het najaar van 2011 steeds dichterbij. Daarbij daalde ook het vertrouwen in de euro als munt en kwamen andere eurolanden verder in de problemen. Onder druk besloten de regeringsleiders van de eurolanden tijdens een top op 26 en 27 oktober 2011 tot extra maatregelen:
-
voor de periode 2011–2014 werd de bijdrage vanuit het EFSF en het IMF verhoogd tot maximaal 130 miljard euro
-
de private sector moest meer bijdragen. Het ging om een herstructurering van de Griekse staatsschulden: de Griekse schuld moet in 2020 gereduceerd zijn tot 120 procent van het bbp
-
Griekenland moet uit toekomstige opbrengsten van privatiseringen tot 15 miljard euro bijdragen aan het EFSF
Om voor de noodleningen in aanmerking te komen moest Griekenland aan de strenge voorwaarden (extra bezuinigingen) voldoen en overeenstemming bereiken over de herstructurering met private obligatiehouders die aan Griekenland geld hadden geleend.
Na nieuwe onderhandelingen werd 27 november 2012 afgesproken dat Griekenland een lagere rente zou gaan betalen op de leningen, de looptijd van de leningen werd verdubbeld naar 30 jaar en de rentebetalingen over leningen werden naar latere jaren doorgeschoven.
Het structurele tekort, betalingen op schulden niet meegerekend, werd al in 2013 omgezet in een zogenaamd 'primair overschot'. Door de leningen en bijbehorende rentelasten zal het Griekse begrotingstekort de komende jaren echter nog hoog blijven. Griekenland kreeg echter extra tijd om aan de Europese begrotingseisen te voldoen, zo zou het tekort pas in 2016 onder de de 3 procent-norm teruggebracht moeten zijn.
4.
Politieke onrust in Griekenland
Met de bereikte overeenkomst van 26 en 27 oktober 2011 leek het acute gevaar van de eurocrisis geweken. Totdat de Griekse premier Papandreou eind oktober zei een referendum te willen houden over het afgesproken hulppakket van de Europese Unie en het IMF. Na de opluchting over het besluit tot een Europees hulppakket, veroorzaakte het voornemen van Papandreou opnieuw veel onrust in binnen- en buitenland. Het referendum ging uiteindelijk niet door, en Papandreou trad 4 november 2011 af. Voormalig vicepresident van de Europese Centrale Bank Lucas Papademos leidde een nieuwe regering van nationale eenheid.
Die regering moest verder ingrijpen om aan de voorwaarden voor steun te voldoen, en geld te krijgen van private schuldeisers. In februari 2012 bereikte de Griekse regering een akkoord over de vereiste bezuinigingen. Het Griekse parlement stemde op 12 februari, onlangs felle betogingen in Athene, in met de bezuinigingsvoorstellen. En op 24 februari was er een akkoord met de private schuldeisers; bijna alle obligaties werden ingeruild voor obligaties die meer dan 50 procent minder waard waren.
Op 6 mei 2012 vonden parlementsverkiezingen plaats in Griekenland. Die werden gezien als een strijd tussen partijen die de bezuinigingen onder druk van Europa wel wilden uitvoeren en partijen die dat niet wilden doen. Als uiterste consequentie van het niet uitvoeren van de maatregelen werd een euro-exit niet uitgesloten. De twee traditioneel grootste partijen in Griekenland, Nieuwe Democratie en PASOK, hadden op verzoek van de eurogroep en het IMF garanties afgegeven zich ook na de verkiezingen te committeren aan het in februari 2012 goedgekeurde bezuinigingsprogramma. De partijen werden door de bevolking afgestraft en konden geen meerderheidsregering vormen. Op 17 juni 2012 gingen de Grieken daarom opnieuw naar de stembus.
Bij die verkiezingen wisten Nieuwe Democratie en Pasok wel samen een meerderheid in het parlement te behalen. Samen met een kleinere linkse partij vormden ze een regering onder leiding van ND-leider Antonis Samaras. Jean-Claude Juncker, toenmalig voorzitter van de eurogroep, had aangegeven dat er gepraat kon worden om Griekenland iets tegemoet te komen.
Meer over de verkiezingen en dreigende Grexit in 2012
5.
Gevolgen voor de Griekse bevolking
De bezuinigingsmaatregelen waren een klap voor de economie van Griekenland en de Griekse bevolking. In 2010 daalden de lonen in de publieke sector met gemiddeld 15 procent. Bij staatsbedrijven was dat zelfs 30 procent. De pensioenen werden met 10 procent gekort. Er kwam maar geen einde aan de stijgende werkloosheid in Griekenland. In november 2014 lag de werkloosheid op 28 procent van de beroepsbevolking en de jeugdwerkloosheid zelfs op 61,4 procent. De bezuinigingsmaatregelen van de Griekse regering leidden daardoor tot heftige protesten onder de bevolking.
6.
Inzet van de regering-Tsipras
Uit protest tegen de bezuinigingen die door voorgaande regeringen werden uitgevoerd, koos de Griekse bevolking tijdens de (vervroegde) parlementsverkiezingen van 25 januari 2015 massaal voor de links-radicale partij Syriza. De partij beloofde de bezuinigingen terug te draaien, de belastingen te verlagen en uitkeringen te verhogen. Tevens beloofde ze zich hard te maken voor kwijtschelding van een flink deel van de staatsschuld door herstructurering.
Meer over de Griekse verkiezingen op 25 januari 2015
Herstructurering houdt in dat de huidige Griekse staatsobligaties worden vervangen door obligaties met een langere terugbetalingstermijn en een lagere rente. Dat betekent dat de schuldeisers van Griekenland maar een deel van hun leningen terugzien. Ook kan de waarde van de obligaties worden afgewaardeerd. Een herstructurering zou de schuldenlast van de Griekse overheid verkleinen, de overheid zou minder hard hoeven te bezuinigen en dan zou er meer ruimte voor economische ontwikkeling zijn.
Private schuldeisers gingen in 2012 al akkoord met herstructurering. Het grootste gedeelte van de Griekse staatsschuld is echter in handen van andere eurolanden en instellingen als het IMF, ECB en diverse noodfondsen. Het kwijtschelden van schulden ligt bij hen erg gevoelig; belastinggeld zou dan gebruikt moeten worden om de schulden van een ander land af te lossen. De Griekse minister van Financiën Varoufakis, die begin februari 2015 diverse eurolanden bezocht om gedeeltelijke schuldenkwijtschelding te bespreken, kreeg dan ook nul op het rekest.
7.
Dreigende Grexit
In februari 2015 werd het hulpprogramma, dat tot maart 2015 liep, met vier maanden verlengd. In ruil voor de laatste leningen uit dat programma eisten eurolanden, het IMF en de ECB dat de Grieken concrete hervormingsplannen zouden indienen en uitvoeren. Zo moest de nieuwe Griekse regering werken aan de aanpak van belastingontduiking en corruptie en hervorming van het pensioensysteem. De gesprekken over de Griekse hervormingslijst verliepen sinds februari erg stroperig. Griekenland wilde niet aan tornen pensioenen en vroeg om schuldverlichting. De dreiging van een Grieks bankroet en een vertrek van Griekenland uit de eurozone ('Grexit') werd daardoor steeds groter.
Zonder verdere financiële hulp kon Griekenland niet voldoen aan de betalingsverplichtingen, zoals aflossing van de schulden bij de Europese partners en het IMF. De Griekse autoriteiten lieten op donderdag 4 juni 2015 weten dat Griekenland vier betalingen aan het IMF die gepland stonden voor juni in een keer te voldoen. Door deze bundeling moest Griekenland uiterlijk 30 juni 2015 het totaalbedrag van 1,5 miljard euro aan het IMF betalen. Dat lukte niet.
8.
Referendum 5 juli 2015
Op dinsdag 30 juni liep het leningenprogramma aan Griekenland af. De geldschieters (Europese Commissie, Europese Centrale Bank en Internationaal Monetair Fonds) wilden na die datum alleen nieuwe leningen verstrekken als Griekenland verdergaande hervormingen zou doorvoeren. Op 27 juni liepen de onderhandelingen tussen de Griekse premier Tsipras en de overige staatshoofden en regeringsleiders in de Europese Raad stuk. Tsipras kondigde een referendum aan over het onderhandelingsresultaat. Ook in de eurogroep werd vervolgens geen overeenstemming bereikt. Dit betekent dat Griekenland na 30 juni geen aanspraak meer kan maken op steun uit het tweede hulpprogramma uit het Europese noodfonds.
Het referendum in Griekenland vond plaats op zondag 5 juli. De vraag op het stembiljet luidde: Moet het voorstel dat is voorgelegd door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds tijdens de eurogroep van 25 juni 2015, dat bestaat uit twee delen die samen hun allesomvattende voorstel vormen, worden geaccepteerd?
Dat voorstel luidt als volgt:
Laatste aanbod van de schuldeisers aan Griekenland (pdf)
De Griekse regering adviseerde de bevolking 'nee' te stemmen. Een ruime meerderheid van 61% van de bevolking volgde dit advies op en stemde 'nee' op het referendum. De komende tijd zal er gekeken worden hoe het nu verder moet met Griekenland.
Griekenland uit de euro?
9.
Derde steunpakket?
Al vanaf 2012 wordt er gespeculeerd dat Griekenland een derde steunpakket nodig heeft na afloop van de huidige steunpakketten in 2015. In september 2013 werd de discussie over nieuwe steun aan Griekenland weer aangezwengeld door Eurogroep-voorzitter Dijsselbloem. Hij verklaarde dat de Eurogroep Griekenland steun zal blijven verlenen tijdens, ook na afloop van het huidige hulpprogramma. Definitieve uitspraken zijn hier echter nog niet over gedaan.
Hoewel de Griekse regering in oktober 2014 aangaf dat Griekenland geen nieuwe leningen meer nodig zou hebben, zijn de zorgen nog niet over. Begin maart 2015 zei de Spaanse minister van Economische Zaken Luis de Guindos dat een nieuw steunpakket voor Griekenland van 30 tot 50 miljard euro werd voorbereid. Commissievoorzitter Juncker en de Duitse Bondskanselier Merkel spraken dat tegen.
10.
Evaluatie aanpak Griekse crisis
Op 5 juni 2013 publiceerde het IMF een eigen evaluatie van de aanpak van de crisis in Griekenland. Het IMF bleek opvallend kritisch te zijn over de voorwaarden die het zelf had opgelegd en concludeerde ook dat Griekenland eigenlijk niet in aanmerking had mogen komen voor steun. De evaluatie stelde ook dat de Europese Commissie op veel fronten faalde vooruitgang te boeken. Ook zou de Commissie niet in staat zijn de reddingsoperatie goed te managen. Het komt zelden voor dat een instelling zo hard oordeelt over het eigen optreden of dat van partners.
De Commissie reageerde afwijzend op het rapport. De Commissie benadrukte dat de keuze om Griekenland te redden mede was ingegeven door de situatie in de rest van de eurozone; zonder hulp aan Griekenland hadden banken in de hele eurozone miljarden moeten afschrijven, met alle gevolgen van dien.
11.
Argumenten in de discussie
Hieronder staan een aantal veel gehoorde argumenten, waarbij bijna altijd wel kanttekeningen te maken zijn. Dat maakt een oordeel niet eenvoudig. Europa is wikken en wegen.
Andere eurolanden moeten Griekenland financieel redden
De stabiliteit van de hele eurozone staat onder druk. Zeker omdat een verminderd vertrouwen in de euro ook grotere Europese economieën als Spanje in de problemen brengt. Daarom moeten andere eurolanden Griekenland financieel te hulp komen.
Griekenland moet zijn eigen problemen oplossen
Andere landen moeten Griekenland niet te hulp schieten. Het begrotingstekort van de Grieken is hun eigen probleem. Belastingbetalers uit andere landen hoeven daar niet voor op te draaien. De Grieken zullen dus flink moeten bezuinigen, ook om enige geloofwaardigheid in Europa te behouden.
Griekenland valt niet meer te redden
Het gaat Griekenland nooit lukken de hervormingen en bezuinigingen door te voeren. Het begrotingstekort is simpelweg te groot. De maatregelen uit het bezuinigingsplan zijn zo drastisch, dat de vakbonden in opstand komen.
12.
Meer informatie
Politieke situatie Griekenland
Griekse verkiezingen van 25 januari 2015
Eurocrisis door begrotingstekort van eurolanden
Dreigende Griekse exit uit de eurozone bij verkiezingen in 2012
Financiële steun aan Griekenland (Rijksoverheid.nl)