Internationale uitbuiting vraagt om internationale strijd!
Vraag een vluchteling wat deze hier wil gaan doen en je zult als antwoord krijgen: ik wil gewoon aan het werk, net als iedereen. Ik wil een leven opbouwen, net als iedereen.
Vraag een inwoner van dit land, een willekeurig persoon, wat die verwacht van het leven, dan zal deze je vrijwel altijd antwoorden: een goede opleiding, goede baan, carriere, huisje, boompje, beestje, kinderen, een pensioen opbouwen en genieten van mijn oude dag.
Eigenlijk willen ze allebei hetzelfde. Echter, de vluchteling heeft wat minder te verlangen dan de ingezeten burger van dit land.
Het bedrijfsleven, de bazen, de politiek, de regering, die bevallen het wel dat al die mensen wel werken willen. Daar drijft het kapitalisme op. Dat drijft op lage kosten in het buitenland en dus uitbuiting van grond, grondstoffen, mens en dier. Daarvoor is het nodig dat die arme mensen uit bijvoorbeeld Afrika dáár blijven met al hun armoede. Wie werkt er anders voor onze welvaart? En we moeten hier de producten wel kunnen blijven verkopen - tegen hoge prijzen met veel winstmarge voor de profiteurs aan de top - aan mensen die hier een relatief hoog inkomen hebben en dat geld kunnen uitgeven aan luxe artikelen die als nieuw en verbeterd worden verkocht voor wat de gek ervoor geeft om zich status aan te meten. Leve de massaconsumptiemaatschappij!
De verkoop van nutteloze producten die zo snel mogelijk aan vervanging toe zijn, en van spotgoedkoop geproduceerde eerste levensbehoeften heeft inkomensverschillen nodig, heeft uitbuiting nodig, en dus brave arbeiders die op de plek blijven waar de economie ze nodig heeft. Laat ze vooral niet zelf het initiatief nemen zich elders te vestigen want dán is het hek van de dam.
De macht om mensen voor werk in te zetten op een door hen gewenste plek, onder door hen gewenste voorwaarden, is aan de multinationals met hun grootschalige massaproductie. Die heeft mensen nodig die het werk bereid zijn te doen tegen armzalige betaling. Mensen die het doen voor nóg minder dan het minimumloon. Mensen die het doen voor nóg minder dan een flexcontract. Ja, zelfs mensen die het doen zonder opbouw van rechten, en hun geld uitgeven aan de huur van hun opeengepakte bestaan in een caravan of flatje, uitgebaat door een of andere huisjesmelker, tevens baas van de sweatshop, de kassen, of erger. Van deze zwarte economie profiteert het rijke Westen ook enorm. Het is allemaal reden voor bevolkingspolitiek en controle op migratie. Het is reden om dan weer de teugels te laten vieren, dan weer strak aan te trekken.
“Weg met al die illegalen, met die werkers uit Oost Europa, die pikken onze banen in” roept menig arbeider op het moment dat de stemming daartoe wordt gecreëerd. Alleen, het probleem is: die banen zijn niet van 'ons'. Die banen zijn van de bazen om te vergeven aan diegene die het voor het laagste loon bereid is te doen, mensen die niet anders kunnen dan zich voor uitbuitingspraktijken te laten lenen. Mensen die proberen geld voor hun familie thuis bij elkaar te sparen. Mensen die geen verblijfsvergunning hebben gekregen en zonder geld en verzekering op straat staan, dakloos bovendien. Ja, ze moeten weg, maar we hebben ze ook nodig. Zij zijn: wegwerpartikelen. Ook zij zijn een vorm van massaconsumptie. De consumptie van arbeid.
De strijd van mensen die naar de onderkant van de samenleving zijn geschopt omdat ze geen of weinig opleiding hebben, omdat ze gediscrimineerd worden op grond van huidskleur of afkomst, omdat ze geen rechten hebben, is één en dezelfde: het is de strijd tegen uitbuiting. De uitbuiting waarvan mensen op de zogeheten arbeidsmarkt ofwel slavenmarkt het slachtoffer zijn.
De uitbuiting door schandalige arbeidsvoorwaarden voor bijvoorbeeld schoonmakers, de uitbuiting die door flexwerk en dwangarbeid betaalde banen verdringt, het zijn vormen van die uitbuiting op lokale schaal.
De uitbuiting van werkers in arme landen, onder nog ellendiger en gevaarlijker omstandigheden dan hier, is dezelfde uitbuiting, maar dan op internationale schaal.
Uiteindelijk zijn we allemaal poppetjes op de wereldkaart die daar waar ze nodig zijn worden ingezet of weggehaald, en tegen elkaar uitgespeeld worden zodat ze zich met elkaar bezig houden. Het ene poppetje heeft meer voorrechten dan de ander, omdat het verschil de poppetjes ertoe moet bewegen zich te laten kneden of te laten breken met de belofte van promotie of de dreiging van ontslag, of in geval van zogenaamde illegaliteit: deportatie. Het moge duidelijk zijn dat de laatste groep mensen bij een arbeidsconflict angstig de mond houdt en dus makkelijk uit te zuigen valt. En voor de rest: schop het liefst naar onderen, maar niet naar boven. Dat is namelijk stukken veiliger.
Als het aan het internationale kapitalisme en zijn politieke vertegenwoordigers ligt, blijven wij, de poppetjes, elkaar de schuld geven van een tekort aan banen, een tekort aan inkomsten, een tekort aan bestaanszekerheid, en tenslotte een tekort aan leven dat overblijft na een levenlang slaven en sloven in de zo felbegeerde loondienst voor niets meer en niets minder dan de villa en de luxe jacht van de grootgraaiers in hun beveiligde woonwijken. We willen het eigenlijk niet, maar we hebben geleerd dat het zo hoort, dat het nu eenmaal zo is, en accepteren de voorwaarden, verwachtend van de bazen dat zij hun beloften waarmaken, hetgeen zij niet doen. De arbeidsmoraal is éénrichtingsverkeer!
Het is 1 mei. Dag van de arbeid. Maar niet van de arbeidsethos! Dag van de arbeid. Maar niet van de slavernij en de uitbuiting! Dag van de arbeid. Maar niet van het schoppen naar onderen. Dag van de arbeid: tijd om naar boven te schoppen en het geld te halen waar het zit. Dag van de strijd! Dag van de solidariteit! We zijn toch geen makke schapen die zich laten onderverdelen in zwarte en witte schapen, geschoren en ongeschoren schapen, schapen voor wol of schapen voor de slacht?
In heel veel Europese landen zien we momenteel vluchtelingen, mensen zonder verblijfspapieren strijden voor hun recht om te kunnen bestaan. Niets meer dan dat. Die strijd voor bestaans-zekerheid moeten we steunen en overnemen. Want de onderdrukking en uitbuiting blijft niet bij hen alleen. Dat zien we al. Het wordt tijd dat we het voorbeeld van de vluchtelingen, de zogenaamde illegalen, volgen, die vooroplopen met hun verzet. Hun verzet begon al toen zij hier kwamen zoeken wat hen is afgenomen. Zij hebben weinig tot niets te verliezen! En u allemaal straks ook niet meer!
Daarom wil ik oproepen om niet alleen voor uzelf op te komen, maar ook voor hen. Hun strijd, onze strijd, internationale solidariteit! De vluchtelingen houden vanaf 18 mei een mars vanaf Strasbourg naar Brussel, gevolgd door een actieweek van 20 tot 28 juni. Wij lopen hier vandaag een uur, of anderhalf uur. Zij lopen dertig dagen aaneen!
We kunnen met hen meedoen, of zelf op onze eigen manier een steentje bijdragen. Maar het wordt hoe dan ook tijd om het tij van de neoliberale zogenaamde participatie maatschappij die mensen vooral tot slaaf maakt, te keren! Laat het verzet uitbreiden. Wij willen geen radertjes in een machine zijn, en als we die toch zijn, kunnen we de boel laten vastlopen, kunnen we zand in de machine strooien of de olie verbranden. Hoe dan ook, waar dan ook, wanneer dan ook! Voor onze waardigheid en voor ons aller leven in gelijkwaardigheid en vrijheid: solidariteit!
Joke Kaviaar, bij 1 mei demonstratie Den Haag