Als er iemand je huis binnen loopt, een jerrycan benzine over je meubels giet en een aansteker pakt snapt iedereen dat je geweld gebruikt om die persoon je huis uit te werken. De VVD en de PVV maken zich er zelfs sterk voor dat je in dat geval niet vervolgd wordt. Ook niet als je de persoon in kwestie schade toebrengt. Het is zelfverdediging. Niemand verwacht dat je de persoon in kwestie vriendelijk vraagt je huis te verlaten, een petitie start op facebook, of geduldig wacht tot de onzichtbare hand van de vrije markt de pyromaan verleidt tot het niet aansteken van je huis.
Het IPCC rapport over de klimaatcrisis dat vandaag uit kwam laat zien dat er 90 multinationals exact het zelfde doen als die pyromaan met de jerrycan benzine. Ze hebben alleen niet slechts een jerrycan in hun handen, maar gigantische voorraden olie, gas en steenkool. En ze gieten dat niet uit over alleen je eigen huis, maar over de hele planeet. En je vermoedt niet alleen dat ze die aansteker gaan gebruiken, ze schrijven het voor je uit in hun jaarverslagen en PR praatjes voor aandeelhouders. En toch gaan politici en gezapige milieuorganisaties er vanuit dat je moet blijven hopen op facebook petities, de ontzichtbare hand van de vrije markt en misschien eens een symbolisch bedoelde maar altijd strikt geweldloze actie.
Je zou haast denken dat het effect van die gigantische voorraden olie, gas en steenkool niet even destructief is als een jerrican benzine in je eigen huis aansteken. Niets is minder waar. Het IPCC rapport is een voorzichtige samenvatting van wat tienduizenden wetenschappers inschatten. En zij voorspellen meer honger, meer oorlog, meer extreem weer en dus een scherpe toename van het aantal doden dat nu al valt door de klimaatcrisis. Blijven we de dreiging die olie, gas en steenkool veroorzaken negeren dan kan dat zelfs leiden tot het ineenzakken van deze maatschappij. Het is onwaarschijnlijk dat zaken als economische groei, de rechtstaat en sociale zekerheid blijven bestaan in landen die getroffen worden door orkanen, droogte, teruglopende voedselproductie en een stijgende zeespiegel.
Zelfverdediging is natuurlijk een laatste redmiddel. Hebben we nog tijd voor een minder heftige strategie? Helaas. De klimaatcrisis vindt nu al plaats en kost nu al honderduizenden mensen hun leven, nog veel meer mensen worden getroffen door extreem weer en voedselschaarste. En in steeds meer geweldadige conflicten is de rol van de klimaatcrisis te zien. De klimaatcrisis gaat de komende 10 a 15 jaar escaleren en treft ons allemaal. Armen eerder als rijken, mensen in het zuidelijk deel van deze planeet eerder als in het noorden, maar ook hier in het rijke Nederland zien we nu al de effecten. Hittegolven die het leven kunnen eisen van je oma of die vriendin met een zwakke gezondheid. Stortbuien die ook jou straat onderwater kunnen zetten. Dat lijkt nu nog mee te leven maar het zijn de eerste kleine vlammetjes die aan je meubels likken. Tegen de tijd dat de twintigers van nu met pensioen zouden willen zijn het uitslaande vlammen. Dan nog ingrijpen werkt niet meer. Wil je het vuur doven dan moet je nu ingrijpen.
Maar serieus. Dat gepraat over zelfverdediging levert je geen vrienden op, maakt je niet populair en je krijgt er geen donateurs of subsidies mee. Is er geen enkel zicht op een alternatief? De VN Klimaattop in Parijs in 2015 misschien? Gaat het IPCC rapport de wereldleiders tot inkeer laten komen en tot krachtig ingrijpen verlokken? De verwachtigingen zijn erg laag. Gaat een nieuwe schone energietechnologie olie, gas en steenkool uit de markt drukken? Helaas, duurzame energie gaat als het heel goed gaat 25% van een groeiende energievraag voorzien, 75% te weinig. Kleine beetjes en goed gedrag gaan daar geen verandering in brengen. Krijgen 7 miljard mensen op deze planeet opeens een bevlieging en gaan ze groen consumeren? Even onwaarschijnlijk als criminaliteit uitroeien met meditatie.
Je staat oog in oog met een machtige industrietak die vol enthousiasme aankondigt dat ze je huis in brand gaat steken. Je kinderen liggen boven te slapen. In de aanval gaan is dood eng. Ze konden wel eens hard terug slaan. Je aanval kon wel eens geen enkel effect hebben. Maar tja.. wat wilde je anders doen. Rustig afwachten tot 7 miljard mensen je petitie op facebook geliked hebben? Hopen dat die wereldleiders je komen redden of iemand opduikt met brandblusser of een tovermiddel tegen uitslaande vlammen? Of neem je de gok en ga je in de aanval.
Tags: klimaat