IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Wanneer: 04/06/2013 - 13:49

De tweede editie van Blockupy (acties in Frankfurt tegen het Europese bezuinigingsbeleid, met de Europese Centrale Bank ECB als middelpunt) laten een wrange nasmaak achter. De acties op de eerste (vrij)dag konden als een succes gezien worden. De afsluitende demonstratie op de tweede dag, zaterdag 1 juni, werd echter compleet vernaggeld door stuitend optreden van de politie.

(Om te voorkomen dat het stuk vol lelijke weblinks staat, zijn de links naar voornamelijk Duitstalige bronnen onderaan gezet, voor berichten over blockupy van vorig jaar zie: http://www.globalinfo.nl/tag/frankfurt/)

Op donderdag werd er vooral voorbereid in het aangroeiende actiecamp, waar de stemming goed was, ondanks bij vlagen erbarmelijk weer. Domper was het bericht dat de politie wederom bussen met aanreizende demonstranten aan het tegenhouden was. Enkele bussen uit Berlijn zijn zeven uur op een parkeerplaats vastgehouden en geheel op z'n kop gezet. Een bus met vluchtelingen die aan de protesten deel wilden nemen, werd teruggestuurd op basis van de 'Residenzpflicht' van de vluchtelingen (bevel om binnen bepaald gebied te blijven tijdens asielprocedure). Vorig jaar werden ook bussen met demonstranten (uit Berlijn) tegengehouden, die later van de rechter schadevergoeding toebedeeld kregen. Maar kennelijk maakt dat allemaal niets uit en doet de politie wat ze wil.

Op vrijdag trokken demonstranten in de vroege ochtend vanuit drie verschillende verzamelplaatsen op naar de ECB. Rond zeven uur werden alle toegangswegen geblokkeerd. De grootste groep van ruim 1000 demonstranten was al om 5.30 in de ochtend vertrokken vanuit een actiekamp in het Rebstockpark, op een flink eind lopen van de binnenstad. Gedeeltelijk rennend om eventuele politieblokkades te voorkomen, bereikten groepen in de stromende regen de verschillende toegangswegen naar de ECB. Politie en ECB beweren dat ze er desondanks in geslaagd zijn om medewerkers van de bank binnen te krijgen. Van mensen die in de ECB werken, weten we echter dat al het personeel die dag de opdracht had gekregen om 'thuis te werken'. Hoeveel mensen bij de blokkades betrokken waren, is moeilijk in te schatten. De getallen die organisatoren en media noemen, variëren van 2000 tot 3.500 activisten.

Het plan voor vrijdag was om na een paar uur, als de blokkades effectief waren, over te schakelen naar de 'tweede golf'. Er waren vier verschillende acties gepland, die allen door honderden demonstranten uitgevoerd werden. Al om 11 uur werd het hoofdkantoor van de Deutsche bank belaagd door honderden demonstranten die met name het thema voedselspeculatie en wapenhandel hadden gekozen. Een andere groep had het thema 'Recht op Stad' uitgekozen, en toog door de stad op weg naar een van de twintig mogelijke objecten die op een actiekaart aangegeven werden (en daarom allen door politie in het oog gehouden moesten worden). De wolkenkrabber van een grote projectontwikkelaar werd uiteindelijk het hoofdslachtoffer en zag zijn ingang geblokkeerd en met alle mogelijke ludieke middelen opgesierd. Hier begon de politie op te treden en arresteerden enkele mensen, maar de menigte liet zich daardoor niet intimideren, ging verder met de protestmars en voegde zich later bij de derde actie rond het Zeil, de grootste koopgoot van Duitsland. De actie daar was spectaculair. Rond de 800 mensen begonnen bij twee grote winkelketens (Karstadt en Primark) met blokkades en redevoeringen voor de poort. Primark, dat kleding betrekt uit sweatshops in Azië, en daarvoor de rekening gepresenteerd kreeg, had de rolluiken uit voorzorg al neergelaten en was die dag gesloten. Bij Karstadt ging die dag het personeel in staking om de cao-onderhandelingen (http://www.handelsblatt.com/unternehmen/handel-dienstleister/streik-bei-...) en iedereen die nog werkte was dus stakingsbreker...

Na dit succesvolle begin togen groepen demonstranten naar allerlei andere grote warenhuizen in de koopgoot, begeleid door sambabands, clowns of mobiele schlagerzangers en achtervolgd door groepen ME. De ene na de andere winkel werd geblokkeerd en ging dicht. De duizenden toevallig passerende consumenten bekeken het gebeuren vaak opvallend welwillend toe.

Een andere grote groep was naar het vliegveld van Frankfurt getogen, het grootste vliegveld van Duitsland, om duidelijk te maken welke rol dat vliegveld had in het uitzetten van vluchtelingen. Hoewel de rechter had bepaald dat demonstranten ook binnen in de vertrekhal mochten demonstreren, blokkeerde de politie die en trad af en toe hard op met knuppels en pepperspray. Desondanks slaagde een deel van de demonstranten erin vertrekhal 1 binnen te komen.
(een korte video van die dag is hier te zien: http://www.youtube.com/watch?v=WDk8N-c7b2Y)

Aan de afsluitende demonstratie op zaterdag 1 juni werd door veel meer mensen deelgenomen dan aan de acties van vrijdag. Naast de ongeveer 2000 mensen van het actiecamp, waren er veel lokale inwoners van Frankfurt en kwamen er uit tientallen steden in Duitsland bussen. In totaal waren er tussen de 15.000 en 20.000 demonstranten die zich om 11 uur op het Basler Platz verzamelden. Volgens afspraak zou de demonstratie geleid worden door rijen vertegenwoordigers van alle in Blockupy vertegenwoordigde groeperingen. Dat waren radicaal-linkse organisaties als de Interventionistische Linke en Ums Ganze, maar ook vakbonden, Attac en de partij Die Linke. Het eerste blok in de demonstratie was, ook volgens afspraak, het grote antikapitalistische blok, waarin ook groepen uit het buitenland (Italië, Spanje, Frankrijk, en een kluitje Nederlanders) plaatsgenomen hadden. Het voorste gedeelte was goed georganiseerd en ingehaakt. Toen de demonstratie vertrok was de stemming goed. De stortregen van de dag ervoor bleef achterwege en er de atmosfeer was strijdbaar. Grote groepen verzamelden zich rond geluidwagens om zich in de stoet te begeven. Nadat de voorste blokken begonnen en zo'n 500 meter hadden gelopen, en vlak voordat de demonstratie de binnenstad bereikte, werd de demonstratie plotseling tegengehouden. Een enorme politiemacht stelde zich voor het antikapitalistische blok en omsingelde dat. Zo'n 1000 mensen werden in een omsingeling gehouden (in het Duitse: Kessel). Volgens de politie was dat nodig omdat dat blok illegale dingen had uitgevoerd (mensen hadden skibrillen opgezet om zich te beschermen tegen pepperspray en er waren drie rotjes afgestoken...). Na uren onderhandelen was het aanbod van de politie dat de rest van de demonstratie een alternatieve route zou mogen volgen, zonder het antikapitalistische blok. De (vertegenwoordigers van de) rest van de demonstratie weigerde dat. Vervolgens bleef de hele demonstratie tien uur op dezelfde plek. Veel demonstranten hadden het beginplein niet eens verlaten. Na uren begon de politie de mensen in de omsingeling een voor een met geweld te identificeren en af te voeren. Pas rond 11 uur 's avonds waren de laatste mensen uit de omsingeling afgevoerd. Bij het weghalen van de demonstranten uit de Kessel werd veel geweld gebruikt en sommige mensen werden per brancard afgevoerd en kwamen in het ziekenhuis terecht. Een van de eerste slachtoffers was een persfotograaf, ook waren er minderjarigen, advocaten en andere journalisten de klos, die allen geweigerd werd uit de omsingeling te laten. Al die tien uur was er geen eten en drinken in de omsingeling, behalve wat van buitenaf toegeworpen werd, of door omwonenden met emmers aan touwen uit de ramen in de Kessel getakeld werd. Demonstranten uit de rest van de demonstratie die probeerden op te rukken naar de omsingeling, werden keer op keer door woeste hordes ME met knuppels en pepperspray teruggedrongen. Tot zover de democratie in Frankfurt. de EA (organisatie voor juridische hulp bij repressie) maakte op zaterdagnacht, toen de laatste mensen uit de Kessel eindelijk waren afgevoerd en de politie zich terugtrok, de balans op: 250 gewonden, waarvan enkelen zo zwaar dat ze in het ziekenhuis opgenomen werden. De jongste gepeppersprayde was 2 jaar oud http://www.fr-online.de/blockupy-frankfurt/blockupy-frankfurt--blockupy-.... In media https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=DjTRPzCaH3s#! het getal van 400 arrestanten, maar dat wordt niet door de EA bevestigd.

Volgens de meeste analyses, zelfs van rechtse media als Bild, was het politieoptreden volledig illegaal en goed gepland. Het was van tevoren voorbereid om de kop van de demo op die plek te omsingelen. Zodoende kon de goedkeuring van de rechterlijke macht voor de demonstratie omzeild worden en de demonstratie alsnog tegenhouden worden. Bijkomend voordeel: het inventariseren van de helft van de deelnemers van het antikapitalistische blok (dat zo groot was dat ze maar een deel in konden ketelen). de plek waar het gebeurde, kon makkelijk in een openluchtgevangenis omgetoverd worden omdat aan weerskanten gebouwen met hoge muren zonder ramen stonden. Pas op zesde verdieping waren de eerste ramen. Prompt begonnen bewoners met emmers aan touwen water en eten naar beneden te takelen. Later verscheen ook een groot spandoek met de tekst Solidariteit buiten aan het trappenhuis van het gebouw.

De repressie-strategie was ook gericht op het forceren van een splitsing tussen de radicale deelnemers in het antikapitalistische blok, en de meer gematigde leden die veelal daarachter verzameld waren. En misschien wel op het opblazen van de hele coalitie. Het is immers best bedreigend - voor de gevestigde macht - dat grote relatief gematigde groepen, waaronder zelfs de grootste vakbond van het land, de DGB die z'n lokalen ter beschikking stelde voor de acties, samenwerken met openlijk antikapitalistische groepen die effectieve blokkades organiseren. Het uitermate positieve van de dag, was dat de gematigden weigerden om de voorgestelde splitsing te volgen. Niemand accepteerde het aanbod om vervolgens een alternatieve route te lopen zonder het voorste blok. Maar het betekende wel dat vele duizenden mensen dus niet eens hebben kunnen demonstreren, en na vele uren in de straat te hebben gestaan, omringd door martiale politieeenheeden, weer huiswaarts moesten keren. (filmpje van de 'demonstratie': http://www.youtube.com/watch?v=Wpw8ID2tNZs)

Al snel na afloop van de 'demonstratie' begint duidelijk te worden dat de aanpak door bestuurders en politie een flinke staart zal krijgen. Media zijn unaniem laaiend over het politieoptreden, onder meer omdat ook veel journalisten ervan langs hebben gekregen. (Een goed overzicht onder de kop "Het is een Schande voor Frankfurt" in de grote landelijke krant Sueddeutsche Zeitung: http://www.sueddeutsche.de/wirtschaft/polizeieinsatz-bei-blockupy-protes...
De gebruikelijke criminalisering die dergelijk gepland optreden begeleidt, wordt gepoogd door de 'wapens' te laten zien die zijn gevonden in de kessel. Het betreft voornamelijk wat vlaggestokken en verfbommen https://twitter.com/rtlhessen/status/341516396527751168/photo/1. het enige dat er vervaarlijk uitziet, zijn de staven bengaals vuur, die ook bij elk voetbalwedstrijd overvloedig branden als de teams het veld opkomen. de pers slikt het dan ook niet.

Een overzicht van pers-citaten bij de EA:
http://ea-frankfurt.org/stellungnahme-des-ea-frankfurt-zur-demonstration...

Het Blockupybundnis heeft uiteraard aangekondigd het er niet bij te laten zitten, en ook voorbereidingen te treffen voor een liefst nog massalere actie in 2014. Dan wordt het nieuwe gebouw van de ECB geopend, een soort Mordor-achtig bouwsel in het oosten van de stad http://2.bp.blogspot.com/-KJS8_Dn_ZmA/UGTdC2_XaqI/AAAAAAAAEz4/4v8eTOzu7R...

Ook wordt binnenkort besloten hoe de gaten opgevuld kunnen worden, die door het politieoptreden vielen. Niet alleen de demonstratie, maar ook het programma daarna viel namelijk geheel uit, waaronder een debat over internationale structuren en toekomstige gezamenlijke acties. Daarvoor wordt binnenkort een aparte bijeenkomst gepland. Via globalinfo.nl houden we u op de hoogte. Ook over de vermeldenswaardige nabranders van het geruchtmakende weekend in Frankfurt komen de komende dagen/uren updates.

Overigens, en veelal overgeslagen in commerciële media, werd er op 1 juni als aansluiting bij de blockupy-acties, massaal gedemonstreerd in steden in met name Portugal en Spanje. Dit was het resultaat van een oproep van de Portugese Troika-tegenstanders http://queselixeatroika15setembro.blogspot.nl/ Demonstraties waren in sommige gevallen wel 15.000 mensen groot (Madrid, Lissabon http://www.washingtonpost.com/world/europe/thousands-of-anti-austerity-p...). Er stond ook een klein groepje in Den Haag https://www.facebook.com/events/445054518919836/

Nog wat losse opmerkingen en links (content veelal Duits):

*) Uitgebreid overzicht met filmpjes en links http://onlineaktivisten.de/index.php?action=article_single&id=1608&a_type

*) Vooral politie uit Noordrijn-Westfalen (NRW en dus niet Hessen) hing de beest uit volgens deze open brief
http://movassat.de/1339

*) In Nederlandse media nagenoeg niets (voor zover gezien). NRC en Volkskrant hadden beide een - weliswaar loei van een - foto met onderschrift, Trouw helemaal niets. Of er staan een paar gebruikelijke zinnen over 'confrontaties tussen actievoerders en politie' (zoals bij de moeder aller politieroeptoeters nu.nl "Volgens de politie was er sprake van 21 gewonde agenten en één gewonde betoger. De organisatoren van de Blockupy-beweging repten daarentegen over zeker 200 gewonde demonstranten.
Duizenden mensen gingen de straat op om te demonstreren tegen de macht van banken en de manier waarop Europese regeringsleiders de economische crisis proberen te bestrijden. Een groep demonstranten raakte slaags met de politie." http://www.nu.nl/algemeen/3490303/veel-gewonden-bij-protest-kapitalisme-...

*) Filmpje Al Jazeera:
http://www.youtube.com/watch?v=6tWtAxhZxag

*) Sicherheitsgefuhl http://www.peter-juelich.com/?p=413

*) Ingehouden woede bij de Frankfurter Rundschau http://www.fr-online.de/frankfurt/blockupy-frankfurt-ende-einer-demonstr...

*) Unicum: Bild Zeitung vraagt zich af waarom de politie zo hard optrad tegen demonstranten
(en meldt dat verschillende agenten anoniem verklaard hebben dat de operatie van tevoren zo gepland was) http://www.bild.de/regional/frankfurt/polizei/geht-gegen-blockupy-vor-30...

*) Ook volgens de linkse TAZ was het geweld (van de politie) gepland http://www.taz.de/!117281/

*) Russia Today over vrijdag http://rt.com/news/frankfurt-banks-updates-live-048/
Over zaterdag hebben ze het over 400 arrestaties https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=DjTRPzCaH3s#!

*) Frankfurter Algemeine (doorgaans soort Wall Street Journal): Erklaerungsnot
http://www.faz.net/aktuell/rhein-main/blockupy-polizei-geraet-nach-einsa...
Hier hebben ze het over zwaar gewonden: http://www.faz.net/aktuell/politik/inland/frankfurt-schwerverletzte-bei-...

*) Verslag Peter Storm in het Engels bij Roarmag http://roarmag.org/2013/06/blockupy-frankfurt-protests-ecb-banks/

*) Nog een Engelstalig stuk van een pr-expert http://everything-pr.com/blockupy-visits-frankfurt-with-good-reasons-vid...

*) Filmpje Pepperspray Im Kessel (maar wat je feitelijk ziet is de politie aan de achterkant van de kessel die voorkomt dat de rest van de demo aandringt) http://www.youtube.com/watch?v=o-FZHHAro-s

*) Deutsche Bank in Barcelona (foto) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=463501667071973&set=a.4578212376...

*) Column bij Spiegel: Bij twijfel erop inhakken (zowel in Turkije als in Frankfurt) http://www.spiegel.de/politik/deutschland/augstein-kolumne-im-zweifel-zu...

*) Sterke open brief somt op welke leugens er uitgekraamd zijn door de autoriteiten, en hoe het werkelijk zat: https://il-tue.mtmedia.org/2013/06/03/so-war-es-nicht/

*) Foto wapenshow zwarte blok https://www.facebook.com/photo.php?fbid=246436098814980&set=a.1938300540...

*) Nog een uitgebreid overzicht van reacties (kop: verkiezingscampagne politieknuppel?) http://www.freitag.de/autoren/bastian84/wahlkampf-mit-polizeiknueppel

*) Uitgeschreven toespraak aan begin demonstratie van IL en Ums Ganze in naam van het antikapitalistische blok
http://umsganze.org/redebeitrag-des-antikapitalistischen-blocks-auf-der-...

*) In de Rhein-Zeitung vertelt een oma, en veterane in de strijd tegen uitbreiding van het vliegveld, hoe erg het allemaal was http://www.rhein-zeitung.de/regionales_artikel,-Rheinhessin-erlebt-ungeh...

*) Nog een mooie uit de FR (progressieve tegenhanger van de FAZ): De twee gezichten van de politie (De een mishandelt met plezier, de andere verontschuldigt zich) http://www.fr-online.de/blockupy-frankfurt/blockupy-frankfurt--blockupy-...

Overigens wordt frankfurt geregeerd door een 'zwart-groene' coalitie (CDU met Gruenen). de laatsten hebben zich geheel op de vlakte gehouden.