IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Wanneer: 18/01/2013 - 11:40

Iedereen heeft het over Griekenland en Spanje als het gaat over de effecten van de financiële crisis, maar ook Portugal piept en kraakt onder de strenge bezuinigingsregels van Trojka. Afgelopen zomer maakte ik een foto documentaire te maken over het groeiende belang van de voedselbank in Lissabon. Is deze daling in levensstandaard de onvermijdelijke norm van een polariserend Europa? Een (beeld)verhaal genaamd: Food for Thought.

Dinsdagochtend negen uur achter het station van Alcantara Terra. Vrijwilligers vullen grote plastic zakken met verse pruimen terwijl vrachtwagens een file vormen voor de schuifdeuren van de voedselbank in Lissabon. Dit is de drukste dag van de week. De solidariteitsorganisaties, die verantwoordelijk zijn voor de distributie van voedsel aan zo'n driehonderdduizend mensen in de regio, wachten geduldig op hun beurt. De twee grote hallen van de voedselbank, gevuld met blikken bonen, pakken rijst, pasta en meel, worden met grote precisie gecontroleerd om er zeker van te zijn dat ze de groeiende behoefte aan voedselhulp tegemoet kunnen komen. In betere economische tijden was de voedselbank er vooral voor de armere families in Lissabon, maar toen de koude wind van de crisis opstak, had ook de middenklasse geen andere keuze dan zijn trots weg te slikken en wekelijks in de rij te gaan staan voor een tas eten.

Ik krijg een lift naar Cascais, een luxe villawijk aan de kustlijn van Lissabon. Tot locatie voor toerisme maar tegelijkertijd ook de wijk waar ongeveer achthonderd families afhankelijk zijn van voedselhulp. Woensdagmiddag om drie uur, achter de kerk São Domingo de Rana, staat een kleine groep mensen met hun karretjes en blauw-gele Liddle tassen in de aanslag als de vrachtwagen het plein op draait. Een aantal van hen helpt mee met lossen en wanneer alles klaar staat worden de familie namen een voor een afgeroepen. Sommige mensen lopen wel tien kilometer van huis naar het centrum omdat het bus tarief buiten hun wekelijkse huishoudbudget valt.

Donderdagavond bij Serve the City. Een twee maandelijks initiatief waar ongeveer honderdvijftig mensen een maaltijd kunnen nuttigen in een restaurant setting. In een verborgen hoek van de stad, vlakbij het industrie terrein, versleept een team aan vrijwilligers tafels en stoelen terwijl zich buiten een rij bezoekers vormt. Eenmaal aan tafel heerst er een ontspannen sfeer onder de mensen uit alle lagen van de samenleving die gezamenlijk dineren.

Op vrijdag tegen het vallen van de avond neem ik de trein naar de buitenwijk Parede. Onderweg naar mijn afspraak loop ik door brede straten met grote witte villa's en palmbomen. Ik ben te gast in het huis van twee families die in souterrain van een van deze villa's wonen. Een donkere en vochtige leefsituatie dat drie volwassenen en vijf kinderen in twee krappe kamers, een badkamer en een kleine keuken huist. We eten een simpele maaltijd van rijst met bonen. De moeder verteld me, "omdat we na het ontslag van mijn man de huur van onze woning niet meer op konden brengen heeft een vriendin mij, mijn man en onze drie kinderen in huis genomen. We leven nu met z'n vijven van tweehonderd euro per maand. Zonder de hulp van de Voedselbank zouden we niet iedere dag een warme maaltijd kunnen eten".

Zaterdagavond acht uur. Ik ga mee de staat op met de mensen van Vida e Paz. Drie-honderd-vijf-en-zestig dagen per jaar rijden ze de hele stad rond om een bescheiden voedselpakketten uit te delen aan de dag en thuis lozen van Lissabon. Ze kennen elke kartonnen doos en verborgen hoekje in de stad. Aan de oever van de Taag vinden we een groepje mensen, en terwijl ze eten een broodje eten proberen de mensen van Vida e Paz hen ervan te overtuigen om naar een van de opvangcentra in de stad te gaan waar ze betere hulp en een warme maaltijd kunnen krijgen.

De Voedselbank van Portugal is een initiatief dat strijd tegen honger en de de verspilling van voedsel. Dit verhaal is te zien als een vignet, een klein verhaal in het groter verhaal, van de middenklasse in Zuid-Europa die worstelt om rond te komen tegen een achtergrond van schaamte en armoede. Terwijl de de kloof tussen rijk en arm in Europa zich verbreedt, kan men zich afvragen; gaan we terug in de tijd?