Demonstraties Egypte, Februari 2012
Hier kun je discussieren over Demonstraties Egypte, Februari 2012.
Vorige week woensdag vierde Egypte de verjaardag van de revolutie. Dagen van te voren werden de demonstraties voorbereid, de straten rond Tahir werden afgesloten, buitenlanders verlieten het land. Het militaire regime plande festiviteiten, de activisten demonstraties. Er waren de 25e een paar honderd-duizend tot een paar miljoen mensen in en rond Tahir plein, sommige blij met wat de revolutie had bereikt, andere gefrustreerd over het gebrek aan vooruitgang. De demonstranten herdachten de vele martelaren die in de strijd voor vrijheid zijn gevallen en riepen om een eind aan het militaire regime. Tegen alle verwachtingen in verliep alles vreedzaam; gedurende een paar dagen leek het alsof de militairen en de politie uit de stad waren verdwenen. De enige plek waar je ze nog kon vinden, was rond het ministerie van binnenlandse zaken, wat bewaakt wordt als een fort. Een grote groep activisten bleef ’s nachts in Tahir en ook de volgende dagen waren er demonstraties. Na zaterdag gingen de meeste mensen weer weg uit Tahir, met nieuwe demonstraties gepland voor de volgende week.
Woensdag 1 februari liep het allemaal uit de hand. Bij een voetbalwedstrijd in Port Said vielen meer dan 70 doden. Officiële bronnen zeggen dat het gewoon rellen waren zoals die wel vaker uitbreken tijdens voetbalwedstrijden, maar daar kunnen vragen bij gesteld worden. Waarom hadden mensen wapens zoals stokken en pistolen in het stadium? Waarom konden de mensen zomaar het voetbalveld oprennen, maar waren de poorten waarlangs ze het stadium konden verlaten gesloten? Waarom deed de politie niks om het geweld te stoppen? Waarom begonnen de aanhangers van het winnende team überhaupt met vechten? Sommigen zeggen dat het de aanhangers van Mubarak waren die de rellen hadden gepland, andere zeggen dat het militaire regime alles had gepland. Hoe dan ook, de politie en het leger waren niet in staat de burgers te beschermen. Dezelfde avond nog gingen mensen weer de straat op om te demonstreren tegen het huidige regime.
De demonstraties waren al vrijwel vanaf het begin gewelddadig, in de afgelopen dagen zijn ongeveer 10 mensen gestorven, een aantal vergiftigd door het traangas, twee neergeschoten door de militairen. Duizenden zijn gewond geraakt. Het is niet duidelijk wat voor traangas het leger precies gebruikt, maar het lijkt een variant te zijn die meer slachtoffers eist dan het gas dat normaal bij demonstraties wordt gebruikt.
Hoewel er nu veel minder mensen zijn dan vorige week, hebben ze meer terrein gewonnen. Een van de betonnen muren die de straten richting het ministerie van binnenlandse zaken afsluiten, hebben de mensen met hun blote handen afgebroken. Ze zijn tot op enkele tientallen meters afstand van het ministerie doorgedrongen. En dat is waar alle gevechten plaatsvinden.
Vandaag, 4 februari, was de verjaardag van Mohammed, een dag voor vrede, een dag voor gebed. De hele nacht en ochtend is het vechten doorgegaan, maar rond twee uur s middags leek het erop dat er een wapenstilstand was gesloten. Er waren nog steeds heel veel mensen in de straten, met gasmaskers en al, maar er werden geen stenen meer gegooid en geen gas meer geschoten. De demonstranten discussieerden in verschillende groepjes over de voortgang van de protesten en de politie stonden netjes op een rijtje opgesteld. Ik liep rustig met een vriend over Mahommed Mahmoud, de straat waar de afgelopen dagen de meeste van de gevechten plaats hebben gevonden. We praatten met wat mensen, probeerden uit te vogelen wat er de afgelopen dagen gebeurd was, en vooral of de demonstraties nu waren afgelopen of niet. Niemand wist precies wat er aan de hand was, iedereen had een ander verhaal. Ik maakte op mijn gemak fotos van de half afgebroken betonnen muur, de rollen prikkeldraad midden op de straat, de mensen met Egyptische vlaggen op hun gezicht geschilderd toen ineens uit het niks een paar knallen klonken en iedereen begon te rennen. Zonder duidelijke waarschuwing begonnen de militairen weer traangas te schieten op de vreedzame demonstranten. De stoelen voor de koffiehuizen werden naar binnen gehaald, de karren met eten werden van de straat afgehaald en de menigte trok zich terug. En het kat en muis spelletje begon weer opnieuw. De mensen zwaaien vlaggen in de lucht en schreeuwen leuzen die het aftreden van het militaire regime eisen en sommigen gooien stenen. De militairen schieten met traangas, de mensen verstoppen zich in hun sjaals en rennen weg. Als de rook een beetje is opgetrokken rennen de mensen weer terug, totdat er weer nieuw traangas wordt geschoten en ze weer weg moeten rennen. Af en toe is er een dappere activist die een gas-kanon terug gooit, of een zelfgemaakte molotov cocktail. Je zou denken dat het traangas mensen bang zou maken, dat de doden die in de afgelopen dagen zijn gevallen mensen ertoe zouden aanzetten op te geven. Het tegendeel is het geval. Hoe meer traangas de militairen schieten, hoe vastbeslotener de mensen worden. Voor elke demonstrant die wegvalt, is er iemand om zijn/haar plaats in te nemen.
De ambulances rijden af en aan, soms maken de mensen een pad waarlangs ze naar het midden van de menigte kunnen komen, soms dragen mensen de gewonden naar de rand van de demonstratie. Een journalist vertelt ons dat dit hetzelfde verhaal is als tijdens demonstraties in november en december afgelopen jaar. Het zal zo een paar dagen doorgaan en uiteindelijk worden de mensen moe van het vechten. Of ze iets zullen bereiken is nog maar de vraag.
Terug op Tahir is alles rustig. Hier lopen nog steeds families met kinderen rond en nemen Egyptenaren fotos van elkaar met grafiti op de achtergrond. Alle winkels zijn gesloten, maar er zijn genoeg karren die eten, sigaretten, gasmaskers en kranten verkopen. Een groep mensen probeert een blokkade te vormen om te voorkomen dat meer mensen richting het ministerie van binnenlandse zaken gaan en in het geweld verzeild raken. Zoals bij elke protest beweging, beginnen de mensen verdeeld te raken. Sommigen willen doorvechten en proberen dichter bij het ministerie te komen, anderen willen meer geweld voorkomen. Voorlopig gaat het vechten door en het belooft een lange nacht te worden voor de mensen in down town. Het valt niet te voorspellen hoe lang het vechten nog doorgaat of wat er zal gebeuren als de demonstraties eindelijk over zijn. Iedereen wacht, en dat is het enige wat we kunnen doen.