8 juli Economie begrijpen met de Wereld Systeem Theoretici Ed - 06.07.2010 08:39
Donderdag 8 juli: de economische crisis opnieuw een interessante avond over dit onderwerp. Aanvang 20.15 uur, deur open 19.45 uur, Bilderdijkstraat 165-F Amsterdam. Begrijpen wat er gaande is met de economie en de crisis valt niet mee. Ten eerste omdat economische thematiek bij uitstek abstract en ingewikkeld is. Maar vooral omdat de deskundologen die we bij media en op universiteiten voorgeschoteld krijgen de plank vaker mis dan raak slaan.. Typerend was dat alle gezaghebbende economen de recessie die in 2008 inzette, niet hadden zien aankomen. Maar ook toen de crisis een onmiskenbaar feit was, bleef de duiding allerbelabberdst. Veelal wordt de crisis verklaard met allerlei technische details, of gepsychologiseer in de trend van 'mannelijke graaizucht'. Het effect is dat niemand veel wijzer wordt van de structuur van de economie en dat komende gigantische bezuinigingen die doorgevoerd dreigen te worden als een onvermijdelijke noodzaak gepresenteerd worden. Om werkelijk te begrijpen wat er gaande is en wat onze opties zijn, moeten we zoeken naar goede informatie en theoretici die ons kunnen helpen die te plaatsen. Twee 'scholen' die erg nuttig zijn, zijn de Wereld Systeem Theorie (Wallerstein, Braudel, Arrighi) en de 'dependencia' (Gunder Frank, Bello, Samir Amin). Zij plaatsen crises zoals we die nu beleven in een langlopende ontwikkeling van het kapitalistische productiesysteem. Volgens de wereld systeemtheoretici ligt de kiem voor de huidige crisis bijvoorbeeld al in de jaren '70, toen er een stagnatie van de winstontwikkeling plaatsvond en de neoliberale fase van het kapitalisme ingezet werd om de struikelblokken - zoals gegroeide macht van vakbonden en van ex-koloniën - uit de weg te ruimen. De omslag die toen plaatsvond, wordt wel beschreven als 'kannibalisme'. Omdat de gewenste winst niet meer behaald kon worden door markten uit te breiden, werd gekeken naar mogelijkheden om publieke onderdelen van de samenleving te kapitaliseren, en kosten te besparen waarvan voorheen de betaling vanzelfsprekend was. Met het resultaat (privatiseringen en belastingverlaging voor bedrijven) hebben we nu te kampen en wordt ook gedeeltelijk verklaard waarom er nu ineens zo grootscheeps bezuinigd zou moeten worden. Op 8 juli geeft Kees Huidig een inleiding over bovengenoemde theorieën, met steun van Martijn van der Linden en Rodrigo Fernandez. Ook zal stilgestaan worden bij de door de wereld systeem theoretici zo cruciaal geachte crisis van 1973-75. Natuurlijk geschiedt dit alles vooral om nuttig te zijn bij het begrijpen van de crisis van nu. Of dat zo is, staat ter discussie na de inleiding. |