| |
Robert Jasper Grootveld overleden Sjaak - 26.02.2009 12:01
Provo-voorman Robert Jasper Grootveld is overleden. Kaft van de zojuist verschenen biografie over Grootveld Hij stierf op 76-jarige leeftijd in een verpleeghuis in Amsterdam. Grootveld organiseerde in de jaren 60 zogenoemde happenings op het Spui in Amsterdam. Ook bedacht hij het witte fietsenplan. Grootveld noemde zich anti-rookmagiër en voerde actie tegen het roken, terwijl hij zelf kettingroker was. Ook ontwierp hij " drijvende tuinen": vlotten van piepschuim, met aarde erop, waar planten op konden groeien. Voor een uitgebreidere biografie over Grootveld: http://www.iisg.nl/grootveld/ Deze maand verscheen een biografie van Grootveld, Magiër van een Nieuwe Tijd, van Eric van Duivenvoorden. Het leven van Robert Jasper Grootveld Auteur(s): Eric Duivenvoorden ISBN: 9789029567220 Omvang: 484 bladzijden Uitvoering: Paperback Prijs: € 29. Inhoudsbeschrijving: Nederland schudt in de jaren zestig op zijn grondvesten. In korte tijd promoveert het naar de culturele voorhoede van Europa. Robert Jasper Grootveld (1932) bevindt zich met zijn happenings bij het Lieverdje in het epicentrum van alle commotie. Hij staat aan de wieg van Magisch Centrum Amsterdam. Met een in Nederland zelden vertoonde extravagantie tovert hij de stoffige handelsstad om in een bruisend centrum waar jongeren uit de hele wereld op af komen. Hij is bevriend met een groot aantal boegbeelden uit die tijd: Wim Sonneveld, Simon Carmiggelt, Gerard Reve, Jan Vrijman, Aat Veldhoen, Louis van Gasteren en Simon Vinkenoog. Als de grote inspirator van de provobeweging zet hij de provo’s aan tot ludieke acties. Grootveld maakt naam als antirookmagiër, voorspelt de komst van ‘Klaas’ en is de bedenker van het wittefietsenplan, dat inmiddels overal in Europa navolging heeft gekregen. Zijn merkwaardige hang naar reclame, roem en ‘image’ maken Grootveld tot een voorloper van een nieuwe tijd, van ónze tijd. Het levensverhaal van deze icoon van de jaren zestig staat bol van bevrijdende publiciteitsstunts. Hiermee riep hij niet alleen een nieuwe tijd in het leven, maar waarschuwde hij tevens tegen de verleidingen van de moderne consumptiemaatschappij. Te verkrijgen bij: Boekhandel Het Fort van Sjakoo Jodenbreestraat 24 1011 NK Amsterdam tel 020-6258979 www.sjakoo.nl info@sjakoo.nl ma-vrij: 11.00-18.00 zat. : 11.00-17.00 E-Mail: info@sjakoo.nl Website: http://www.sjakoo.nl |
aanvullingen | uit dit artikel zijn aanvullingen verplaatst naar de ruispagina | | Nog meer info mbt Robert Jasper Grootveld | Sjaak - 27.02.2009 09:57
Robert Jasper Grootveld (1932-2009) is op 26 februari 2009 in Amsterdam overleden. Hij had een visioen van de “verslaafde consument van morgen”, nu bijna een halve eeuw geleden. Hij hoorde van het boek ‘Hidden Persuaders’ over consumenten die zich klakkeloos laten pakken van de Amerikaanse auteur Vance Packard, in Nederland vertaald als ‘Verborgen Verleiders’. Hij verbasterde deze Amerikaanse titel in zijn primitief gestencilde blaadje tot Hipperzweter: orgaan van toegepaste verborgen verleiding, oproep tot plechtige kranslegging en rituele verbranding van massabladen, iedere zaterdag rond het middernachtelijk uur in hartje van Amsterdam. Hij was een calaysator van een sociale brand in Nederland die tien jaar zou aanhouden. Vanaf de zeventiger jaren komt Grootveld in rustiger vaarwater bouwend aan zijn afval plastic vlotten en drijvende eilanden. Ik vermoed dat Grootveld ten grave gevaren zal worden op één van zijn eigen drijvende kunstwerken. Grootveld is twee keer door mij geportretteerd in installaties die ik heb helpen maken: één keer voor een tentoonstelling over neo-shamanisme in Amsterdam en Tokyo (1996/97), de andere keer als een proto-situationist in een installatie voor het Centraal Museum in Utrecht in 2006/7. Robert Jasper Grootveld (1932-2009) died on the February 26. 2009 in Amsterdam. He had a vision of "the addicted consumer of tomorrow", now almost half a century ago. He heard about the book ‘Hidden Persuaders’ by the American author Vance Packard on consumers that foolhardy let themselves be tricked (its Dutch title was ‘Verborgen Verleiders , meaning ‘hidden tempters’). He corrupted the American title into the analogue sounding name ‘Hipperzweter’ (the Hip one who is sweating) and used that as the name for his primitively duplicated magazine with the subtitle: organ of applied and hidden temptation. The magazine carried calls for solemn wreath ceremonials and ritual burning of international newspapers, each Saturday night right in the centre of Amsterdam. He was a catalyst of a social fire in the Netherlands that would last ten years. From the seventies onward Grootveld floated through a more tranquile life building his refute plastic rafts and floating islands ... My guess is that he will be sailed to his last resting place on one of his own floating artworks. Grootveld has been portrayed twice in installations I helped designing: once for an exhibition on shamanism shown in Amsterdam and Tokyo (1996/97) , the other time as a proto-situationist in an installation for the Centraal Museum in Utrecht in 2006/7. Links: http://imaginarymuseum.org/grootveld/index.html http://imaginarymuseum.org/grootveld/GrootveldNeoShaman.html Tjebbe van Tijen Imaginary Museum Projects Dramatizing Historical Information http://imaginarymuseum.org Website: http://imaginarymuseum.org/grootveld/index.html | Geen geld voor graf Robert Jasper Grootveld? | Sjaak - 04.03.2009 17:25
Uit het Parool van 4-3-2009 Geen geld voor graf Grootveld Robert Jasper Grootveld 'bidt' voor mooi weer, 1991. Foto ANP AMSTERDAM - ''Robbie is gestorven zoals hij geleefd heeft: arm als een kerkrat.'' De vorige week overleden Robert Jasper Grootveld wordt zaterdag begraven op begraafplaats Zorgvlied, maar er is nog onduidelijkheid over hoe zijn graf eruit komt te zien. Geld voor een eigen plekje op de begraafplaats is er niet, maar Grootvelds vrienden weigeren hem in een meerpersoonsgraf te laten rusten. Zie verder: http://www.parool.nl/parool/nl/4/AMSTERDAM/article/detail/195741/2009/03/04/Geen-geld-voor-graf-Grootveld.dhtml
| Zaterdag 8-3-2009 begrafenis van rookmagiër | Sjaak - 05.03.2009 16:04
programma uitvaart - wind & weder dienende zal een herdenkingsbanier voor Robert Jasper Grootveld aanstaande zaterdag om 11uur s'ochtend langzaam met touw en blok ten hemel gehezen worden, op het Spui bij het door hem gemarkeerde centrum van "Magisch Amsterdam" ook worden dan geluidsfragmenten van zijn optredens uit de zestiger jaren ten gehore gebracht dat het Amsterdamse stadsbestuur geen rooie eurocent over had om een markant stadgenoot met ere ten grave te varen mag tekenend geacht worden voor het cultuurbesef van de hoofdstad van de lage landen ook culturele instellingen in Amsterdam hebben zich niet spontaan weten te manifesteren om eer te bewijzen aan een markant en creatief burger; zij hebben zich te lang blindgestaard op de kunst avantgarde van ver buiten de grenzen om nog zicht te hebben wat zich onder de eigen ogen afspeelt (een overzichtstentoonstelling van de Nederlandse actiekunst van de zestiger en zeventiger jaren heeft nooit in Amsterdam plaats gevonden, enkel Boymans van Beuningen in Rotterdam wijdde er in de tachtiger jaren een tentoonstelling aan) de nieuwe idee van 'Magisch Amsterdam' is door catalysator Robert Jasper Grootveld en aanverwante kringen gemaakt en heeft over decennia honderduizenden extra toeristen naar de stad gelokt, de Amsterdamse stadscanon wijdt één van haar vijftig benauwde venstertjes aan "het lieverdje" en portretteert Robert Jasper Grootveld op deze semi-gemeentelijke webpagina (*) maar Burgermeester en Wethouders van de Stad besloten deze week om niet betrokken te zijn bij het afscheid van hun beroemde stadgenoot men kan van alles beweren over Robert Jasper zijn visioenen, zijn exhibitionisme, zijn niet altijd aimabele karakter, maar als er iemand is die een leven lang creatieve daden om het plezier en genot van 'het moment zelf' gepleegd heeft en nagelaten heeft om zijn kunnen te gelden te maken dan is het wel Robert Jasper Grootveld Robert Jasper is in mijn ogen een stadsjamaan die verbindingen wist te leggen tussen het absurde, het artistieke en het politieke, alsook een maker van 'spoorloze kunst'; hij heeft de idee van de vrije ongebonden straathappening beter begrepen dan velen wier namen gehecht zijn aan verhandelbare en gesacraliseerde kunstvoorwerpen en die binnen de hekwerken van de gerenomeerde kunstinstellingen bleven een van de staties van zijn de uitvaart zal de Doopsgezinde schuilkerk aan het Singel zijn een plek die dusdanig verscholen ligt dat deze ook buiten zijn zichtveld gebleven is; ook bij zijn hermaking van de - tijdens het protestantse bewind van Amsterdam verboden - Katholieke "stille omgang" van Leidseplein en straat via de Heiligeweg naar het Lieverdje op het Spui; het historische 'hostie mirakel' van de Katholieken bracht Grootveld in verband met zijn praktijken als anti-rookmagiër en het uitdrijven van de 'verslaafde konsument van morgen' het waren Doopsgezinden die in het begin van de 16e eeuw in opstand kwamen tegen de geloofsdwang van deze zelfde Katholieken, die het toetreden tot een geloofsgemeenschap enkel wilden baseren op zelf verworven inzichten, die binnen hun gemeenschap principes van gelijkheid probeerden toe te passen; enkelen van hen hadden ook visioenen van het einde der tijden en zo stormden zij in 1535 vanuit het gebied rondom de Spuistraat naar buiten 'naakt als de waarheid' en poogden het stadsbestuur over te nemen; deze onderneming mislukte jammerlijk en de opstandelingen werden op gruwelijke wijze terechtgesteld zij liepen vooruit op de 'alteratie' (1578) die ook de omkeer van de macht in de stad Amsterdam inhield waarbij de katholieken officieel uit het bestuur werden gezet en zij hun geloof' stiekum' buiten het directe zicht van de straat mochten voortzetten in wat wij nu schuilkerken noemen, een systeem van geïnstitutionaliseerde hypocrisie; ook de wederdopers moesten om hun al te radicale houding buiten het directe zicht van de straat blijven, zo ook de Doopsgezinde Singelkerk aan het Singel, pal in het zicht van het 'altaar' van Robert Jasper Grootveld het pleintje rondom het standbeeld 'Het Lieverdje' op het Spui het was ook op het Singel dat in 1969 de overeenkomst getekend werd van de overdracht van het Provo-archief aan de Universiteits Bibliotheek van Amsterdam door de toenmalige bibliothecaris Sape van der Woude (1911-2001); Van der Woude was van oorsprong een Lutherse dominee, die echter sterke belangstelling voor de meer dwarse ideeën van de doopsgezinden had. De aankoop van het archief van de Provobeweging waar onder ook veel materiaal van en over Robert Jasper Grootveld was destijds zeer omstreden; er werden in de Tweede Kamer afkeurende vragen aan de minister van Onderwijs over gesteld; ikzelf ben vier jaar later archivaris van dit en vele andere archieven van dwarse en lastige mensen geworden en voel mij hiermee staan in een lange traditie van zelfstandig denken en handelen en alhoewel deze archieven nu overgebracht zijn naar het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in het Oostelijk havengebied, ontstond daarmee een nieuwe band met Grootveld die aan dezelfde kade als het IISG vele jaren zijn vlottenbouw werf bedreef het bijeenkomen aanstaande zaterdag in deze uiterst sobere Doopsgezinde kerkruimte die met haar indeling en vormgeving de idee van gelijkgerechtigheid uitstraalt is een momentaal monument voor Robert Jasper Grootveld; wie er wat zal gaan zeggen is even ongewis als de overledene zelf het vervolg op deze uitvaartdienst is een vaartocht op één van zijn eigen piepschuimvlotten door de grachten waar hij als jongen spelend op een zelfgebouwd vlotje de aantrekkingskracht van de publieke belangstelling ontdekte; dit varen brengt hem in de geul van de Amstel waardoor al eerder een nautische 'pompe' voer van de door een ongeluk tijdens het bouwen van een vlot op de Amstel omgekomen kunstenaar Viktor IV (later werd deze begrafenisvorm nog nageaapt voor de laatste gang van een lid van de Amsterdamse penoze) Op Zorgvlied wacht Grootveld dan een gedeeld graf, iets wat met enige overdrijving door enkele vrienden van Robert Jasper in het nieuws van deze week een 'massagraf' genoemd werd, maar alhoewel ik niet bijbels ben en denk dat de geest zich gedacht wordt door het lichaam en met het verscheiden daarvan het voortbestaan enkel in de lichaam/geest combinatie van de 'nabestaanden' gestalte kan krijgen, ken ik toch het gezegde dat mij premordiaal en voor-bijbels lijkt te zijn: stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren en het is mijn inziens dan ook een troost dat Robert Jasper zich nu eindelijk 'bij de massa's zal voegen', zij het in het graf tjebbe van tijen 5/3/2009 hierbij het programma van zijn uitvaart, zie pdf-bestand
| |
aanvullingen | |