| |
De kredietcrisis volgen(2) kees/globalinfo.nl - 04.10.2008 13:51
Fortis/ABN-AMRO genationaliseerd Mega-bail out VS in 2e poging door congres goedgekeurd. Overheid creëert welvaartsstaat voor multinationals Een vervolg op dit eerdere overzicht: http://www.indymedia.nl/nl/2008/10/54853.shtml) De kredietcrisis blijft ongelofelijke ontwikkelingen vertonen. Na een eerdere bekendmaking dat Nederland, België en Luxemburg Fortis te hulp zouden schieten met 11 miljard euro toen deze meegesleurd dreigde te worden in de reeks omvallende banken, blijkt nu een nog grotere steunoperatie opgezet te zijn. De Nederlandse staat heeft alle Nederlandse activiteiten binnen het Europese concern opgekocht, waaronder ABN-AMRO, voor 16 miljard euro. Volgens minister van Financiën Bos is het een "tijdelijke maatregel" en zal de boel weer geprivatiseerd worden als de economie er beter voor staat. http://www.nrc.nl/economie/fortis/article2009321.ece/Fortis_en_ABN_Amro_gered_door_nationalisatie Onder leiding van Sarkozy, en geïnspireerd door een voorzet van Balkenende, probeert de EU een soort permanent fonds op te zetten om getroffen bedrijven bijstand te verlenen. Het voorstel is een pot van zo'n 300 miljard euro te creëren (waarvan Nederland 18 miljard zou moeten inleggen). Maar niet iedereen in de EU is daar erg happig op, met name Duitsland verzet zich tegen het plan. http://www.fd.nl/artikel/10218555/kamer-sceptisch-nederlands-plan-miljardenfonds. De pogingen van Sarkozy/Balkenende zijn mede ingegeven door het feit dat de crisis spanningen binnen de EU veroorzaakt, doordat lidstaten op eigen houtje maatregelen nemen. Zo hebben zowel Ierland als Griekenland het besluit genomen alle spaartegoeden bij hun banken volledig te garanderen. Andere landen hebben beperkte garanties (in Nederland is het bijvoorbeeld 40.000 euro), waardoor er binnen Europa nu geldvlucht dreigt van het ene land naar het andere. Ondertussen is in de VS eindelijk het gigantische bail-out-plan goedgekeurd dat de Amerikaanse regering had bedacht om daar de financiële sector met belastinggeld vol te pompen. Ondanks veel protest werd vrijdag door het Huis van Afgevaardigden met meerderheid (263 voor, 171 tegen) voor het plan gestemd, dat Bush inmiddels al tot wet ondertekend heeft. Het betreft de veelbesproken 700 miljard dollar belastinggeld die naar de banken zal gaan om hun 'slechte takken' op te kopen. De Republikeinse congresleden (de Senaat had donderdag al voorgestemd) die maandag nog weigerden het plan te steunen, werden over de streep getrokken met beloftes voor extra belastingverlagingen. Dat zal vermoedelijk de schade alleen maar vergroten omdat het nu nog moeilijker zal worden deze schuld ooit af te lossen. ( http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/7652174.stm) New York Times columnist Paul Krugman denkt dat het allemaal niet veel zal helpen, en dat het hoofdzakelijk wat uitstel van executie betekent. Het is paniekvoetbal zonder inzicht ( http://www.nytimes.com/2008/10/03/opinion/03krugman.html?_r=1&oref=slogin) "As recently as three weeks ago it was still possible to argue that the state of the U.S. economy, while clearly not good, wasn’t disastrous — that the financial system, while under stress, wasn’t in full meltdown and that Wall Street’s troubles weren’t having that much impact on Main Street.... But that was then." "(...) And the people who should be steering us away from that abyss are out to lunch." Krugman haalt deze speculant aan die meent dat het huidige tijdperk vergelijkbaar is met dat van de terreur tijdens de Franse Revolutie: "Markets get overdone and revolutions end in excess. In my opinion, the fact that American Express can trade that wide is the financial equivalent of the Reign of Terror during the French Revolution. Trust has been destroyed and devalued and it will take a very long time for it to revive itself." ( http://seekingalpha.com/article/98309-america-s-reign-of-terror) Kenmerkend is dat het fameuze bedrag van 700 miljard dollar ook niet planmatig tot stand is gekomen. Volgens de LA Times ( http://latimesblogs.latimes.com/washington/2008/09/bailout-plan.html, die dit zakenblad als bron aanhaalt: http://www.forbes.com/businessinthebeltway/2008/09/23/bailout-paulson-congress-biz-beltway-cx_jz_bw_0923bailout.html) dachten ze bij Financiën: laten we een lekker groot bedrag uit de duim zuigen, dat zal iedereen overdonderen ("It's not based on any particular data point," a Treasury spokeswoman told Forbes.com Tuesday. "We just wanted to choose a really large number."). Het bedrag is overigens maar 100 miljard meer dan het budget voor defensie (lees: de kosten van onder meer de oorlogen in Irak en Afghanistan Zie hier trouwens een overzicht van alle (wordpress)blogs die over dat bedrag bloggen: http://wordpress.com/tag/700-billion/ Een van de gevolgen van deze kredietcrisis is dat lokale overheden (zoals de staat Californië) zonder geld dreigen te komen te zitten. Schwarzenegger - gekozen op een imago van een extreme vrijemarktjongen - smeekt nu op z'n knieën om hulp ( http://www.latimes.com/business/la-fi-calif3-2008oct03,0,5726760.story) Bepaald zorgwekkend voor machthebbers als Bush en Bos moet wel zijn dat ondanks deze verbijsterende hulp aan het kapitaal, de beurskoersen penibel blijven. De belangrijkste Amerikaanse indexen zakten zelfs op vrijdag nog verder ( http://www.cnbc.com/id/27012699). In veel zogenaamde ontwikkelingslanden wordt met de nodige ironie op deze maatregelen gereageerd. De Braziliaanse president Lula merkte eerder al op dat in het verleden dit soort staatssteun hen altijd verboden was door IMF en Wereldbank. De huidige crisis blijkt trouwens voordelen voor ontwikkelingslanden te bevatten. Ze hebben relatief weinig last van de de crisis omdat het vooral financiële speculaties in het Noorden betreft en: "Een dalende export naar rijke landen wordt gecompenseerd met onderlinge handel en groeiende binnenlandse consumptie. Hun ontluikende financiële sector is te weinig verweven met Wall Street om voor grote schokgolven te zorgen." ( http://www.volkskrant.nl/economie/article1073707.ece/Kredietcrisis_Het_is_Bush_crisis!) In Rusland daarentegen blijven de beurskoersen kelderen en is vrijdag voor de zoveelste keer de handel stilgelegd. ( http://www.demorgen.be/dm/nl/996/Economie/article/detail/438398/2008/10/03/Handel-op-Russische-beurs-opgeschort-na-forse-daling.dhtml) Ondertussen groeien de betere analyses van deze opmerkelijke ontwikkelingen in het kapitalistische systeem langzaam aan. (in het vorige overzicht werden al links naar een aantal bronnen gegeven: http://www.globalinfo.nl/content/view/1715/1/) Hieronder een aanvulling van websites en nieuwe analyses. Trans National Institute is 'Casino Crash' begonnen, een verzameling "Critical radical thinking on the financial crisis" ( http://www.tni.org/detail_page.phtml?&act_id=18732) Andere klusterwebsites zijn Truthout: http://www.truthout.org/ common dreams: http://www.commondreams.org/ en countercurrents http://www.countercurrents.org/ Meer economische analyses: CPE: http://www.populareconomics.org/ Economic Dreams: http://forestpolicy.typepad.com/economics/ Naked capitalism: http://www.nakedcapitalism.com/ In het Nederlandse blijft gedegen linkse informatie schaars, tenzij we in België zoeken, bijvoorbeeld uitpers : http://www.uitpers.be/ en Attac Vlaanderen http://vl.attac.be/ (En globalinfo.nl natuurlijk, als u af en toe wat schenkt om die in de lucht te houden: http://www.globalinfo.nl/content/view/16) In het Franse en Duitse taalgebied verschijnt natuurlijk ook van alles, maar ik heb me verder maar tot Engels beperkt. In België is eerder dit jaar trouwens het volgende complot van de bevolking ontdekt. ( http://nl.youtube.com/watch?v=YYRvqlAVJ5w&feature=related) Zijn er verder nog positieve uitwegen uit de crisis denkbaar? Aartsoptimist en anarchistisch historicus Howard Zinn zou het wel weten. Geen belastinggeld verspillen aan het helpen van een stel bankiers, maar de crisis aangrijpen om een einde te maken aan 'empire' en een begin aan een democratisch gecontroleerde economie: "Let's face a historical truth: we have never had a "free market", we have always had government intervention in the economy, and indeed that intervention has been welcomed by the captains of finance and industry. They had no quarrel with "big government" when it served their needs." (...) The alternative is simple and powerful. Take that huge sum of money and give it directly to the people who need it. Let the government declare a moratorium on foreclosures and give aid to homeowners to help them pay off their mortgages. Create a federal jobs programme to guarantee work to people who want and need jobs and for whom "the free market" has not come through. We have a historic and successful precedent. Roosevelt's New Deal put millions of people to work, rebuilding the nation's infrastructure, and, defying the cries of "socialism", established social security. That can be carried further, with "health security" - free health care - for all. All that will take more than $700 billion. But the money is there. In the $600 billion for the military budget, once we decide we will no longer be a war-making nation. And in the swollen bank accounts of the super-rich, by taxing vigorously both their income and their wealth. (..) http://www.truthout.org/article/howard-zinn-from-empire-democracy Aan de Nederlandse regering is de oproep van Zinn tot nu toe voorbij gegaan. Minister van ontwikkelingshulp Koenders liet woensdag weten te hopen dat 'investeerders' zullen blijven 'investeren' in de ontwikkelingslanden om zo snel mogelijk weer terug te keren bij business as usual. ( http://www.minbuza.nl/nl/actueel/nieuwsberichten,2008/10/koenders-financiele-crisis.html) "Ik doe een oproep aan de ontwikkelingsbanken om juist in deze tijd aan private financiers te laten zien dat investeren in ontwikkelingslanden rendabel kan zijn. Ik wil daarbij samenwerken met de FMO en de private sector’, aldus Koenders (Ontwikkelingssamenwerking)." Hij kan betere eerste eens naar John Cavanagh luisteren. ( http://www.tni.org/detail_page.phtml?&act_id=18711) Ook Barry Gills ziet mogelijkheden om nu 'radical options' op de tafel te leggen: http://www.tni.org/detail_page.phtml?&act_id=18729 Dergelijke geluiden ontbreken vooralsnog geheel in Nederland. Als begin zouden we kunnen voorstellen dat de zojuist genaaste ABN-AMRO omgevormd wordt in een algemene non-commerciële democratische spaarbank voor de bevolking, een soort moderne en verbeterde versie van de Postbank van vroeger. Misschien kunnen ook de postkantoren dan weer open en kunnen we ook de PTT en de Spoorwegen weer terug eisen, maar dan uiteraard onder waarlijk democratische controle en arbeiderszelfbestuur? In plaats van fondsen te vormen om multinationals bij te staan, zouden regeringen bezig moeten gaan met het garanderen van wereldwijde bestaanszekerheid voor de bevolking. Dat kost een paar centen maar die zijn er genoeg op de wereld, alleen worden ze verkeerd besteed (namelijk aan zinloos bankieren, oorlog voeren en milieu vernietigen). Mocht de crisis overigens leiden tot een volledige instorting van het monetaire systeem, dan kunnen we altijd nog overgaan op mackerel economics (geld dat je kunt eten): http://online.wsj.com/article/SB122290720439096481.html Stay tuned! |
Lees meer over: europa globalisering | aanvullingen | uit dit artikel zijn aanvullingen verplaatst naar de ruispagina | | oplossingen | Piet - 06.10.2008 00:10
Alle aandacht gaat nu uit naar de ineenstorting van de financiele markten, maar deze crisis is veel dieper. Het gaat om het begin van een economische crisis en minstens even belangrijk de crisis vormt het begin van een aanzienlijke geopolitieke verschuiving met grote gevolgen voor het machtsevenwicht in de wereld. Het tijdperk, vanaf WO II, waarin de VS de wereldleiding hadden lijkt voorbij. Bovendien staat het kapitalistische systeen meer dan in de afgelopen jaren het geval was ter discussie. In 1991 kwam de Sowjet-Unie ten val door contrarevolutionaire activiteiten; in 2008 eindigt de hegemonie van de VS. Welke versies van de reddingsplannen in de VS en Europa ook zullen worden aanvaard maakt eigenlijk weinig uit. De gevolgen van de crisis zullen voor zeer aanzienlijke mondiale politieke veranderingen zorgen. Symbolisch voor deze veranderingen is het beeld van drie Chinese astronauten, aan de wandel in de ruimte, terwijl de politieke elite in de VS over elkaar heen tuimelt en het financiele stelsel op springen staat. We zien nu al een toename van het aantal mensen dat zich vragen stelt bij de mogelijkheden van het kapitalisme om de gerezen problemen op te lossen. De gevolgen van de crisis leiden ertoe dat steeds meer mensen interesse krijgen voor de standpunten van de communisten. Zij zijn ook de enige die vraagtekens zetten bij het kapitalistische systeem. Hoe de crisis verder uitpakt is afhankelijk van veel factoren, maar vast staat inmiddels wel dat de Nederlandse economie hard zal worden geraakt. Harder waarschijnlijk nog dan veel andere Europese economieen. Nederland is afhankelijk van export (2007: 60 procent van de economische groei). Nederland is erg gevoelig voor de internationale conjunctuur. Nu al neemt het aantal orders voor Nederlandse producten af. De gevolgen hiervan zullen zeer negatief zijn voor de werkenden en uitkeringsafhankelijken in ons land. Er zal aanzienlijke verlaging van de koopkracht plaatsvinden. Hoeveel is mede afhankelijk van de looneisen die de vakbeqweging aan het eind van dit jaar zal stellen. Er is alle reden voor om niet in te gaan op eisen van regering en ondernemers om de looneisen te matigen. Zoals het er nu uit ziet zullen, net als in 2002 de pensioenen onder druk komen te staan. Het Nederlandse geprovatiseerde stelsen is zeer afhankelijk van de financiele ontwikkelingen. Zeer waarschijnlijk zullen de premies omhoog gaan en zal er wederom geen volledige indexatie plaatsvinden. Ook staat vast dat de arbeidsmarktperspectieven zullen verslechteren. Nu al vinden de eerste grote ontslagronden plaats en zijn er tekenen dat het bedrijfsleven afwacht met het in dienst nemen van nieuwe werknemers. Hoe het met de spaartgoeden gaat is onduidelijk. (De nationalisatie in Nederland van de banken was vrijdagmorgen tijdens de persconferentie nog niet bekend) Wat is er nodig? Allereerst zal de vakbeweging zich strijdbaarder moeten opstellen. Juist nu is een strijdbare en politieke vakbeweing harder nodig dan ooit. PvdA en SP in Nederland spreken slechts van graaikapitalisme en de 'neoliberale vorm' van het kapitalisme. Zij streven slechts veranderingen binnen het syasteem na. Het kapitalisme moet fatsoenlijk, geordend en socialer worden. Maar dat zal weer een illusie blijken te zijn. Nu zijn maatregelen nodig die een duidelijke stap zetten op weg naar een ander systeem. Ook wanneer er tijdelijk successen worden geboekt bij het 'oplossen' van de crisis zal dat de volgende crisis alleen maar dieper en omvangrijker maken. Het kapitalisme kan de problemen niet oplossen. Het kapitalisme veroorzaakt de crisis.
Website: http://news.rtl.lu/news/national/617.html | Vraagtekens? | Makhno - 06.10.2008 08:31
Wat een lekker communistische aanvulling hierboven weer! ,,De communisten zijn de enige die vraagtekens zetten bij het kapitalisme en daarom..." Oh ja? Alleen de communisten? Goh en al die anarchisten over de wereld? En de zogenaamde anti/andersglobalisten? Die hebben jarenlang niets gezegd? En er zijn geen duizenden jongeren (en minder jonge) in de wereld die zich meer vinden in het anarchisme dan in het communisme? Het communisme heeft nog veel meer gefaald dan het kapitalisme en dat weet iedereen die zijn of haar geschiedenis kent. En het communisme van China is een staatskapitalisme zonder weerga. Alle luxeprodukten uit het Westen worden goedkoop gekopieerd. Er ontstaat een enorme rijke bovenlaag, de armen worden armen (en uit huis geflikkerd voor de Olympische spelen), een verhonderdvoudiging van vleesconsumptie (dieren zijn net zo slecht af bij de commies als bij de kapitalisten), voedselcrises (melamine anyone?), geen mensenrechten er voor terug, enorme militarisering, milieuverneuking, etc. Een kapitalistische staatsdictatuur onder communistische vlag is nou niet echt iets om naar te streven zou ik zeggen. (zie ook Noord-Korea, Cuba, Venezuela). Het is tijd voor decentralisatie! Basisdemocratie met regionalisering. Een terugval in welvaart met een boost van sociale en milieuverbetering. Niet iedereen een mooie auto of dikke villa, maar gewoon leven naar behoeften en niet naar verlangen. Viva Anarchia! | De tripple crunch | Peter - 06.10.2008 15:30
Wat het meest interresant wordt is het effect van de credit crunch op de twee andere crises: peakoil en klimaat. Peakoil. De vorige beurscrach (jaren '80) is opgelost door een deal te sluiten met de Saudi's. Zij begonnen structureel meer olie te pompen tot het begin jaren negentig slechts 20 dollar per vat koste, en de economie weer opbloeide door goedkope energie en goedkope grondstoffen. Dat kan nu niet meer. De Saudiers beschikken niet meer over voldoende reservecapaciteit. Enerzijds zie je nu de olieprijs sterk dalen van 110+ naar rond de negentig, vanwegen de te verwachten recessie/depressie en dus veel minder vraag. (bankmedewerkers die geen leasebak meer hebben en oude vandagen die hun stookolie niet meer kunnen betalen) Anderzijds zie je dat er geen inversteerders meer zijn die met geld over de brug komen voor energieprojecten. Dat treft zowel de olie,- en gasindustrie als de duurzame energieprojecten. Voor een overzicht zie: http://www.theoildrum.com/node/4610 en http://www.theoildrum.com/node/4600 Dat betekend onder andere dat veel van de nieuwe olieprojecten in de gevarenzone komen. Nieuwe olieprojecten worden steeds duurder, gerekend per vat. De teerzandprojecten in Canada liggen op dit moment rond de 80 dollar per vat, de veelbelovende diepzee vondsten bij Brazilie zullen iets soortgelijks doen, en olie winnen onder de Noordpool kan pas bij 200 dollar per vat.. dat betekend dat allerlei projecten nu worden vertraagd of stopgezet, en dat er daardoor meer schaarste ontstaat. Ook de ontwikkeling van alternatieven lopen vertraging op, want nog een bedreigd aan wat het Internationaal Energy Agentschap omschrijft als een 'energy crunch'. Interresante datum wordt 8 november, als hun nieuwe World Energy Outlook uit komt. Dit jaarverslag van de energiesector waarop ook de NL regering zijn energiebeleid baseerd gaat een nogal alarmerende toon aanslaan over de hoeveelheid olie, en gas die er nog geproduceerd kan worden. Klimaat Als de klimaatcrisis die er nu al is nog meer roet in het eten gooit kan dat de economie nog meer klappen geven. De regio rond het Texaanse Galveston ligt nog steeds in puin vanwege de Orkaan Ike van een maand geleden. Er worden nog 300 mensen vermist en een groot deel van de oliesector daar produceert nog geen druppel. Voor Nederland zouden zwaardere herfstormen en buien zoals gisteren in Noord Holland meer schade aan kunnen richten, op een moment dat er geen geld is die schade weer op te lappen. Evenzeer begint het geld op te raken om onze fossiele economie om te bouwen naar een duurzame energie economie. Op de lange termijn kan het kwartje twee kanten opvallen. Of we schakelen allemaal over op kolen en de CO2 uitstoot stijgt fors, of de economie klapt ineen op een manier zoals de Sovjetunie (wegens falend economisch beleid en een wapenwedloop met de VS) dat deed in de jaren negentig. Dat had daar als gevolg dat de CO2 uitstoot fors daalde. Het zou de redding zijn voor minister J.Kramer (of was het met een C...) Heeft ze toch nog een kansje haar doelstellingen te halen.
Website: http://www.groenfront.nl | Het Kapitalistisch Systeem | MM - 14.10.2008 20:47
Dat systeem staat niet ter discussie. Iedereen die een jaartje economie volgt, weet dat de kapitalistische beginselen van vrije marktwerking, juist een strenge overheid nodig hebben om uitwassen te voorkomen, zoals monopolies, oligopolies (minder dan 5 aanbieders e/o prijsafspraken). Privatiseren van bijv. de basale delen van olie en gaswinning en infra-struktuur als kabel, telefoon, wegennet, spoornet, gas, is dus uit den boze. Voor geld creeren waren strenge regels, maar die heeft men de laatste 10 jaar laten vieren en bovendien goudvooraden van de centrale banken deels verkocht. Helaas word in niet geheel democratische en niet geheel vrije medialanden het Economische Fascisme van Bush&co aangehaald, alsof dit het verderfelijke systeem van het Kapitalisme zou zijn, waarbij hun linker mediahand geen tegensprekers en economische specialisten duld die een ander geluid laten horen dan de false retoriek van de 'universitair semi-analfabeten' Huga Chavez en Daniel Ortega. Normale mensen die de media en democratie in handen hebben, lijken er op deze aardkloot te ontbreken. Of het is economisch fascisme, of fundamenteel marxisme... | |
aanvullingen | |