Zelfstudiebijeenkomst "De laatste druppel" [Zondag 13 april] D4net en GroenFront! - 27.03.2008 17:46
De olieprijs is definitief de magische honderd dollar grens gepasseerd. Ongemerkt zijn we in een nieuwe oliecrisis verzeild geraakt. Ditmaal niet omdat Arabische oliesjeiks de oliepomp dicht draaien, integendeel, ze pompen wat ze kunnen. Het is steeds duidelijker dat de olieproductie niet heel veel meer kan groeien terwijl de vraag naar fossiele brandstoffen (ondanks alle klimaatbeloftes) nog steeds gestaag toeneemt. We gebruiken op dit moment ongeveer 87 miljoen vaten olie per dag. In een vat olie zit 159 liter. Die olie wordt niet alleen gebruikt voor benzine, maar is de basis onder onze economie en is verwerkt in bijna elk product dat je vandaag zult gebruiken. Het is het basisingrediënt voor medicijnen, plastics, verf, kleding en voedsel. Olie wordt gebruikt om alle goederen die je om je heen ziet te verpakken, te transporteren, te verhitten, te produceren... kortom, olie is bijna alles.
Er is een groeiende groep analisten, wetenschappers en industrie insiders die waarschuwen voor een ´peakoil´ ergens tussen 2008 en 2015. Peakoil is het moment waarop de olievoorraad, om geologische redenen, een maximum in de productie bereikt. En dat betekent dat op dat moment ongeveer de helft van de winbare olie op deze planeet is opgepompt. Na peakoil begint de productiesnelheid gestaag te zakken. Tegelijkertijd blijft de vraag toenemen. Ook zal de kwaliteit van de olie dalen. Sommige effecten van schaarser wordende olie zijn nu al merkbaar. Zo komen er meer vervuilende soorten olie, zoals olie uit teerzanden,op de markt. De markt wordt ook steeds gevoeliger voor speculatie, natuurrampen en politieke conflicten. Door al deze factoren loopt de prijs van olie steeds verder op. Dit heeft een zeer destabiliserend effect vooral in de armere landen. Er vindt een concentratie van de olieproductie plaats in steeds minder landen, en daardoor groeit de macht van die landen (Rusland en OPEC). Daarnaast groeit de geopolitieke spanning rond fossiele brandstoffen. De grote vraag uit China en India roept wrevel op in het westen, de spanningen rond en in oliegebieden neemt toe. Olie betekent steeds vaker een toename van de kans op conflicten. Zie onder anderen Irak, Iran, Nigeria en Venezuela.
Naïef en gevaarlijk Sommige mensen denken dat peakoil niet erg is, want ze hebben toch geen auto. Sommige mensen denken dat we morgen kunnen overstappen op een alternatieve energiebron, en dat is maar beter ook. Die houding is naïef en gevaarlijk. Deze maatschappij is geheel en al gebouwd op de beschikbaarheid van goedkope en oneindig voorradige energie. Dit heeft een enorme afhankelijkheid tot gevolg. Dat is erg goed zichtbaar als opeens een (deel) van die energie er niet meer is. Kijk bijvoorbeeld naar de chaos veroorzaakt door een stroomstoring, of het effect van de blokkade van de olieraffinaderijen door vrachtwagenchauffeurs in Engeland enkele jaren terug. Binnen enkele dagen lag er geen eten meer in de winkels en kon niemand meer naar zijn of haar werk. De overheid besloot het leger in te zetten. Natuurlijk is het effect van peakoil niet zo plotsklaps. Het is meer te verwachten dat allerlei basis behoeftes extreem duur worden. Denk aan verwarming, transport, voedsel en huisvesting. En aangezien oplopende energieprijzen een fors effect hebben op inflatie en het in het algemeen achteruit hollen van de economie lopen ook de pensioenen, uitkeringen en banen een steeds groter risico. De mogelijkheden van een omschakeling naar duurzame energie worden veelal te optimistisch ingeschat. In technische zin zijn duurzame energiebronnen schier onbegrensd. Maar voor een omschakeling naar duurzame energie is veel tijd en energie nodig. Buiten dat de alternatieven niet op tijd beschikbaar zijn, zullen ze ook onbetaalbaar zijn en alleen beschikbaar voor bepaalde groepen mensen. We leven nu eenmaal in een economie die niet gemeenschappelijk is.
Kapitalistische politiek We leven in een vrije markt economie waar olie een product is waar winst op te behalen is. Winning en verdeling van grondstoffen voor energie, zoals olie, vinden niet plaats vanuit een algemeen belang. Alternatieven voor olie worden ook niet uit het algemeen belang benaderd, maar als een nieuwe markt. Ze worden interessant op het moment dat de makkelijk te behalen winsten op olie ervoor ingewisseld kunnen worden. Er moeten dus afhankelijk relaties blijven bestaan van consumenten aan degenen die de winst behalen bij het consumeren. De politiek die voor het algemeen belang moet opkomen is aan de ene kant teveel verstrikt geraakt met de economische belangen van de vrije markt en aan de andere kant gestoeld op korte termijn denken. Het huidige economische en politieke systeem zorgt ervoor dat energieschaarste tot een grotere en sterkere tweedeling in arm/rijk, kansvol/kansarm, wel/geen toegang tot energie gaat leiden, zowel internationaal tussen landen als nationaal onder de bevolkingen. Het gaat gepaard met toenemende spanningen en (militaire) conflicten.
Radicale veranderingen Peakoil, klimaatopwarming, de oplossingen hiervoor liggen niet in de vrije markt of komen niet vanuit de politiek. Alternatieve energievoorziening moet gepaard gaan met een andere economie en een andere manier van maatschappelijke organisatie. De aankomende energiecrisis gaat onze manier van leven radicaal veranderen. De dreigende energieschaarste alsook de klimaatopwarming zetten mensen aan tot inventief handelen om te overleven. Het is zaak om nu al aanwezige kennis en praktijkvoorbeelden over werkelijke alternatieven, zowel op gebied van energie alsook wat betreft maatschappelijke organisatie, uit te wisselen en verder te ontwikkelen. Kennis en praktijk die gebaseerd is op de mens en haar werkelijke behoeftes en zorg voor milieu en omgeving. Vandaar uit kan de strijd aangegaan worden om steeds meer mensen aan onze kant te krijgen en een vuist te maken tegen de vernietigende krachten om ons heen. Voorbereid zijn is ook een manier om in staat te zijn anderen te helpen en de situatie te benutten als een kans op een politieke omwenteling.
Zelfstudiebijeenkomst - Zondag 13 april 2008 Peakoil: Leven in een oliecrisis 13 april 2008, 13:00 ? 17:00 uur Bilderdijkstraat 165-F, Amsterdam
Deze bijeenkomst is een samenwerking van D4net en GroenFront! Programma: 12:30 D4net open, koffie en thee. 13:00 Welkom. 13:15 ? 14:00 Lezing over peakoil: De rol van fossiele brandstoffen in deze maatschappij; hoe werkt oliewinning, waarom piekt een veld, wat is olie; wanneer piek olie, gas en kolen; reactie van industrie, instituten, paradigma shift; de effecten op de korte termijn.
14:00 Pauze 14:15 Twee mythes: duurzame energie lost het op, als ik ga fietsen heb ik nergens last van. 14.30 Politiek gezien drie verschillende transities mogelijk: Autoritair, Markt, van Onderop. 14:45 De energiecrisis als kans. Zijn er al alternatieven ontwikkeld? Wat doen ze, hoe werken ze? 16.00 Brainstorm over welke andere manieren van leven mogelijk zijn. Hoe kunnen we daaraan werken? Wie kunnen we daarbij bij betrekken en hoe?
Ben je geïnteresseerd om aan deze bijeenkomst deel te nemen, dan stellen we het op prijs als je ons dat van te voren via d4net@xs4all.nl laat weten. Deze bijeenkomst is de eerste van een reeks zelfstudiebijeenkomsten van D4net rond peakoil, klimaatverandering en democratie. Zie voor meer informatie hierover www.d4net.nl, je kunt je via deze website ook opgeven voor de mailinglist van D4net.
Meer achtergrondinformatie: [Klimaat, kolen, kernenergie en economische krimp]
Meer acties rond klimaat, brandstoffen en economie:
[GroenFront! bezet ecowoning Steenwijk]
[Klimaathelden in actie tegen uitstoot kolen]
[Greenpeace onthult loze beloftes E.ON over "schone kolen"]
[Milieu-activisten vieren $100 per vat olie]
[E.on liegt en bedriegt!]
[GroenFront! bezet toevoer E.on kolencentrale (Maasvlakte)]
[Sint en Piet storten steenkolen in hoofdkantoren energiebedrijven] E-Mail: www.groenfront.nl Website: http://www.d4net.nl |