Mijn Kerst in Calais Hansa Eerelman - 31.12.2007 14:30
Dit is een emotionele verslaglegging van een journalistieke trip naar Calais Mijn Kerstbeleving dit jaar. Haarlem, 28 december 2007 Half december, net na de feestelijkheden van Sinterklaas waar velen weer eens hebben laten zien wat bestedingspatronen inhouden en vele berichten hoorbaar waren over de aantallen pinbetalingen per dag, vroeg Rogier, mijn beste vriend en maatje, tevens een verdienstelijk persfotograaf, of ik wellicht interesse had om, met hem en twee collega’s van hem van VersPers, het persbureau waar hij voor werkt, op eerste kerstdag naar Calais in Frankrijk te gaan voor een journalistieke opdracht. Op mijn vraag wat daar dan te doen was zei hij mij dat het iets te maken zou hebben met vluchtelingen die uit vele landen afkomstig in Calais verblijven om te proberen over het Kanaal naar Engeland te reizen om daar hun geluk te beproeven. Engeland, naar hun zeggen,…… het beloofde land. Ik zei dat ik dat wel wilde, ik had geen plannen voor de Kerst en stelde voor de reis met mijn camperbusje te maken vanwege de vele comfortabele voorzieningen daarin. Op de eerste Kerstdag vertrokken wij aldus met zijn vieren, opgewekt in de richting van “La Belle France”, de bus voorzien van broodjes, dranken en versnaperingen. Onderweg werd ons kerstgevoel versterkt door de vele overdadige lichtversieringen aan bedrijfsgebouwen, zendmasten en woonhuizen die uitstraalden dat dit toch echt wel het feest van het licht moest zijn. Het weer was somber en koud maar het warme interieur in mijn bus hield ons in een opperbeste stemming. Na België doorkruist te hebben reden wij door Frankrijk en uiteindelijk kwamen wij aan in Calais. Calais, de Franse kustplaats op bijna een goeie steenworp afstand van Engeland, het begin van de tunnel, maar, zo bleek later, voor menigeen een eindeloze tunnel. Calais verwelkomde ons met een overvloed aan felblauw uistralende kerstverlichting langs de straten en pleinen van deze stad. Dat bijna surrealistische blauwe licht werpt een vreemde gloed over de openbare ruimte, je waant je in een andere wereld. Hoewel de meeste winkels en horecagelegenheden gesloten waren, gaf die blauwe gloed toch een vreemd gevoel van welkom en behaaglijkheid. Dan op zoek naar de vluchtelingen, en daar begon de desillusie. De opgegeven en ingetoetste straatnaam bleek mijn TomTom niet te kennen, --later begreep ik waarom, ook mijn TomTom koos voor de veilige onwetendheid waarschijnlijk--, dus dan maar als vanouds vragen en goed rondkijken in het havenkwartier. Opeens… ja, daar op een terrein aan de overzijde van het water zagen we een aantal groepen samengeschoolde mensen rond geïmproviseerde houtvuurtjes zitten. Na nog wat rondrijden kwamen we aan bij een naargeestig terrein, het leek op een niet meer in gebruik zijnde laad/losplaats met door de natuur overwoekerde overblijfselen van wat eens een spoorbaan was. Een bodemverharding van gebroken resten beton van de laadplatforms en uitgestrooide hoogovenslakken. Daarop een witte betonnen loods met een naastliggend, door hekken omheinde, betonplaat waarop door mensen een beetje gevoetbald werd als kennelijk tijdverdrijf. We waren er…... De auto geparkeerd in een naastliggende straat met woonhuizen, waaruit mensen kwamen bepakt met tassen, kennelijk op weg naar familie of vrienden voor de feestdagen. Een eveneens naargeestige maar gewone straat waaraan gewone mensen wonen die gewoon kerstfeest vierden. Dan naar dat mistroostige terrein. De geur van houtvuur kwam ons tegemoet, velen zaten om de vuurtjes zich te warmen bij een temperatuur van net boven het vriespunt. Gekleed in te weinig beschermende kleding, geen toiletten, slechts een stromende brandkraan waar men zich moet wassen en de persoonlijke hygiëne moet zien te waarborgen. De politie houdt de wacht buiten het terrein, gezeten in warme auto’s, duidelijk afstand nemend van het schouwspel verderop. Later bleek dat die afstand te maken had met een vorm van voorzichtigheid omdat betreding van het terrein door hen, beantwoord zou worden met een regen van hoogovenslakken. Kennelijk als uiting van waardering voor de uitnemende manier waarop de Franse overheid denkt te moeten omgaan met mensen in zo’n weinig rooskleurige positie. Verbijsterd nam ik dit alles waar. Waar had ik dit eerder gezien? Ja, ik wist het nog,… in Polen in december 1981, waar ik verbleef als lid van een Rode Kruis verzorgingsteam voor de truckchauffeurs van het megavoedselkonvooi van de Holland Duck Club naar de toen niet te benijden Polen. In Polen heerste toen een strenge invloed van de communisten, na de Russische militaire interventie in dat land vanwege het steeds meer ontluikende succes van Lech Walesa. Tanks op straathoeken en kleumende soldaten, zich warmend bij vuurtjes gestookt in oliedrums, overal langs de weg en een heersende avondklok. Of in Bosnië , waar ik, net na de daar gewoed hebbende oorlog, met mijn toenmalige vriendin, die etnisch van Bosnische oorsprong is. Na een “Spoorloos” gelijkende zoektocht bezochten wij daar haar familie. Ook daar zag ik desolate mensen staan, vaak in rijen bij lege winkels. Alleen waren dat beide situaties in gebieden die je als een soort oorlogsgebied kon bestempelen. Maar de laatste oorlog in Frankrijk is toch ruim 60 jaar geleden beëindigd!! Frankrijk is toch een van de grote steunpilaren van de zich in alles roemende Europese gemeenschap? Dat dit mogelijk is in een moderne jaren 2000 maatschappij binnen de Europese gemeenschap waarbij hoogdravende opmerkingen worden gemaakt over mensenrechten in die landen die zich graag bij die gemeenschap willen aansluiten? Dat lijkt logisch maar met deze situatie voor ogen komt dat wel erg hypocriet over. Ik ben zwaar verontwaardigd dat in deze tijd mensen nog steeds als beesten worden behandeld en dat slechts op een kleine VIER uur rijden van mijn voordeur. Mensen in onmenselijke omstandigheden tijdens een feest waar wij de geboorte gedenken van de Messias en ons verbeelden uit Zijn naam te handelen. Waar is de herberg voor deze in nood verkerende mensen? Niet eens een stal wordt hen ter beschikking gesteld. Ik sprak velen van hen, hoorde de onmogelijkste verhalen van jonge jongens vanaf 15 jaar die, in hun korte tijd hier op aarde, al een leven hebben meegemaakt. Toch komen ze op je af leggen hun hand op je schouder en wensen je een Happy Christmas met een warme glimlach om de lippen. Een begin voor een gesprek. Hoopvol kijken ze je aan of jij wellicht degene bent die dit aan de kaak stelt. Zovelen waren al hier die hen diezelfde hoop brachten. Je voelt je zo teleurgesteld, in de houding van dit “La Belle France” en zo machteloos tegen deze vorm van zogenaamde politieke correctheid. Ik zou die mensen allemaal willen omarmen en meenemen naar mijn vertrouwde, veilige wereldje. Dat is echter een illusie, niets kan je voor ze doen dan alleen je warmte tonen, je betrokkenheid, meelevendheid en de belofte dat ook jij dit zal uitdragen naar de met oogkleppen uitgeruste maatschappij. Met tranen in de ogen vertrek je weer nadat je ze als een rij hongerende, koulijdende kudde hebt zien samendrommen, wachtend op dat schamele warme hapje waarvan ze zelf dan nog zeggen dat het best voldoende is. Mijn twijfel rijst. Ze vragen je soms zelfs of je ook wat wilt eten van hun maaltijd…. !!! Dat verkregen warme hapje komt van dat handjevol mensen die zich, als vrijwilligers, bekommeren om deze aardige en vriendelijk overkomende mensen. Betrokken mensen van de stichting Salam in Calais, die als doel heeft, het lenigen van de eerste behoeften van deze vluchtelingen. Daarna moeten slapen in de buitenlucht op de harde bodem in de kou en regen, of, als het de Fransen goeddunkt, in die betonnen loods zonder verwarming en op een gevonden kartonnen doos op de betonvloer. We vertrokken en reden weer in mijn schaamteloos luxe warme bus, door het blauw verlichte centrum van Calais. Nu begrijp ik die kleur, die moet wel staan voor het gevoel dat de inwoners van deze stad moeten hebben over de vluchtelingenpolitiek. Blauw? Bleu heet dat toch in het Frans ; « La plus belle lanque du monde ». Bleu…., van schaamtegevoel en weggestopte verlegenheid misschien………………...? Wij verlaten Calais weer, op weg naar huis en haard. In mijn gedachten dreunen de klanken en teksten van John Lennon’s: ……….So this is Christmas, and what have you done….… Ondertussen wens ik de mensen in Calais en de rest van de wereld in gedachten een gelukkig en warm kerstfeest achter hun verlichte ramen bij hun verlichte bomen. Vrede op aarde, in de mensen een welbehagen …………………. Nadenkend over deze ervaring besef ik dat ik de best bestede eerste kerstdag van mijn leven heb beleefd. Bezinning, dat is toch waar het om gaat bij de ware Kerstgedachte ? Nu nog doen Europeanen……...! Een warm, behaaglijk 2008 wens ik u allen. E-Mail: 13yogi@live.nl |