Relletjes Slotervaart/Oorzaak en gevolg Astrid Essed - 18.10.2007 07:56
Bij de reactie op de relletjes in Amsterdam-Slotervaart, is van de kant van politie, bestuurders niet alleen sprake van een hang naar ''hard'' optreden en gebrek aan zelfreflectie, maar eveneens van generalisering, criminalisering en de bagatellisering van de achterliggende oorzaken Geachte Redactie en lezers van Indymedia, In tegenstelling tot wat de titelkop zou kunnen suggereren, tracht ik geenszins de sinds maandag opgelaaide relletjes in Amsterdam-Slotervaart, die grotendeels zijn veroorzaakt door Marokkaanse jongeren, te bagatelliseren of goed te praten Wel echter vind ik het van belang, met name in het kader van de voornamelijk negatieve berichtgeving, extra te belichten, dat de directe aanleiding hiertoe geweest is het doodschieten van een 22 jarige Marokkaanse jongeman, door een politieagente op het politiebureau Slotervaart. Achtergrond: Op zondag 14-10 is als direct gevolg van een schiet en steekpartij, een 22 jarige Marokkaanse jongeman door een politieagente doodgeschoten De volgende feiten werden door de politie aan de pers meegedeeld: Op 14-10, zo rond het middaguur kwam een man het politiebureau binnenlopen, die vrijwel direct over de balie sprong Vervolgens stak hij een vrouwelijke agente in de borst Toen zij trachtte, te ontkomen, zou hij haar nog tweemaal in de rug gestoken hebben Een collega, die haar te hulp schoot, werd vervolgens in nek en schouder gestoken De gewonde agente trok daarop haar dienstwapen en schoot op de jongeman, die werd overmeesterd en in de boeien geslagen, maar kort daarop aan zijn verwondingen overleed De twee agenten waren gewond, maar verkeerden [en verkeren] buiten levensgevaar Tot zover de politiemededeling Al gauw echter werd in de pers, naast de identiteit van de man [een 22 man van Marokkaanse afkomst], eveneens bekend, dat een mogelijk motief voor het neersteken van de agenten weleens gelegen zou kunnen zijn in zijn sinds 2003, ernstig aanwezige psychische problemen Eerst in het voorjaar 2007 werd hij op last van de rechter, gedwongen opgenomen in een psychiatrische inrichting. Hieruit werd hij in augustus ontslagen, maar meldde zich weer vrijdag 12-10, met als klacht, dat hij suicidale neigingen had Op de fatale zondag 14-10 ging hij onder begeleiding wandelen, onttrok zich aan zijn begeleider en liep het politiebuireau in, met de bovengeschetste fatale gevolgen Tot zover de berichtgeving: A Politielezing Vooraf dit: Hoe ook de gebeurtenissen zich hebben toegedragen, de dood van een mens, is, onder dergelijke omstandigheden, altijd buitengewoon tragisch te noemen Uiteraard geldt dat eveneens voor de andere slachtoffers, de neergestoken agenten Het is echter naar mijn mening, van het grootste belang, kritisch te blijven tav een pers of politieverklaring: Geen onafhankelijke ooggetuigen: Van belang is, dat men zich realiseert, dat de lezing van de tragische gebeurtenissen slechts de politielezing is en dat er geen onafhankelijke getuigen bij geweest zijn Daarmee wil ik genendele zeggen, dat die politielezing niet juist zou zijn, maar alleen het feit, dat de ware toedracht der gebeurtenissen niet te controleren is Zoals u en ik weten, hebben zich in het verleden op politiebureaus wel vaker geweldsincidenten voorgedaan, waarvan door de politie een andere lezing werd gegeven Feiten zijn slechts het naarbuiten brengen van de neergestoken agenten en de gedode jongeman In dit verband zijn de persverklaringen van de Hoofdcommissaris van Politie, de burgemeester en de stadsdeelvoorzitter, eveneens gebaseerd op de aan hen meegedeelde politieverklaringen, en weten zij even veel of weinig van de ware toedracht als het Nederlandse publiek A1 Zelfverdediging of buitenproportionneel optreden? Zoals u bekend, dient de politie, bij een confrontatie met een verdachte, altijd gebruik te maken van het minst zware middel Wanneer er sprake is van een levensbedreigende situatie echter, is zelfverdediging, ook wanneer het een dodelijk gevolg zou hebben, toegestaan De vraag dringt zich echter op, of het in deze situatie [een politiebureau met een redelijk aantal andere gewapende agenten] niet mogelijk geweest was, de man neer te schieten, zonder vitale delen te raken Ook acht ik het merkwaardig, dat de te hulp schietende politieman, die zich toch bewust is geweest van het gevaar, dat van de stekende jongeman uitging en extra alert zou moeten zijn, zich eveneens heeft laten neersteken Tenslotte dringt bij mij de vraag is, hoe het mogelijk is, dat een een keer in de borst geraakte en twee maal in de rug geraakte gewonde politieagente uberhaupt nog in staat was, een dienstpistool te trekken en te schieten Uiteraard zouden dergelijke vragen geheel of gedeeltelijk kunnen worden opgehelderd bij een nader onderzoek Het probleem is echter, dat de objectiviteit van de organisatie, die onderzoek doet naar bovengenoemde tragische gebeurtenissen, niet kan worden gegarandeerd B Onderzoek door de Rijksrecherche Gebrek aan objectiviteit De Rijksrecherche valt weliswaar onder de verantwoordelijkheid van het College van Procureurs Generaal [het Bestuur van het Openbaar Ministerie], maar vormt een onderdeel van de Nederlandse politie Een en ander brengt met zich mee, dat het gevaar van een tunnelvisie of gebrek aan objectiviteit, levensgroot aanwezig is Weliswaar is de stap van de Hoofdofficier van het Parket in Amsterdam, het onderzoek aan Rotterdam over te dragen, zeer wenselijk, maar desondanks blijft het gevaar van subjectiviteit, aangezien het dezelfde dienst betreft, bestaan C Criminalisering slachtoffer Zeer kwalijk is in dit verband dan ook de criminalisering van het slachtoffer, door te memoreren aan zijn ''bekendheid'' met ''de Hofstadgroep'' In de eerste plaats is er geen enkel verband tussen de tragische gebeurtenis en zijn sociale betrekkingen In de tweede plaats is de opmerking oneigenlijk, omdat het merendeel van de echte of vermeende leden van de ''Hofstadgroep'' in Amsterdam Slotervaart of Osdorp zijn opgegroeid en het dus voor de hand ligt, dat de gedode jongeman, eveneens uit die buurt afkomstig, hen kende Maar vooral is bij een referentie aan deze mogelijke sociale connecties, sprake van een impliciete of expliciete criminalisering van de dode Centraal dient te staan de ernst van het feit, dat een mens het leven heeft gelaten, niet zijn in verband met de gebeurtenis van geen enkel belang zijnde, mogelijke sociale contacten D Uitspraken stadsdeelvoorzitter, de heer Marcouch: Helaas hebben ook de uitspraken van o.a. de stadsdeelvoorzitter Marcouch, al evenmin bijgedragen tot de kalmering van de gemoederen Hoewel hij aanvankelijk een waardevolle oproep deed, de rust te bewaren, sloeg zijn houding om, toen op maandagavond de eerste vernielingen [ruiten ingooien bij het politiebureau en het in brand steken van een of meerdere auto's] door jongeren werden aangericht Uiteraard was een stevige kritiek hierop op zijn plaats, maar hij onderkende niet alleen, niet de directe aanleiding van de vernielingen, namelijk gevoelens van woede, verdriet en frustratie over de dood van de jongeman, bovendien verklaarde hij ook ''boos'' te zijn op ''de ouders'', die ''beter op hun kinderen zouden moeten letten'' Je kunt je afvragen, of de stadsdeelraadvoorzitter wel leeft in de hedendaagse 21 ste eeuwse realiteit, waarbij noch allochtone, noch autochtone ouders in staat zijn, jongeren boven de leeftijd van 13 jaar, ''thuis'' te houden, zeker niet, wanneer er toch al eerder sprake is van een ''straatcultuur'' dan een ''binnencultuur'' Zoals bovendien reeds in bovenstaande is gezegd, deed hij ongenuanceerde uitspraken over ''relschoppers'' en de ''harde kern'', die de ''buurt terroriseerden'' Natuurlijk, begrijpt u mij niet verkeerd, van de aanwezigheid van dergelijke jongeren zal zeker sprake zijn geweest, maar er was met name woede, frustratie en verdriet [velen hebben het slachtoffer persoonlijk gekend] rond de dood van de jongeman, Bilal L geheten Op zijn plaats zou dan geweest zijn een veroordelend geluid, maar ook een geluid, dat recht deed aan de gevoelens van onmacht en frustratie B1 Harder politieoptreden Ook deed diezelfde stadsdeelvoorzitter op dinsdag een roep om ''harder politieoptreden'' De politie bevestigde daarop, dat zij wel degelijk ''hard'' zou optreden, als het nodig was Daarop zei Marcouch weer, dat hij zijn opmerking als ''aanmoediging'' en niet als ''kritiek'' bedoeld had Nog afgezien van zijn weinig kritische houding naar de politie toe [tenslotte moeten de onderzoeksresultaten naar de tragische gebeurtenissen nog worden afgewacht], een buitengewoon smakeloze opmerking, gezien tegen het licht, dat er door al dan niet verwijtbaar politieoptreden, een dode te betreuren was! Een stadsdeelvoorzitter behoort in eerste instantie niet de politie in bescherming te nemen of aan te zetten tot ''harder optreden'', maar betrokken te zijn bij alle bewoners, ongeacht afkomst of problematiek Door dergelijke uitspraken vergroot hij slechts de kloof tussen het bestuur en de politie enerzijds en een belangrijk deel van de bewoners anderszijds De jongeren zullen hierdoor, terecht of niet, zijn opmerkingen als partijdig richting politieapparaat interpreteren en ieder verder vertrouwen in hem verliezen De ouderen jaagt hij tegen zich in het harnas door ''boos'' te zijn op ''ouders'', die hun teenage kinderen niet ''thuis'' houden Een vrijwel onmogelijke taak zoals iedere ouder weet C Relletjes jongeren: En dan wil ik eindigen met de door de jongeren aangerichte vernielingen aan het politieburea en de auto's, waarvan op maandag, dinsdag en woensdagavond sprake is geweest Natuurlijk is dat niet goed te praten en dat is zeker niet mijn insteek Beseft dient echter te worden, dat niet alleen de tragische dood van Bilal L hier een rol speelt, maar eveneens de reeds gespannen relaties tussen een groep Marokkaanse jongeren enerzijds en de politie anderszijds Zo is er in het verleden sprake geweest van een door een groep jongeren aan de burgemeester geschreven brief tav het echte of vermeende gewelddadige en discriminerende optreden van het betreffende politiebureau Nog afgezien van het feit, of de klachten al dan niet terecht is, feit is, dat de verhoudingen gespannen zijn Feit is ook, dat helaas bestuurders als de heer Marcouch, zich in ongenuanceerde, generaliserende en criminaliserende zin uitlaten over deze jongeren Wel degelijk kritisch en corrigerend optreden, maar met respect voor deze groep en oog voor sociale, en maatschappelijke achtergronden van probleemgedrag, zeker in een tijd van toenemend racisme en criminalisering van allochtonen, dat is volgens mij, de boodschap Wanneer bestuurders en politie de hand niet in eigen boezem willen steken en de oplossingen slechts gezocht worden in toenemend repressief optreden, zullen deze jongeren zich verder onbegrepen voelen, al dan niet terechte gevoelens van frustratie en woede zullen toenemen en de gang naar de in 2005 plaatsgevonden rellen in Parijs is niet denkbeeldig meer Vriendelijke groeten Astrid Essed Amsterdam Zie voor achtergrondinformatie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksrecherche http://nl.wikipedia.org/wiki/College_van_procureurs-generaal_%28Nederland%29 http://www.nu.nl/news/1273025/14/Verdachte_doodgeschoten_na_neersteken_agenten_%28video%29.html http://www.nu.nl/news/1273923/14/Aanvaller_agenten_had_contact_met_Hofstadgroep_%28video%29.html http://www.nu.nl/news/1274440/13/Slotervaart_vraagt_rust_na_bekendmaking_dader.html http://www.nu.nl/news/1275421/13/%27Ouders_Slotervaart_moesten_kinderen_binnenhouden%27.html http://www.nu.nl/news/1276111/12/Televisiebusje_bekogeld_in_Slotervaart.html http://www.nu.nl/news/1276542/14/Opnieuw_auto_in_brand_in_Amsterdam-_Slotervaart.html http://www.nu.nl/news/1278026/12/Welten_attent_op_Parijse_toestanden_in_Slotervaart.html http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30152&archiefdag=0 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30169&archiefdag=0 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30169&archiefdag=0 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30180&archiefdag=1 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30181&archiefdag=1 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30187&archiefdag=2 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30200&archiefdag=2 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30194&archiefdag=2 http://www.at5.nl/nieuwsarchief.asp?newsid=30215&archiefdag=2 |