|
|  |
Peak Oil
Peter Polder - 08.02.2005 19:37
De voorspelling van dissidente geologen uit de olieindustrie zelf is dat er na 2010 steeds minder olie opgepompt kan worden, terwijl de vraag steeds verder stijgt.
De industrie zelf steekt zijn hoofd in het zand, net als de politici.
Zij hopen nieuwe olie te vinden, terwijl de resultaten van nieuwe olieboringen al 20 jaren dalen.
Peak oil deel twee.
In deel 1 beschreef ik kort de situatie.
De voorspelling van dissidente geologen uit de olieindustrie zelf is dat er na 2010 steeds minder olie opgepompt kan worden, terwijl de vraag steeds verder stijgt.
De industrie zelf steekt zijn hoofd in het zand, net als de politici.
Zij hopen nieuwe olie te vinden, terwijl de resultaten van nieuwe olieboringen al 20 jaren dalen.
De standaard reactie die ik krijg is:
So what? Dan gaat de prijs van de benzine omhoog en ik heb een fiets, haha, da’s beter voor het milieu ook nog eens. Bovendien hebben we nu toch auto’s die op waterstof rijden?
Maar hier worden twee fundamentele denkfouten gemaakt.
1. Olie is meer als brandstof voor auto’s
2. Alternatieve energie is nog steeds marginaal
Om met het eerste te beginnen. Olie is veel meer als benzine aan de pomp. Olie is de basisgrondstof voor een belangrijk deel van de industrie, en dus van invloed op de werkgelegenheid van heel veel mensen. Om een voorbeeld te noemen. In November kondigde de speelgoedfabrikanten aan dat hun prijzen gaan verdubbelen vanwege de prijs van de olie. Het grootste gedeelte van de spullen die we hebben of gebruiken bevat olie.
En het probleem is dat de alternatieven die er zijn, zijn weggevaagd door de jarenlange beschikbaarheid van goedkope olie.
Los daarvan zijn we ook in hoge mate afhankelijk geworden van een door olie aangedreven distributiesysteem. De meeste dingen die we hebben of verbruiken komen van vele duizenden kilometers ver. Onze wol komt uit Nieuw Zeeland, ons graan uit Frankrijk of de VS, veevoer uit Brazilie, en electronica uit China. Mensen zijn ook enorm gewend geraakt aan de beschikbaarheid van producten die er niet kunnen zijn zonder massatransport. Aarbeien in de winter, bananen, wintersportvakantie... vergeet het maar zonder dit distributiesysteem. De scheve economische verhoudingen in de wereld ( 20% van de werelbevolking verbruikt 80% van de welvaart) zijn ook rechtstreeks afhankelijk van dit distributiesysteem. Als het distributie systeem duurder wordt of zelfs gaat haperen zullen mensen hier in het westen moeten gaan wennen aan minder welvaart. Opzich geen probleem, zij het dat dankzij ons economisch systeem minder welvaart ook minder eerlijk verdeeld gaat worden. De rijken zullen alles op alles zetten om niet met minder te hoeven, wat betekend dat er voor anderen minder overblijft.....
Dit distributiesysteem heeft verder de kleinschalige buurteconomie weggevaagd. Alle buurtwinkels zijn weg, er zijn te weinig markten, laat staan dat boeren hun producten nog naar de lokale markt of buurtwinkel brengen. Dat weer opbouwen kost jaren.
Het meest desastreus is echter dat mensen op de verkeerde plek wonen. Al de groeisteden en vinexlokaties zijn gebouwd op auto’s. Het wordt duur om naar het werk te komen, en in hun woonplaats is er geen werk te vinden.
Een hoge olieprijs betekend een economische crisis. En dan heb ik het niet over minderopbrengsten voor de gokkers op de beurs, maar over een situatie die vergelijkbaar is met de jaren dertig. Massawerkelooshied, schrijnende armoede en sociale onrust.
Maar er zijn toch alternatieven?
Hoe zit het met wind en zonneenergie? Waterstof? Kernenergie?
Van de totale hoeveelheid energie die we verbruiken op deze wereld is 80% afkomstig van fosiele brandstof. Van die overige 20% is 13% hout: meestal gebruikt voor houtkacheltjes en kookvuren in het zuiden van deze wereld. De 7% die je overhoudt wordt verdeeld over voornamelijk stuwdammen en kernenergie.
Windenergie levert een aandeel van 0,07 % en zonneenergie een aandeel van 0.006 %.
De groeicijfers van alternatieve energie zijn hoog, maar wil het echt wat gaan voorstellen dan zouden we echt alles op alles moeten zetten. Nu omschakelen naar alternatieve energie bronnen betekend een economische inspanning die alleen te vergelijken is met een wereldoorlog. Eigenlijk hadden we in de jaren ’70 al moeten beginnen.
Als we op dit tempo doorgaan hebben we over 50 jaar een leuk begin gemaakt.. en dat is veelste laat. Bovendien hebben alle alternatieve energiebronnen als groot nadeel dat ze voornamelijk elecriciteit produceren. Daar heeft de industrie niets aan, en vrachtwagens en vliegtuigen verplaats je er ook niet mee.
Het meeste fundamentele van het probleem heeft te maken met het begrip Energy Invested, Energy returned (EIER). Hoeveel energie moet er geinvesteerd worden om een hoeveelheid energie beschikbaar krijgen. Bij olie en gas is die exreem laag.
Bij een moderne zonnecel is de terugverdientijd al enkele maanden. Voor de meeste niet fosiele energieleveranciers geldt dat hun terugverdien tijd gemeten in energie vele malen hoger is als die van olie, steenkool en gas. Dat betekend niet perse dat ze economisch onaantrekkelijk zijn.
Dat betekend wel dat als je overschakeld op duurzame energiebronnen er minder energie beschikbaar gaat zijn. En dat gaat weldegelijk grote gevolgen hebben
Het zelfde geld voor het de laatste tijd de hemel ingeprezen waterstof.
Ten eerste: waterstof is geen energieproducent maar een energiedrager. Je zult eerst water moeten splitsen in waterstof en zuurstof voordat je er iets mee kunt. En dat betekend de input van heel veel energie. Als je waterstof vervolgens gebruikt (in bijvoorbeeld een auto) dan heb je te maken met een energieverlies (niet alle energie kan worden gebruikt)
De enige reele optie voor een waterstof economie is waterstofproductie door steenkolen, kernenergie of, als het ooit lukt, kernfusie. Waarbij ik aanteken dat de uraniumproductie binnenkort (goddank) ook piekt.
Onze regeringen mikken vooral op steenkool. Steenkool is er nog genoeg (zij het dat als de vraag stijgt de piekdatum ook daarvan versnelt) en is goedkoop. Steenkool kan ook ingezet worden als vervanger voor olie in de chemische industrie, zij het da de kennis daarover erg achterloopt. Klein probleempje is natuurlijk dat steenkool een enorme bijdrage levert aan klimaatverandering. De vraag is dus of de kwaal erger is als de oplossing.
De enige echte oplossing is wat deskundigen de Low Energy Economy noemen.
Leren omgaan met veel minder energie, en opzoek gaan naar vervangende grondstoffen voor olie waar het dan ook voor gebruikt wordt.
Dat kan, maar wie zich in het onderwerp verdiept zal al snel merken dat de wereld er dan totaal anders uit komt te zien. De grote vraag is of zo’n ontwikkeling ooit vrijwillig bereikt gaat worden.
In een low energy economy zal ten eerste alle schaalvergroting van de afgelopen halve eeuw terug gedraaid moeten worden. Supermarkten, industriele landbouw, massaproductie etc vreten per defenitie meer olie als buurtwinkels, zelf je eten verbouwen en zelf de spullen maken die je nodig hebt.
Deze omschakeling is niet uniek. Alle landen in Oost Europa hebben deze transitie doorgemaakt toen hun economie in elkaar zakte. Dat veroorzaakte naast de val van het Ijzeren Gordijn ook het sluiten van fabrieken en het over de kop gaan van de gigantische staatboerderijen. Mensen reageerden daarop door weer terug te keren naar de kleine dorpen van hun grootouders en een leven te gaan leiden als zelfvoorzienend boer. Veel mensen in de stad houden er volkstuinen op na, die overigens per hectare aanzienlijk beter presteren als de staatsbedrijven.
Het meest duidelijke voorbeeld van een dergelijke omslag is Cuba. Na het stopzetten van de olieleveranties uit de Sovjet Unie zaten de Cubanen van de een op de andere dag opeens bijna zonder olie. Dat betekende dat de landbouw moest overschakelen van kunstmest, landbouwgif en tractors, naar biologisch en ossen. Iets was een enorme verschraling van het dieet van de Cubanen betekende. Ondanks het feit dat er ook in de steden voedsel geproduceerd wordt. Auto’s rijden er bijna niet meer. Allerlei vrachtwagens zijn omgebouwd tot bussen, en die zetten de motor uit als ze de heuvel af rijden.
Nu is het scenario dat er opeens geen olie meer is erg onwaarschijnlijk, en is Cuba een dictatuur met een staatsgeleide economie, toch geeft het een beeld van wat een Low Energy Economy kan zijn. In ons geval zal de transitie langzamer zijn, wat meer ruimte biedt voor aanpassingen, maar tegelijkertijd veroorzaakt ons economisch model een sterk ongelijke verdeling van steeds schaarser wordende energie.
Het Post Carbon Institute uit California propagandeert het nu al beginnen aan de omschakeling, los van wat onze regeringen gaan doen. Iedereen kan het.
Je kunt zelf je energie opwekken voor je eigen huishouden of bedrijfje, je kunt zelf (een deel van) je voedsel verbouwen en je kunt gaan fietsen in plaats van openbaar vervoer en auto. Zoek op de term zelfvoorziening en je komt talloze websites tegen die uitleggen hoe dat werkt. Het vergt echter veel bloed, zweet en tranen (en geld) om de omslag te maken.
Grote voordeel is wel dat je daarna een stuk minder kwetsbaar bent voor welke oliecrisis dan ook.
 http://www.postcarbon.org
 Website: http://www.groenfront.nl
|
| Lees meer over: globalisering | | aanvullingen | | | kleine (hoopvolle) aanvulling | Hugo - 09.02.2005 11:39
Bedankt voor je tekst erg intressant; alleen een kleine aanvulling op;
''De enige reele optie voor een waterstof economie is waterstofproductie door steenkolen, kernenergie of, als het ooit lukt, kernfusie''.
Op het moment is men al bezig exploitatie van geothermische energie. In Ijsland rijdt (een deel van) het openbaar vervoer al op waterstof geproduceerd met deze geothermische energie. Al is het nog niet (uiteraard economisch) rendabel om deze energie te exporteren. zie bijv http://videosearch.surfnet.nl/asset-view/14206/.
gr. Hugo
| | Olie is nog meer... | Kwaaie pier - 09.02.2005 11:44
Goede uiteenzetting Peter Polder!
Er is echter een nog veel belangrijker element dat afkomstig is uit de olieindustrie en dat is namelijk kunstmest.
Als we groenten ed. zouden verbouwen zonder kunstmest, zouden we wereldwijd op nog geen 5% van de huidige productie komen, veel te weinig om al onze magen te vullen.
Letterlijk betekent dit: geen olie, geen eten!
De gevolgen zijn niet te overzien. Misschien dat zo te begrijpen is waarom de VS zo graag alle olie in handen wil hebben. Olie = eten = absolute macht.
Zie voor meer info over peak oil:
http://www.fromthewilderness.com/
De maker van deze site is inmiddels een aardige beroemdheid aan het worden. Hij was een van de eersten die serieus berichtte over peak oil.
 E-Mail: -
Website: http://-
| | Geothermische energie | Peter Polder - 09.02.2005 14:33
Hoi Hugo,
Ijsland is erg gezegend met geothermische bronnen en kan inderdaad gemakkelijk deze bron van energie gebruiken om over te schakelen.
Daarin is Ijsland uniek.
Overigens kunnen we in Nederland wel een giga hoeveelheid gas besparen door de warmt in de tuinbouwkassen en gebouwen in de zomer op te slaan in de grond en die in de winter weer te gebruiken. Iets waar nu voorzichtig mee begonnen wordt.
Blijft staan dat energie maar een deel van het probleem is.
Je kunt van aardwarmte inderdaad geen kunstmest maken, en zonder kunstmest stort de huidige voedselproductie in elkaar. Biologische landbouw is duurzamer, maar heeft ook minder opbrengst. Al hoewel ik niet weet of dat slechts 5% is..lijkt me erg weinig.
| | En Biodiesel? | fietser - 10.02.2005 03:12
Of hebben we daar ook weer kunstmest voor nodig?
| | Biodiesel | Peter Polder - 10.02.2005 10:25
Daar verschillen de meningen over.
Het is in iedergeval op dit moment een goed alternatief voor diesel uit aardolie.
Alleen: zonder industrieele landbouw 9 miljoen auto's in Nederland laten rijden op bio diesel is naar mijn idee niet duurzaam. Het kan alleen maar door grote landbouwarealen in het zuiden (zoals Japan en Brazilie nu hebben afgesproken) te gebruiken voor bijvoorbeeld soja of rietsuikerteelt.
Naar mijn idee kun je die grond beter gebruiken voor de lokale voedselproductie, in plaats van kleine boeren verjagen van de beste landbouwgronden en daar een luxe product verbouwen.
Het kan wel, net als nu gebeurt met koffie, tabak, soja voor veevoeder en chocola, ... maar naar mijn idee ben je dan lijken in je tank aan het stoppen.
Website: http://www.energybulletin.org
| | Wek zelf je energie op dmv zelfbouw!! | Spiderledje en gebarsten lampje - 11.02.2005 04:06
Peter je hebt het goed gezien.
Er gloort hoop als het om energiezuinige apparaten gaat.
Recycleer apparaten die je niet meer gebruikt,bouw bv dingen om
of geef ze weg.
Ik maak zelf al gebruik van zonne-energie,grotendeels zelfbouw en dat
is goed te doen.
Deze dingen heb ik al gebouwd: 24V naar 230V omvormers , maximum powerpoint-laadregelaar (HF), step up laadregelaar van 12V naar 24V accu-
spanning, HF-TL verlichting die al vele jaren werkt, super-LED verlichting
die ook al lang werken, (HF)net-adapter ombouwen voor 24V gelijkspanning
om batterijen op te laden enz.
Voor alles geldt: gebruik goede componenten en houdt voldoende ruimte over
voor spanningspieken want deze kunnen een HF-TL verlichtings print ernstig
beschadigen.(voor een 12 Volts TL-printje zijn 60 Volts transistoren voldoende maar voor 24 Volt is zeker 100 Volt of hoger nodig)
Voedingen kun je altijd wel weer voor iets anders gebruiken.
Maar het allerbelangrijkste is: zuinig met energie omgaan!
Schop de grote energievreters het huis uit!
Naar de stad: neem de fiets of ov.
Koop geen auto als hij echt niet nodig is.
Koop bv tweede hands kleren en andere dingen als je ze nodig hebt.
Energie en water: neem een spaardoucekop ipv een gewone en draai overal spaarlampen in.(geen 10 spaarlampen tegen 1 gloeilamp en altijd aan)
Hang verlichting op goede plaatsen bv waar je veel werkt dat scheelt
aanzienlijk aan lampen en kies het soort licht dat goed past want dan
heb je aanzienlijk minder energie voor nodig omdat het contrast dan goed is.(schrijf-tafel wit en fel licht bv tl want deze geeft weinig schaduw-werking op tafel)
S'nachts naar de wc, hang eens gewone gele low current LEDjes aan het plafond via draadjes en een zuinige netadapter en leidt deze richting wc,nu kun je s'nachts de wc veilig vinden.
Ik vergelijk twee spaarlampen.(fel wit=kleurcode 33 en
gloeilampkleur= kleurcode 83 en 82)
Gezellig licht is de gloeilampkleur,maar geeft minder licht bij hetzelfde
vermogen.(wit licht is bij gelijk vermogen feller dan gloeilampkleurlicht)
Apparaten die zeker zuinig zijn: spaarlampen , LED-verlichting ,HF-TL verlichting , lichtgevende folies , laptop , radio , Kleine TV , enz,deze
kun je nu al op zonne-energie voeden dat is een kwestie van goed uitrekenen.
LED-verlichting is niet meer langer lelijk wit licht met een blauw randje maar is er nu ook in een echte warmwitte gloeilampkleur,deze LED's werken
op 3,6V/20...30 mA per stuk en zijn super fel.
Ik laat het hierbij want anders wordt het te lang.
Probeer eens dingen zelf uit.
| |
| aanvullingen | |
