|
|  |
Oliecrisis, olieschaarste of Peak Oil
Peter Polder - 11.01.2005 22:55
De olie is bijna op. Een voorspelling die al sinds de eerste grote olievondsten gedaan werd. Alleen deze keer zijn de voorspellers van een oliecrisis mensen als Collin Campbell, J.Rifkind en Mattew Simmons, afkomstig uit de olieindustrie zelf.
Meer over dit onderwerp op de GroenFront Winter Gathering.
Zie www.groenfront.nl
Hoezo olie crisis?
Olie is de meest belangrijke grondstof op aarde:
-De groei of krimp van de economie is rechtstreeks gekoppeld aan de olieprijs,
-het is de basisgondstof voor meer dan 500.000 producten, waaronder medicijnen, bestrijdingsmiddelen en kunstmest,
-Het is de drijvende kracht achter ons distributiesysteem.
Om deze redenen zijn regeringen en bedrijven bereid oorlog te voeren om olie, verzetten zij zich met hand en tand tegen het Kyoto protocol en worden onder andere door de Wereldbank miljarden geinvesteerd in het vinden en exploreren van nieuwe voorraden.
Olie bepaalt ons leven. De meeste producten in de supermarkt zouden daar niet liggen zonder plastics, kunstmest, conserveringsmiddelen en massaproductie, zou de supermarkt nog steeds een buurtwinkeltje zijn.
We zijn volledig afhankelijk geworden van olie, en dat is gevaarlijk.
Rond de zomer van 2004 gebeurde er iets merkwaardigs.
De olieprijzen schoten de lucht in. Waren de olieprijzen begin jaren '90 nog rond de tien dollar per vat, deze zomer werd een record bereikt van 55 dollar per vat. En hoewel de rust nu enigszins wedergekeerd is, is de prijs nog steeds aanmerkelijk hoger (op moment van schrijven 43 dollar) dan de bandbreedte van twintig tot dertig dollar waar de wereldmarkt aan gewoon is.
Zijn de hoge olieprijzen van dit moment zijn terug te voeren op een aantal ' incidenten' zoals de oorlog in Irak, de strijd rond het Russische bedrijf Yukos en de orkaan die de olieproductie in de Golf van Mexico enkele weken stillegde. Of bedriegt de schijn?
In normale omstandigheden zouden tegenvallers in de olieproductie gecompenseerd kunnen worden door andere olieproducenten. Waarom draaide Koeweit en Saudie Arabie de kraan niet open?
Door de aanhoudend hoge prijzen en de diplomatieke druk vanuit oliebedrijven, de VS en Europa zouden ze niet anders kunnen.
Schoorvoetend moesten ze echter toegeven de kranen niet verder te kunnen opendraaien. Ze produceerden al op maximum niveau.
Ook andere belangrijke olieproducenten gaven dergelijke signalen af ( Indonesie en Iran).
Het lijkt er steeds meer op dat het maximum aan olieproductie is bereikt. Anders gezegd, dat het niet langer mogelijk is om meer olie uit de grond te pompen dan nu gebeurt. En dat is op zich een logisch gevolg van het feit dat olie een fosiele, en dus eindige voorraad is.
Het fenomeen piekproductie is geen onbekend verschijnsel.
Al in 1950 voorspelde de Amerikaanse geoloog M.King Hubbert dat de Amerikaanse olieproductie in 1970 zou pieken. Oftewel, dat er na 1970 steeds minder olie opgepomt kon worden. In 1970 verscheen er een krantenartikel dat Hubberts theorie naar de prullenbank verwees met als voornaamste argument: we hebben nog nooit zoveel olie geproduceerd als nu. Dat klopte. In 1970 daalde de olieproductie in de VS inderdaad. Het werd van grootste olieexporteur naar olieimporteur. In het Noordzeeveld waar Noord West Europa een deel van zijn rijkdom aan te danken heeft, daalt de productie sinds 1990. Shell wilde de Brent Spar dumpen omdat het daar overbodig was geworden.
Wat deed Hubbert vermoeden dat de olieproductie ging dalen?
Wat hij opmerkte was dat het steeds moeilijker werd nieuwe velden te vinden en dat de hoeveelheden in nieuw gevonden reserves steeds verder daalde. Hij concludeerde dat als de gevonden velden na hun gemiddelde levensduur (40 jaar) uitgeproduceerd waren er een daling in de productie zal moeten plaatsvinden. Dit fenomeen noemde hij Peak Oil.
Sinds 1970 hebben Hubert, en na zijn overlijden, anderen geprobeerd deze voorspelling toe te passen op de wereldwijde olieproductie. En dat is geen eenvoudige opgave.
Omdat olie van groot economisch en strategisch belang is, zijn cijfers over olievoorraden altijd omgeven met schimmigheid.
De meeste olieproducenten zijn niet erg scheutig met informatie.
De meeste olieproducenten hebben vooal een gegronde reden de cijfers te overdrijven. Oliebedrijven omdat hun beurswaarde afhankelijk is van de hoeveelheid bewezen reserves in hun boeken en de OPEC landen omdat hun productiequota berekend wordt uit hun reserves. De aankondiging van Shell dat 20% van hun reserves niet opgepompt konden worden is slechts het topje van de ijsberg. Shell staat bekend als een bedrijf dat redelijk netjes met dit soort cijfers omgaat. En wie de reserves van de OPEC landen op een rijtje zet ziet dat zij in de jaren 80 hun reserves zagen verdubbelen of verdrievoudigen, zonder dat er een nieuw veld aangeboord was.
Daarnaast is het berekenen van reserves een bijzonder ingewikkeld gegegeven. De omvang van winbare reserves is afhankelijk van de stand van de techniek, en die kan schoksgewijs het oppompen van meer olie mogelijk maken. Bijvoorbeeld doordat je naar olie kunt boren die nu nog onbereikbaar is (in de diepzee bijvoorbeeld). Ook wordt het mogelijk meer olie uit een veld te pompen. Als een veld wordt leeg gepompt wordt meestal eerst het meest vloeibare gedeelte opgepompt. Wat overblijft is zware olie, een stroperige drab die lastig omhoog te pompen is. Tenzij je daar door allerlei technisch vernuft iets mee doet. Basicly kun je pas zien hoeveel olie er in een veld zit als je de laatste druppel er uit gepompt hebt.
Peak Oil productie geeft echter een vrij duidelijke waarschuwing af. Voordat de productie daalt, daalt de hoeveelheid nieuwe olie die gevonden wordt. De afgelopen veertig jaar wordt er steeds minder olie gevonden. Wie de statistieken bekijkt ziet een dalende lijn. Op dit moment wordt voor elke drie vaten olie die we verbruiken, vinden we een nieuwe. Op de vondst van olie onder de kaspische zee na zijn er sinds de jaren '60 geen mega-velden meer gevonden. De laatste olievondst in de noordzee werd door BP aangeprezen als een grote vondst. Het was voldoende voor slechts enkele dagen wereldwijd olieverbruik. Over het algemeen is de olie die wel gevonden wordt slechter van kwaliteit, moeilijker op te pompen en afkomstig uit kleinere velden. Dat betekent dat het duurder is om die olie op de markt te brengen en dat het meer moeite kost (bijvoorbeeld meer boren), meer geld, en meer energie.
Intussen blijft de vraag naar olie stijgen.
De aantrekkende economie in China en India zorgen voor een stijgende vraag naar olie, maar vooral de oliesurpende economie van de VS en in mindere mate Europa blijven elk jaar meer olie verbruiken. Het IEA (International Energie Agentschap) voorspelt een groei van 50% procent tot 2030: van 80 miljard vaten per dag nu tot 120 miljard vaten in 2030. De verwachting is dat de olieproductie elk jaar met enkele procenten gaat dalen. Dat betekent dat de oliemarkt overspannen raakt en de prijs langzaam stijgt, en gevoeliger wordt voor incidenten. Een bomaanslag op de juiste plaats kan de olieprijs dollars omhoog jagen.
Kortom, de olie is nog lang niet op, maar wel zo schaars aan het worden dat de olieprijzen gaan stijgen. De verwachting is dat olieprijzen van 70 dollar per vat gewoon gaan worden. Bij de huidige prijzen (op dit moment 43 dollar per vat) worden al enkele procenten minder economische groei voorspelt. 70 dollar betekent een economische crisis ala de jaren 1930-1940.
En het nare is dat die economische crisis het mogelijk maken van alternatieven voor olie wel eens erg moeilijk kon gaan maken. Het door verschillende mensen de hemel ingejubelde waterstof betekent een enorme investering in het omschakelen van de energieinfrastructuur . Alleen al in Nederland gaat het om bijvoorbeeld negen miljoen auto's en duizenden tankstations. En dat is alleen nog maar het wegverkeer. Ook de industrie, huishoudens, de landbouw zouden moeten omschakelen op andere bronnen van energie en een vervanging voor oliedeviraten.
De vraag is echter of we er nog wel op tijd bij zijn. Als na 2010 de olieproductie met 3 tot 6% afneemt zal dat niet direct het einde van de wereld zijn, maar duidelijk is wel dat we te lang hebben gewacht en te lang hebben gehoopt dat het wel goed zou gaan. Zelfs als we, als in een oorlog, alles op alles zetten dan nog is het de vraag of het ons lukt om op tijd de economie om te bouwen naar een andere bron van energie. En het probleem is dat de meeste politici het probleem niet zo serieus nemen of blijven gokken op olie. Nog altijd wordt er meer geld besteed aan het vinden van nieuwe olie dan aan investeringen in alternatieve energie.
Fosiele brandstoffen (steenkool, gas, olie) zijn de basis onder de industriële maatschappij. Zonder deze drie zou leven zoals wij dat normaal vinden onmogelijk zijn. Sinds de industriële revolutie is de omvang van de wereldbevolking verzesvoudigd. Het probleem is eigenlijk dat afkicken van olie gepaard gaat met afkickverschijnselen die je sterk doen terugverlangen naar de verslaving. Probleem is dat de drugs op is.
De film 'The end of suburbia, the end of the oil age' zal in op de GroenFront! WinterGathering.
Zie www.groenfront.nl
Binnenkort een vervolg op dit artikel over de kansen van alternatieve energie bronnen en wat jij kan doen.
Meer informatie op
www.energybulletin.net
 http://members.home.nl/peakoil
www.powerswitch.org.uk
www.peakoil.net
 Website: http://www.groenfront.nl
|
| Lees meer over: natuur, dier en mens | | aanvullingen | | uit dit artikel zijn aanvullingen verplaatst naar de ruispagina | | meer info | sjipke - 03.07.2005 13:01
www.wolfatthedoor.org.uk
hele duidelijke uitleg voor leken in peakoilland
| | Oliecrisis, olieschaarste of Peak Oil | Peter Polder - 11.01.2005 22:55 - 17.08.2005 18:55
Correctie:
"Het IEA (International Energie Agentschap) voorspelt een groei van 50% procent tot 2030: van 80 miljard vaten per dag nu tot 120 miljard vaten in 2030."
----
Miljard moet natuurlijk miljoen zijn....
| |
| aanvullingen | |
