|
|  |
BOLIVIA October 16, 2003 (01:30am): EL ALTO
vertaald - 17.10.2003 04:04
La Paz, October 16, 2003 (01:30 a.m.) - Ze slaan toe vanuit de schaduw, schieten met machinegeweren, traangas, kogels van hout en plastic. Gemaskeerde soldaten richten gruwelijke massaslachtingen onder burgers aan.
revolt
De buren zijn wanhopig. Zij zijn angstig voor hun kinderen en bellen met radionetwerk Erbol, de enige radio die aan de kant van de mensen staat. Het houdt hen gezelschap tijdens de pijn en de tragedie van de armen, de meest rebellerende en waardige mensen van Bolivia.
Inwoners houden nachtwakes. Niemand slaapt, niemand rust. Dit zijn de dagen van de spanning, dit zijn de nachten van terreur. Mensen bellen vanuit Vinto Tinto, van de Ballivian buurt, vanuit gemeenschappen in heel El Alto. Ze hebben angst voor wat er gebeurt in Rio Seco, in Villa Adela. Daar worden de explosies gehoord, dynamietexplosies, veel machinegeweren en explosies.
"Ons wordt een pschychologische oorlogsvoering opgedrongen, op last van adviseurs uit Noord-Amerika", zegt een inwoner. Een ander kan haar tranen niet bedwingen en zonder onderbreking schelden ze op Gringo Sanchez de Lozada. Iedereen vraagt Erbol in de lucht te blijven en om hen gezelschap te houden.
De telefoon staat rood. Iedereen wil solidariteit betuigen. Ze vragen ons om kalm te blijven. "Wat wil deze regering toch?" zegt een jong meisje.
Er hangt veel spanning. Een van de buren komt afscheid nemen. "Ik zal sterven als een Boliviaan". Anderen bellen om hem tot kalmte te manen, om te vertrouwen in de organisatiekracht van de gemeenschap. Niet om angst binnen te laten, maar om zich te verzetten en om de kracht te behouden. In Erbol zijn er wakes, net als in de rest van La Paz en in vele andere plaatsen in het 'bruine' Amerika. Iedereen richt zijn ogen op de inwoners van El Alto, die standvast op hun voeten blijven staan en nooit zullen knielen
Het is één uur in de vroege ochtend. De nacht is erg donker, maar het daglicht is nabij, een nieuwe dag. De grote dag.
 http://www.infoshop.org/inews/stories.php?story=03/10/16/9961213
http://www.infoshop.org/inews/pages.php?page=Focus+on+Bolivia
|
| aanvullingen | | | Tegen welke politiek komt Bolivia in actie? | karen - 17.10.2003 15:43
Een vrije vertaling van Edgar Ramos' artikel over de politieke en economische achtergronden van de opstand in Bolivia.
e-mail:  sdiprensa@latinmail.com (spaans)
http://www.bolivia.indymedia.org/es/2003/09/2653.shtml
Bolivia’s aardgaspolitiek: waartegen komen de Bolivianen in opstand?
Bolivia is het paradijs voor de aardgas- en petroleumindustrie. Internationale multinationals kunnen voor bijna niets de Boliviaanse voorraden oppompen en uitvoeren en de Boliviaan betaalt de gevolgen via indirecte belastingen. De aardgasoorlog in Bolivia is hèt voorbeeld van het falende economische beleid dat de regering sinds 1985 voert. Een direct gevolg is een tekort aan liquide middelen in de samenleving en een oplopende werkloosheid.
De enorme hoeveelheid aardgas die Bolivia rijk is, wordt niet – zelfs niet indirect - door het land zelf beheerd. Met nieuwe wetten en regelgeving is vanaf 1985 stapje voor stapje de weg naar privatisering gebaand. Tussen 1992 en 1996 zijn de gasvelden volledig geprivatiseerd en bijna gratis in handen van buitenlandse ondernemingen gekomen.
Bolivia, Eerste aardgasmacht van Latijns Amerika
Volgens data van onderzoeker Carlos Villegas, die hij in zijn boek “Privatizacion de la industria petrolera en Bolivia” (La Paz 2002) gebruikt, is Bolivia de grootste aardgasmacht van Latijns-Amerika, nog boven petroleummacht Venezuela. Het probleem van dit laatste land is dat het een mengsel in de grond heeft van aardgas en petroleum, hetgeen betekent dat ze om het gas te verkopen, ook een markt moeten vinden om de petroleum kwijt te kunnen, en dat blijkt in de praktijk moeilijk simultaan te gaan.
Bijna alle gas- en petroleumvoorraden in Bolivia die in handen van buitenlandse bedrijven zijn, zijn onderworpen aan zogenaamde ‘herziene contracten’. De enige verplichting die de bedrijven volgens die contracten hebben is het betalen van een beetje vaste belasting, maar ze hoeven de opbrengsten niet te delen met het land waar ze de grondstoffen uithalen. Dit land met enorme buitenlandse schulden, voert enorme kapitalen uit via zijn immense gasvoorraden, die nu geprivatiseerd zijn.
Hoe zijn deze gasvoorraden in buitenlandse handen gekomen?
Opeenvolging van wetten, decreten, reglementen en ‘annexaties’
Een eerste stap werd gezet in 1985, toen de regering van het “pact voor de democratie” per decreet afgekondigde dat staatbedrijven als YPFB en Comibol geen aardgas meer mochten produceren. Zij moesten zich beperken tot het maken van contracten. Een werkelijk gevolg kreeg dit met de instelling van de ‘Investeringswet 1182’ die de regering van Jaime Paz (1989-1993) in werking stelde. In deze wet werden garanties toegekend aan private investeerders, nationaal en internationaal waardoor een vrij verkeer van kapitaal tot stand kwam en de restricties op in- en uitvoer van goederen verviel.
De regering van Gonzalo Sanchez de Lozada ging nog een stapje verder. Deze kondigde in 1994 ‘Wet 1544 van de Kapitalisatie’ af, waarin vijf staatsbedrijven (ENDE, Entel, Vinto, ENFE en YPFB) zich door een ‘kapitalisatie’ met buitenlandse ondernemingen moesten verbinden. De winsten van deze ondernemingen moesten dienen om een ‘Solidaire Bonus’ (Bonosol) te betalen aan mensen ouder dan 65 jaar.
Tot zover lijkt het prima. Twee jaar later installeerde Sanchez de Lozada ‘Koolwaterstofwet 1689’. De aardgas- en petroleumvelden werden opgedeeld in ‘bestaanden’ en ‘nieuwen’. De velden die als nieuw werden aangeduid - dat waren de meeste en de grootste – hoefden niet aan bovengenoemde Bonosol mee te betalen. De belasting die ondernemingen voor deze velden afdroegen, was dus nog een stuk lager dan die oorspronkelijk was. Op dit moment vallen bijna alle velden van betekenis onder de categorie ‘nieuw’.
Bijna tegelijkertijd ‘herclassificeerde’ Sanchez de Lozada door Wet 1731 de koolwaterstofvoorraden. Deze herclassificatie vergemakkelijkte de privatisering. Sanchez de Lozada deed dit niet voor niets: “De politieke bedoeling van dit besluit was het voldoen aan de eisen van buitenlandse petroleumbedrijven en (…) de voorwaarden stellen om kapitaal aan te trekken, hetgeen impliceert dat er minder betaald hoeft te worden voor de voorrechten [die de ondernemingen kregen]”.
In augustus 1997, twee dagen voordat hij aftrad, keurde Sanchez de Lozada nog even Decreet 24.806 goed, waardoor onder andere de bedrijven die de risicocontracten met YPFB deelden (dat was gebeurd door de kapitalisatiewet), het recht kregen om de verkregen productie te verhandelen en te vervoeren. Oftewel: de bedrijven kregen nog meer rechten en minder plichen.
Internationale garanties en “valse concurrentie”
Om te voorkomen dat bedrijven alsnog genationaliseerd zouden worden, bijvoorbeeld omdat er een brede sociale beweging op aan zou dringen, heeft de regering van Gonzalo Sanchez de Lozada garantiecontracten ondertekend met een orgaan van de Wereldbank, met een internationale investeringsorganisatie en met en investeringscorporatie van de Amerikaanse overheid. Volgens Villegas ging Bolivia met deze contracten en overeenkomsten “door met het verbreden van de basis voor oneerlijke concurrentie, dat wil zeggen, het profiteren van de exploitatie van grondstoffen èn van goedkope arbeidskrachten tegelijk”, aldus Villegas.
Volgens de schrijver/onderzoeker hebben de opeenvolgende regeringen alleen passief gereageerd met betrekking tot directe investeringen. De huidige regering moet er voor zorgen dat de grondstoffen worden verdeeld en ten goede komen aan de interne markt. Dat wil zeggen dat ze niet alleen als primaire grondstof moeten worden uitgevoerd, maar ook in het eigen land verwerkt zouden moeten worden.
Miljoenenwinsten en nauwelijks belastingen
Door de hierboven beschreven privatiseringswetten hebben de petroleumbedrijven in Bolivia (British Gas, British Petroleum, Chaco, Pluspetrol, Petrobras, Total, Andina, Repsol, YPF en anderen) vandaag de dag een “koolwaterstofparadijs”. Roberto Mallea van Repsol vertelde het helder aan de pers: “voor elke dollar die we investeren winnen we er tien terug (…). De productiekosten in Bolivia zijn erg laag; de eenheden waarvoor ze in Venezuela, Mexico en Argentinië 4 dollar vragen, kosten in Bolivia 0.97 dollarcent.” Vóór de instelling van Wet 1689 betaalden de bedrijven 50 procent van haar inkomsten in ruil voor de voorrechten om te mogen boren. Sinds de instellingen van de wet komt dat neer op 18 procent.
Wel is er sinds de commercialisering van de koolwaterstofvoorraden een ‘speciale belasting’ van kracht. Dit is een indirecte belasting die niet aan de bedrijven wordt gesteld, maar alleen bij de afzet in Bolivia. Het zijn dus de Bolivianen die deze belasting betalen als ze de uiteindelijke aardgas en petroleumproducten (zoals benzine) kopen.
Villegas concludeert hieruit dat de Bolivianen betalen voor het hervormingsproces in de koolwaterstofsector.
De wetten:
29-8-1985: Decreet 21.060 waarin staatsbedrijven als YPFB en Comibol moeten stoppen produceren en alleen zich moeten toeleggen op het administreren van contracten
17-9-1992: Investeringswet 1182; kent faranties toe en zorgt voor vrij verkeer van kapitaal en nationale en internationale privéinvesteringen
21-3-1994: Kapitaliseringswet 1544 regelt dat vijf grote staatsbedrijven zich met buitenlandse ondernemingen moeten verbinden
30-4-1996: Koolwaterstofwet 1689 bepaalt dat alle exploitatie van koolwaterstof door middel van gedeelde risicocontracten plaatsvindt door privéondernemingen
26-6-1996: Wet 1731 “herclassificeert” de koolwaterstofvoorraden in “bestaanden” (dat worden er erg weinig) en “nieuwen” (de meeste en grootste voorraden)
8-4-1997: Decreet keurt exploitatiecontracten per opbod goed
| | DE STRIJD VOOR DEMOCRATIE MET SCHERPSCHUTTERS | fwd. - 17.10.2003 16:00
et sociale protest dat half september in de Boliviaanse hoogvlakte begon en zich van daaruit over het hele land verspreidde, is deze week bijzonder repressief beantwoord door het leger. Alles begon met het verzet van indianen, boeren, studenten, en politieke opposanten tegen de export van Boliviaans gas, via Chili naar de VS. Na weken van aanhoudende protesten en tientallen doden, heeft president Sánchez de Losada vorig weekend beslist voorlopig af te zien van die exportplannen,
maar die beslissing komt duidelijk te laat. Het brutale optreden van het leger, dat vorig weekend met scherp schoot op de betogers in La Paz, heeft binnen de regering zelf voor onenigheid gezorgd en deed alvast vice-president Carlos Mesa besluiten om op te stappen. Vandaag is er maar één ding dat het Boliviaanse volk vraagt en dat is het ontslag van Sánchez de Losada. Doden zijn er deze week dagelijks gevallen, sommige dagen met tientallen
tegelijk, waardoor verschillende bronnen het wagen van een echte burgeroorlog te spreken. Maar ook de pers wordt monddood gemaakt: Van dialoog kan er alleen nog sprake zijn met Carlos Mesa als nieuwe president, ter vervanging van de huidige, zo zijn diverse groeperingen van mening. Het persbureau econoticias volgt de situatie op de voet.
De website van MO* brengt een week uit het dagboek van Gilbert Pauwels vanuit Oruro, over het volksprotest, het brutale geweld van het leger en de ingewikkelde zoektocht naar een uitweg. Lees op http://www.mo.be/ in 'brieven uit de wereld' Ook coöperant Dirk Debulpaep van Broederlijk Delen volgt de situatie ter plaatse (op http://www.broederlijkdelen.be)
WERELDMAIL. Niet op www verkrijgbaar.
een co-productie van IPS-Vlaanderen en Wereldmediahuis
eMO* 188 - 17/10/2003. http://www.mo.be
| |
| aanvullingen | |
