|
|  |
Open Brief aan Bolkestein
Ernst Naber - 29.01.2003 10:26
Een reactie op het artikel van Bolkstein in De Volkskrant van afgelopen weekend, waarin het neoliberalisme bewierrookt. De Volkskrant publiceert alleen reacties van parlementariers, dus vandaar deze brief op Indymedia
Laat ik allereerst Bolkestein feliciteren met zijn vaststelling dat kapitalisme een moraal heeft (Forumpagina De Volkskrant 25/1/03, “Kapitalisme heeft wel moraal”). Natuurlijk heeft het een moraal, zelfs als het slechts de moraal van het ‘recht van de sterkste’ zou zijn, dus zo verrassend is zijn constatering nu ook weer niet. Een tweede pluim is op zijn plaats als Bolk zijn verworven inzichten met ons deelt dat bot egoïsme zoweel immoreel als contraproductief kan zijn en dat men beter uit kan gaan van een uitgebreide, sociale definitie van eigenbelang – laten we zeggen een niet-geperverteerde vorm van zelfverwerkelijking. Anarchisten, socialisten, sociaal-democraten en links-liberalen (‘liberals’ in de Angelsaksische terminologie), heden ten dage toevalligerwijs ook onderdeel van de andersglobaliseringsbeweging, hebben er veel aangedaan dergelijke noties te verwezenlijken in de politiek-maatschappelijke realiteit.
Het probleem dat ik heb met Bolk’s verhaal zit niet alleen in de moraal die hij beschrijft, maar ook in het feit dat hij die moraal inherent aan het (markt)kapitalisme verklaart. Dat is nu net onzin. Goed, contractmoraal is zeker nodig op een ruilmarkt, maar christelijke deugden als plichts- en gezagsgetrouwheid – altijd handig voor top-down bedrijfsvoering - of meer linkse, socialere componenten zijn geen onderdeel van de marktmoraal maar er een *aanvulling* op. Met name de laatste toevoegingen zijn verkregen na harde politieke strijd.
Het probleem met Bolk’s liberalisme, dus met neoliberaal rechts in het bijzonder, is dat het een beeld schetst als zouden markten functioneren als hiërarchieloze coördinatiemechanismen zonder macht. Door dat te doen wordt de verstorende natuur van economische macht in relatie tot democratie totaal ontkend.
De realiteit van de markt heden ten dage wordt namelijk gekenmerkt door een ingewikkeld patroon van oligopolistische en monopolistische structuren en selecte toegang tot informatie. Imperatieven die voortkomen uit het wezen van een systeem van commerciële banking-houses, offshore-kapitaalmarkten, transnationalisering van het bedrijfsleven (de ‘multinationals’), rivaliteit tussen economische blokken en andere democratie verstikkende ontwikkelingen voeren de boventoon.
In werkelijkheid is "de markt" niet hiërarchieloos en dus ook niet vrij. Het mooie liberale geloof dat Bolk als draperieën voor de ramen van zijn ivoren toren heeft gehangen, doet me denken aan het praatje van een weerman die de gordijnen sluit om beter op zijn computerscherm te kunnen kijken wat voor weer het vandaag is.
Liberaliseren is in dit verband dus een containerbegrip voor een set maatregelen die met name ten goede komen aan die markt, dus feitelijk aan corporate power, ownership and control. De moraal van het privaat eigendom heeft dus autoritaire consequenties en wordt door Bolk feitelijk alleen als volgt gelegitimeerd in één van zijn moraalpunten: selectieve toegang tot economische bronnen, en dus de uitschakeling van gemeenschapscontrole op die bronnen, “hoeft geen betoog”. Zover zijn we dus al afgezakt in liberale gemeenplaatsen.
Uiteraard is Bolk’s karikatuur van de andersglobaliseringsbeweging ergerlijk. De enorme uitvoerende macht van ondemocratische en ondoorzichtige besluitvormingsinstituten zoals de WTO, het IMF en de Wereldbank wordt stelselmatig ontkend door kritiek belachelijk te maken. Maar de politiek-economische programma’s van deze instituten – bij het verstrekken van leningen of handhaven van handelsafspraken - houden de bekende recepten in, zoals het stimuleren van private controle en monopolies over bronnen en middelen ("privatisering"), het afschaffen van regels die werknemers en burgers beschermen tegen almacht van het private bedrijfsleven ("deregulering") en het verminderen van uitgaven aan gezondheidszorg en onderwijs ("snijden in de publieke sector").
Vandana Shiva, Indiaas activiste en schrijfster van het boek "Gestolen oogst; de kaping van de wereldvoedselvoorraad", zegt: "Dus waar je ook kijkt, de politiek van de Wereldbank is eigenlijk niets meer dan het wegnemen van de economische bronnen van de bevolking om het vervolgens in handen te geven van globaal kapitaal, waarbij tegelijkertijd de mogelijkheden op levensonderhoud van de bevolking wordt vernietigd in naam van efficiency. Zo dringen zij gebrek op aan miljoenen en miljarden mensen; deze politiek is niets anders dan genocide.”
Efficiency is ook feitelijk Bolk’s enige argument voor het liberaalkapitalisme. De moraal die werkelijk de vermarkte samenleving domineert, is de koude mathematische boekhoudersmoraal van het kapitalisme, de moraal dat vijf meer is dan vier en dat daarom vijf beter is. Het mist empathie, het mist respect voor het menselijk (en dierlijk) leven, het mist elke vorm van politiek-economische rechtvaardigheid. Zijn enige oplossing van het armoedevraagstuk is het nog verder opdringen van deze ‘heilzame’ neoliberale moraal aan de wereldbevolking. Alsof 1 miljard hongerenden plus 3 miljard armen allemaal in het niet-kapitalistische Zimbabwe zouden wonen.
Kortom, de andersglobalisten strijden terecht tegen deze moraal en instituten en vóór democratie, openheid, politiek-economische gelijke rechten en rechtvaardigheid. Het wordt hoog tijd dat het kapitalisme van Bolkestein daardoor een periode van glasnost (openheid) en perestrojka (herstructurering) tegemoet gaat.
Ernst Naber, lid van anarchistisch collectief Eurodusnie, dat onderdeel is van het People’s Global Action netwerk.
 Website: http://eurodusnie.nl
|
| aanvullingen | | | Reactie Volkskrant | Ernst - 29.01.2003 10:36
>
Jammer dat u wel de ruimte geeft aan parlementariers zoals Kees Vendrik, die
toch al hun invloed kunnen laten gelden. Zo wordt het een beetje een
discussie van 'hotemetoten' over de hoofden van de andersglobalisten heen.
Waarschijnlijk discussieert/correspondeert u niet over uw beslissing, maar
ik zou toch graag uw plaatsingscriteria vernemen, zodat ik daar de volgende
keer beter op kan inspelen. (Nu u me toch van dienst wilt zijn ;-)
Toch bedankt voor uw snelle reactie.
>
Met vriendelijke groet
Ernst Naber.
Website: http://eurodusnie.nl
| | Reactie Volkskrant kwam niet door ... | Ernst - 29.01.2003 10:42
... vandaar deze aanvulling:
Geachte heer Naber,
Uw bijdrage voor de Forumpagina hebben wij in goede orde ontvangen, onze dank daarvoor. Helaas zullen wij het artikel niet kunnen plaatsen. Het aanbod dwingt tot een scherpe selectie. Uw bijdrage heeft daarbij de eindstreep niet gehaald. Wellicht dat wij u een volgende keer van dienst kunnen zijn.
Met vriendelijke groet,
Mirjam Schöttelndreier
redactie Forum/de Volkskrant
| | schrijfstijl | geen Volkskrant-redacteur - 29.01.2003 11:33
Beste Ernst,
De reactie die je van de Volkskrantredactie hebt gekregen is een standaardreactie, die sturen ze al jarenlang rond met altijd letterlijk dezelfde tekst.
Toch kan ik me wel voorstellen dat jouw brief 'de eindstreep niet haalde', ondanks een prima inhoudelijke strekking. Misschien kun je een volgende keer beter een korte, gevatte reactie proberen. Met alle respect, sommige van je formuleringen zijn niet om door te komen. Voorbeelden:
- laten we zeggen een niet-geperverteerde vorm van zelfverwerkelijking
- Het probleem met Bolk’s liberalisme, dus met neoliberaal rechts in het bijzonder
- Imperatieven die voortkomen uit het wezen van een systeem van commerciële banking-houses, offshore-kapitaalmarkten, transnationalisering van het bedrijfsleven
- dus feitelijk aan corporate power, ownership and control
Ook het afkorten van de naam van Bolkestein zou ik maar niet doen in een bijdrage als deze; jij wordt zelf ook vast niet graag aangeduid als Naatje of zo.
Wel heel mooi is je vergelijking met de weerman. Misschien kun je daar een beknopt verhaaltje omheen bouwen, over de essentie van je verhaal, en het dan nog eens proberen bij de redactie van de kortere ingezonden brieven?
Vriendelijke groeten,
geen Volkskrant redacteur
ps: deze tips zijn echt niet lullig bedoeld!
| | Ah, een ervaringsdeskundige ... | top-spin - 29.01.2003 12:16
"De reactie die je van de Volkskrantredactie hebt gekregen is een standaardreactie, die sturen ze al jarenlang rond met altijd letterlijk dezelfde tekst."
Hahaha :-))) Hebben je arbeiedristische adviezen niet zo'n succes gehad bij jezelf?
| | Beste anonymus | Ernst - 29.01.2003 12:46
Bedankt voor je ondersteuning van de inhoudelijke kant van mijn artikel.
Voor wat beteft kritiek te moeilijk te schrijven, die hoor ik wel vaker - overigens gewoon van mensen met namen :-).
Alleen kunnen opmerkingen als "niet lullig bedoeld" wat mij betreft wel achterwege blijven, want ik ben niet van suikergoed en juist dat soort opmerkingen *maken* het lullig :-)
BTW, wel jammer dat mensen blijkbaar niet weten wat "offshore-kapitaalmarkten" en "transnationalisering" is. De neoliberalen weten dat namelijk wel ...
| | ????? | Dom blondje - 29.01.2003 15:40
Who the fuck is Ernst Naber?
| | dom blondje | slim blondje - 29.01.2003 16:03
Dat staat onder de brief, dom blondje!
"Ernst Naber, lid van anarchistisch collectief Eurodusnie, dat onderdeel is van het People’s Global Action netwerk."
Uit de spelregels van Indymedia voor het reageren op een bericht: Lees het oorspronkelijke bericht eerst nog eens: misschien heb je iets over het hoofd gezien."
| | complimenten | deggie - 30.01.2003 20:19
hierbij mijn complimenten voor je reactie Ernst. Toen ik dat stuk van Bolkestein las begreep ik het ook even niet meer;Of iemand is hier heel erg naif, of iemand doet dit doelbewust om de ander in discrediet te brengen. Blijbkaar is er reden voor om kapitalisme te gaan verdedigen, anders zou hij dat stuk niet geschreven hebben..dus we zitten al op het goede pad! :-)
Maar qua inhoud wil ik me toch graag bij je aansluiten!
Jammer dat het niet geplaatst werd.
| | Het is Ernst Naber | Willem - 19.09.2003 13:14
Kort, snel, wervelend taalgebruikmag dan Not Done zijn onder links intellectuele boos op de wereld types, dit is toch wel ernstig Naber. Waarom toch dat verhullend taalgebruik. Wil je soms laten zien hoe ingewikkeld je grijze massa kan werken als je op een toetsenbord zit te kloppen.
Het optrekken van een rookgordijn zal u niet helpen: het is zonneklaar dat het enige dat uit uw klopwerk spreekt het ´ik-ben-boos-op-de-wereld´-doemdenken van een links radicaal.
Laten wij toch eens wat minder de Volkskrant lezen, dit soort internet sites zijn immers al zuur genoeg,
Groetjes van Willem SImon Petrus
| |
| aanvullingen | |
