|
|  |
De coup die er eigenlijk geen mocht zijn
christophe callewaert - 18.06.2002 23:55
Iets meer dan twee maanden geleden beleefde Venezuela een dol weekend. Hoewel het wachten is totdat de VS het archief over deze periode vrijgeeft, hebben we nu toch al een redelijk goed zicht op wat er tijdens die drie dagen gebeurde en welke bizarre rol de VS daarin speelden.
Dit artikel gaat dus over schurken en extreem-rechtse types, maar vooral over een schitterend volk dat voor het eerst in de geschiedenis een Amerikaanse staatsgreep grandioos deed mislukken.
"This is a change of government rather than a coup."
Officiële reactie van de VS
Mensen geloven niet alles wat je hen voorliegt. Voor zakenlui en politici die ongehinderd hun gang willen gaan, kan dat knap vervelend zijn. Een bekend Zuid-Amerikaans mopje vraagt waarom er nog nooit een staatsgreep plaatsvond in de VS? Antwoord: omdat er in de VS geen VS-ambassade is. "Als ze denken dat de VS achter iedere coup zitten in Zuid-Amerika, zullen we ze wijsmaken dat dit geen coup was", moeten de Zuid-Amerika-specialisten van de regering Bush gedacht hebben. Dat verklaart de bizarre reactie van de VS vlak na de coup. "This is a change of government rather than a coup."
Het wordt nog duidelijker als we er het verhaal van de schimmige Otto Reich bij halen. Deze oud-ambassadeur in Venezuela en huidig lobbyist voor Mobil Oil werd vorig jaar door Bush aangesteld als Assitant Secretary of State for Western Hemisphere Affairs. De VS gaven eerst toe dat Otto Reich naar Carmona (voorzitter van de patroonsorganisatie en zelfverklaard president) had gebeld met de boodschap dat de ontbinding van het parlement een stommiteit was. Later werd dit bericht ontkend, wellicht omdat het leek alsof Otto Reich achter de schermen de staatsgreep regisseerde en in nauw contact stond met de coupplegers. De ontbinding van het parlement deed wat in Venezuela gebeurde in ieder geval "rather look like a coup, than a change of governement".
Regisseren was alvast niet de enige taak van Otto Reich. Vlak na de coup verspreidde hij het gerucht dat de paramilitairen die betrokken waren bij de schietpartijen tijdens de betoging van donderdag eigenlijk communisten uit Cuba waren. Mr. Reich deed ook zijn best om de andere Zuid-Amerikaanse leiders er van te overtuigen dat dit geen coup was. Vrijdagmorgen nodigde hij alle ambassadeurs in zijn kantoor uit waar hij hen vertelde dat Chavez zelf ontslag had genomen en dat er dus van een coup geen sprake kon zijn.[1] Dat was echter een probleem. De VS verkeken zich op Chavez. Ze hadden gedacht dat die clown in militair kostuum onder de indruk van de gebeurtenissen snel zijn ontslagbrief zou tekenen. Maar Chavez weigerde. Meer nog, hij liet een brief buitensmokkelen waarin hij zijn onverzettelijk standpunt duidelijk maakte.
De VS bleken zich uiteindelijk wel in meer dingen vergist te hebben. Zo zullen ze wel verrast geweest zijn dat Chavez nog altijd op zo´n grote aanhang kon rekenen. De steun van Chavez was toch verschrompeld? Zelfs in progressieve bronnen was te lezen dat Chavez enkel nog de steun genoot van het armste deel van de Venezolaanse bevolking. Daarbij vergeet men wel eens te melden dat 70 % van de niet-bezittende klasse van Venezuela werkloos of onderbetaald is. De helft van de inwoners van Carácas is arm. En het waren precies die armen die massaal op straat kwamen om de bedreigde president te steunen.
Er zijn geen aanwijzingen dat de VS hier achter zitten.
(De Morgen, 13 april 2002)
Terwijl de VS er alles aan deden om te verhullen dat dit een coup was, deed De Morgen haar best te ontkennen dat de VS achter de staatsgreep zaten. Ze haalden er zelfs een Zuid-Amerikaspecialist uit Frankrijk bij. Enkele dagen later stapelden de bewijzen zich zo hoog op dat zelfs de traditionele media er niet naast konden kijken. Dit moet zowat de eerste staatsgreep zijn die door internetactivisten van minuut tot minuut gevolgd werd. De Morgen gaf later zelf toe dat berichten over de ware aard van de schietpartij op het internet circuleerden.
We weten nog altijd niet heel precies wat er allemaal gebeurd is en hoe ver de rol van de VS ging. Uiteindelijk werd de betrokkenheid bij de staatsgreep tegen Allende ook in alle talen ontkend en was er pas zekerheid toen enkele jaren later de archieven van die periode werden vrijgegeven.
We kunnen wel de omstandigheden die naar de coup leidden, reconstrueren. De bekende Latijns-Amerikaspecialist James Petras beweert dat hijzelf betrokken was bij de druppel die de emmer deed overlopen. In oktober ontlokte hij in een interview Chavez een zin die de woede van de Bushadministratie zou opwekken. "You can´t fight terror with terror."[2]
Bush riep meteen de VS-ambassadeur terug naar Washington voor overleg en stuurde een delegatie naar Chavez en zijn getrouwen. Een adviseur die deze ontmoeting bijwoonde vertelde later dat de Amerikanen slechts één boodschap hadden: "The price will be high." Naar de argumenten van Chavez luisterden ze niet. Een getuige vertelde achteraf dat hij dacht dat hij in een scène van een maffiafilm beland was.
De Venezolaanse media begonnen met een lastercampagne tegen "dictator" Chavez. Een absurde aantijging aangezien Chavez in vier jaar tijd maar liefst zes verkiezingen won. In 2000 won hij met de hoogste score in 40 jaar verkiezingen. Daarnaast brak hij de macht van de twee corrupte partijen die het politieke leven al bijna een eeuw beheersten en voerde hij de mogelijkheid van referenda in (als 10 % van de bevolking daar om vraagt).[3]
Op 5-7 november organiseerden het State Department, het Pentagon en de National Security Agency een tweedagse vergadering over het probleem Venezuela. Na deze vergadering zei Powell dat Chavez "eens goed moet nadenken wat democratie eigenlijk is".[4] De National Security Agency, het Pentagon en de US State Department organiseerden een tweedaagse meeting over de te volgen politiek tegenover Venezuela. Gelijkaardige bijeenkomsten vonden plaatsen enkele maanden voor de staatsgrepen in Guatemala, Brazilië, Chili, Iran en Argentinië.[5]
Toen Colin Powell begin dit jaar in Peru op bezoek was, liet hij weten dat de VS een overgangsregering zouden steunen. James Wolfensohn van de Wereldbank sloot zich daarbij aan. Dat is zoveel als oproepen tot een coup. Enkele maanden eerder had de medewerker van het State Department, Peter Romero Chavez al beschuldigd het terrorisme te steunen. Na 11 september is dat zo goed als een oorlogsverklaring.
Het staat ook vast dat de VS de coupplegers financieel ondersteunde. USAID trok in 2002 2 miljoen dollar uit voor "democracy building" in Venezuela. De National Endowment for Democracy (een officiële VS-instantie) steunde de vakbond die vooropliep in de anti-Chavez-stakingen. De steun bedroeg in 2001 1 miljoen dollar. In 2002 zouden ze nog eens dat zelfde bedrag krijgen.[6] Het International Republican Institute (IRI) dat afhangt van het National Endowment for Democracy maakte het wel zeer bont in een commentaar vlak na de coup:
"Last night, led by every sector of civil society, the Venezuelan people rose up to defend democracy in their country.
IRI also applauds the bravery of civil society leaders...who have put their very lives on the line in their struggle to restore genuine democracy to their country. IRI will remain engaged for the long term with political parties and our civil society partners to help rebuild Venezuela´s fractured political system and restore elected democracy to the country.
The Institute has served as a bridge between the nation´s political parties and all civil society groups to help Venezuelans forge a new democratic future, based on accountability, rule of law and sound democratic institutions. We stand ready to continue our partnership with the courageous Venezuelan people."
Merk op dat een officiële VS-instantie hier openlijk toegeeft achter de coup te zitten ("The Institute has served as a bridge..."). Niet te verwonderen als je ziet wie voor het IRI werkt. Het gaat om ambtenaren die onder andere VS-operaties in Centraal-Amerika en Joegoslavië op hun CV hebben staan.[7]
"The most reactionary sectors in the United States were implicated in the conspiracy"
Guillermo Garcia Ponce
The Guardian laat een ex-medewerker van de Amerikaanse veiligheidsdiensten aan het woord die beweert dat er al in juni druk militair overleg plaatsvond over de geplande coup. Dezelfde bron geeft ook aan dat de Navy logistieke ondersteuning bood. Tijdens de coup bevonden twee hoge Amerikaanse militairen zich in het hoofdkwartier van de coupplegers.
In de weken na de coup publiceerden verschillende kranten (o.a. The Observer en The Independant) ook enkele namen van VS-officials die van dichtbij betrokken waren bij de planning en de uitvoering van de coup. Het lijstje leest als een who´s who van extreemrechts in de VS. Dit zijn de bekendste namen:
Otto Reich wordt wel eens de Amerikaanse Goebbels genoemd. www.turnipseed.net beschrijft hem als "a right-wing Cuban-American obsessed with overthrowing Fidel Castro´s regime". Hij was ooit VS-ambassadeur in Venezuela en was later betrokken bij verschillende geheime operaties in de jaren ´80 en ´90 in Centraal-Amerika. Reich werd in een onderzoek van het Amerikaans Congress gelinkt aan Oliver North die verantwoordelijk werd gesteld voor het Iran-Contra schandaal waarbij massa´s wapens aan de Nicaraguaanse contra´s werden geleverd. Nu is hij Assistant Secretary of State Western Hemisphere Affairs.
Belde twee of drie keer naar Cisneros, de Venezolaanse tv-baas, één van de rijkste mannen van het continent, vissersmaatje van Bush I en door Newsweek aangewezen als één van de leiders van de coup. Ontving in de maanden voorafgaand aan de staatsgreep de coupplegers in het Witte Huis. Nodigde vlak na de coup de Zuid-Amerikaanse ambassadeurs uit in zijn kantoor waar hij ze trachtte te overhalen om de coup te steunen.
John Negroponte was lange tijd amabassadeur in Honduras en stond er in nauw contact met leiders van de doodseskaders. Ondanks zijn duistere vriendenkring werd hij de nieuwe VS-ambassadeur bij de VN. Was volgens the Guardian op de hoogte van de plannen van de coup.
Rogelio Pardo-Maurer is eveneens van Cubaanse afkomst. Hij stond in de jaren ´80 aan de leiding van de contra´s in Nicaragua die met hun vuile oorlog 30.000 slachtoffers maakten. Hij ontmoette de militaire leider van de staatsgreep Gen. Lucas Romero Rincon enkele weken voor de coup.[8]
Elliot Abrams had tijdens Reaganperiode als taak de 300.000 doden in Nicaragua goed te praten.[9] Hij werd ooit veroordeeld omdat hij het parlement had voorgelogen over het Iran-Contra schandaal. Hij is nu hoofd van de "Office of Democracy and Human Rights". Hij was één van de ideologen van de Amerikaanse Zuid-Amerikapolitiek. Ook hij werkte onder Oliver North.
Al deze mensen hebben gemeen dat ze door hun rol in de Reagan-administratie totaal in diskrediet waren geraakt en dat ze een decennium later door Bush II in ere werden hersteld. Guillermo Garcia Ponce, de ideoloog van Chavez had dus wel degelijk een punt toen hij zei dat "the most reactionary sectors in the United States were implicated in the conspiracy".
Ik zou nog een stapje verder durven gaan: die "most reactionary sectors" staan momenteel aan het hoofd van de VS en bepalen zo de wereldpolitieke agenda.
"While we bring in our dead one after the other, the rich people in the east are having drinks and fanning themselves."
Getuige in persbericht AP
Tijdens de coup konden de coupplegers en hun broodheren rekenen op de gulle medewerking van de media. Van de traditionele kranten schreven alleen de Mexicaanse krant El Jornada en de Cubaanse krant Granma van meet af aan dat dit een staatsgreep in regel was. Alle andere kranten speelden mee in het spelletje dat door de CIA werd opgezet.
Van de mainstreammedia schreef enkel AP iets over de repressie die de Chavez-supporters na de coup trof. Het ging om een artikel van Christopher Toothaker. Het artikel werd korte tijd later vervangen door een ander artikel.[10] Het Toothaker-artikel is verhelderend. Mochten de kranten hun artikels hierop gebaseerd hebben, zou niemand er nog aan getwijfeld hebben dat dit een gewelddadige staatsgreep was.
Enkele uittreksels:
"We have every right to protest, but they are gunning us down out there" said Edgar, his clothes soaked in blood as he held his wounded brother. He didn´t know who shot him. Police fired repeatedly at protesters in various Caracas slums Saturday and hospitals throughout the city´s poorest areas were inundated with victims on Saturday...
Screams of pain, agony and sorrow filled emergency rooms. Tearful and frantic family members waited outside, anxious for word of whether their loved ones were still alive. The casualties ranged from a 12-year boy to a 70 year-old woman...
Already angry about Chavez´s arrest, victims were further incensed by the fact that private Venezuelan television and radio stations did not report Saturday´s disturbances - or pro-Chavez protests - in poorer areas such as the slums of western Caracas...
Shortly after he took office in 1999, Chavez issued a decree requiring all public hospitals to attend to people without insurance. Under previous governments, the poor often were turned away. For such actions Chavez was beloved by many.
Tears streaming down her face, Juana Chirinos, 50, watched the ambulances pull in to Pedro Carreno Hospital and muttered repeatedly, "My God. My God."
"While we bring in our dead one after the other, the rich people in the east are having drinks and fanning themselves," she said."
Choquerend, niet waar? Journalisten zijn ook maar mensen, zelfs die van een groot persagentschap als AP. Zij maken ook fouten. De fout die Toothaker maakte, was dat hij de waarheid vertelde. Op het moment dat er een door de VS-geplande staatsgreep aan de gang is, is dat een zware beroepsfout. Ze werd bijna onmiddellijk hersteld. Alle redacties die beide artikels binnenkregen, hebben blijkbaar onmiddellijk begrepen wat er aan de hand was. Geen enkele krant ter wereld gebruikte de informatie van Toothaker.
"I hope that Chavez has learned the right lessons."
Condoleezza Rice
De coup verenigde al wat reactionair is in Venezuela: een corrupte vakbond die een zwarte lijst met ontrouwe leden doorspeelt aan werkgevers, Opus Dei, ontevreden generaals, rijke mediamagnaten en de werkgeversorganisatie van Venezuela. Zij noemen zichzelf de civiele maatschappij van Venezuela en slaagden er met een ongeziene mediacampagne in om enkele honderdduizenden manifestanten op straat te krijgen. Toen Chavez de tv-zenders dwong om een regeringsboodschap uit te zenden, toonden deze een splitscreen met aan de ene kant Chavez die oproep tot kalmte en aan de andere kant de montage die moest bewijzen dat aanhangers van Chavez op de menigte schoten. Desondanks slaagden de Chavez-aanhangers er in om evenveel manifestanten te mobiliseren als de oppositie. Deze bewoners van de barrios van Caracas trotseerden daarmee het politiegeweld en bewezen zo voor hun president door het vuur te willen gaan.
Dit is het kapitaal van Chavez. Om deze bevolking te organiseren werd het project van de Bolivariaanse cercles opgezet. Daarvan zouden er nu al meer dan 13.000 zijn tegenover 8.000 vlak voor de coup. Zij moeten de moraal van het volk hoog houden en het bewustzijn verhogen van de Venezolanen. Critici zeggen dan weer dat het deze cercles aan leiderschap ontbreekt. Alle bekwame mensen zouden nu op hoog niveau aan politiek doen, terwijl niemand meer aan de basis werkt. De Venezolanen zullen nochtans veel moraal nodig hebben om de moeilijke economische situatie te doorstaan. 80 % van de beschikbare goederen in Venezuela worden geïmporteerd. Een daling van de Venezolaanse munt wordt dan ook onmiddellijk gevoeld in de portemonnee. Het land heeft gelukkig wel een reserve van 15 miljard dollar waarmee het de munt kan ondersteunen tegen speculatieve aanvallen. Toch is zelfs deze reserve niet bestand tegen de kapitaalvlucht. Sinds Chavez aan de macht kwam, verliet 90 miljard dollar het land. Tegen zo´n aderlating is geen enkele economie bestand.
Een nieuwe coup is wellicht onafwendbaar. Chavez probeert nu wat krediet te winnen door zich verzoenend op te stellen. Tijdens zijn televisieoptredens lijkt hij soms op een personage uit een film van Almodovar. Een beetje theatraal, bijna karikaturaal. Maar sinds zijn terugkeer probeert hij wel het schelden te laten. De man die ooit de kerk een tumor in de Venezolaanse maatschappij noemde, liet nu de leider van de coup asiel aanvragen in Colombia. Veel van de militairen die betrokken waren bij de coup zitten nu terug in het zadel. De grieven van de VS en de Venezolaanse werkgevers blijven bestaan.
Maar laten we optimistisch blijven. De explosieve groei van de Bolivariaanse cercles toont het potentieel binnen de sterk gepolariseerde Venezolaanse samenleving. Fidel Castro zou Chavez onlangs ingefluisterd hebben: "You have a historic opportunity, don´t waste it."[11] En hij bedoelt waarschijnlijk iets helemaal anders dan Condoleezza Rice...
--------------------------------------------------------------------------------
[1] The New York Times, 20/04/2002
[2]  http://www.zmag.org/content/LatinAmerica/petrassocwork.cfm
[3] Na de staatsgreep schreef de New York Times: "Venezuelan democracy is no longer threatened by a would-be dictator...[because] the military intervened and handed power to a respected business leader."
[4] http://www.johnpilger.com
[5] Conn Hallinan, The scent of another coup, The San Francisco Examiner, 29 december 2001.
[6] George Wilpert, Venezuela after the coup
[7] http://emperors-clothes.com/analysis/iri-ven.htm
[8] http://www.examiner.com/opinion/default.jsp?story=OPhallinan050302w
[9] http://www.zmag.org/content/LatinAmerica/petrassocwork.cfm
[10] http://emperors-clothes.com/articles/jared/distort.htm
[11] Heinz Dieterich Steffan, Imperial Coup in Venezuela
 E-Mail: ccallewaert@hotmail.com
|
| Lees meer over: globalisering | | aanvullingen | | | betogingen | Paul - 19.06.2002 00:50
Hoe zat dat dit weekend weer met die massale betogingen tegen Chavez? ´t Is toch grappig dat dubieuze figuren steeds als halve heiligen worden voorgesteld als ze maar tegen de grote Satan zijn.
| | Het gaat hier over een coup paul | 19.06.2002 02:10
Niet over chavez
| | De Waarheid. | Pistolen Paul - 19.06.2002 09:55
16 June 2002 - Chavez claims Allende-style destabilization effort underway.
CARACAS -- President Hugo Chavez on Sunday said despite support from half of all Venezuelans, a destabilization effort is underway similar to the one that toppled socialist Chilean president Salvador Allende in 1973.
Speaking on his weekly scheduled radio and television broadcasts, Chavez refered to a poll published in the daily El Nacional, in which 53 percent of the respondents said they support his presidency.
Chavez spoke one day after 50,000 Venezuelans gathered in Caracas to rally against his presidency and demand his resignation.
"Some people think that I´m about to get knocked out ... I´m not going to fall and I´m not going to resign," Chavez said during his weekly television and radio program.
"I´m not resigning and they are not going to topple me," said Chavez, as he challenged the opposition to hold a referendum on his presidency. "Try to do it. You have the right."
"Just wait, work and try and get rid of me. On 19 August 2003, those who want to get rid of Chavez will have a constitutional, democratic opportunity to ask for a referendum," Chavez said.
"And in case those who want me out manage to win the referendum, I´ll collect my things and leave."
Chavez also refered to another poll showing he had 60 percent support in Caracas and in the country´s main cities.
Chavez said that his "Bolivarian Revolution" -- named after 19th century independence hero Simon Bolivar -- is being attacked, sabotaged and undermined much like Allende´s socialist government in Chile.
Allende, elected to office in 1970, was toppled in September 1973 by a military regime under General Augusto Pinochet. The anti-Allende forces in the months leading up to the coup, as well as the new military regime, had support from the United States.
"They did the same to Salvador Allende," he said. "The waged war against him through the news media ... and Allende over time lost support middle class support."
Source: AFP (with additional material by Reuters).
| | Zeg, | VaagTeken - 19.06.2002 15:16
Zeg, zit er niet toevallig veel olie in Venezuela?
| | ja | 20.06.2002 02:49
en daar gaat het om.
de uSSa vermoord iedereen die het niet met hun eens is.
Staan ze raar te kijken als ze eens terrorisme in eigen huis hebben...
| |
| aanvullingen | |
