|
|  |
Kritische analyse van Fortuyn
Dimitri George - 02.06.2002 22:03
Aan de hand van de geschriften van wijlen Pim Fortuyn maakt de auteur een vergelijking met uiterst rechts, verder in de wereld
Pim Fortuyn - hoe gevaarlijk is zijn gedachtegoed?
Door: Dimitri George
Pim Fortuyn en het neofascisme
Om het neofascistisch karakter van het gedachtegoed van Fortuyn te bepalen, nemen we onderstaande typering die Michael Parenti van de Italiaanse neofascisten heeft gemaakt en vergelijken die met uitspraken van Fortuyn in zijn verschillende publicaties en ook met het ´programma´ van de Lijst Pim Fortuyn (LPF), zoals vastgelegd in Fortuyn´s jongste boek De puinhopen van acht jaar Paars.
"...straal een vrolijk Reaganachtig optimisme uit; vervang militaristische regimes door publiekslievelingen die je via de media populariseert; overtuig de bevolking ervan dat de overheid de vijand is?8212?vooral de sector van de sociale diensten?8212?versterk ondertussen de repressieve kracht van de staat; wakker racistische vijandigheid en tegenstellingen aan tussen de eigen bevolking en immigranten, preek de mythische deugden van de vrije markt en streef naar belasting- en uitgavenmaatregelen die de inkomsten herverdelen...naar boven toe."
Michael Parenti[1]
Pim als publiekslieveling en populist
Straal een vrolijk Reaganachtig optimisme uit; vervang militaristische regimes door publiekslievelingen die je via de media populariseert
Het gelukt het fascisme, de massa te winnen, omdat het op demagogische wijze een beroep doet op haar meest nijpende noden en behoeften.
Georgi Dimitrof[2]
"De mensen in het land willen dat politici hun onzekerheid en angsten serieus nemen. Niet door ze weg te verklaren of te negeren, maar door hardop te zeggen wat een ieder denkt en vreest. Door man en paard te noemen en te zeggen tegen de kiezer: inderdaad beste mensen ´de show is over and now the floor is empty´. Met zijn allen aan de slag. Allemaal de schouders eronder. Allemaal naar rato inleveren, Weg met de jansaliegeest, weg met het verzorgingstehuis Nederland. Op weg naar een nieuwe vitale maatschappij....De politicus die dit alles durft te zeggen, trekt kiezers naar de stembus en zal het mandaat krijgen waarom hij vraagt."
Pim Fortuyn[3]
Dat Pim Fortuyn populair is bij grote delen van de Nederlandse bevolking behoeft geen betoog, Zijn populariteit is echter vooral gebaseerd op populisme[4]. Zelf zegt hij hierover: "Politiek is ook een toneelstuk. De mensen willen een verhaal horen en dan gaan slapen".[5] Hij speelt in op onvrede en in en passant wijst hij allochtonen aan als gevaar voor de samenleving: "Een keel doorsnijden dat is iets wat een Fries niet doet. In het dorp gingen onmiddellijk geruchten dat het een buitenlander moest betreffen, uit een andere cultuur, en ja, die woonden in het asielzoekerscentrum buiten het dorp. Een redelijke gedachte".[6] En: "...zoals we er sedert de jaren tachtig geen cel bij hadden hoeven bouwen als wij niet zo ruimhartig de buitenlandse medemens uit bijvoorbeeld Turkije en Marokko hadden toegelaten".[7] Mensen die afhankelijk zijn van uitkeringen schildert hij af als profiteurs van de verzorgingsstaat: "... een idioot grote groep mensen, die op zijn best als een dood gewicht (nadruk van DG) in de samenleving functioneren, maar die niet zelden een hoop overlast bezorgen en de verzorgingsstaat op termijn doen bezwijken onder zijn gewicht." [8]
Media hype
Pim beschikte niet als Berlusconi over een eigen media-imperium. Dat hij door de media is groot gemaakt lijdt echter geen twijfel. Sinds hij eind augustus van het vorige jaar bekendmaakte, deel te zullen nemen aan de verkiezingen, was hij bijna dagelijks op radio en televisie te zien en te horen zonder dat het hem een cent kostte![9] Tegenspel kreeg hij nauwelijks. Toeval of niet, zijn interviewers waren slecht op de hoogte of boden hem een podium, zoals Paul Witteman tijdens het lijsttrekkersdebat na afloop van de gemeenteraadsverkiezingen. En sloeg hij soms een flater, zoals in zijn reactie op Paul Rosenmöler na het tweede lijsttrekkersdebat, dan was er het programma van zijn vriend en geldschieter Harry Mens, Business Class, om een en ander weer recht te trekken! De media hebben Pim tot een hype gemaakt en door hun kritiekloze houding een beslissende bijdrage geleverd aan zijn populariteit. De verslaggeving na zijn dood was zo mogelijk nog erger en heeft in belangrijke mate bijgedragen tot de verheerlijking van zijn persoon; een politieke campagne zonder weerga en zonder oppositie.
Pim en Paars
Overtuig de bevolking ervan dat de overheid de vijand is - vooral de sector van de sociale diensten
Het fascisme heeft nooit naar een sociale oplossing gestreefd ten dienste van het gewone volk, integendeel. Het fascisme zocht een reactionaire oplossing door al de lasten en verliezen in de schoenen van de werkende bevolking te schuiven.
Michael Parenti[10]
Op radio en televisie, in talrijke columns en boeken trok Fortuyn van leer tegen Paars en de ´regentencultuur´, die hij ziet als "...een cultuur van eliteoverleg, van plooien en gladstrijken en bovenal van gedogen... Het is een gesloten wereld met autistische trekjes, met een geheel eigen kijk op de wereld en de werkelijkheid ...ook wel de ´Haagsche Kaasstolp´ genoemd. Door dit gebrek aan democratisch gehalte zitten wij de burgers, nu opgescheept met een collectieve sector die steeds minder beantwoordt aan zijn bedoeling, namelijk het leveren van diensten aan burgers en bedrijven die naadloos aansluiten bij hun behoeften".[11]
Wie zijn boeken en columns leest ontdekt echter al snel dat het ´programma´ van Pim Fortuyn volledig aan de behoeften van het bedrijfsleven tegemoet komt, maar de prijs daarvan legt op het bordje van de arbeider. Paars heeft op velerlei gebied voorbereidend werk gedaan. Zo is al flink gesnoeid in het sociale zekerheidsstelsel en liggen de plannen voor een nieuw zorgstelsel[12] klaar waarmee de LPF de onderhandelingen voor het nieuwe regeerakkoord in kan gaan.
Afbraak van sociale zekerheden
Zorg voor de zwakkeren in de maatschappij vond Fortuyn maar onzin: "Die uitkeringsbakken dienen zo leeg mogelijk te zijn, en wie er toch in terechtkomt, dient er zo kort mogelijk in te blijven en ook voor hen, voor wie de situatie helaas onomkeerbaar is, geldt, dat zij dienen te worden aangesproken op hun restcapaciteit"[13]
Over de WAO zegt hij: "Tegenwoordig mag je in de WAO als je allerhande oncontroleerbare ziektes hebt...Wat zijn we met elkaar toch een watjes dat we deze flauwekul nog willen betalen... Gewoon je eigen broek op houden, verantwoordelijk zijn ...ook voor jouw hoogst eigen pech. [14] ...De enige oplossing is de WAO onmiddellijk afschaffen. Eenieder die dan uitvalt komt zonder mankeren in de bijstand terecht"[15]
Over de bijstand: "De bijstand dient voor gezonde mensen te worden afgeschaft en vervangen door negatieve inkomstenbelasting, die een maandelijks netto-inkomen garandeert van vijfhonderd gulden..." [16]
Over de ziektewet: "...de eerste week van de ziekte voor rekening van de werknemer te laten komen...Dat leert werknemers dat zij in geval van hoofdpijn, een klein griepje, menstruatieperikelen, een avondje doorzakken of zo maar wat balen, zelf voor de kosten opdraaien".[17]
Over inkomens afhankelijke subsidies: "De armoedeval wordt stapsgewijs opgeheven door aan persoonlijke omstandigheden gebonden subsidies alsmede vrijstelling van gemeentelijke en waterschappelijke tarieven en belastingen af te bouwen...geen individuele huursubsidie meer"[18]
Over de kinderbijslag: "De kinderbijslag wordt onmiddellijk afgeschaft. Kinderen, zo zal de overheid ons via postbus 51 leren, zijn weliswaar geschenken, maar niet van God of Allah, maar aan onszelf omdat we daartoe bewust hebben besloten"[19]
De door Fortuyn voorgestelde maatregelen sluiten aan bij een beleid van ontmanteling van de sociale zekerheid, dat al in de 80-er jaren is ingezet en onder Paars voortvarend is doorgevoerd. Er zijn dan ook geen principiële verschillen tussen Paars dat een comité ter behartiging van de belangen van het grootkapitaal was en Fortuyn. Het comité van Pim moet die belangen alleen nog beter dienen.
Pim en de vrije markt
Preek de mythische deugden van de vrije markt
Het fascisme is de macht van het financierskapitaal zelf.
Georgi Dimitrof[20]
"De collectieve sector zal een draai moeten maken van 180 graden, van aanbodsgericht naar vraaggestructureerd"[21] is de teneur van de publicaties van Fortuyn. Wat dat betekent, blijkt uit het volgende citaat: "Er is geen corrigerend marktmechanisme (in de collectieve sector) dat de producenten van goederen en diensten dwingt om met de consumenteindgebruiker rekening te houden. (...) Laat het particulier initiatief toe op deze terreinen... Laat uitzendbureaus maar de diensten en mogelijkheden van verzorgings- en verpleegtehuizen aanbieden, naar draagkracht van degenen die behoefte hebben aan deze zorg. Laat ook particulier onderwijs toe. Kap met die nivelleringsdiscussie..."[22] Dat wil zeggen: marktwerking in gezondheidszorg en onderwijs!
Gezondheidszorg
Met zijn aanbevelingen wil Fortuyn niet anders dan de gezondheidszorg openbreken voor de markt. Daartoe wil hij de Colleges Bouw en Sanering Ziekenhuisvoorzieningen opheffen: "Daarvoor in de plaats komt een vergunning van bouw en sanering die wordt verleend, na een zeer globale toetsing, door het departement op grond van politiek-beleidsmatige keuzen (...) in de eerste periode zullen met name ondernemingen met voorrang aan een vergunning worden geholpen... om de sector in zijn geheel open te breken en vatbaar te maken voor concurrentie. Een zelfde verhaal geldt voor verpleegtehuizen, verzorgingshuizen, bejaardenoorden, revalidatiecentra, gehandicaptenoorden, psychiatrische ziekenhuizen, thuiszorg en dergelijke".[23]
Fortuyn grijpt het reële probleem van de wachtlijsten en de kwaliteit van de zorg aan en stelt privatisering voor als de oplossing voor een gebureaucratiseerde sector: "Om de zorgsector te dwingen efficiënter en klantgerichter te gaan werken, wordt op alle terreinen van zorg particulier initiatief en ondernemerschap toegelaten en aangemoedigd. Ziekenhuizen mogen dus... specialismen inkopen bij.. zelfstandig gevestigde specialisten. Dokters en paramedische beroepsbeoefenaars mogen zelfstandige ondernemingen stichten en collega´s en ander personeel aantrekken in loondienst".[24]De SP toont echter al aan, dat het aanpakken van de bureaucratisering ´slechts´ 200 miljoen euro op zal leveren, terwijl met het oplossen van de wachtlijsten en het verbeteren van de kwaliteit in de gezondheidszorg enkele miljarden euro gemoeid zijn. [25] In werkelijkheid leiden de aanbevelingen van Pim tot een tweedeling in de gezondheidszorg, iets dat hij, getuige de volgende citaten, ook daadwerkelijk nastreeft: "Toen ik ...vanwege een schedelbasisfractuur... plotseling moest worden opgenomen, kreeg ik derdeklas verzorging in een smerig ziekenhuis. Ik betaal een eersteklas premie plus, plus, plus!...Ik was niet ziek genoeg om een eigen kamer te krijgen, die ging naar een derdeklas verzekerde patiënt die deze kamer naar het oordeel van de zorgmanager... meer nodig had dan ik." [26] en: "...mijn interieurverzorgster dient toegang te hebben tot dezelfde medische technologie en artsen als ik. Maar ze hoeft niet dezelfde zorgarrangementen te genieten als ik".[27] Behalve door privatisering wil hij dit bereiken door semi-statelijke en particuliere zorgaanbieders onderling te laten concurreren en de prijsvorming volledig vrij te geven en door premiedifferentiatie in de verzekeringen toe te laten.
Om het voor de particuliere ondernemers allemaal nog wat gemakkelijker te maken wil hij het College Tarieven Gezondheidszorg opheffen en vervangen door een bureau dat de prijs-kwaliteit verhouding beoordeelt. Dus geen centraal vastgestelde tarieven meer, maar: krijg je waar voor je geld?
Het resultaat zal zijn, dat de rijken uitmuntende zorg zullen kunnen kopen bij goeduitgeruste privé-klinieken, die het beste personeel aantrekken met betere arbeidsvoorwaarden. De armen, door Fortuyn fijntjes met ´onderklasse´ aangeduid, zullen het moeten doen met de derdeklas zorg in smerige ziekenhuizen waar Fortuyn zijn neus zo voor ophaalt. Juist voor deze groep maakt hij de toegang tot de zorg nog moeilijker door een substantiële eigen bijdrage te heffen op elk eerste bezoek. Natuurlijk kan deze eigen bijdrage via een extra verzekering worden afgekocht, maar hoe moeten al die zieken die in Pim zijn schamele bijstand zijn beland, dat betalen? Maar ja, dat zal de "onderklasse-mensen" en vooral de "onderklasse-allochtonen" bij wie de zorgconsumptie "schrikbarend veel hoger ligt", wel leren. "Zouden de middenklassen en de hogere klassen echt weten hoe het ligt met de consumptie van zorg en de verdeling van de financiële lasten daarvan, dan zou dit gisteren een einde hebben betekend van de solidariteit en dan was tweedeling in de zorg al veel verder voortgeschreden dan thans."[28]
Onderwijs
De plannen van Fortuyn met het onderwijs strekken niet zo ver als die voor de zorg, maar dat het onderwijzend personeel het er onder Pim Fortuyn niet beter op zal krijgen, mag blijken uit het volgende "Aan de hemeltergende toestand van het almaar naar huis sturen van leerlingen wordt een einde gemaakt door drastisch te snijden in de toestroom naar de WAO en het ziekteverzuim rigoureus aan te pakken, alsmede te wieden in de onderwijsverstorende secundaire arbeidsvoorwaarden van het onderwijzend personeel. De onderwijsbonden kunnen hun borst nat maken, met al die vreselijke verworven rechten".[29] Geld voor meer personeel en betere primaire arbeidsvoorwaarden wordt door Pim niet vrijgemaakt, maar moet ook hier komen uit het bestrijden van de bureaucratie. Nergens geeft hij aan hoeveel geld dat oplevert. Dat Fortuyn in het onderwijs ook streeft naar privatisering en tweedeling, daarom windt hij geen doekjes: "Herstel van de invloed van het uitvoerend personeel betekent ook dat zij dan verantwoordelijk zullen zijn voor de resultaten. Dan zal niet alleen de macht van de overheid moeten worden gebroken, maar ook die van de bonden die alleen maar meer geld willen en elke verandering blokkeren. Laat het particulier initiatief toe op deze terreinen in plaats van het tegen te werken"[30]
[1] Michael Parenti; Zwarthemden en Roden; Rationeel fascisme en de omverwerping van het communisme; p. 40; EPO 2001
[2] Georgi Dimitrof: Eenheid tegen fascisme; p. 9. Pegasus; Amsterdam 1938
[3] Pim Fortuyn; De partij van de niet-stemmers 05-03-1994
[4] populisme = (politiek) populaire, oppervlakkige, (enigszins) demagogische betoogtrant (Van Dale)
[5] Ik ga vanuit het Catshuis regeren; interview van Hugo Camps met Pim Fortuyn in Elsevier 1-9-2001
[6] Pim Fortuyn; Kollumer stront: Elsevier 16-10-1999
[7] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p. 97; Rotterdam 2002
[8] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p. 104; Rotterdam 2002
[9]  http://www.pimforpresident.net/
[10] Michael Parenti; Zwarthemden en Roden; Rationeel fascisme en de omverwerping van het communisme; p. 40; EPO 2001
[11] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; pp.11/12; Rotterdam 2002
[12] http://www.zorgaanzet.nl/
[13] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p.111; Rotterdam 2002
[14] Pim Fortuyn; Gebed zonder eind 24-07-2000
[15] Pim Fortuyn; Gebed zonder eind 24-07-2000
[16] Leest u zijn boeken maar; de pimpelpaarse antwoorden van Pim Fortuyn; pp. 17/18 Wetenschappelijk bureau SP; maart 2002; http://www.sp.nl
[17] Elsevier, 4 januari 1997; citaat overgenomen uit: Leest u zijn boeken maar; de pimpelpaarse antwoorden van Pim Fortuyn; Wetenschappelijk bureau SP; maart 2002; http://www.sp.nl
[18] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p.109; Rotterdam 2002
[19] Elsevier, 19 juli 1997; citaat overgenomen uit: Leest u zijn boeken maar
[20] Georgi Dimitrof: Eenheid tegen fascisme; p. 7. Pegasus; Amsterdam 1938
[21] Pim Fortuyn; Bevries de overheidsuitgaven; 20-11-2001
[22] Pim Fortuyn; Complex? Kom Nou; Elsevier 08-04-2000
[23] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p.47; Rotterdam 2002
[24] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p.45; Rotterdam 2002
[25] Leest u zijn boeken maar; de pimpelpaarse antwoorden van Pim Fortuyn; p.20 en noot aldaar; Wetenschappelijk bureau SP; maart 2002; http://www.sp.nl
[26] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; pp.18/19; Rotterdam 2002
[27] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p. 24; Rotterdam 2002
[28] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p.48; Rotterdam 2002
[29] Pim Fortuyn; De puinhopen van acht jaar Paars; p.68; Rotterdam 2002
[30] Pim Fortuyn; Complex? Kom Nou; Elsevier 08-04-2000
Van web site Dimitri George
http://ktp.wigloo.com/dimitri/
 Website: http://ktp.wigloo.com/dimitri/
|
| Lees meer over: anti-fascisme / racisme | | | | | Wel of geen fascist? | Mark S - 03.06.2002 03:51
Was P F nu wel of geen fascist?
| | Reageer op de analyse | Beter leren lezen - 03.06.2002 08:42
De hele dood van Pim, Volkert, enz. worden NIET genoemd in de analyse. Reageer dus op waar het stuk WEL over gaat, niet op waar het NIET over gaat
| | | Beter leren gehoorzamen - 03.06.2002 11:27
Drammen. Drammen. Drammen.
Nooit je ongelijk toegeven. Altijd doorgaan. Met alle mogelijke middelen. De waarheid asl ondergeschikt beschouwen aan het beoogde doel. Alleen weet links niet meer wat dat beoogde doel ook weer was.
En altijd is dwang het sluitstuk.
| | | Beter leren gehoorzamen - 03.06.2002 11:30
Laatste alinea analyse. "Tot nu toe schijnt het onduidelijk te zijn wat de motieven waren van Volkert v/d Graaf."
"De hele dood van Pim, Volkert, enz. worden NIET genoemd in de analyse. Reageer dus op waar het stuk WEL over gaat, niet op waar het NIET over gaat"
Lees nog eens de laatste alinea ...
| | Tekst van laatste alinea | Beter leren lezen - 03.06.2002 13:01
"Beter leren gehoorzamen" kan toch echt niet lezen. Want de laatste alinea luidt toch echt:
Onderwijs
De plannen van Fortuyn met het onderwijs strekken niet zo ver als die voor de zorg, maar dat het onderwijzend personeel het er onder Pim Fortuyn niet beter op zal krijgen, mag blijken uit het volgende "Aan de hemeltergende toestand van het almaar naar huis sturen van leerlingen wordt een einde gemaakt door drastisch te snijden in de toestroom naar de WAO en het ziekteverzuim rigoureus aan te pakken, alsmede te wieden in de onderwijsverstorende secundaire arbeidsvoorwaarden van het onderwijzend personeel. De onderwijsbonden kunnen hun borst nat maken, met al die vreselijke verworven rechten".[29] Geld voor meer personeel en betere primaire arbeidsvoorwaarden wordt door Pim niet vrijgemaakt, maar moet ook hier komen uit het bestrijden van de bureaucratie. Nergens geeft hij aan hoeveel geld dat oplevert. Dat Fortuyn in het onderwijs ook streeft naar privatisering en tweedeling, daarom windt hij geen doekjes: "Herstel van de invloed van het uitvoerend personeel betekent ook dat zij dan verantwoordelijk zullen zijn voor de resultaten. Dan zal niet alleen de macht van de overheid moeten worden gebroken, maar ook die van de bonden die alleen maar meer geld willen en elke verandering blokkeren. Laat het particulier initiatief toe op deze terreinen in plaats van het tegen te werken"[30]
Conclusie: BLG moet eens minder drugs gebruiken
| | Verrechtsing al eerder begonnen | Perantau - 03.06.2002 15:32
Prima stuk, aleen vind ik niet dat de ideeën van Fortuyn
een radicale breuk met de poltieke trends van de afgelopen
twintig jaar laten zien.
In de tachtiger jaren is het neo-liberalisme al aan zijn
triomftocht begonnen onder aanvoering van Reagan en Thatcher. Nederland zat toen in een overgangstijd:bezuinigen
was weliswaar vervelend ,maar economisch noodzakelijk(kabinetten Lubbers).
Hierna kwam de val van de muur: de gewone man was zijn
laatste stok achter de deur kwijt en het kapitaal kon
hem weer recht in zijn gezicht uitlachen:bezuinigen werd
leuk en van wat werd teruggeïnvesteerd profiteerden
vooral de hoogste inkomens:geen gerichte lastenverlichting
om de achterstand van de minderbedeelden in de tachtiger
jaren weg te werken, maar een algemene lastenverlichting,
die de eerder opgebouwde tweedeling bevestigde en
versterkte.
Armoede was niet langer een maatschappelijke schande,maar
je eigen schuld en kreeg daarmee ook iets gedetermineerds.
Hiervoor was Paars verantwoordelijk, met
een numeriek sterke PvdA in het kabinet, maar wel een die
onder Kok zijn ""ideologische veren had afgeschud"".
Als gevolg hiervan kregen we ""onderklasse-verschijnselen"" als verpauperde stadswijken , een florerende maffia,onveiligheid op straat en een uitgeholde publieke sector, temidden van een ongekende economische voorspoed.
De politieke en economische elite was voornamelijk bezig
de eigen zakken te vullen, waardoor het ene schandaal over
het andere rolde.
Kortom het ideale klimaat, waarin iemand als Fortuyn kon
opkomen. Geen afbreuk dus aan deze analyse, maar de volstrekte onverantwoordelijkheid van de poltitiek verantwoordelijken in de afgelopen decennia, mede versterkt door de ja-knikkende media en een zwijgende wetenschap,die
in toenemende mate door het bedrijfsleven werd gefinancierd,
kunnen hierbij niet onbesproken blijven.
| | Stompzinnig | Ron - 03.06.2002 20:43
Zelden van me leven heb ik een stompzinniger analyse gelezen dan deze. Gevuld met kretologie en gespeend van elke intelligentie en historisch besef.
| | ook stompzinnig | Michiel - 03.06.2002 21:10
Het hele stuk is na twee keer lezen gewoon lachwekkend.
Het is zo slecht geschreven dat ik niet eens weet waar ik moet beginnen. De argumentatie deugt van geen kanten; causale verbanden zijn ofwel volkomen uit de lucht gegrepen, ofwel zo voor de hand liggend dat het niet vermeld had hoeven worden; aannames zonder fundament vliegen om je oren.
Maar: één ding moet gezegd: hij kent wel de belangrijkste wet van de wetenschap: des te meer voetnoten, des te beter je dissertatie.
| | Niet rouwig | 05.06.2002 12:03
Dat hij dood is. Hij was een amorele supercreep. Marrokaanse (minderjarige?) jongetjes wilde hij wel neuken maar verder wilde hij ze liever niet zien.
walgelijke, ijdele man met butler, die niet tegen kritiek kon.
| |
| | |
