|
|  |
Kritische analyses interventie Libië
nn - 22.03.2011 13:27
Er lijkt in Nederland nauwelijks een kritische noot geplaatst te worden bij de militaire interventie in Libië. Er vallen echter genoeg kritische noten te plaatsen bij het zoveelste vooral door westerse landen geïnitieerde wapengeweld: over het effect van zo'n interventie, over de werkelijke belangen erachter, over selectieve verontwaardiging. Ook de wapenhandel richting de landen waar nu hard wordt opgetreden tegen opstanden ademt de westerse hypocrisie.
Hieronder een opsomming van links naar enige kritische analyses, overzichten en liveblogs.
POLITIEK
De parlementaire politiek staat vooralsnog als één blok achter een interventie. Ook vanuit de 'linkse' partijen sluiten zich hierbij aan:
- De PvdA is heel erg blij dat er nu een mandaat van de VN-Veiligheidsraad is. Dat was voor ons een voorwaarde. Het is een wijs besluit en we zijn heel opgelucht dat er wat gaat gebeuren.
( http://nu.pvda.nl/berichten/2011/03/PvdA-blij-met-mandaat-VN-veiligheidsraad.html)
- De SP is verheugd over het feit dat de Veiligheidsraad van de VN erin is geslaagd een resolutie aan te nemen die een onmiddellijk staakt-het-vuren eist in Libië en burgers bescherming biedt. Door de instelling van een no-fly zone, een vliegverbod met uitzondering van humanitaire vluchten, kan die bescherming worden geboden.
( http://www.sp.nl/wereld/nieuwsberichten/8966/110318-vn_resolutie_libi_heeft_gewenst_effect.html)
- "GroenLinks is blij dat de VN Veiligheidsraad heeft besloten dat de burgers van Libië beschermd moeten worden door de internationale gemeenschap tegen het geweld van het regime van Kadaffi."
( http://tweedekamer.groenlinks.nl/node/64393)
De nieuwe blog 'Obama's oorlog' vat het samen onder de kop "Linkse oorlogshitsers"
( http://obamasoorlog.blogspot.com/2011/03/linkse-oorlogshitsers.html)
De voorzitter en de energiespecialist van de Belgische PVDA (doorgaans overigens nogal eng dogmatisch communistisch) hebben beter door waar het om draait. Zij publiceerden het opinieartikel 'Dit gaat over olie' in De Standaard:
"Het verzet in Bahrein, Jemen en Libië verdient onze volle steun, net als de revoluties in Tunesië en Egypte. Laten we de voorwaarden scheppen om alle progressieve krachten in het verzet te steunen. En dat gebeurt vooral niet door een militaire interventie, of een buitenlandse bezettingsmacht. Geen enkel volk ter wereld heeft ooit zijn bevrijding gerealiseerd dankzij Navo-bombardementen. De regeringen in Washington, Londen of Parijs vechten niet voor het Libische volk, zoals ze ook niet vechten voor het Bahreinse, Saudische of Palestijnse volk. Zij vechten voor de controle over het zwarte goud in Libië, en om de controle te herwinnen over de bijzonder rijke Noord-Afrikaanse regio."
( http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=MO37P6DO)
VREDESBEWEGING
Kerk en Vrede sprak zich duidelijk uit tegen een militaire interventie, in een verklaring die werd uitgegeven tussen het aannemen van de Veiligheidsraad-resolutie en het daadwerkelijke begin van het ingrijpen.
"Te vrezen valt dat deze nieuwe stap in de militarisering van de opstanden
in de Arabische wereld, waarbij het Westen zich bovendien aan de zijde van
de opstandelingen schaart die er hierdoor gemakkelijker van beticht kunnen
en ook zullen worden partijgangers van het Westen te zijn, de nekslag van
de Arabische Lente zal vormen.
De beoogde positieve gevolgen van een militaire interventie op de korte
termijn, zullen, naar wij inschatten, op de lange termijn vooral negatief
uitpakken."
( http://www.kerkenvrede.nl/index.php?sct=002264)
IKV Pax Christi is daarentegen wel geporteerd van een militaire interventie, die volgens hen geschikt zou kunnen zijn om de Libische burgers te beschermen:
"De Nederlandse regering moet zich inspannen om op alle mogelijke manieren de internationale druk op het regime van Khadaffi mede mogelijk te maken en de verantwoordelijkheid tot bescherming van burgers in Libië serieus te nemen. Daar kan een no-fly zone, mits met toereikend internationaal mandaat, een rol bij spelen. Terecht houdt ook de Nederlandse regering daar aan vast. [...] Dan moet de internationale gemeenschap echter wel bereid zijn het verbod ook militair af te dwingen als dreiging alleen onvoldoende is. Het is zelfs niet uit te sluiten dat een no-fly zone uiteindelijk leidt tot een verdergaand militair optreden om mensen te beschermen."
( http://www.ikvpaxchristi.nl/news/?v=2&cid=1&id=1254&lid=1)
Wel zijn er twijfels over waar het daadwerkelijke ingrijpen toe gaat leiden. "Wie een oorlog begint verplicht zich eraan te bedenken hoe die moet eindigen, hoe het verder moet na het militaire ingrijpen. En juist dat aspect mis ik nu", schrijft Evert-Jan Grit.
( http://ikvpaxmenablog.wordpress.com/2011/03/21/gemengde-gevoelens/#more-439)
Voor het overige blijft het angstvallig stil vanuit de Nederlandse vredesbeweging. In België is meer beroering. De organisatie Vrede publiceerde diverse artikelen tegen een militaire interventie:
- persbericht 'Militaire interventie in Libië? Neen bedankt!'
"Het gevaar op een verborgen (NAVO-) agenda is reëel. We weten heel goed dat onze grootste bekommernis gaat naar de olierijkdommen in de regio en dat het ons helemaal niet te doen is om de democratie en de mensenrechten. Getuige zijn de immense wapenleveringen de afgelopen jaren."
( http://www.vrede.be/pers-publicaties/pers/2092-militaire-interventie-in-libie-neen-bedankt)
- artikel 'Humanitair imperialisme' van Ludo den Brabander
"Mensenrechten kan de NAVO, noch haar hoofdrolspelers een moer schelen. Onze echte kopzorgen zijn gewijd aan de energiebevoorrading. Daarvoor hebben we regimes nodig, democratisch of niet, die bereid zijn om de olie te laten vloeien aan redelijke prijzen. Laat ons er dan ook geen doekjes om winden. De inzet van 'operatie Libië' is niet de democratisering van het land, maar het verwerven van de controle over de rijke oliereserves, het destabiliseren van de National Oil Corporation (NOC) en indien mogelijk liefst ook nog eens de privatisering van de olie-industrie onder controle van westerse multinationals."
( http://www.vrede.be/nieuws/60-standpunten/2088-humanitair-imperialisme)
- artikel 'Waarom het Westen militair wil interveniëren' van Georges Spriet
"Inderdaad het belang van de Noord-Afrikaanse landen voor de Europese Unie ligt niet alleen in handelsrelaties en energieleveringen. Elk land van Noordelijk Afrika is voor de Verenigde Staten van belang in de strijd tegen het terrorisme, en in de ogen van de Europese Unie in de strijd tegen de illegale migratie."
( http://www.vrede.be/nieuws/48-midden-oosten/2085-waarom-het-westen-militair-wil-intervenieren)
- artikel 'Olie is belangrijker dan bloed' van Antoine Uytterhaeghe
"Terwijl iedereen zich concentreert op de wandaden van kolonel Qadhafi in Libië, hoort men zelfs geen zuchtje van verontwaardiging vanwege de Westerse regeringen over de acties van de Saoedische veiligheidstroepen tegenover de bevolking in Saoedi-Arabië. Er wordt nochtans met scherp op de demonstranten geschoten in een poging het protest te onderdrukken. Ook over de troepenmacht die Saoedi-Arabië stuurde naar Bahrein om daar orde op zaken te gaan zetten wordt met geen woord gerept."
( http://www.vrede.be/nieuws/48-midden-oosten/2095-olie-is-belangrijker-dan-bloed)
Er verscheen bovendien een opiniestuk in De Morgen ('No-flyzone in Libië = algemene oorlog') van vertegenwoordigers van Vrede, Intal en het BRussels Tribunal en twee anderen:
"De lessen uit de (recente) geschiedenis en de realiteit van de emoeienissen en de belangen van het Westen geven aan dat militair tussenbeide komen in Libië de zaken voor de Libiërs alleen maar erger kan maken. De internationale gemeenschap moet daarentegen inzetten op intense en dringende maar niet-westerse diplomatieke initiatieven, naast de noodzakelijke humanitaire hulpverlening en onze concrete solidariteit."
( http://www.demorgen.be/dm/nl/2461/De-Gedachte/article/detail/1237703/2011/03/18/No-flyzone-in-Libie-algemene-oorlog.dhtml)
DIVERSE ARTIKELEN
Peter Storm blogt met grote regelmaat over de ontwikkelingen rond de opstanden in Noord-Afrika het Midden-Oosten ( http://peterstormschrijft.wordpress.com/). Hij bepleit consequent een lijn van solidariteit met de opstanden en verzet tegen de militaire interventie in Libië:
"Nu toe woeden er twee oorlogen: eentje tussen opstand en Kadhafi-bewind, en een andere tussen de interventiemachten en dat bewind. Maar ze raken meer verstrengeld naarmate het langer duurt, en daarbij hebben de interventiestatenn de overhand. Het is een tragische ontwikkeling, zefs als de uitkomst ervan een redelijk snelle val van Kadhafi zou zijn. Met regens van bommen en raketten wordt niet alleen dat regime aangevallen. Met diezelfde regen van bommen en raketten wordt het volksverzet in Libië aan de ketting gelegd, in het gareel gedrongen, in pro-Westers vaarwater gemanipuleerd. Ik ben en blijf daarom tégen die luchtaanvallen, en tegen de besluitvorming die deze aanvallen heeft ontketend. Het vormt een aanvalsoorlog die de belangen van de aanvalsmogendheden dient, niet de belangen van de Libische bevolking."
( http://peterstormschrijft.wordpress.com/2011/03/21/tegen-de-luchtaanvallen-en-tegen-kadhafis-terreurbewind/)
Komende zaterdag (26 maart) spreekt Peter Storm in de Anarchistische Bibliotheek in Amsterdam op uitnodiging van de Anarchistische Groep Amsterdam over de revoltes in Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
( http://agamsterdam.wordpress.com/2011/03/19/1120/)
Wekelijks bundelt het verder niet meer actieve Platform tegen de Nieuwe Oorlog een selectie van 'ander nieuws' in het 'Weekjournaal over de Nieuwe Oorlog.' Afgelopen week daartussen een aantal opiniestukken uit de Guardian en van de BBC-website over de interventie in Libië:
- 'Opluchting zal verbleken als we echte impact interventie in Libië gaan zien'
Hoe welkom ze ook mag lijken om humanitaire redenen: er zijn zes ernstige problemen met deze VN-resolutie.
( http://www.vredessite.nl/andernieuws/2011/week12/03-18-relief.html)
- 'Waarom is VS vóór ingrijpen in Libië maar niet in Bahrain of Yemen?'
Alledrie de staten hebben geweld gebruikt om pro-democratie-protesten de kop in te drukken. Maar de VS en hun Westerse bondgenoten hebben alleen tegen Libië een militaire reactie in de zin.
( http://www.vredessite.nl/andernieuws/2011/week12/03-18-force.html)
- 'Waarom de VS niet moeten ingrijpen in Libië'
Amerikanen lijken wel een ingeboren verwachting te hebben dat hun leger buitenlandse crises even oplost, maar we moeten pal staan tegen de roep van de leunstoelgeneraals uit Washington.
( http://www.vredessite.nl/andernieuws/2011/week12/03-09-intervene.html)
Asli Ü. Bàli en Ziad Abu-Rish van de Universiteit van Californië (UCLA) bekritiseerden in een opinieartikel ('The drawbacks of intervention in Libya') op de Al Jazeera-website de toen nog dreigende aanval en ontleedden de ware motieven van westers ingrijpen:
"The desire to act in solidarity with the Libyan people demands that we assess the available options against the core principle of legitimacy that any intervention must satisfy: Do no harm (that is, do not do more harm on balance by intervening).
The likelihood that coercive intervention would satisfy this principle is severely constrained when evaluated against the historical record, logistical realities, and the incentives and interests of the states in a position to serve as the would-be external interveners.
Put simply, coercive external intervention to alter the balance of power on the ground in Libya in favor of the anti-Gaddafi revolt is likely to backfire badly.
The attendant costs would, of course, be borne not by those who call for intervention from outside of Libya but by the Libyan people with whom we hope to show solidarity."
( http://english.aljazeera.net/indepth/opinion/2011/03/201132093458329910.html)
Globalinfo wijst op een interview met Noam Chomsky Chomsky door Jeremy Paxman voor Newsnight, het actualiteitenprogramma van de BBC, ondermeer over de toen nog dreigende aanval op Libië:
"Het beleid van het Westen is altijd zo geweest: Autoritaire regimes zo lang mogelijk ondersteunen. Als dat onhoudbaar wordt omdat de bevolking het met alle middelen verwerpt, steun je net op tijd de bevolking in opstand. Vervolgens ga je ervoor zorgen dat er zo weinig mogelijk verandert."
( http://news.bbc.co.uk/1/hi/programmes/newsnight/9418922.stm; http://www.globalinfo.nl/Gespot/2011-03-09-00-20-36.html)
MIGRATIEBESTRIJDING
De toegang tot en controle over olievoorraden is niet het enige westerse belang dat in het geding is. Ook het tegengaan van migratie, waarin juist Libië de afgelopen jaren tot een belangrijke partner was uitgegroeid, speelt een belangrijke rol.
Begin januari duidde secretaris-generaal Rasmussen van de NAVO de opstanden al als een potentiële dreiging voor Europa vanwege de te verwachten toename van het aantal 'illegale' immigranten:
"But obviously the evolving situation in the Middle East and North Africa may have an impact on the Middle East peace process, and instability in the region as such may also, in a longer term perspective, have a negative impact on economy, which might lead to illegal immigration in Europe, etc. So of course indirectly there may be a negative impact on Europe caused by the evolving situation in North Africa and the Middle East."
( http://www.nato.int/cps/en/natolive/opinions_70427.htm)
Katrin McGauran wijst in het artikel 'De EU en Noord-Afrika: handel en migratiecontrole' (ook verschenen in de laatste editie van 'Klasse') ook op ondermeer de samenwerking op het vlak van migratiebestrijding:
"Er is geen beter voorbeeld dan Libië om de verstrengeling te verduidelijken van economische belangen van EU-lidstaten met het Europese belang migratie uit Afrika tegen te houden. Hoewel de officiële rehabilitatie van Libië door de ‘internationale gemeenschap’ door het opheffen van VN-sancties eind 2003 begon, besliste de Europese Raad van ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken al in 2002 onderhandelingen met Libië over “gezamenlijk migratie-management” te starten. Ook werd toen besloten het terugsturen van migranten (readmission agreements of overnameovereenkomsten) in de toekomst in elke overeenkomst tussen de EU en derde landen op te nemen."
( http://www.globalinfo.nl/Achtergrond/de-eu-en-noord-afrika-handel-en-migratiecontrole.html)
WAPENHANDEL
Er is de afgelopen weken al vele malen gewezen op de wapenhandel naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Vrijwel alle landen waar nu opstanden plaatsvinden zijn bewapend door het westen, niet in de laatste plaats door Nederland.
Zie hiervoor diverse artikelen op de website van de Campagne tegen Wapenhandel ( http://www.stopwapenhandel.org):
- 'Nederland levert wapens aan dictators in het Midden-Oosten'
"Nederland is de afgelopen jaren producent en doorvoerhaven geweest voor onder meer pantservoertuigen, vrachthelikopters en honderdduizenden granaten en patronen voor het Midden-Oosten. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken zegt "Onder de huidige omstandigheden worden uiteraard geen wapens geexporteerd naar landen waar het onrustig is." Nogal opportunistisch om niet meer te leveren nu de bevolking in opstand komt, terwijl gewoon werd geleverd toen de bevolking onderdrukt werd."
( http://www.stopwapenhandel.org/node/1083)
- Opinieartikel 'Nederland bewapent dictators' van de Campagne tegen Wapenhandel, Oxfam Novib, IKV Pax Christi en Amnesty International, in de Volkskrant van 15 maart jl:
"Het instellen van een wapenembargo als de vlam in de pan slaat, is mosterd na de maaltijd. Nog veel beter is het om van tevoren een goede risicoanalyse te maken of de kans bestaat dat bepaalde wapens worden ingezet bij mensenrechtenschendingen. De Nederlandse regering denkt daar te lichtvaardig over. Dat geldt niet alleen voor de export van wapens, maar ook voor de doorvoer van wapens via Nederland."
( http://www.stopwapenhandel.org/node/1119)
Zie ook het naar aanleiding van dit stuk geschreven artikel 'Geweld in Libië herinnert aan gevolgen ongecontroleerde wapenhandel' van Siebrich Visser in ViceVersa.
( http://www.viceversaonline.nl/2011/03/geweld-in-libie-herinnert-aan-gevolgen-van-ongecontroleerde-wapenhandel/)
- De wapenleveranties gaan ondertussen vrolijk door, bijvoorbeeld aan Saoedi-Arabië ('Saudi tanks ready to crush dissent - with Thales Nederland equipment'):
"Despite all the recent turmoil, Thales Nederland sent out a news release last month about the successful implementation of its SOTAS intercom equipment - "key chain in all operational communication"- in the US-supplied Abrams M1A2S main battle tanks for Saudi Arabia."
( http://www.stopwapenhandel.org/node/1114)
Onderzoeker Martin Broek zette voor RTL Nieuws de wapenleveranties vanuit en wapendoorvoer via Nederland naar landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten op een rijtje.
( http://www.stopwapenhandel.org/sites/stopdewapenhandel.antenna.nl/files/MO_OverzichtMJBroek.pdf)
Komende donderdag (24 maart) debatteert de Tweede Kamer over het Nederlandse wapenexportbeleid. Ongetwijfeld komen daar ook de wapenleveranties aan het Midden-Oosten en Noord-Afrika aan de orde. Er is nog net tijd om de petitie 'Stop wapenhandel naar het Midden-Oosten' van de Campagne tegen Wapenhandel te tekenen.
( http://petities.nl/petitie/stop-wapenhandel-naar-het-midden-oosten)
Ook Freek Landmeter (directeur van IKV Pax Christi) bepleit in een opinieartikel in NRC Next ('Eerst geven we wapens, dan grijpen we in') een strikter wapenexportbeleid:
"Houden we vanaf nu echt op met wapenleveranties of doorvoer van wapens aan regimes die mensenrechten schenden? Of blijft geld verdienen voor ons belangrijker en plakken we liever pleisters dan dat we leed voorkomen?"
( http://www.ikvpaxchristi.nl/news/?v=2&cid=1&id=1256&lid=)
Twee andere artikelen uit de internationale pers over wapenleveranties aan Libië:
- 'Libya replete with EU arms as Gaddafi massacres protesters' van Andrew Rettman in de EUobserver van 22 februari:
"As dead bodies pile up on the streets of Tripoli and blocked phone lines hamper the EU evacuation effort, the latest EU figures show that EU countries just two years ago granted over €160 million of export licences to Libya for small arms and electronic jamming equipment."
( http://euobserver.com/892/31853)
- 'Het Westen komt eigen wapens tegen in Libië (IPS, 9 maart):
"Als Navo-strijdkrachten een "no-fly" zone boven Libië willen instellen of een militaire operatie in Libië overwegen, dan krijgen ze kampen met de wapensystemen die ze het land zelf verkocht hebben in de voorbije decennia."
( http://www.ipsnews.be/artikel/het-westen-komt-eigen-wapens-tegen-libie)
BLOGS EN NIEUWSOVERZICHTEN
Het is een hele opgave de berichtgeving over Libië, en breder over de ontwikkelingen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten, te volgen.
Enkele blogs en nieuwsoverzichten:
- live blog op Globalinfo: http://www.globalinfo.nl/Nieuws/globalinfo-live-blog.html
- informatie en updates over de protesten op de Vredessite: http://www.vredessite.nl/middenoosten/2011/mideastupdates.html
- facebookpagina 'Libyan revolution for the Libyans - Against foreign intervention', waar diverse artikelen verzameld worden:
http://www.facebook.com/pages/Libyan-revolution-for-the-Libyans-Against-foreign-intervention/145380012191110#!/pages/Libyan-revolution-for-the-Libyans-Against-foreign-intervention/145380012191110?sk=wall
Al eerder genoemd:
- weblog Peter Storm: http://peterstormschrijft.wordpress.com/
- weblog 'Obama's oorlog': http://obamasoorlog.blogspot.com/
|
| Read more about: antimilitarisme globalisering vrijheid, repressie & mensenrechten wereldcrisis | | supplements | | some supplements were deleted from this article, see policy | |
