english
nederlands
Indymedia NL
Independent Media Centre of the Netherlands
Indymedia NL is an independent free communication organisation. Indymedia offers an alternative approach to the news by using an open publishing method for text, images, video and audio.
> contact > search > archive > help > join > publish news > open newswire > disclaimer > chat
Search

 
All Words
Any Word
Contains Media:
Only images
Only video
Only audio

Dossiers
Agenda
CHAT!
LINKS

European NewsReal

MDI's complaint against Indymedia.nl
Courtcase Deutsche Bahn vs. Indymedia.nl
Topics
anti-fascisme / racisme
europa
feminisme
gentechnologie
globalisering
kunst, cultuur en muziek
media
militarisme
natuur, dier en mens
oranje
vrijheid, repressie & mensenrechten
wereldcrisis
wonen/kraken
zonder rubriek
Events
G8
Oaxaca
Schinveld
Schoonmakers-Campagne
Help
Tips for newbies
A short intro into Indymedia NL
The policy of Indymedia NL
How to join?
Donate
Support Indymedia NL with donations!
Lawsuits cost a lot of money, we appreciate every (euro)cent you can spare!

You can also direct your donation to Dutch bank account 94.32.153 on behalf of Stichting Vrienden van Indymedia, Amsterdam (IBAN: NL41 PSTB 0009 4321 53)
Indymedia Network

www.indymedia.org

Projects
print
radio
satellite tv
video

Africa
ambazonia
canarias
estrecho / madiaq
kenya
nigeria
south africa

Canada
hamilton
london, ontario
maritimes
montreal
ontario
ottawa
quebec
thunder bay
vancouver
victoria
windsor
winnipeg

East Asia
burma
jakarta
japan
manila
qc

Europe
alacant
andorra
antwerpen
armenia
athens
austria
barcelona
belarus
belgium
belgrade
bristol
bulgaria
croatia
cyprus
estrecho / madiaq
euskal herria
galiza
germany
grenoble
hungary
ireland
istanbul
italy
la plana
liege
lille
madrid
malta
marseille
nantes
netherlands
nice
norway
oost-vlaanderen
paris/île-de-france
poland
portugal
romania
russia
scotland
sverige
switzerland
thessaloniki
toulouse
ukraine
united kingdom
valencia
west vlaanderen

Latin America
argentina
bolivia
brasil
chiapas
chile
chile sur
colombia
ecuador
mexico
peru
puerto rico
qollasuyu
rosario
santiago
tijuana
uruguay
valparaiso

Oceania
adelaide
aotearoa
brisbane
burma
darwin
jakarta
manila
melbourne
oceania
perth
qc
sydney

South Asia
india
mumbai

United States
arizona
arkansas
atlanta
austin
baltimore
big muddy
binghamton
boston
buffalo
charlottesville
chicago
cleveland
colorado
columbus
danbury, ct
dc
hampton roads, va
hawaii
houston
hudson mohawk
idaho
ithaca
kansas city
la
madison
maine
miami
michigan
milwaukee
minneapolis/st. paul
new hampshire
new jersey
new mexico
new orleans
north carolina
north texas
nyc
oklahoma
omaha
philadelphia
pittsburgh
portland
richmond
rochester
rogue valley
saint louis
san diego
san francisco
san francisco bay area
santa barbara
santa cruz, ca
seattle
tallahassee-red hills
tampa bay
tennessee
united states
urbana-champaign
utah
vermont
western mass
worcester

West Asia
armenia
beirut
israel
palestine

Topics
biotech

Process
discussion
fbi/legal updates
indymedia faq
mailing lists
process & imc docs
tech
volunteer
Credits
This site is produced by volunteers using free software where possible.

The system we use is available from:mir.indymedia.de
an alternative is available from: active.org.au/doc

Thanks to indymedia.de and mir-coders for creating and sharing mir!

Contact:
info @ indymedia.nl
a.s. Zaterdag Herdenking Aanslag Bevolkingsregister A'dam.
Koos - 24.03.2010 13:57

de Actie van de Eeuw!

ACTIE van de EEUW(de vorige):

Aanslag Bevolkingsregister.

Tijdens de eeuwwisseling rond 2000, kwam een aardig gedeelte van aktievoerend Nederland bijeen in het toen nog begaanbare Vrankrijk in Amsterdam, om de aanslag op het Amsterdamse Bevolkingsregister uit te roepen tot de ACTIE VAN DE EEUW.
Bij de stemming (ja, dat deden we toen!) kwam begrijpelijk geen enkele andere actie in de buurt. Doel, idee, creativiteit, inzet, opoffering, voorbeeld, resultaat, loslippigheid en de slachtoffers, het was voor de aanwezigen in de Spuistraat een makkelijke keus.
Velen komen jaarlijks naar de Februari-staking, terecht. Maar waarom er weinigen naar de jaarlijkse herdenking op de Plantage komen? Ik weet het niet.
Aanstaande zaterdagmorgen 27 Maart, 10u30. (op de hoek naast Artis).


In 1943 plegen leden van het zogenoemde kunstenaarsverzet een aanslag op het Bevolkingsregister aan de Plantage Kerklaan. Marieke Prins schreef voor 'Reisgids voor de Tweede Wereldoorlog' (Uitgeverij Bert Bakker, 2005) een reportage over deze gebeurtenis.
Plantage Kerklaan 36-38
Televisiekijkend Nederland zal het pand aan de Amsterdamse Plantage Kerklaan 36-38, naast de ingang van dierentuin Artis, vooral herkennen als Studio Plantage. Hier worden bekende praatprogramma's als B&W en Buitenhof opgenomen. Maar het gebouw van de negentiende-eeuwse architect Van Mourik is om nog een andere reden in the picture bij bezoekers van de hoofdstad. Hier was tijdens de oorlog de gemeentelijke afdeling Burgerlijke Stand, Bevolkingsregister en Verkiezingen gevestigd. De persoonsgegevens van iedere Amsterdammer werden er bewaard, van de plaats in het gezin tot beroep, godsdienst en verhuisdata. Hierdoor vormde het een rijke bron van gegevens voor de bezetter, die het archief dan ook dankbaar inzette bij de opsporing van joden, arbeidskrachten en verzetsmensen.
Kunstenaarsverzet
Op een zaterdagavond, 27 maart 1943, verschijnen er negen personen, van wie zes in politie-uniform, voor de toegangsdeur van het pand. Het zijn leden van het zogenoemde kunstenaarsverzet, onder wie beeldhouwer Gerrit van der Veen, schilder-schrijver Willem Arondéus en de schrijver en Spanje-deskundige Johan Brouwer. Arondéus draagt die avond het uniform van een politiecommandant en treedt op als leider van het groepje. Arondéus maakt de vier bewakers van het bevolkingsregister wijs dat zich in het pand verdachte personen schuilhouden. De 'politieagenten' eisen toegang en vragen de bewakers te helpen zoeken. De list werkt: de verzetsmensen worden binnengelaten en weten de bewakers te overmeesteren. Omdat ze van tevoren hebben afgesproken dat er geen doden mogen vallen, gaan de overvallers zorgvuldig met hun gevangenen om. Ze nemen de bewakers hun wapens af, slaan hen in de boeien en geven ze voor de zekerheid nog een verdovende injectie, alvorens hen met getapete ogen via de achterdeur naar de dierentuin te versjouwen. Daar laten ze de bewakers op de grond achter midden tussen de onderduikers die zich bij de dierenkooien verborgen houden.
Vijf tijdbommen
Intussen trekken de andere overvallers zo veel mogelijk archiefkasten open. Ze gooien de persoonskaarten op de grond en overgieten ze met de brandstof benzol. Op strategische punten in het gebouw plaatsen ze vijf tijdbommen. De architect Koen Limperg, die deel uitmaakt van het kunstenaarsverzet, heeft van tevoren op tekeningen aangegeven waar de bommen het meeste effect zullen hebben. Om een uur of elf, wanneer de overvallers zich allang uit de voeten hebben gemaakt, gaan de tijdbommen af en zetten ze het gebouw in lichterlaaie.
Weinig haast met blussen
De gealarmeerde brandweer - die is getipt over de bedoeling van de brand - maakt aanvankelijk weinig haast met blussen, om vervolgens overvloedig water naar binnen te spuiten zodat de persoonskaarten nog eens extra beschadigd raken. Als de brand is gedoofd blijkt echter dat de overval, ondanks de goede voorbereiding, slechts gedeeltelijk is geslaagd. De stapels persoonskaarten zijn te compact om goed brand te vatten en de ijzeren archiefkasten hebben de administratie goed beschermd. Slechts 15 procent van de systeemkaarten is volledig verloren gegaan. Het gebouw is daarentegen zwaar beschadigd. De ramen zijn gebarsten en de zolder met het schuine dak is verdwenen. De afscheiding ervan is boven het huidige zolderloze pand nog steeds te zien: twee grijze driehoeken op aangrenzende muren markeren de loop van het oude dak.
Plaquette Plantagestudio
De Duitsers loven een grote beloning uit voor tips over de aanslagplegers. Het duurt dan ook niet lang voordat de groep wordt verraden: binnen twee weken worden de meeste daders en hun helpers door de Sicherheitsdienst opgepakt. Op 1 juli, na een proces in het Tropenmuseum - op tien minuten loopafstand van het voormalige bevolkingsregister - worden twaalf leden gefusilleerd. Arondéus is een van hen. Een plaquette met de twaalf namen hangt aan de gevel van de huidige Plantagestudio. Hij is ontworpen door Willem Sandberg, de toenmalige conservator van het Stedelijk Museum en de enige van de groep die de oorlog heeft overleefd.
Glazen tranen
De naam van nog een overvaller ontbreekt op de plaquette: die van Gerrit van der Veen. De beeldhouwer weet aan de SD te ontkomen en onderneemt nog verschillende aanslagen. Op 1 mei 1944 pleegt hij een overval op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans, waar leden van het verzet worden vastgehouden. De bewaking betrapt hem en neemt hem onder vuur: zwaargewond wordt Van der Veen afgevoerd naar een onderduikadres, waar hij niet veel later wordt gearresteerd. Op 10 juni wordt hij in de duinen bij Overveen gefusilleerd.
Op de gevel van voormalige luchtplaats van de gevangenis - nu het Max Euweplein - hangt tegenwoordig een blauw vlak met glazen tranen ter herinnering aan de gevangenen, de bevrijdingspoging van Van der Veen en een latere overval door de bekende verzetsman Johannes Post.


- E-Mail: koosborghouts@kpnmail.nl
 
supplements
> indymedia.nl > search > archive > help > join > publish news > open newswire > disclaimer > chat
DISCLAIMER: Indymedia NL uses the 'open posting' principle to promote freedom of speech. The news (text, images, audio and video) posted in the open newswire of Indymedia NL remains the property of the author who posted it. The views in these postings do not necesseraly reflect the views of the editorial team of Indymedia NL. Furthermore, it is not always possible to guarantee the accuracy of the postings.