De nieuwe centrale bibliotheek van Amsterdam
KH - 13.01.2008 18:50
Oorlog aan de terreur
De avonden
Amsterdam heeft een nieuwe bibliotheek, maar de helft van de oorspronkelijke boeken is verdwenen, ook de werknemers. Ik ging dan recentelijk toch maar eens kijken, en er staan veel computers, leuk, maar toch: veel tijdschriften en boeken, vooral esoterie, zijn verdwenen. Er is nog wel wat New Age en er is een afdeling gezondheid, gebaseerd op de idee dat wie niet rookt automatisch geen kanker krijgt. Dat is natuurlijk onzin, maar tegenwoordig zijn ook veel artsen socialist, of tenminste op zijn PvdA's.
Het hele gebouw, wat er prachtig uitziet en me direct gevoelens van heimwee gaf naar de zomer, om daar dan op de stoep een sigaret te kunnen roken in de zon, ademt een sfeer en een lucht van PvdA, ik weet bij God niet waarom. Gerard Reve en Herman Brood voeren de toon. Er zitten veel allochtone studenten te studeren, zonder nu politiek incorrect te willen zijn, ik bedoel het als compliment, wat wel een sympathiek gevoel is. Maar anders dan studie ruimte is het nog niet in vorm. Het lijkt op een schip dat nog niet de haven uit is, en maar half geladen is. Ook doemen er gevoelens van calvinisme bij me op, vanwege de zuinige invulling van de boekenkasten. Wel zit er iemand piano te spelen.
Ik begrijp dat men de digitale poot wat meer wil bevorderen, maar een boek heeft toch altijd een meerwaarde, een persoonlijke waarde. Is dan deze bibliotheek net zoals de metro en de Bijlmermeer en het gemeentehuis weer met ingebouwde defecten of ruimtegebrek opgeleverd? En zal ze straks uiteenvallen in allerlei deelraden? Ik vind trouwens dat het oude hoofdpostkantoor dat bij de spoorweg stond uit milieuvriendelijke overwegingen, of liever de hoogbouw die ervan is overgebleven voortreffelijk aansluiten bij de architectuur van de nieuwe bibliotheek; jammer dat deze weg moet.
Met de sloop van de laagbouw is begonnen in de week van de eerste aanvallen op Baghdad, in de 'oorlog aan de terreur'. Ik vond dat symbolisch. De binnenkant van het tijdelijk ondergebrachte Stedelijk Museum in het overgebleven stuk hoogbouw vind ik vreselijk. Ik had hier een gesprek met de manager, en ik bekende hem dat ik het postkantoor meer artistieke uitstraling vond hebben.
Dit gebouw was op de eeuwigheid gebouwd, van een mooi soort steen, met een interieur uit de DDR sfeer. Ik dacht eerst dat het daarom weg moest, net zoals Saddam. Maar ik zie nu dat de bibliotheek door Europa gesubsidieerd de zelfde trekken heeft, dus daar kan het niet aan liggen. Maar zouden er daarom alleen nog maar Europees maatschappelijk verantwoorde boeken en tijdschriften in de kast mogen staan?
Ik krijg net als bij de Avonden van Reve weer zo'n gevoel van gevoelsarmoede in dit kleine land Nederland dat altijd ruimtegebrek heeft en waar altijd weer teveel mensen zijn. De constatering hiervan is er nog steeds, het probleem wordt erin bevestigd en verergerd; een oplossing is er nog steeds niet, ook niet in de omvang van deze bibliotheek, met alle respect trouwens. Het is geen mislukking, maar ze was zo hard nodig dat ik bang ben dat men er daarom nog wat zuinig mee omgaat.
Ik zat hier achter een computer, en keek vanuit de west vleugel uit over het Centraal Station en een ondergaande zon. Dat was een prachtig gezicht, maar een zwarte man die Arabisch las naast me zei dat ik niet naar hem moest kijken óf ergens anders moest gaan zitten. Ik zei: "Ik houd van de natuur." Hij dacht natuurlijk dat ik net als al die andere Hollanders homo was.
Van de week heb ik trouwens nog een ander typisch 'Nederlandisme' meegemaakt: de huidige interpretatie van het begrip privacy. Daarmee is het volgens een Brits onderzoek slecht gesteld in Nederland.
Ik moest pas op het stadhuis een adres opvragen van iemand die ik uit het oog verloren ben, en voor wie ik belangrijke levensreddende informatie had. De nieuwe privacywet echter maakt het onmogelijk om nog zomaar adressen op te vragen op het stadhuis. Je kunt misschien nog ergens via allerlei administratieve rompslomp je eigen privacy volstrekt opgeven om elders bij een archief zoiets te betrachten. Maar dat is voor mij werkelijk teveel aantasting van mijn eigen privacy, vooral omdat ik een gratis dienst verleen. Nederlanders maken voortdurend dezelfde fout omdat niemand in zijn boerenlompheid begrijpt wat privé is en wat publiek: publiek is een hoer; privacy gaat niet verder dan het condoom. Diepzinniger is de Nederlander niet, en hij zal daarom altijd het paard achter de wagen spannen, en ongevraagd achter in uw kont klimmen terwijl hij anonimiteit eist - ook en vooral van u natuurlijk. Hij zal u hierbij met twee woorden aanspreken, dat is respect.
Het eerste dodelijke slachtoffer van de privacywet is dus gevallen, wat mij betreft. Het spijt me.
Binnen de afdeling gezondheid wordt veel aandacht besteed aan Aids in de bibliotheek, zag ik, Dat is maatschappelijk verantwoord en heeft ook met privacy te maken. Stelt u zich voor dat net zoals bij de inductie van kanker naar roken achter het rookverbod, de inductie gemaakt wordt van Aids naar seks, en dat laatste verboden wordt?! Alleen neuken mag nog.
Daarom is het zo hard nodig dat er weer eens wat esoterie in de bibliotheek komt; ergens anders bestaat geen werkelijke privacy. Tegelijkertijd schept dit soort privacy een gevoel voor verhoudingen. Dat de meeste mensen niet weten waar ik het over heb, is duidelijk.
|
