|
|  |
Prachtig Communistisch boek
Marco Hanekam - 30.10.2007 23:47
Enige tijd geleden kregen we het verzoek van Max van den Berg, vanaf 1 januari 1946 tot aan de opheffing lid van de CPN, om aandacht te besteden aan zijn boek "Tegenwicht". De redactie bestaat uit communisten van de generatie van na Van den Berg en uiteraard is de belangstelling voor het wedervaren van hem en zijn lotgenoten groot. Vandaag de dag worden we door de burgerlijke pers immers op een niet aflatende stroom van antipropaganda over het communisme en de geschiedenis van het communisme getrakteerd.
Mickey Mao, een echte Commie!
Kameraadschappelijk drankje!
Die antipropaganda moet ons doen geloven dat communisten ofwel doortrapte misdadigers ofwel debiele meelopers waren. Van den Berg, die zich in zijn boek overigens niet beperkt tot politiek maar blijk geeft van een zeer ruime belangstelling, zet de hem bekende communisten neer als gewone mensen met gewone talenten en gewone gebreken. Wat de meeste wel gemeen hebben is dat ze een ideaal in de praktijk trachtten te brengen door voortdurend en hard werken.
Wat dat werk betreft, de redactie heeft grote bewondering voor de tijd en energie die door Max van den Berg in de loop der jaren aan de CPN is besteed. En dat allemaal voor een uiterst karig loontje! Waar vind je dat nog in een tijd waarin werk alleen maar van belang schijnt als daar een fikse geldelijke beloning tegenover staat?
Als persoon dringt Max van den Berg zich geen enkel moment op aan zijn lezers. Hij cijfert zich ook niet weg. Ook dat valt op in het huidige tijdperk waarin het individu zich altijd hoog nodig, ook al is het nog zo ongepast, op de voorgrond wil plaatsen. In zijn relaas over het verdrinken van zijn halfbroertje die in een inrichting verbleef, raakt zijn persoonlijk verdriet niet ondergesneeuwd. Maar van net zo'n groot belang is de actie die hij in die tijd ondernam om een herhaling van een dergelijk ongeluk te voorkomen. "Geen rouwende stille tocht van 10.000 bewoners uit Apeldoorn, geen vrachtwagens vol bloemen aan het hek, geen opgewonden reportages over schandelijke toestanden in inrichtingen, geen hijgende vragen in de Tweede Kamer en zeker geen interviews met de verdrietige ouders. Er werd gewoon gedaan wat er gedaan moest worden en daarmee uit", aldus Max van den Berg. Dat kunnen de huidige generaties die met een krat bier en zak chips onder handbereik voor de TV hangen om van andermans leed te genieten in hun zak steken!
Het boek heeft geen wetenschappelijke pretenties, staat er in het voorwoord. Het is een persoonlijk relaas. Maar voor gedegen historisch onderzoek zijn boeken uit dit genre van groot belang. Bij lezing van het boek wordt men er voor de zoveelste keer mee geconfronteerd dat het toch wel kleine groepje actieve CPN-ers aan de basis heeft gestaan van tal van acties en veranderingen die in het naoorlogse Nederland hebben plaatsgevonden. Indonesië, het Auschwitz-comité, de acties voor loonsverhogingen in de 60e jaren, de vredesbeweging, et cetera, et cetera. Overal namen CPN-ers het voortouw. Nadat een eenmaal lopende actie door andere partijen en organisaties was overgenomen, trachtte men steevast de rol van de communisten te bagatelliseren. Dit patroon is bij de herdenkingen van de februaristakingen ook duidelijk te herkennen.
Van den Berg geeft op tal van bekende en minder bekende gebeurtenissen uit de CPN-geschiedenis een genuanceerde visie. Het verketteren en het uitsluiten van andersdenkenden is hem vreemd. Dat is terecht. De CPN is hier regelmatig mee de fout in gegaan, zie het overtuigende relaas van Van den Berg over de gang van zaken rond de Bruggroep. Maar weerhoudt dit hem ook van het uitspreken van een negatief oordeel waar dat op z'n plaats is? Moeten we, gezien in de context van de voortdurende pogingen communisme met antisemitisme te verbinden, het bekende verhaal over de joodse artsen in 1953 voor zoete koek slikken? Tegenwoordig zijn veel mensen er van overtuigd dat Stalin een antisemiet was. Maar de feiten liegen er niet om. Stalin had joden tot vriend (Kaganovitsj) en tot vijand (Trotski). Al in de dertiger jaren werd er in de Sovjet-Unie een joodse staat opgericht waar communistische joden vanuit de hele wereld, zelfs vanuit de VS, naar toetrokken. En, zoals Van den Berg zelf ook schrijft, de Sovjet-Unie was het eerste land dat Israël erkende. Hoewel er ongetwijfeld mensen zijn die zich communist noemen en tegelijkertijd de meest walgelijke antisemitische kletspraat uitslaan, als redactie van DeWaarheid.nl krijgen we daar het nodige van mee, moeten we toch voor ogen houden dat de mythe van de antisemitische Stalin slechts tot doel heeft communisme en nationaal-socialisme op één hoop te gooien en te veroordelen. Daar kunnen we alleen maar krachtig stelling tegen nemen.
Overigens krijgt de ongefundeerde haat die velen tegenwoordig jegens de Islam uiten meer en meer dezelfde functie die het antisemitisme in de vorige eeuw had. Een willekeurige bevolkingsgroep wordt uitgekozen om daar alle angst die wordt opgewekt door oorlogsdreiging en afbraak van sociale voorzieningen op af te wentelen. Het is daarom spijtig dat Van den Berg in zijn boek de zin "Homo's moeten van het dak af worden gegooid met hun hoofd naar beneden" als een citaat uit de Koran opvoert. Dat staat namelijk nergens in de Koran. Wel staat in enkele soera's (7:81, 27:55 en 29:29) een verwijzing naar het ook uit de Bijbel bekende verhaal van Loet (Lot) en Sodom. De teksten zijn in die soera's echter niet gelijkluidend en ook de verschillende vertalingen van de Koran in het Nederlands maken er telkens weer iets anders van. Wellicht dat fundamentalisten uit deze brei een veroordeling van homoseksuelen weten te interpreteren, maar het is maar zeer de vraag of dat de oorspronkelijke bedoeling van de soera's was. In zijn algemeenheid, als zich vragen voordoen van bronteksten en interpretaties daarvan, moeten we opmerken dat de theorie van de boven- en onderbouw van Marx tot het inzicht leidt dat de bronnen van het recht er voor de actuele inhoud van dat recht niet zoveel toe doen. Die inhoud wordt uiteindelijk bepaald door de productieverhoudingen. Dat is voor het Islamitisch recht niet anders, ook al wil menige moslim en antimoslim het anders zien.
Dat alles betekent niet dat Van den Berg tot de moslimhaters hoort, zijn beschrijving van zijn reis door Oezbekistan maakt dat meer dan duidelijk.
Er is ook het nodige af te dingen op de stelling van Van den Berg dat er vanaf 1933 in nazi-Duitsland een "scherp opsporings- en vervolgingsbeleid" jegens homoseksuelen tot stand kwam. Tot juni 1934 was de leiding van de SA immers in handen van Ernst Röhm, een felle nazi die geen geheim maakte van zijn homoseksuele voorkeur. Anderzijds is er dan de notoire homofoob Goebbels. De houding van de nazi's en van extreemrechts in het algemeen richting homoseksualiteit is gecompliceerder dan wel wordt aangenomen. De in de 70e jaren opgekomen gedachte dat homo's vanzelfsprekend wel voor een linkse en vooruitstrevende politiek zouden kiezen is apert onjuist. De kwestie is van belang omdat in die tijd grote groepen CPN-ers een onderwerp als homo-emancipatie en meer nog het feminisme als centrale thema's van de partij zijn gaan zien. Het spreekt vanzelf dat discriminatie van homo's en veranderende rolpatronen tussen man en vrouw de nodige aandacht behoeven, maar een communistische partij zal zich toch altijd op de eerste plaats op de klassenstrijd dienen te oriënteren. Van den Berg noemt in zijn boek drie oorzaken die tot de ondergang van de CPN hebben geleid. Als vierde en ons inziens wellicht belangrijkste onderwerp zal dit verlies van oriëntatie op de klassenstrijd zeker bij die opsomming passen.
Het boek gaat overigens niet uitgebreid in op de ontwikkelingen binnen de CPN die uiteindelijk tot de opheffing van de partij hebben geleid. Van den Berg maakte de overstap naar GroenLinks maar kon daar zijn draai niet vinden. Op dit moment is hij een niet al te overtuigd lid van de SP. Dat is herkenbaar. Maar toch blijft dit alles een onverkwikkelijke geschiedenis. Al die communisten die na de opheffing van de CPN partijloos werden, die, zoals Van den Berg, met de beste bedoelingen naar GroenLinks overstapten en daar uiteindelijk niet welkom waren en vooral niet te vergeten degenen die zich vanuit splintergroepjes onderling gingen bestrijden, had dat alles niet anders gekund? Van den Berg schrijft dat Marcus Bakker in 1991 stelde dat de kiezers allang tot de opheffing van de CPN hadden besloten. Zonder zetels in de Tweede Kamer en met minder dan 5000 leden zou zelfstandig doorgaan geen zin hebben. Dat roept vragen op. Moet een communistische partij zich wel zo afhankelijk opstellen ten opzichte van de kiezers? Een grote kiezersaanhang is mooi meegenomen, maar belangrijker is toch de voorhoederol die een communistische partij, ook in tijden dat het communistische gedachtegoed op de achtergrond raakt, dient te bewaken. Een partij die geen acht slaat op zijn aanhang kan geen voorhoederol innemen. Maar een partij die zich door een al dan niet grote aanhang laat dicteren kan dat ook niet. Heeft een communistische partij zonder zetels in een burgerlijk parlementair orgaan wel bestaansmogelijkheden? We willen aan het belang van die zetels niets afdoen, maar communisten moeten het als het er op aan komt toch hebben van buitenparlementair werk. In dat laatste school de grote kracht van de CPN. Van den Berg maakt dat meer dan duidelijk.
De CPN is volkomen ten onrechte opgeheven. We hebben natuurlijk niet zoveel aan die constatering. Belangrijker is wat ons nu te doen staat. Van den Berg schetst een leven vol politieke activiteiten die gericht zijn op rechtvaardigheid en vrede. Hoe staat het er nu voor? De sociale zekerheid, die ten gevolge van internationale communistische druk tot stand is gekomen, wordt met de dag verder afgebroken. Het is niet voor niets dat die afbraak is begonnen in de 80e jaren, op het moment dat de communistische beweging in binnen- en buitenland begon te verzwakken. Onder het mom van strijd tegen het terrorisme worden de klassieke mensenrechten steeds meer tot een farce. De VS heeft zelfs de categorie "Nacht und Nebelgefangene" opnieuw uitgevonden. Nu de kapitalistische grootmachten het communisme overwonnen achten, maken ze zich op om elkaar weer te bevechten. Concurrentie en onderlinge strijd behoren immers tot het wezen van het kapitalistisch systeem. We zien dan ook een enorme wapenwedloop tussen de VS, China, India, Rusland en de EU. En daarbij gaat het weer om de bekende geschillen over grondstoffen en handelsroutes.
Maar leeft dit alles onder de bevolking? Duidelijk is dat er bij ieder incident weer heftige gevoelens van onbehagen naar voren komen. Niet zelden richten deze gevoelens zich, zoals hiervoor al gesteld, op buitenlanders en in het bijzonder op moslims. Een groot deel van de bevolking rent als een kip zonder kop achter iedere politieke populist aan. Die populisten op hun beurt verkondingen alleen maar wat het plebs wil horen. Overigens, de moslims zelf kunnen er ook wat van. Ook daar zien we een groep chaoten die ieder incident aangrijpen om in zinloze vernielzucht uit te barsten. Waar het werkelijk om gaat, de afbraak van de sociale zekerheid en klassieke mensenrechten en de toenemende oorlogsdreiging, dat blijft voor alle oproerkraaiers, autochtoon zowel als allochtoon, in het onbewuste hangen.
In de tijd van de CPN waren de mensen, ook niet- en anticommunisten, zich veel meer bewust van hun maatschappelijke positie. En dat kwam door die CPN! De bourgeoisie heeft er immers geen enkel belang bij om het eigen falen in de schijnwerpers te plaatsen. We moeten dus een partij opbouwen die van deze tijd is, wat onder andere dient te blijken uit taalgebruik en aandacht schenken aan moderne thema's, maar die zich de uitgangspunten en methodieken van de oude CPN ter harte neemt.
Die klus zal niet van vandaag op morgen geklaard zijn. Maar zo'n honderd jaar geleden was de situatie, met al zijn elkaar bestrijdende communistische splintergroeperingen, niet veel anders dan nu. Het is toen ook met vallen en opstaan gelukt een CPN op te bouwen. Zeker wat de methodieken betreft biedt het boek van Van den Berg een enorm inzicht. Alleen al daarom is het een waardevol boek.
Last but not least: ook de humor komt bij Van den Berg ruimschoots aan bod. Daarvan geven we geen voorbeelden. Koop het boek maar!
Het rijk geillustreerde boek is per post te bestellen voor 15 euro via e-mail  max.vdberg3@orange.nl
 E-Mail: max.vdberg3@orange.nl  Website: http://www.waarheid.nu
|
| Read more about: media vrijheid, repressie & mensenrechten | | supplements | |
