Oproep oprichting duurzame consumentenfederat
Joost Hardeman - 28.09.2004 15:37
Deze oproep is gericht aan iedereen die wil meehelpen aan de oprichting van een consumentenfederatie die ijvert voor mens, aarde, dier, cultuur- en milieu. Een nationale en internationale consumentenfederatie kan aan de vraagkant van de markt een tegenmacht worden van multinationals en banken. Dit is ook een oproep aan alle maatschappelijke organisaties die op een of meer van deze terreinen actief zijn, om naast hun huidige activiteiten hun doelstellingen ook actief in de markt namens consumenten na te gaan streven.
Amsterdam, oktober 2004
De 21e eeuwse consumentenbeweging
Oproep aan allen die zich richten op rechten, vrijheden en waarden voor mens, dier, aarde, cultuur en milieu
Deze oproep is gericht aan iedereen die wil meehelpen aan de oprichting van een consumentenfederatie die ijvert voor mens, aarde, dier, cultuur- en milieu. Een nationale en internationale consumentenfederatie kan aan de vraagkant van de markt een tegenmacht worden van multinationals en banken. Dit is ook een oproep aan alle maatschappelijke organisaties die op een of meer van deze terreinen actief zijn, om naast hun huidige activiteiten hun doelstellingen ook actief in de markt namens consumenten na te gaan streven.
Als andersglobalist ijver je voor (deel)belangen van mens, dier, aarde, cultuur en milieu in de wereld. Met het oog op een duurzame toekomst, waarin het ook voor volgende generaties goed toeven is. Niet alleen voor een kleine groep mensen of mensen uit de rijke landen, maar voor alle mensen nu en na ons. In deze rol draag je een grote verantwoordelijkheid, niet alleen door wat je zelf doet, maar ook door wat je doet samen met al die andere andersglobalisten, elk op je eigen specifieke gebied, als behartiger van de (duurzame) vrijheden en waarden.
Het wordt in deze tijd van bezuinigingen weer heel duidelijk dat onze democratie niet per definitie bescherming biedt aan sociale verworvenheden en duurzaamheidswaarden. Op het punt van sociale rechten en sociale zekerheid blijken de resultaten van de door voorgaande generaties gevoerde strijd, op dit moment tegen ingrepen van de staat verdedigd te moeten worden. Voor de verdediging daarvan zijn de vakbonden in actie gekomen. Ook nu weer blijkt, dat als dat verzet breed gesteund wordt, geen regering in staat is om die sociale rechten en verworvenheden af te breken. Stel dat de vakbonden er niet meer zouden zijn, dan was het een kwestie van tijd tot het hele sociale bouwwerk tot de grond toe was afgebroken.
Ook mondiale ongelijkheid en natuur en milieu staan opnieuw onder vuur nu het brandpunt van de aandacht van mensen en media zich op het moment wat meer op andere punten richt. Op het brede terrein van duurzaamheid bestaan er tot op heden nog geen organisaties zoals de vakbonden, die de vrijheden, rechten en waarden van mens, dier, aarde, cultuur en milieu structureel met vergelijkbare kracht kunnen verdedigen. Duurzaamheidswaarden zijn in feite vogelvrij, overgeleverd aan de grillen van regeringen en de huidige vrije markteconomie. Binnen die beperkte mogelijkheden zijn tal van maatschappelijke organisaties, organisaties van andersglobalisten en vele kritische mensen al jarenlang actief om de vaak onwillige overheden te beïnvloeden. De toegenomen marktwerking en de terugtredende overheid in een globaliserende wereld maken echter dat ook overheden steeds minder grip hebben op veel ontwikkelingen en met globalisering samenhangende problemen.
Steeds meer economische macht in de markt is eenzijdig terechtgekomen bij de gezamenlijke multinationals. Een structurele consumenteninvloed, laat staan een consumentenmacht die duurzaamheidseisen aan bedrijven kan opleggen, is nagenoeg afwezig in de markt. Een gezonde markt wordt juist gekenmerkt door een ongeveer gelijke macht aan de vraag- en aanbodkant. De uitdaging is daarom om de vraagkant van de markt te versterken en te organiseren tot een machtsfactor, zodat het verstoorde marktevenwicht wordt hersteld.
Een gebrek aan tegenkrachten heeft gemaakt dat het mondiale bedrijfsleven de haar geboden ruimte als vanzelfsprekend heeft ingenomen en is verworden tot de meest ondemocratische supermacht op aarde.
Het gaat er nu om dat breed gedragen opvattingen over de noodzaak van een duurzame wereld, opvattingen die door grote delen van de wereldbevolking worden gedeeld, voortaan niet verder meer door de markt genegeerd mogen en kunnen worden.
De gezamenlijke organisaties in Nederland die opkomen voor mens, dier, aarde, cultuur en milieu organiseren meer dan twee miljoen leden en sympathisanten. Wereldwijd gaat het om een aanhang van vele miljoenen sympathisanten. Mensen die duurzaamheid belangrijk vinden, maar die ook consument zijn. Mensen die samen een grote economische macht vertegenwoordigen, mits die macht georganiseerd wordt. Greenpeace heeft destijds in de actie tegen Shell, tegen het afzinken van de Brent Spar, laten zien wat consumentenacties teweeg kunnen brengen. De wilde actie tegen Albert Heijn in verband met de beloning van topman Moberg heeft dat meer recent nog eens zichtbaar gemaakt. Het wordt daarom de hoogste tijd dat wij gaan beseffen dat mensen in hun rol van consument een enorme economische macht vertegenwoordigen die aangewend kan worden om een structurele invloed te gaan vormen, die het verstoorde marktevenwicht kan gaan herstellen.
Welke rol kunnen wij spelen?
De organisaties die opkomen voor mens, dier, aarde, cultuur en milieu, afgekort tot PEACE (People, Animal, Earth, Culture, Environment) zowel in Nederland als in andere landen zouden een grote en misschien wel doorslaggevende rol kunnen spelen in het doorbreken van de bestaande verstarde machtsverhoudingen. Dat kan als de koopkracht die de huidige aanhang van deze organisaties gezamenlijk heeft, georganiseerd en gebundeld wordt, zowel in Nederland als in andere landen. De banken en multinationals houden hun machtspositie immers in stand door met “ons geld” dingen te doen die wij niet willen. Duurzaamheid van producten in de gehele productie en handelsketen is immers ook een onderdeel van de kwaliteit van een product.
Door de internationalisering van de andersglobaliseringsbeweging moet het, mede door de moderne communicatiemiddelen, nu mogelijk worden om via al bestaande netwerken een wereldwijde duurzame consumentenbeweging op gang te brengen. Een Nederlands initiatief als dit is een eerste stap op weg naar zo’n beweging.
Andersglobalisten en organisaties die de huidige wereldwijde impasse willen doorbreken zullen mede het voortouw moeten nemen bij de oprichting van PEACE-consumentenorganisaties gelieerd aan de huidige bestaande PEACE - organisaties, die op hoofdpunten samen onder de paraplu van een overkoepelende PEACE - consumentenfederatie gaan opereren. Als koepel wordt hiervoor binnenkort de Nederlandse PEACE-consumentenfederatie opgericht. In een later stadium zal dat gevolgd worden door de oprichting van een internationale PEACE-koepel.
De andersglobaliseringsbeweging is immers op dit moment verreweg de grootste en belangrijkste internationale vernieuwende beweging. Een beweging die opkomt voor de mondiale PEACE-waarden, rechten en vrijheden, die bovendien de potentie heeft om de mensheid nieuwe idealen en toekomstperspectieven te verschaffen. Namens de consumenten kan een overkoepelende consumentenfederatie als marktpartij eisen stellen aan de bedrijven. PEACE-eisen dus, waardoor het voor bedrijven veel moeilijker zal worden, op straffe van verlies van een fors marktaandeel, om zich te onttrekken aan de wensen van een groot deel van hun klanten en van veel mensen op deze wereld.
Deze oproep is een pleidooi om je aan te sluiten bij de PEACE- consumentenfederatie i.o. en om te ijveren dat binnen zo veel mogelijk bestaande organisaties een discussie op gang komt, die erover gaat om de activiteiten in genoemde zin uit te breiden, in welke juridische vorm dan ook.
Wellicht ten overvloede wordt hierbij opgemerkt dat de bestaande activiteiten van die organisaties onveranderd blijven, zoals dat tot op heden gebeurt. Daarnaast worden zij al dan niet in een nieuwe rechtspersoon als consumentenorganisatie ook actief in de markt om namens de leden en donateurs (dus leden in hun rol als consument) hun belangen beter te kunnen behartigen.
De nieuwe overkoepelende consumentenfederatie zal voor elk groter bedrijf een consumentenraad gaan oprichten (ook bij de banken en verzekeringsmaatschappijen) die de aandacht richt op de Peace-bedrijfsvoering in de hele productie, handels- en transactieketen van dat bedrijf. Die consumentenraden gaan de huidige misstanden en problemen signaleren en een begin maken met het bevorderen van een bedrijfs-PEACE-beleid via het opstellen van een prioriteitenagenda. Het doel is dat consumenten via consumentenorganisaties en -federaties aan banken en bedrijven PEACE-producteisen gaan stellen in ruil voor het geld dat consumenten gezamenlijk bij hen via hun klandizie besteden. In feite gaat het daarbij dus slechts om het stellen van aanvullende kwaliteitseisen aan producten.
Middels deze oproep vraag ik iedereen om deze handschoen op te pakken en de discussie hierover binnen de organisaties aan te gaan.
Daarnaast vraag ik iedereen die sympathiek staat tegenover dit initiatief zich aan te melden bij onderstaand e-mailadres als sympathisant van de PEACE-consumentenfederatie i.o. Ook worden mensen opgeroepen om actief mee te gaan doen als vrijwilliger bij de oprichting van de federatie en bij de uitvoering van de vele op stapel staande activiteiten. U kunt ook nog meer achtergrondinformatie krijgen. Een website is in de maak. Het is de bedoeling om met een aantal vrijwilligers de voorbereidende activiteiten te gaan uitvoeren die op niet al te lange termijn moeten uitmonden in een invloedrijke organisatie. Tijdens het Nederlands Sociaal Forum op 26,27 en 28 november vindt over deze oproep een forumdiscussie plaats.
© Joost Hardeman
e-mail:  jhardema@xs4all.nl
 E-Mail: jhardema@xs4all.nl  Website: http://onder constructie
|
