30 Jaar Chili of De slag om de waardigheid Comite Chili 1973-2003 - 02.09.2003 13:21
Vandaag roepen we iedereen op deel te nemen aan het eerbetoon voor de slachtoffers van het geweld en het militaire terrorisme van de dictatuur van Pinochet en samen met ons opnieuw waarheid en gerechtigheid te eisen onder de leus ˜Nee tegen 30 jaar straffeloosheid!. logo In deze agenda zijn de activiteiten en programma’s samengebracht rond de herdenking van de militaire staatsgreep in Chili op 11 september 1973. Voor de meest actuele informatie verzoeken wij de lezer de website regelmatig te bezoeken: http://www.exilio.org of http://www.noticias.nl Dinsdag 9 september 2003 Chili: 30 jaar straffeloosheid Voorafgegaan door de vertoning van historische beelden over de schending van de mensrech-ten in het Chili van Pinochet zal de Chileense mensenrechtenadvocaat Hugo Gutiérrez een lezing houden over het thema Mensenrechten in Chili vanuit het perspectief van de afgelo-pen 30 Jaar. Gutiérrez sinds 1989 namens de Chileense mensenrechtenorganisatie CODEPU (Corporatie voor de Openbare Verdediging) advocaat in de vele processen over de schendin-gen van de mensenrechten onder de dictatuur van Pinochet (1973-1990). Na de aanhouding van Pinochet in Londen (1998) en zijn terugzending naar Chili vormde hij samen met o.a de oprichtster van CODEPU, Fabiola Letelier, het collectief Fabiola Letelier & Asociados. Daar-naast doceert hij aan de ARCIS-universiteit in Santiago en maakt hij deel uit van de Corpora-tie voor Rechtsbijstand. In zijn inleiding zal Gutiérrez o.a. ingaan op de voorstellen van de regering-Lagos om de mensenrechtenkwestie in Chili definitief te regelen en genoegdoening te schenken aan de slachtoffers van de dictatuur en hun familieleden. Na de inleiding is er gelegenheid tot vragen en discussie. Muziek: Gabriel Aguilera (liedjes van Victor Jara) Plaats: Latijns Amerika Centrum, Nieuwe Herengracht 29, Amsterdam Tijd: 20.00 uur Organisatie: Comité Chili 1973-2003 Donderdag 11 september 2003 Met Allende in onze herinnering en in ons hart Herdenkingsbijeenkomst bij het monument voor Salvador Allende in Amsterdam. Ook 30 jaar na zijn door blijft de droom van Salvador Allende voor een rechtvaardiger Chili in een rechtvaardiger wereld actueel. Uit de Boodschap van Salvador Allende aan het Chileense Congres in 1971: ‘Een nieuwe samenleving scheppen, die iedere familie, iedere man of vrouw, iedere jongere en ieder kind verzekert van recht, veiligheid, vrijheid en hoop. Die allen het diepe gevoel bijbrengt geroepen te zijn om een nieuw vaderland op te bouwen, dat tegelijkertijd voor henzelf betekent werken aan een mooier, welvarender, waardiger en vrijer leven.’ Dezelfde politieke, economische, culturele en militaire krachten die de dictatuur van Pinochet in Chili mogelijk maakten, gaan nu rond over de wereld waar zij hun wil en overheersing op-leggen. Tijdens de bijeenkomst zullen, afgewisseld met muziek en poëzie, vertegenwoordigers van de Chileense gemeenschap en van de Nederlandse solidariteit oproepen het gedachtegoed van Allende met hoofd en hart te blijven uitdragen. Plaats: Salvador Allende Monument, Salvador Allendelaan, Slotervaart, Amsterdam Tijd: 19.30 uur Organisatie: Communistische Partij van Chili m.m.v. Comité Chili 1973-2003, Stichting Mapuche FOLIL, E.M.L.A., Nederlands Comité voor Vrijlating van Politieke Gevangenen in Chili, Stichting Pablo Neruda. Vrijdag 12 september 2003 Voorpresentatie van het boek ‘The Pinochet Affair, State Torrorism ans Global Justice’ Met de aanhouding van Pinochet in Londen 1998 als uitgangspunt gaat de auteur terug naar de staatsgreep in 1973 en toont aan hoe zijn paranoïde en autoritaire trekken hem ertoe brach-ten duizenden tegenstanders in Chili uit de weg te ruimen en goedkeuring te hechten aan ter-roristische acties in het buitenland. Zijn optreden riep wereldwijd een beweging voor de men-senrechten in het leven, die hem uiteindelijk noodlottig zou worden. Het boek, dat in novem-ber verschijnt bij Zed Books, beschrijft de botsing tussen politici en rechters, advocaten en organisaties voor de mensenrechten en stelt de implicaties voor het internationaal recht aan de orde. Roger Burach is historicus en directeur Onderzoek en Publicaties van het Center for the Stu-dies of the Americas (CENSA) aan de Berkeley Universiteit in Californië. Coreferent is Kees Biekaart, politicoloog, Latijns Amerika specialist, fellow van het Trans National Institute (TNI). Tentoonstelling: In de zaal worden affiches van de Nederlandse Solidariteitsbeweging met Chili tentoongesteld. Na afloop is de bar open. Plaats: Latijns Amerika Centrum (LAC), Nieuwe Herengracht 29, Amsterdam Tijd: 19.30 Taal: Engels en Nederlands Organisatie: Trans National Institute (TNI) en Comité Chili 1973-2003. Zaterdag 13 september 2003 Oecumenische dienst : ‘Om niet te vergeten ; voor Waarheid en Gerechtigheid’ Herdenking en eerbetoon aan de slachtoffers van de dictatuur, een roep om waarheid en ge-rechtigheid. Niet alleen in Chili anno 2003, maar ook elders in de wereld worden mensenrech-ten nog altijd met voeten getreden. Daarom wil deze oecumenische dienst zich ook niet be-perken tot een herdenking van de slachtoffers van de Chileense dictatuur, maar ook oproepen te blijven vechten tegen dezelfde onderdrukkende krachten van toen, die nog altijd wereldwijd de mensenrechten op grote schaal schenden. Voorgangers zijn Huub Oosterhuis, die als studentenpastor jarenlang voorzitter was van de Chili Beweging Nederland, Theo Beusink, R.K.-pastor van de Spaanssprekende gemeenschap in Amsterdam, Harry Smit, ten tijde van de staatsgreep werkzaam in Chili, nu werkzaam als pastor in Voorburg en Arianne van Andel, theologe en lid van het Comité Chili 1073-2003. Twee leden van de Chileense gemeenschap zullen een getuigenis afleggen van de schendin-gen van de mensenrechten waar zijzelf en vele duizenden met hen onder Pinochet slachtoffer van zijn geweest. De gebeden, overwegingen en getuigenissen worden afgewisseld met mu-ziek van de muziekgroepen Alturas, Chiligroep Bollenstreek en Winanda del Sur. Na afloop is er een gezellig samenzijn met wijn en empanadas. Plaats: Tichelse Kerk, Lijnbaansgracht 48, Amsterdam (Openbaar vervoer: v.a. Centraal Station bus 18, halte Nieuwe Willemstraat) Tijd: 15.00 uur Organisatie: Comité Chili 1973-2003 Vrijdag 19 september Documentaire films : Chili 30 jaar na de Staatsgreep El Caso Pinochet (De Zaak Pinochet) van Patricio Guzman (2001, 110 min.) Indringende reconstructie van de daden van Pinochet en de poging hem hiervoor ter verant-woording te roepen. In september 1998 bezoekt de Chileense senator voor het leven en dictator in ruste Augusto Pinochet Londen. Pijn in de rug brengt hem naar het ziekenhuis. Amper uit de narcose ont-waakt, arresteert Scotland Yard hem op verdenking van overtreding van de VN-conventie aangaande marteling, terreur en genocide. Sinds 1973, het jaar van Pinochets bloedige coup tegen president Salvador Allende, hebben Chileense burgers duizenden dossiers verzameld over willekeurige arrestaties, martelingen, verdwijningen en executies. Dat archiveren heeft evenwel geen enkele vrijlating van gevangenen opgeleverd, geen enkele veroordeling van moordenaars, en het heeft evenmin geholpen één enkel 'vermist' persoon terug te vinden. Ook niet toen de dictatuur in 1989 ophield te bestaan en de Chileense rechtbanken formeel weer onafhankelijk werden. In El Caso Pinochet volgt Patricio Guzmán de verwikkelingen na Pi-nochets arrestatie. De vraag of door een veroordeling van Pinochet gerechtigheid zal geschie-den, geeft de film de dynamiek van een juridische thriller. Guzmán verweeft in de voortgang van het juridische gevecht enkele bloedstollende getuigenissen van slachtoffers van de terreur, voor wie de zaak Pinochet erkenning van hun leed betekent en een begin vormt van het her-winnen van hun eigenwaarde. (Spaans, ondertiteling Engels) Volver a vernos – Pinochet’s Children (Ons weer te zien – De kinderen van Pinochet) van Paula Rodríguez (2002, 81 min.) Getuigenis van drie vertegenwoordigers van de generatie die opgroeide onder Pinochet. Jaren nadat zij als jongeren een vooraanstaande rol vervulden in het verzet tegen Pinochet’’s dictatuur, zien drie verzetsleiders elkaar terug en blikken terug op hun ervaringen. Zij denken na over de oorzaken die hen tot hun rebellie hebben gebracht, hun motivatie, de behoefte ruimte en vrijheid te creëren waar de dictatuur de grenzen had vastgesteld. Ten slotte praten zij over hun levensdoel na de ineenstorting van het autoritaire bewind. Paula Rodríguez, de maakster, werd geboren in 1963 in Santiago en studeerde film aan de Duitse Film- en Televisie Academie in Berlijn. Plaats: Filmhuis Cavia, Van Hallstraat 52 I , Amsterdam-West Tijd: 20.00 uur: Volver a Vernos 22.00 uur: El Caso Pinochet Entree: € 5.- Organisatie: Comité Chili 1973-2003 Zaterdag 20 september 2003 De Kracht van de Solidariteit In de jaren zeventig en tachtig kende Nederland een sterke solidariteitsbeweging met Latijns-Amerika. Tegen Pinochet en voor de Sandinisten in Nicaragua kwamen duizenden mensen op de been. Verzet tegen de dictatuur in Argentinië bereikte een hoogtepunt rond het wereldkampioenschap voetbal in 1978. Ook tegen andere dictaturen, waaronder die in Uruguay, werd geprotesteerd. In veel van die bewegingen speelden politieke vluchtelingen een belangrijke rol. Na de aftocht der dictators in de jaren tachtig was het gedaan met de grootschalige solidariteit met Latijns Amerika.. Veel ballingen keerden terug naar hun land. Andere problemen in wereld vroegen de aandacht. Slechts kleine groepen bleven bezig met straffeloosheid, mensenrechten, armoede en ongelijkheid in de voormalige dictaturen. Dat roept vragen op. Wat was de betekenis van de solidariteitsbeweging destijds en nu? Wat motiveert mensen tot solidariteit? Wat heeft de beweging wel en niet bereikt? Wat was en is de rol van de politieke vluchtelingen? Hoe kijken nieuwe generaties aan tegen solidariteit? Zijn er nieuwe vormen van solidariteit of moeten die worden ontwikkeld? Hoe moet het met de solidariteit in een minder overzichtelijke wereld, waar het socialistisch perspectief (Allende en de Sandinisten) is verbleekt en brute dictaturen plaats hebben gemaakt voor vaak nog beperkte democratieën? Dat alles in tijdperk van neoliberale globalisering, waarin ongelijkheid en individualisme steeds verder toenemen. Terwijl in de grote zaal van Paradiso op 20 september een benefietconcert plaats heeft voor de slachtoffers van de overstromingen in Santa Fe, Argentinië, wordt in de kleine zaal onder de titel ‘De Kracht van de Solidariteit’, geprobeerd antwoord te geven op bovenstaande vragen. Programma Kleine Zaal 16:00 uur 30 Jaar Chili of De slag om de waardigheid, waarin de presentatie van de brochure 'Chili: De droom van Allende na dertig jaar’ (Uitg. Comité Chili 1973-2003), videobeelden en een discussie over 30 jaar ballingschap 17:00 uur Argentinië: Gerechtigheid verjaart niet! Met video over de Grootmoeders van Plaza de Mayo, informatie over de afschaffing van de amnestiewetten en het werk van H.I.J.O.S. Nederland. Muziek Guadalupe Urbina 18:00 uur Uruguay: Internationale solidariteit met Juan Gelman (In zijn zoektocht naar zijn door de Uruguayaanse dictatuur ontvoerde schoondochter slaagde schrijver Juan Gelman erin zijn in gevangenschap geboren kleindochter terug te vinden. Van haar moeder nog altijd geen spoor.), muziek, poëzie, informatie met o.a. Luis Barros & Orlando Miño 19:00 uur Pauze, waarin ‘Memoria’, performance: beelden en geluiden (Condor Sound) 19:15 uur De kracht van de Solidariteit: Persoonlijke impressies: interviews, met o.a. Jan de Kievid, Bincho Alarcón, Alejandra Slutzky, Mies Bouhuys, Ramón Haniotis 20:00 uur Pauze 20:15 uur Verdediging van de Solidariteit: Hans van Heijningen, (Coördinator XminY Solidariteitsfonds), waarna discussie / vragen met het publiek Canción con todos 21.00 uur Slot Plaats: Paradiso, Ámsterdam Tijd: 16.00-21.00 uur Entree: Euro 7,50- (De opbrengst van deze dag is bestemd voor de solidariteitsprojecten in Santa Fe, Argentinië. Kaartjes bestellen: info@hijos.nl cci@noticias.nl De media over 30 Jaar na de Staatsgreep Ook de media gaan uitgebreid in op de staatsgreep, die 30 jaar geleden een einde maakte aan het veelbelovende experiment van het Chileense socialisme in democratie. Kijk vooral in de radio- en TV-gids. Hier melden we alvast een paar uitzendingen: Dinsdag 9 september: Andere Tijden, Nederland 3, 20.30-21.00 uur Het NOS-programma Andere Tijden wijdt haar uitzending aan de gebeurtenissen in Chili op 11 september 1973 en aan de gevolgen van de schendingen van de mensenrechten in het Chili van vandaag. Aan het woord komen o.a. voormalige Chileense ballingen in Nederland, zoals Noemí Baeza en Jorge Tapia, de eerste Chileense ambassadeur van Chili na Pinochet. Donderdag 11 september: AVRO 1 Op de Middag, Radio 1, ergens tussen 13.00 en 17.00 uur In de loop van het middagprogramma 1 Op de Middag blikt de AVRO terug op 11 september 1973 met gesprekken met een aantal betrokkenen, in Nederland woonachtige Chilenen en Nederlanders uit de solidariteitsbeweging. VRT-CANVAS, België 2 In het programma ‘Histories’ een themadocumentaire over 11 september 1973 in het rond het presidentiële Monedapaleis in Santiago, Chili. Tijd: 21.00 uur info: cci@noticias.nl tel. 020-6229781 |