| |
Groen radicalisme heeft bruine wortels Ralf Bodelier - 29.07.2003 11:01
De milieubeweging is gepacificeerd. Pragmatisch werkt ze aan een duurzame samenleving. Echter een kleine minderheid radicaliseert en pleegt terreur. Met sympathie van gematigd links. Het is de vraag of die sympathie terecht is. Wie wil begrijpen waar de eco-krijgers vandaan komen, moet terug in de geschiedenis van het groene denken. En stoot onvermijdelijk op bruine wortels. De achtergrond van de website is zwart, dus je moet twee keer kijken of het wel klopt. Inderdaad. Het klopt. Een beertje met een machinegeweer. Dit logo bedacht de Nederlandse milieubeweging Groen Front! voor de maand juni, de maand van het 'ecologisch oproer'. Een speelgoedbeertje. Maar met een heuse Kalasjnikov tussen de pluche pootjes. Groen Front! is een van de recente radicale milieubewegingen in Nederland. De teksten op haar site zijn gelardeerd met krijgsterminologie. Groen Fronters bouwen bunkers. Groen Fronters zijn 'radicale verdedigers van de aarde'. Groen Fronters willen geen halfslachtige oplossingen: 'No compromise in defense of mother earth.' Groen Front! heeft ook een eigen logo: een stenen bijl uit de prehistorie gekruist met een pijptang. De bijl lijkt op die uit Mussolini's fasces. De combinatie bijl en pijptang herinneren aan de totalitair gekruiste hamers uit Pink Floyds opera The Wall. Groen Front! is een dochter van het internationale Earth First. De groep laat in Nederland onder meer van zich horen in haar verzet tegen de Betuwelijn. Anders dan de gevestigde milieubeweging, en samen met het Earth Liberation Front ELF en het Animal Liberation Front ALF heeft Earth First geen boodschap aan overleg, pragmatisme en duurzaam ondernemen. Het is oorlog tussen deze soldaten van het milieu en iedereen die hen tegenspreekt. Afgelopen jaren claimden Nederlandse milieuactivisten tegen de tweehonderd misdrijven, waarvan justitie er nog maar enkele heeft opgehelderd. Daaronder valt bijvoorbeeld de grote brand bij de varkensslachterij Dumeco in Boxtel in maart 2001. Die richtte voor zestig miljoen gulden schade aan en werd opgeëist door het Dieren Bevrijdings Front, de Nederlandse tak van het ALF. Meer dan zestig vrachtwagens van veevoederfabrieken en pluimveebedrijven in Brabant en Gelderland vlogen afgelopen jaren in brand. Nog dagelijks worden proefvelden van bedrijven met genetisch gemodificeerde planten vernield. Op de website van Groen Front! staat een uitgebreide handleiding hoe je dat het meest effectief kunt aanpakken. En dan zijn er nog de bommeldingen bij restaurants van McDonalds, het opblazen van de Banque Parisbas in Arnhem en de bom bij een vestiging van de BASF in dezelfde stad. Het Earth Liberation Front, dat beide laatste aanslagen opeiste, gaf een korte maar duidelijke verklaring: 'Met de bomaanslagen in Arnhem hebben we willen laten zien dat we het niet langer meer pikken. Dat we niet langer werkloos willen toezien hoe de wereld naar de klote wordt geholpen.' Sinds de moord op Pim Fortuyn is er ook in Nederland belangstelling voor radicale milieuactivisten. Daarmee zijn we betrekkelijk laat. In Groot-Brittannië staat het Animal Liberation Front ná de IRA op de tweede plaats als terroristische organisatie. In de Verenigde Staten gelden Earth First!, het ALF en het ELF sinds enkele maanden als de belangrijkste binnenlandse terroristische dreiging. Afgelopen februari verklaarde de FBI in het Amerikaanse Congres dat eco terrorists de afgelopen vijf jaar meer dan zeshonderd aanslagen hadden gepleegd. Net als in Nederland ging het vooral om brandstichting. Echter de activisten stuurden ook bombrieven, bliezen huizen op en verwoestten kantoren van de Republikeinse Partij. In de VS houden zich inmiddels 26 lokale FBI-bureau's bezig met de dieren- en aardebevrijders. In Nederland waarschuwde de BVD pas ná de moord op Fortuyn voor de groeiende dreiging die van dierenrechtenactivisten uitgaat. Waarom reageert Nederland nu pas? Koesteren wij diep in ons hart sympathie voor de milieuterroristen? Met name voor de dierenbevrijders zou er wel eens genegenheid kunnen zijn, hoeveel schnitzels en barbecueworsten we verder ook verorberen. Want er zijn maar weinig supporters van de doorgaans hartverscheurende omstandigheden waaronder 160 miljoen dieren in de Nederlands bio-industrie op dit moment hun dood afwachten. Afhankelijk van de schattingen sneuvelen wereldwijd jaarlijks tussen de 17 en zeventig miljoen dieren in laboratoria. Het dan ook vanzelfsprekend, zeggen de dierenbevrijders, dat ze tegen zoveel onrecht in actie komen. Van doorslaggevend belang is daarbij hun aan Darwin ontleende veronderstelling dat dieren veel meer op mensen lijken dat we geneigd zijn te denken. Ook dieren in de bio-industrie en proefopstellingen voelen pijn, zijn zich bewust van hun uitzichtloze situatie en lijden daarom ondraaglijk. Om die reden vergelijkt Ingrid Newkirk, directeur en medeoprichter van de grootste Amerikaanse dierenrechtorganisatie People for the Ethical Treatment of Animals PETA het braden van kippen met het vergassen van joden. '6 million people die in concentration camps, but 6 billion broiler chickens will die this year in slaughterhouses'. ‘En als we deze permanente en wereldwijde holocaust willen beëindigen, voldoen individuele en gematigde acties niet meer.’ Dat schrijft Newkirks Oostenrijkse geestverwant Helmut. F. Kaplan in Tierrechte. Die Philosophie einer Befreiungsbewegung uit 2000, een van zijn negen boeken over het onderwerp. Kaplan: ‘Om de dieren uit de menselijke tirannie te bevrijden, zullen we alle krachten, op alle niveau’s moeten mobiliseren. Wanneer we willen weten welke middelen legitiem zijn om dieren uit hun wereldwijd aanwezige concentratiekampen te bevrijden, hoeven we maar één vraag te stellen: welke middelen zijn geoorloofd om mensen uit concentratiekampen te bevrijden?’ Het antwoord ligt voor de hand: alle middelen. Inclusief geweld waarin niets of niemand hoeft te worden ontzien. Deze variant van de internationale milieubeweging lijkt nieuw, maar heeft haar historische voorgangers. En die zijn niet radicaal links, zoals het ALF, het ELF en Earth First wellicht zelf menen, maar eerder radicaal rechts, met wortels in de verre negentiende eeuw. Dat wil zeggen: anti-democratisch, gewelddadig en met beduidend meer sympathie voor de natuur en het milieu, dan voor mensen die daarin leven. Wie terugkeert in de geschiedenis van het groene denken, komt bijvoorbeeld de Duitse filosoof Ludwig Klages tegen (1872-1956). Deze schreef in 1913 het ook vandaag nog invloedrijke essay Mensch und Erde en stelde daarin verrassend actuele onderwerpen aan de orde. Zo hekelde Klages de verstedelijking en de teloorgang van de ongerepte natuur, het kappen van oerbossen, uitroeien van planten- en diersoorten, de neerslag van industrieel roet in het landschap, het verdrijven van inheemse volkeren als de aboriginals en de indianen, de uitroeiing van olifanten en walvissen en de schandalige behandeling van slachtvee als louter handelswaar. Wat iemand als Klages tot voorganger van de huidige milieuradicalen maakt, zijn de diepgewortelde oorzaken die hij aanwijst voor alle ellende. De vooruitgang, de wetenschap en de techniek, gevolgd door het consumentisme en het nutsdenken. De allesomvattende ecologische ramp die deze verschijnselen veroorzaken, kan alleen nog maar gekeerd worden door een net zo allesomvattend verzet. Een radicaal verzet tegen de burgerlijke samenleving, tegen de economische vooruitgang, tegen de democratie, tegen de techniek en tegen het individualisme. Het onnatuurlijke en levensvijandige bestaan mocht, nee, moest bestreden worden. Klages conservatieve cultuurkritiek vindt aanvang jaren '20 enorme weerklank onder de Duitse Jeugdbeweging van de Wandervögel. Deze jeugdbeweging zal later volledig opgaan in de nationaal-socialistische beweging. En Klages wordt een van meest vooraanstaande ideologen in het Derde Rijk. Tot de nazi's zich in 1936 van hém ontdoen. Het is opmerkelijk dat maar weinigen in de hedendaagse milieubeweging zich bewust zijn van de nationaal-socialistische bijdrage aan het radicaal groene denken. Die omissie signaleert ook de Britse historicus Simon Schama: 'Het is natuurlijk pijnlijk te moeten toegeven dat het meest barbaarse regime in de moderne geschiedenis uiterst gewetensvol met het milieu omging', schrijft Schama in zijn prachtige Landschap en herinnering uit 1995. 'Het uitroeien van miljoenen levens was geenszins onverenigbaar met de hartstochtelijke bescherming van miljoenen bomen'. Het is dan ook geen toeval dat de milieuwetten die onder het alleszins revolutionaire nazi-regime tot stand kwamen, tot de meest doorwrochte en uitgebreide behoren die de mensheid ooit heeft uitgevonden. Luchtmachtchef Hermann Goering verklaarde zich tot tegenstander van vivisectie. Naar verluid heeft de vegetariër Heinrich Himmler ooit overwogen zijn SS-ers te verplichten belletjes aan hun laarzen te bevestigen om dieren in het gras voor hun komst te waarschuwen. En een van Hitlers eerste daden was het verbod op het koken van levende kreeften. Pas daarna haalde hij een streep door de vrije Duitse vakbonden. In zijn Le Nouvel ordre écologique (1993) gaat de Franse filosoof Luc Ferry uitgebreid in op de strenge milieuwetgeving in het Derde Rijk, waaronder het Reichstierschutzgesetz uit 1933. Deze wet, die een volledig verbod op dierproeven afkondigde, maakte de weg vrij voor experimenten op joods 'ongedierte' in kampen als Dachau en Buchenwald. Overigens is extreem rechts in Duitsland ook zestig jaar later nog niet van voorkeur veranderd. In het verkiezingsprogramma van zowel de Republikaner als de Deutschen Volksunion DVU nemen dierenrechten een zeer prominente plaats in. Opruiende pamfletten uit deze hoek laten er geen twijfel over bestaan wie de plaats van de beschermde dieren in moeten nemen. Tierversuche sind grausam. Deshalb stop! Nehmt Türken. 'Dierproeven zijn gruwelijk. Gebruik Turken'. Deze racistische variant zul je bij het Groen Front! niet aantreffen. Maar de historische achtergrond van hun ideologie ligt aan dezelfde, fascistoide zijde van het politieke spectrum. Voor links was de natuur tot ver in de jaren '50 een reservoir aan gebruiksgoederen dat de mens naar eigen inzicht kon gebruiken. Daarmee stond zij in de traditie van het joden- en christendom: de natuur is er voor de mens, die er zorgvuldig mee heeft om te gaan. Iemand als Karl Marx ging halverwege de 19e eeuw veel verder. Hij juichte de exploitatie van de natuur zelfs toe. De emancipatie van de mens, betekende in eerste instantie de onderwerping van de natuur. Een gedachtegang waarvan de resultaten in het doorrookte Oost-Europa tot op heden nog zichtbaar zijn. Tegelijkertijd reageerde de opkomende natuurbeweging met de romantische gedachte dat de natuur door dit menselijk ingrijpen ten diepste werd bedreigd. Alleen radicale afwijzing van de moderne samenleving kon het tij nog keren. Dat alles lijkt een eeuw later volledig veranderd. In de jaren '60 verschuift de nadruk op de natuur in de richting van het milieu. Bovendien wordt het een links onderwerp. Want het gaat steeds vaker om de toekomst van de mens in een verziekt milieu, dan om het behoud van de natuur als een op zich zelfstaand verschijnsel. In de jaren '80 verliest de milieubeweging haar radicale haren. Organisaties als Greenpeace, Stichting Natuur en Milieu en het Wereld Natuur Fonds worden steeds breder gedragen. Bovendien werken ze steeds nauwer samen met hen die ooit als de grote schuldigen werden aangeklaagd. Eerst met de overheid en sinds de jaren ’90 ook met het bedrijfsleven. Via politieke beïnvloeding, convenanten en 'maatschappelijk verantwoord ondernemen' proberen zij Nederland stapsgewijs om te bouwen tot een duurzame samenleving. Begonnen als protestbeweging op de rand van de gevestigde orde, maken de milieuorganisaties inmiddels volwaardig deel uit van het democratische establishment. Daarmee is weer ruimte ontstaan voor extremistische anti-establishment bewegingen als ALF, ELF en Earth First! Hoe groot deze groepen zijn is niet duidelijk, maar in Nederland gaat het eerder om honderden dan om duizenden aanhangers. Hoewel zij zich ongetwijfeld eerder links dan rechts zullen noemen, is hun kritiek op de burgerlijke samenleving weer totaal en gevaarlijk. Net als in de jaren '20 zijn het opnieuw vrijhandel en consumentisme, maar ook individualisme, pragmatisme, overleg en democratie die onvermijdelijk tot een ecologische catastrofe leiden en bestreden moeten worden. Elke dag die de slachthuizen langer draaien, betekent de dood van honderdduizenden onschuldige dieren. Snel ingrijpen is noodzakelijk. En dat ingrijpen zal radicaal zijn. Er is immers no compromise in defense of mother earth. De linkse sympathie voor dit radicale milieuactivisme en het lauwe opsporingsbeleid van de brandstichters en bommengooiers is dan ook ongepast. Anders dan in Nederland, begrijpen de Amerikaanse FBI en de Britse justitie inmiddels wat de consequenties zijn van een ideologie waarin 'werkloos toezien betekent dat de wereld naar de klote gaat'. En waarom het beertje van Groen Front! nu een Kalasjnikov draagt. E-Mail: ralf@wordsunlimited.nl Website: http://www.wordsunlimited.nl |
Read more about: anti-fascisme / racisme natuur, dier en mens | supplements | | uit het archief van indymedia... | linking - 29.07.2003 11:24
Demonisering radicale milieubeweging is onterecht Camiel Donicie Het gedachtegoed van radicale milieugroepen is niet terug te voeren op het nazisme, maar op sociaal-anarchistische stromingen. Want hun harde acties en demonstraties zijn principieel geweldloos, betoogt Camiel Donicie. IN zijn artikel over de radicale milieubeweging in Nederland betoogt Ralph Bodelier dat de ideeën en methoden van het radicale gedeelte van de milieubeweging in Nederland hun oorsprong vinden aan de fascistische zijde van het politieke spectrum. Zijn argumentatie is onhelder en tendentieus. Om het verband tussen fascisme en milieuactivisme te leggen, duikt Bodelier in de 'diervriendelijke' en 'milieuvriendelijke' geschiedenis van het nationaal-socialisme. Selectiviteit staat hierbij voor de auteur centraal. Nazi-Duitsland had wellicht een diervriendelijke kant, maar kenmerkte zich vooral door nieuwe industrialisering (Autobahn, Volkswagen) en een omschakeling naar een oorlogseconomie die verre van ecologisch verantwoord genoemd kan worden. Daarnaast maakt Bodelier, door nazi's aan te duiden als aartsvaders van hedendaagse radicale ecologische denken, een denkfout. Het gedachtegoed van radicale huidige actiegroepen als GroenFront! en Earth Liberation Front, waar de auteur nauwelijks oog voor heeft, is voornamelijk terug te voeren op sociaal-anarchistische stromingen, die vanuit een antihiërarchische, antikapitalistische en geweldloze (geen geweld tegen levende wezens) visie lijnrecht ingaan tegen fascistische tendensen. Meer vrijheid en gelijkheid zijn in deze visie een voorwaarde voor een beter milieu. Een andere reden om radicale Nederlandse milieugroepen in de fascistische hoek te plaatsen is volgens Bodelier de antidemocratische, gewelddadige manier van actievoeren. Zijn voorbeelden lopen van bommeldingen tot brandstichtingen. Hij ziet voor het gemak over het hoofd dat met name GroenFront! zich bezighoudt met confronterende acties en demonstraties die principieel geweldloos zijn; vandaar het GroenFront! principe no compromise, no violence. Vanwege hun geweldloze opstelling werden de Groen-Fronters bij eerdere acties tegen de Betuwelijn in deze krant spottend 'poldermodelactivisten' genoemd. De journalisten leken het destijds te betreuren dat er niet meer, zoals in de jaren tachtig, met stenen werd gegooid. De acties van het ELF (Earth Liberation Front) en het ALF (Animal Liberation Front) gaan weliswaar meestal verder dan die van GroenFront!, maar zijn in principe alleen gericht op het toebrengen van materiële schade.Op de website van het Dieren Bevrijdings Front (DBF) staat dan ook te lezen dat het DBF 'staat voor de bevrijding van al het leven op Aarde' en 'zal daarom ook nooit een leven, mens of dier, schaden'. Te allen tijde worden volgens het DBF 'uiterste voorzorgsmaatregelen genomen om de veiligheid van mens en dier te waarborgen'. Eenzelfde stellingname is te vinden op de website van het ELF. Los van het feit of deze methoden geoorloofd zijn, kan vastgesteld worden dat er bij acties uit naam van de bovengenoemde groepen nog nooit slachtoffers zijn gevallen. Bodelier suggereert aan het eind van zijn betoog dat overleg en pragmatisme de enige vormen van beleidsbeïnvloeding zijn die in een democratie toelaatbaar zijn. Laat een van de verworvenheden van de democratie nu juist het recht op demonstratie zijn. Ook geweldloze vormen van burgerlijke ongehoorzaamheid horen in een democratie thuis. Zeker waar besluitvorming een democratisch tekort laat zien (bijvoorbeeld de Betuwelijn), is burgerlijke ongehoorzaamheid geoorloofd. Acties en demonstraties zijn 'de stok achter de deur' die de milieubeweging nodig heeft, net als de vakbeweging het stakingsrecht heeft om tegenwicht te bieden. Daarnaast wordt de maatschappij veelal geconfronteerd met nieuwe ontwikkelingen in het bedrijfsleven, die zich los van elke democratische besluitvorming voltrekken, zoals de sluipende invoering van genetische manipulatie. Een directe actie als het rooien van een aardappelveld mag dan als 'ondemocratisch' middel gelden, het is ook een antwoord op een gebrek aan democratie. Bodelier zegt zich zorgen te maken over de democratie, die bedreigd zou worden door groepen met kritiek die hij "totaal en gevaarlijk" noemt. In het voetspoor van de VS treden en alle afwijkende geluiden als terroristisch bestempelen (noem het "demoniseren") vormt een veel grotere bedreiging voor een democratie.
| nog een reactie uit het archief | linking - 29.07.2003 11:25
In zijn artikel in De Volkskrant van 10 augustus beticht Ralf Bodelier GroenFront!, EarthFirst! en andere milieu- en dierenrechtengroepen van nogal wat. Niet alleen zouden hun methoden terroristisch zijn maar ook liggen hun groene wortels in het derde rijk. Bodelier legt incriminerende, tendentieuse everbanden die er niet zijn. Zeker niet alle ideeën die Bodelier noemt als kenschetsend voor radicale groenen zijn incorrect. Zoals het afwijzen van grenzeloos vertrouwen in de techniek, vooruitgangsdenken en Kantiaans utilitarisme. In plaats van obscure groene nazi-filosofen aan te halen om deze kritiek te vertegenwoordigen, had hij beter de Frankfuhrter Schüle van Adorno en Horkheimer naar voren kunnen brengen, die tenminste ook een academische betekenis had. Reïficatie, vervreemding, dergelijke begrippen die nu nog een basis zijn van groen-radicale discours, blijven ook fundamenten voor sociologie en psychologie. Bodelier heeft ook gelijk dat klassiek links de natuur in dienst van de mens stelt, anthropocentrisch is. In de meer anarchistische linkse traditie zijn wel diverse denkers van holistischer aard. Een van de nu nog meest inspirerende die explicitiet een anarchistische maatschappijkritiek combineerde met een ecologische visie, was Emma Goldman met haar tijdschrift Mother Earth begin twintigste eeuw. Zij was bovendien een van de eersten binnen links die afstand nam van het totalitaire Rusland en was wars van elk soort dwang. Zeggen dat de milieubeweging haar voorgangers had in ideologen van het derde rijk is bespottelijk. Duitsland was de meest geindustrialiseerde en technologische staat van de wereld toen Hitler aan de macht kwam en er volgde een waanzinnige politiek om verder te industrialiseren, teneinde een oorlogseconomie te draaien op meer snelwegen, betuwelijnen, mijnen en fabrieken. Een andere incorrecte associatie. Bodelier suggereert dat het verbod op dierproeven in Nazi-Duitsland leidde tot experimenten met Joden. Als je haastig, in een oorlog, substanties wil testen voor gebruik op mensen, dan gebruik je mensen. Dat deden de VS ook door zoveel soldaten vlakbij atoombomexplosies te zetten om het effect te testen en heden ten dage gebeurt het ongetwijfeld nog steeds. Hitler en Himmler waren ook nog eens vegetariër. Bodelier suggereert dat radicale groenen net als deze nazis "anti-democratisch," waren, "gewelddadig en met beduidend meer sympathie voor de natuur en het milieu, dan voor mensen die daarin leven." Graag ga ik op deze drie verwijten in. Radicale groenen zijn vanzelfsprekend anti-democratisch, juist omdat democratie een totalitair product is van de verlichting, het is rationalistisch, technocratisch en op z'n best een dictatuur van de meerderheid. Ook is in de praktijk de industrie, in Nederland bijvoorbeeld Nederland Distributieland invloedrijk, via hun old boys network vaak doorslaggevend. Concreet bijvoorbeeld posten die gerouleerd worden tussen Verkeer en Waterstaat, NS, Schiphol, Rijkswaterstaat, TNO etc. Maar er is geen enkel autoritair, laat staan totalitair, alternatief. Inspiratie voor grassroots alternatieven kan men vinden bij Zapatista rebellen, de opstanden in Argentinië met hun basisdemocratische barrios, anarchistische milities in de Spaanse Burgeroorlog, inheemse volkeren en in consensus opererende basisgroepen van groenen en krakers. Gewelddadig, een ander kenmerk wat milieuactivisten en nazis gemeen zouden hebben. GroenFront! en EarthFirst!, ELF en ALF, hebben principes van filosofische geweldloosheid jegens personen, die nooit geschonden zijn, zeker niet in Nederland. Terrorisme is een term die al in het geheel niet op z'n plaats is; dat de FBI milieuactivisten ziet als grootste binnenlandse terreurdreiging zegt meer over het toenemend fascistoide karakter van de Amerikaaanse overheid, dan over bijvoorbeeld de mensen die een gentechnologielab hebben vernield en daarvoor levenslang de cel in moeten. Ongetwijfeld zullen directeuren of virologen van proefdierencentra bedreigd zijn, maar hoeveel vergelijkbaars is gebeurd bij de emancipatie van arbeiders, van zwarten, van vrouwen? Wat is precies toelaatbaar en wie keurt geweld echt consequent af? Geweld van het ANC tegen het apartheidsregime in Zuid Afrika was volgens velen legitiem, terwijl brandstichtingen bij de Macro, dat dat regime ondersteunde, weer terrorisme was. Zelfs Ghandi zei dat geweld altijd nog beter is dan apathie. Ten slotte, 98% van al het geweld is geweld door staten. Hoeveel mensen hebben het gevoel dat ze daar democratisch wat over te zeggen hebben? GroenFront! en het Earth/Animal Liberation front werken buiten elk parlementair proces. Bodelier suggereert zelf dat er voor politieke processen geen tijd meer is. De ecologische catastrofe is te groot en dat zien we ook in het feit dat de natuur terug slaat: overstromingen, gifwolken, verwoestijning enzovoort - inmiddels onmiskenbaar een gevolg van de industriële samenleving. Vooruitgangsdenken, technologisch-kapitalisme hebben deze problemen gecreëerd en kunnen deze vermoedelijk niet oplossen. Mocht dat toch zo blijken, willen we dan in zo'n volkomen vervreemde samenleving leven waarin we steeds meer als computers moeten functioneren, zodat de kapitalistische economie maar kan doordraaien? De mens zou volgens GroenFront!, denkt Bodelier, minder waard zijn dan de natuur. Het is eigenaardig om als beweging het ene moment te worden verweten een utopisch, onrealistisch mensbeeld te hebben, om daarna weer van misanthropie beticht te worden. Het Hobbesiaanse mensbeeld is juist hetgeen waarop fascisten en conservatieven, maar ook alle 'law and order' regeringen van nu, hun ideologie op baseren. De mens is slecht. Flauwekul, zegt modern darwinisme, door Bodelier aangeduid als een bron van groen denken. De mens krijgt z'n nare trekjes door de confrontatie tussen zijn natuurlijke aard en de beschaving, merkte Freud op. De mens lijkt aldus steeds slechter te worden, misdaad en apathie groeit. De postmoderne en nihilistische burger is verward en trekt zich terug, wordt egocentrischer, omdat ze het ook niet meer weten. Wellicht moeten we termen als beschaving, vooruitgang en achteruitgang achter ons laten en kijken naar waar mensen met de meeste rust, voldoening, diversiteit kunnen leven. Moderne inzichten in anthropologie en archeologie over o.a. gezondheid, levensloop, sociale structuren en intelligentie over nomadische, inheemse mensen geven een ander perspectief op de oorspronkelijke ethische vraag: hoe moeten wij leven? Maar willen we ooit in enige harmonie leven, dan moet er nu gevochten worden voor de natuur. Er is immer no compromise in defense of mother earth. Jaap Krater | Vals | Libby - 29.07.2003 11:27
Dat de radicale milieubeweging haar wortels zou vinden in extreemrechtse ideologie is vals. In de jaren twintig waren er evengoed radicaal linkse groepen, gaande van radicale socialisten tot anarchisten die actief waren rond milieubescherming. Die namen wel duidelijk afstand van het Nazisme en veel van die activisten gingen tijdens de oorlog in het verzet, sommigen van hen zijn nooit uit de kampen teruggekomen. Claimen dat links tot ver in de jaren 50 geen graten zag in misbruik van de natuur is vals. Maar ja, als je een beweging wil gaan criminaliseren is het natuurlijk handig om daar maar even over te gaan liegen. Ook vandaag heb je bewegingen zoals "nationalisten tegen globalisering", moet dat dan een reden zijn om zich niet meer tegen de neo-liberale globalisering van de economie te gaan verzetten? | |
supplements | |