Onafhankelijke wereldwijde nieuwszender?
Ramesh Jaura - 15.12.2001 01:17
BONN, 14-12-´01 - Ontevreden over de gebrekkige en eenzijdige verslaggeving over de crises die het internationale nieuws domineren, wijzen hoofdredacteurs en mediadeskundigen uit de hele wereld op de nood aan een nieuwe wereldwijde openbare televisiezender. Die zou andere berichten moeten brengen dan CNN en BBC World nu doen.
Dat is de conclusie van een seminar van de Duitse Friedrich Ebert Stiftung over media in tijden van crisis en verslaggeving over oorlog, terrorisme en rampen, vorige week in Genčve.
Mediamensen uit Botswana, Denemarken, Duitsland, Indonesië, Kenia, Mexico, Mozambique, Nepal, Peru, de Verenigde Staten, Zimbabwe, Zuid- Afrika en Zwitserland hebben zich in Genčve gebogen over de toestand van de media in de nasleep van de gebeurtenissen van 11 september. Daarbij stelden zij vast dat de persvrijheid, de vrijheid van meningsuiting en het recht op informatie overal in de wereld in het gedrang zijn gekomen onder het mom van de zogenaamde oorlog tegen het terrorisme. Als gevolg daarvan hebben regeringen van landen die hervormingen willen doorvoeren bijvoorbeeld het democratiseringsproces stopgezet.
De media-experts vinden het zorgwekkend dat democratisch verkozen regeringen in de Verenigde Staten en West-Europa na de aanslagen draconische veiligheidsregels hebben uitgevaardigd, die in strijd zijn met de democratische principes die zij beweren te verdedigen. Daardoor hebben zij geloofwaardigheid verloren bij groepen en personen die zich inzetten voor vrije media en vrije meningsuiting in de nieuwe democratieën in het Zuiden en de voormalige Oostblokstaten. "De media over de hele wereld zijn er niet in geslaagd voldoende tegengewicht te bieden tegen deze dramatische ontwikkelingen. Te veel media bevorderen dergelijke maatregelen zelfs zonder te beseffen dat zij zo hun eigen vrijheid en onafhankelijkheid in gevaar brengen," aldus de slotverklaring van het seminar.
De media in de ontwikkelingslanden, en vooral de televisiezenders, zijn voor hun buitenlandse berichtgeving sterk afhankelijk van internationale zenders als CNN en BBC World. Die twee hebben een feitelijk monopolie op de nieuwsverstrekking over regio´s als Afghanistan en het Midden- Oosten. Maar het nieuws dat zij brengen, is voor de deelnemers aan het seminar vaak onevenwichtig en eenzijdig en te weinig gesitueerd in de juiste context. "Voor journalisten in het Zuiden is de journalistiek uit het Noorden steeds minder geloofwaardig en steeds minder een norm voor hun eigen werk," aldus nog de slotverklaring.
De mediamensen vinden het zorgwekkend dat nieuws steeds meer als een grondstof wordt gezien, die te koop is op de markt. Daarom genieten beelden van misdaad, rampen, geweld en oorlog ook de voorkeur boven diepgaande reportages over armoede, corruptie, discriminatie en het gebrek aan democratie. Berichten over vreedzame ontwikkelingen die gunstig zijn voor vrouwen, minderheden en inheemse bevolkingsgroepen worden als niet-verkoopbaar beschouwd en maken daarom ook geen kans.
"Om al deze redenen is het noodzakelijk ons ernstig te bezinnen over de journalistiek zoals die vandaag wordt beoefend," aldus de mediadeskundigen. "Om de journalistiek werkelijk ten dienste te stellen van de mensen, is er nood aan een geschikt wettelijk kader voor de media. Het is ook raadzaam na te denken over de oprichting van een nieuwe, echt onafhankelijke wereldwijde openbare nieuwszender die de belangen van de wereldbevolking kan dienen." Die nieuwe dienst zou onder toezicht moeten staan van een internationaal team van beheerders die de wereldbevolking vertegenwoordigen. "Zo een dienst zou geloofwaardig zijn voor de meerderheid van de wereldburgers, ruimte maken voor een wereldwijde dialoog en de echte en vermeende kloof tussen continenten en culturen helpen dichten," aldus het slotdocument van het seminar.
De deelnemers aan het seminar richten ook een oproep tot de internationale organisaties die ijveren voor mediavrijheid. Zij moeten ingrijpen voor de onderdrukking van de media een crisispunt bereikt. "Zij moeten vooral de ontwikkelingen volgen in landen als Afghanistan in het post- Talibantijdperk en Zimbabwe om te garanderen dat de persvrijheid en de vrije meningsuiting er gewaarborgd zijn en niet worden beknot om ´veiligheidsredenen´. De internationale gemeenschap moet veel meer inspanningen leveren om de onafhankelijke media te ondersteunen en een politiek klimaat te scheppen waarin deze media kunnen werken," aldus nog de slotverklaring van het seminar.
 Website: http://www.dewaarheid.nu/dec01/vrijdag_14_december_2001.htm
|
